BM.chaiwut
พระมหาชัยวุธ โภชนุกูล ฉายา ฐานุตฺตโม

เยภุยยสิกา


เยภุยยสิกา

ศัพท์นี้แปลง่ายๆ ว่า การถือเอาเสียงข้างมาก ซึ่งผู้เขียนคิดว่าตรงตัวที่สุดกับคำว่า democracy แต่โบราณของไทยกลับบัญญัติศัพท์ใหม่ว่า ประชาธิปไตย มาใช้แทน... อาจไม่รู้ หรือเกรงว่า ถ้าใช้คำว่า เยภุยยสิกา นี้แล้วจะไปพ้องกับนัยเดิมซึ่งใช้ในทางพระวินัยของสงฆ์...

คำว่า ประชาธิปไตย ไม่มีใช้ในวรรณคดีบาลีเดิม ซึ่งผู้เขียนเล่าไว้บ้างแล้ว (ผู้สนใจดู ประชาธิปไตย ) บันทึกนี้จะเล่าเฉพาะประเด็น เยภุยยสิกา ตามพระวินัยสงฆ์เท่านั้น...

เยภุยยสิกา เป็นคำศัพท์ชนิด ตัทธิต (กล่าวคือ ใช้ปัจจัยลงแทนความหมายบางอย่าง) โดยแยกศัพท์ออกมาได้ดังนี้

  •  เยภุยยะ  + โส + อิกา = เยภุยยสิกา

เยภุยยะ   = มาก

โส          = โดย, ตาม (ปัจจัย)

อิกา        = ยึดถือความเห็น (ปัจจัย)

และมีอรรถวิเคราะห์ดังนี้

  • เยภุยฺยโส ทิฎฺฐึ คณฺหาตีติ เยภุยฺยสิกา
  • มติใด ย่อมถือเอา ซึ่งความเห็น โดยมาก ดังนั้น มตินั้น ชื่อว่า เยภุยยสิกา (ถือเอาความเห็นโดยมาก)

................ 

เยภุยยสิกา หรือ การถือเอาความเห็นโดยมาก นี้ เป็นหนึ่งในองค์ประกอบของ อธิกรณ์สมถะ ซึ่งเป็นระเบียบวิธีในการดำเนินการให้ปัญหาหรือเรื่องราวในหมู่คณะ (สงฆ์) สงบระงับเรียบร้อยลงได้ มี ๗ ประการ ผู้สนใจรายละเอียดอ่านในพระไตรปิฏกได้ที่นี้

อนึ่ง เหตุที่ผู้เขียนนำเรื่องนี้มาเล่า เพราะวันนี้เลือกตั้งเสร็จสิ้นแล้ว และทุกคนก็อ้างประชาธิปไตย อ้างความชอบธรรม อ้างหลักคำสอนทางศาสนา....

ถ้านำเอาหลักการในพระไตรปิฏกตอนนี้มาประยุกต์ใช้ คิดว่าบ้านเมืองคงจะเป็นไปเรียบร้อยและเจริญก้าวหน้าได้อย่างมั่นคง...

แปลกแต่จริง ! พระบรมศาสดาตรัสไว้ดีแล้ว เหตุไฉน ? ไม่ค่อยมีใครนำมาใช้ให้บังเกิดผลเป็นรูปธรรม (แม้กระทั้งในวัด) ได้แต่เพียงเล่าเรียนกัน แล้วก็นำมาโอ้อวดถกเถียงกันเป็นส่วนใหญ่...

หรือจะเป็นดังคำของใครคนหนึ่งที่บอกว่า...

  • เมื่อเสียงเงินดัง เสียงปราชญ์ก็เงียบ

 

 

 

หมายเลขบันทึก: 155579เขียนเมื่อ 23 ธันวาคม 2007 21:52 น. ()แก้ไขเมื่อ 24 มิถุนายน 2012 02:49 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

นมัสการท่าน BM.Chaiwut  ครับ

        ก็ถือว่าเป็นความรู้ใหม่ของผมเลยนะครับ ที่ว่า เยภุยยสิกา ก็คือ หลักประชาธิปไตย 

         ที่นี้ตามความคิดเห็นส่วนตัวของผม ผมว่าศาสนาพุทธเราก็มีของดีมากมาย แต่ที่ไม่ค่อยนำไปใช้ก้น คงเป็นเพราะกลัวว่าจะไม่ทันสมัยกระมังครับ  จะให้ทันสมัย ต้องไปหยิบยืมมาจากต่างประเทศครับ จะได้ดูว่าเป็นผู้เจริญ เป็นผู้มีอารยธรรม

        เรื่องนี้ผมว่าเป็นเรื่องที่น่าปวดใจอยู่เหมือนกันครับ เพราะที่เราดูว่าเราทันสมัย แต่ฝรั่งเขาดูว่าเรา "ทันสมัย แต่ไม่พัฒนา" ครับ 

....     ขอบคุณครับ

P

small man

 

ทันสมัย แต่ไม่พัฒนา ตามที่ท่านผอ. เล่ามาคงจะเป็น แบบไทยๆ อย่างที่เขาว่ากัน...

ปัญาของสังคมไทยคงจะอยู่ที่ การพัฒนาคน ซึ่งใครๆ ก็ว่ากันทำนองนี้ และอาตมาก็เห็นด้วย...

การพัฒนาคน ต้องเริ่มที่การศึกษา แต่ค่านิยมทางการศึกษาของเมืองไทยมิได้สร้างคนเพื่อมารับใช้ชาติหรือสังคม.... ค่านิยมทางการศึกษาของคนในสังคมไทยมีเพียงเพื่อ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข สำหรับตนเองและคนข้างเคียงเท่านั้น

ทำท่าเครียด (.........)

เจริญพร 

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท