การเพาะเห็ดตีนแรด


การเพาะเห็ดตีนแรด

การเพาะเห็ดตีนแรด

เห็ดตีนแรด, เห็ดตับเต่า, เห็ดภูฐาน, ก้อนเชื้อเห็ด, แบคทีเรีย, BS, BT

ชื่อวิทยาศาสตร์ Tricholoma  crassum , Macrocybe Crassa (Beak)

เห็ดตีนแรด เห็ดจั่น หรือเห็ดตับเต่าขาว
ป็นเห็ดที่สามารถนำมารับ ประทานได้ มีรสชาติดี นำมาประกอบอาหาร จะมีกลิ่นหอม  รสหวาน เนื้อกรุบแต่ไม่เหนียว เจริญเติบโตได้ดีในสภาพ ภูมิอากาศทุกภาคของประเทศไทย

แต่ละท้อง ที่ มีชื่อเรียกแตกต่างกันไป เช่น ทางภาคเหนือ เรียกว่า เห็ดจั่น   ภาคอีสาน เรียกว่า เห็ดตีนแรด (เนื่องจากมีขนาดใหญ่) ส่วนภาคกลาง เรียกว่า เห็ดตับเต่าขาว

เห็ดตีนแรดเจริญเติบโตได้ดีบนพื้นที่ดินซึ่ง มีไม้ผุ และในสภาพที่ดินปนทราย บริเวณทุ่งหญ้า หรือป่าโปร่งก็ได้ โดยเฉพาะในพื้นที่ ที่มีต้นไม้ใหญ่ๆถูกโค่น และทิ้งส่วนของรากไว้ในดิน

เมื่อตอไม้เริ่มผุ เห็ดตีนแรดจะเจริญ เติบโตอยู่ในรากไม้นั้น เมื่อฝนตกสภาพความชื้นเหมาะสม เห็ดตีนแรดก็จะเจริญและสร้างดอกโผล่ขึ้นมาเหนือดิน บางครั้งเห็ดตีน แรดจะโผล่ขึ้นมาสูงถึง 2 ฟุต และเห็ดตีนแรดได้นำมาเพาะในถุงพลาสติก ก็สามารถเจริญได้ดี
เห็ดตีนแรด, เห็ดตับเต่า, เห็ดภูฐาน,ก้อนเชื้อเห็ด,แบคทีเรีย,BS,BTScientific classification
Domain:  Eukarya                  

Kingdom: Fungi

Phylum:   Basidiomycota

Class:      Hymenomycetes
Order:     Agaricales
Family:    Tricholomataceae

Genus:     Tricholoma
Species:   Tricholoma  crassum

ลักษณะของดอกเห็ด
เห็ดตีนแรดทั่วไป  มีขนาดใหญ่กว่าดอกเห็ดชนิดอื่นมาก หมวกดอกเห็ดเมื่อกางเต็มที่ จะมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 12 - 15เซนติเมตร

1. หมวกเห็ด (Cap) มีขนาดใหญ่  รูปกระทะคว่ำ สีขาวหม่นหรือขาวนวล ถึงน้ำตาลอ่อน เส้นผ่าศูนย์กลาง 5-15 เซนติเมตร ขอบม้วนลง  เป็นรูปทรงกลม ผิวเรียบ เนื้อสีขาว หนา 1-2 เซนติเมตร


2.ครีบดอก (Gill)
มีลักษณะเป็นครีบ หรือเป็นแผ่นบางๆ สีขาว เรียง เป็นรัศมีรอบก้านดอก มีครีบสั้นสลับ และเว้าเป็นแอ่งเล็กน้อย ก่อน ยึดติดกับก้าน  ครีบของหมวกดอกตีนแรดจะเปราะ และฉีกขาดได้ง่าย

3.ก้าน ดอก (Stalk) ตามปกติเห็ดตีนแรด  มีก้านดอกยาวประมาณ 10-12 เซนติเมตร  บริเวณโคนก้านดอกจะมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3-4 เซนติเมตร และก้านดอกจะค่อยๆ เรียวเล็กไปทางด้านปลาย   ที่ผิวของก้านดอก  จะมีเส้นใยสานกัน  คล้ายกับตาข่าย ส่วนเนื้อดอก จะมีสีขาว มีลักษณะยืดหยุ่น สานกันโปร่งๆ ไม่เหนียวเหมือนเห็ดชนิด อื่น บริเวณตรงกลางของก้านด้านใน เนื้อเยื่อมีลักษณะเป็นเส้น

4.สปอร์ (Spore) เห็ดตีนแรดเมื่อเจริญเติบโตที่ จะสร้างสปอร์ที่บริเวณ ครีบใต้หมวกดอก สปอร์จะมีสีขาว  ขนาดเล็กมาก  สปอร์รูปกลมรี สีขาวขนาด 6-7x7-8 ไมโครเมตร ผิวเรียบและมีติ่งอยู่ 1 อัน

จำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,เป๋าฮื้อ,เห็ดภูฐาน,เห็ดนางรม,เห็ดขอน,เห็ดลม,เห็ดนางฟ้า, เห็ดนางนวล,เห็ดตีนแรด,เห็ดหอม,เห็ดหูหนู,เห็ดโคนญี่ปุ่น,ยานางิ,หัวเชื้อข้าวฟ่าง,โคนน้อย

การปลูก แบบเห็ดถุงทั่วไป 
ใช้ระบบการปลูกแบบเห็ดถุงทั่วไปเช่น นางรม  นางฟ้า  เห็ดขอน  เป๋าฮื้อ ฯลฯ  คือเพาะบนวุ้น  เพาะเลี้ยงบนเมล็ดข้าวฟาง  เลี้ยงในถุง

พลาสติกโดยใช้วัตถุดิบเป็น ขี้เลื้อยผสมปุ๋ยหมัก  และอาหารเสริมซึ่งนิยมใช้รำละเอียด 6 %   ปัจจุบันเติมด้วยภูไมท์ซัลเฟตถุงเหลือง 

อีก 3 % การเจริญเติบโตช้ากว่านางรม  นางฟ้า 25% ราคาขายถุงเห็ดตีนแรด แพงกว่าเห็ดนางรมประมาณ 50 % แต่การเปิดถุงเพื่อให้

เกิดดอกเห็ด  ต้องมีการคลุมผิวหรือ  Casing เสียก่อน



จำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,เป๋าฮื้อ,เห็ดภูฐาน,เห็ดนางรม,เห็ดขอน,เห็ดลม,เห็ดนางฟ้า, เห็ดนางนวล,เห็ดตีนแรด,เห็ดหอม,เห็ดหูหนู,เห็ดโคนญี่ปุ่น,ยานางิ,หัวเชื้อข้าวฟ่าง,โคนน้อย
การ คลุมผิวหน้าถุง

พับปากถุงลงเหลือขอบสูงจากด้านบนถุง ประมาณ 1 นิ้ว ทำการคลุมผิว (Case) ด้วยดินหรือขี้เลื่อย หรือปุ๋ยหมัก,เศษพืชชิ้นเล็ก ปัจจุบัน

ใช้ วัสดุคลุม 7 ส่วน ,ผสมภูไมท์ซัลเฟต, หรือพี้ท 3 ส่วน เป็นวัสดุคลุมนี้ชุ่มชื้นอยู่ เสมอ แต่อย่าให้น้ำขังแฉะ ,ดอกเห็ดจะเกิดในไม่ช้า

จำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,เป๋าฮื้อ,เห็ดภูฐาน,เห็ดนางรม,เห็ดขอน,เห็ดลม,เห็ดนางฟ้า, เห็ดนางนวล,เห็ดตีนแรด,เห็ดหอม,เห็ดหูหนู,เห็ดโคนญี่ปุ่น,ยานางิ,หัวเชื้อข้าวฟ่าง,โคนน้อย

เพาะเห็ดในกระถาง 
นำก้อนเห็ดที่เส้นใยเจริญเต็มถุงดี แล้ว  แกะถุงพลาสติกออก  นำก้อนใส่ในกระถาง  ถ้ากระถางใหญ่ก็ใส่หลายก้อน  คลุมผิว  รดน้ำให้

ชุ่มชื้นอยู่เสมอ  ดอกเห็ดในกระถางจะดอกใหญ่  สามารถยกกระถางไปตั้งแสดงได้

จำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,เป๋าฮื้อ,เห็ดภูฐาน,เห็ดนางรม,เห็ดขอน,เห็ดลม,เห็ดนางฟ้า, เห็ดนางนวล,เห็ดตีนแรด,เห็ดหอม,เห็ดหูหนู,เห็ดโคนญี่ปุ่น,ยานางิ,หัวเชื้อข้าวฟ่าง,โคนน้อย

เพาะเห็ดแบบฝังดิน

ขุดดินลึกกว่าเส้นผ่านศูนย์กลางของ ก้อน  แกะถุงพลาสติกออก  เอาก้อนเชื้อที่เจริญเต็มก้อนดีวางทางนอน  กลบดิน  รดน้ำให้ชุ่มชื้นอยู่

เสมอ  จนเกิดดอกเห็ด  ถ้าปลูกผักทับลงไปด้วย  บนดินที่คลุมก้อนเห็ดอยู่  ขณะที่พืชเจริญเติบโตขึ้น  จะกระตุ้นให้เห็ดสร้างดอกได้ดี

ขึ้น  เกิดจากสารที่ขับออกมาจากรากของพืชนั่นเอง มีการใช้ประโยชน์จากสาร ที่ขับออกมาจากรากพืช( Root exudate) ดีมาก

เห็ดตีนแรดเจริญได้ดี  เมื่อมีการปลูกร่วมกับพืชชนิดอื่น โดยจะอาศัยสารที่ขับออกมาจากราก พืช และสารอินทรีย์บริเวณโคนต้นพืชนั้นซึ่งช่วย ให้พืชเจริญดีขึ้น จึงน่าจะส่งเสริมความสัมพันธ์นี้  ต่อผลผลิตของ ไม้ยืนต้น  ระบบนี้น่าจะทำให้มีผลผลิตเพิ่มขึ้น ทั้งเนื้อไม้ อินทรีย วัตถุ  ผลไม้  ดอก  และเห็ด
รายได้ของสวนยูคาลิปตัส  กระถินณรงค์  กระถินเทพา  ฯลฯ จะเพิ่มในรูปของเนื้อไม้
ฝรั่งจะให้ผลเพิ่มขึ้น ไม้ผล เช่น หว้า  มะกอกน้ำ  มะม่วง   เม่าหลวง  จะให้ผลผลิตเพิ่ม  เมื่อมีจัดการที่ดีประกอบด้วย
จำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,เป๋าฮื้อ,เห็ดภูฐาน,เห็ดนางรม,เห็ดขอน,เห็ดลม,เห็ดนางฟ้า, เห็ดนางนวล,เห็ดตีนแรด,เห็ดหอม,เห็ดหูหนู,เห็ดโคนญี่ปุ่น,ยานางิ,หัวเชื้อข้าวฟ่าง,โคนน้อย
จำหน่ายก้อนเชื้อเห็ด,ก้อนเชื้อเห็ด,เป๋าฮื้อ,เห็ดภูฐาน,เห็ด นางรม,เห็ดขอน,เห็ดลม,เห็ดนางฟ้า, เห็ดนางนวล,เห็ดตีนแรด,เห็ดหอม,เห็ดหูหนู,เห็ดโคนญี่ปุ่น,ยานางิ,หัวเชื้อ ข้าวฟ่าง,โคนน้อย

แนวทางการพัฒนา
วิธีการพัฒนาการปลูกเห็ด ตีนแรดร่วมกับการปลูกต้นไม้ทั้งยืนต้น  และล้มลุก  ควรจัดให้มีสวนทดลอง  สวนตัวอย่าง   เพื่อการศึกษาดูงาน  สวนฝึกงานเพื่อให้เกิดความมั่นใจ

แก่ผู้จะเริ่มงาน  ควรมีฟาร์มเห็ดบริการเชื้อข้าวฟ่าง  เชื้อถุง และวัสดุอุปกรณ์ที่ ใช้ในการเพาะทุกขั้นตอน
ความคาดหมายอนาคต มีตลาดซื้อขายเห็ดตีนแรด  ผลผลิตเนื้อ

ไม้  ผลไม้เพิ่มขึ้น มีท่องเที่ยวเกษตรเชิงนิเวศน์  เพื่อดูงานเพาะเห็ดกึ่งธรรมชาติ  และงานปลูกเห็ดปลูกป่า  จะกลายเป็นส่วนหนึ่งของ

งานไร่นาสวนผสม  หรือเกษตรพอเพียงที่แพร่หลายมากขึ้น
สนใจติดต่อ ให้คำปรึกษาฟรี
http://www.bassbio.com
บาส 

** ความรู้ ไม่ใช่ความลับ**

หมายเลขบันทึก: 401802เขียนเมื่อ 10 ตุลาคม 2010 00:01 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 20:00 น. ()สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

ไม่อนุญาตให้แสดงความเห็น
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท