สวัสดีครับ สมาชิก Gotoknow.org และ Learners.in.th ทุกท่าน พบกันอีกครั้งนะครับ กับ บล็อกสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์ สำหรับตอนที่ 2 นี้เราจะมาดูกันครับ ว่าครีเอทีฟคอมมอนส์จะเข้ามาช่วยแก้ปัญหาเรื่องการเลือกระหว่าง สาธาณะสมบัติ และ สงวนลิขสิทธิ์ อย่างไร

ตำแหน่งของครีเอทีฟคอมมอนส์อยู่ระหว่างคำว่า สมบัติสาธารณะ และ สงวนลิขสิทธิ์ครับ ผลงานที่ได้รับการคุ้มครองภายใต้สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์นั้นเป็นผลงานที่มีลิขสิทธิ์ครับ คือคุณยังคงเป็นเจ้าของผลงาน สิ่งที่แตกต่างออกไปจากการสงวนลิขสิทธิ์ก็คือครีเอทีฟคอมมอนส์จะอนุญาตให้บุคคลอื่นสามารถใช้ผลงานของคุณได้โดยไม่ต้องขออนุญาตครับ เพียงแต่ต้องนำไปใช้ภายใต้เงื่อนไขที่คุณกำหนด เช่น อ้างที่มา ไม่ใช้เพื่อการค้า ห้ามแก้ไข เป็นต้นครับ ครีเอทีฟคอมมอนส์จึงช่วยให้การแลกเปลี่ยนผลงานหรือการนำผลงานไปต่อยอด เป็นไปได้อย่างสะดวกรวดเร็ว นอกจากคุณซึ่งเป็นเจ้าของผลงานไม่เสียสิทธิ์แล้ว ผลงานยังเกิดการไหลเวียนเร็วกว่าการสงวนลิขสิทธิ์ครับ

จะเห็นได้ว่าการใช้ครีเอทีฟคอมมอนส์จะไม่ใช่การสละสิทธิ์หรือให้เป็นสาธารณะสมบัติครับ เจ้าของผลงานนั้นยังคงถือสิทธิ์อยู่เช่นเดียวกับสงวนลิขสิทธิ์ครับ หากบุคคลอื่นนำผลงานของคุณไปใช้โดยผิดเงื่อนไขที่คุณกำหนด คุณยังสามารถฟ้องร้องได้เช่นเดียวกับผลงานที่สงวนลิขสิทธิ์ โดยอาศัยกฎหมายลิขสิทธิ์ครับ (ประเทศไทยรองรับครีเอทีฟคอมมอนส์แล้ว 6 แบบซึ่งจะกล่าวถึงในตอนต่อๆ ไปครับ)

คราวนี้เรามาดูส่วนประกอบหรือเงื่อนไขของครีเอทีฟคอมมอนส์กันครับ ครีเอทีฟคอมมอนส์ประกอบไปด้วย 4 เงื่อนไข ที่เราสามารถ เลือกใช้ หรือ ไม่ใช้ เป็นอิสระต่อกันครับ รายละเอียดโดยสังเขปของแต่ละเงื่อนไขมีดังนี้ครับ

• แสดงที่มา (BY) คือ เมื่อบุคคลอื่นนำผลงานของคุณไปใช้ต้องบอกว่าเป็นงานของคุณครับ
• ไม่ใช้เพื่อการค้า (NC) คือ จุดประสงค์ในการนำไปใช้คือไม่ใช้เพื่อการค้าครับ
• ไม่แก้ไขต้นฉบับ (ND) คือ เวลานำผลงานของคุณไปใช้ต้องนำไปใช้โดยไม่มีการดัดแปลงครับ เหมือนต้นฉบับทุกประการ
• ใช้สัญญาอนุญาตแบบเดียวกัน (SA) คือ เมื่อนำผลงานของคุณไปใช้ต้องมีการใช้ครีเอทีฟคอมมอนส์ในรูปแบบเดียวกับคุณครับ

เรื่องการใช้งานแต่ละเงื่อนไข จะขอกล่าวแยกทีละเงื่อนไขในตอนต่อๆ ไปครับ

ข้อมูลเพิ่มเติม:

ตอนที่ 1: ก่อนจะมีครีเอทีฟคอมมอนส์ - http://gotoknow.org/blog/ccommons/314926
ครีเอทีฟคอมมอนส์ประเทศไทย - http://www.cc.in.th
บล็อกการโจรกรรมทางวรรณกรรม โดย อาร์ม - http://learners.in.th/blog/plagiarism
รวมข้อมูลครีเอทีฟคอมมอนส์ โดย ผู้เขียนใน Gotoknow.org - http://gotoknow.org/blog/helps-work/tag/creative%20commons