หัวใจพระพุทธศาสนา
นอนฟังรายการวันมาฆบูชา ซึ่งผู้จัดทำรายการอ้างว่า โอวาทปาฏิโมกข์เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา ผู้เขียนก็แย้งในใจว่า นั่นเป็นเพียงมติเดียวเท่านั้น ยังมีมติอื่นๆ อีก... จึงถือโอกาสนี้ นำมาเล่าเป็นพุทธบูชาในวันนี้...
หัวใจพระพุทธศาสนา หมายถึง หลักคำสอนสั้นๆ ที่สามารถประมวลเอาคำสอนหรือแนวคิดของพระพุทธศาสนาไว้ทั้งหมดนั่นเอง ซึ่งประการแรกที่ยอมรับกันทั่วไป ก็คือ คาถาสุดท้ายใน โอวาทปาฏิโมกข์ ว่า...
- สพฺพปาปสฺส อกรณํ กุสลสฺสูปสมฺปทา
- สจิตฺตปริโยทปนํ เอตํ พุทฺธาน สาสนํ
- การไม่กระทำบาปทั้งปวง ๑ การยังกุศลให้ถึงพร้อม ๑
-
การชำระจิตของตนให้สะอาด ๑ สามอย่างนี้ เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย
.............
บางมติอ้างถึงพระบาลีใน ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ซึ่งพระพุทธเจ้าตรัสในคราวปฐมเทศนา แล้วโกญฑัณญะฤาษี (หัวหน้าฤาษีปัญจวัคคีย์)ได้บรรลุโสตาบัน โดยมีความเห็นชอบเบื้องต้นว่า...
- ยงฺกิญฺจิ สมุทยธมฺมํ สพฺพนฺตํ นิโรธธมฺมํ
- สิ่งหนึ่งสิ่งใดมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งปวงมีความดับไปเป็นธรรมดา
............
บางมติอ้างถึงคาถาที่ พระอัสสชิเถระ (อดีตฤาษีปัญจวัคคีย์) สรุปหลักคำสอนของพระบรมศาสดจารย์แก่อุปติสสปริพพาชก (ต่อมาก็คือ พระสารีบุตร) ด้วยข้อความสั้นๆ ว่า....
- เย ธัมมา เหตุปปะภะวา เตสัง เหตุง ตะถาคะโต
- เตสัญจะ โย นิโรโธ จะ เอวังวาที มหาสมโณ
- ธรรมทั้งหลายมีเหตุเป็นแดนเกิด พระตถาคตเจ้าตรัสถึงเหตุแห่งธรรมเหล่านั้น
- และตรัสถึงการดับแห่งเหตุเหล่านั้น พระมหาสมณเจ้า มีปกติตรัสอย่างนี้
หมายเหตุ พิมพ์บาลีเป็นคำอ่านแบบไทยๆ เพราะ เหตุง ไม่สามารถพิมพ์นิคคหิตซ้อนได้
...........
ส่วนท่านอาจารย์ พุทธทาส ผู้ได้รับการยกย่องว่า นาคารชุนแห่งสยามประเทศ มีความเห็นส่วนตัวของท่านเองว่า หัวใจของพระพุทธศาสนา คือ
- สพฺเพ ธมฺมา นาลํ อภินิเวสาย
- สิ่งทั้งปวง ไม่ควร ยึดมั่นถือมั่น (ธรรมทั้งหลายทั้งปวง ไม่ควร เพื่อเข้าไปยึดถือ)
..........
ขณะที่บางมติกลับชอบใจ ปัจฉิโมวาท ของพระพุทธเจ้า ซึ่งตรัสในวันเป็นที่เสด็จปรินิพพานว่า
- วยธมฺมา สงฺขารา อปฺปมาเทน สมฺปาเทถ
- สังขารทั้งหลายมีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา เธอทั้งหลาย จงยังความไม่ประมาทให้ถึงพร้อมเถิด
...........
ฟังว่า พระบาลีที่ยกมาเหล่านี้ มีจารึกอยู่ในศิลาจารึกเก่าๆ ที่ขุดพบได้ในหลายๆ ที่ทั่วโลก.... ซึ่งที่ใดก็ตาม เมื่อเจอข้อความเหล่านี้ ก็เป็นหลักฐานยืนยันว่า พระพุทธศาสนาเคยไปถึงสถานที่นั้นแล้ว.....
- สนฺติฎฐตุ ชินสาสนํ อนาคเต กาเล
ความเห็น (18)
นมัสการพระคุณเจ้า
- ภาษาบาลี ช่วงสุดท้าย มันแปลว่าอะไรค่ะ
- ในฐานะพุทธศาสนิกชนที่น้อมนำโอวาทไปปฏิบัติ หมอนำเอาองค์ 3 ข้างต้นไปใช้ปฏิบัติพัฒนาตนเป็นเบื้องต้นก่อนค่ะ จะได้มีศีละ (ความเป็นปกติ)
- ปฏิบัติองค์ 3 ได้ สิ่งที่ท่านพุทธทาสท่านพร่ำสอน ก็น่าจะบังเกิด
- ก็จะได้สัมผัสกับผลที่ทุกดำรัสขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้าได้เทศนาไว้
เป็นการอธิษฐานให้พระพุทธศาสนายั่งยืนต่อไป ซึ่งข้อความทำนองนี้ มักจะเจอในคำัภีร์ หรืองานเขียนทางพระพุทธศาสนา...
แปลยกศัพท์ ได้ว่า....
- ชินสาสนํ อันว่าคำสอนแห่งพระชินเจ้า สนฺติฎฺฐตุ ขอจงดำรงมั่น กาเล ในกาล อนาคเต อันเป็นอนาคต
เจริญพร
กราบงามๆ 3 ครั้งค่ะ พระคุณเจ้า
กราบนมัสการพระอาจารย์
- เพิ่งจะเข้าใจตามบันทึกของพระอาจารย์ค่ะ ที่ผ่านมาคุ้นเคยกับปัจฉิมโอวาทอย่างเดียว
กราบสามครั้งค่ะ
ได้รับรู้พระธรรมทางไกลในวันมาฆบูชา เป็นบุญจริงๆครับ
กราบ ๓ ครั้ง
ในความเข้าใจข้าน้อยที่พอมีความรู้น้อยนิดนั้นว่าโอวาทปาติโมกข์เป็นหัวใจของพุทธศาสนานั้นว่าทั้ง ๓ อย่างรวมเข้าในพระไตรปิฎกได้ดังนี้
การไม่กระทำบาปทั้งปวง จัดเข้าใน วินัยปิฎก
การยังกุศลให้ถึงพร้อม จัดเข้าใน สุตตันตปิฏก
การชำระจิตของตนให้สะอาด จัดเข้าใน อภิธรรมปิฏก
เอตํ พุทฺธาน สาสนํ นี้แหละ ๘๔๐๐๐ พระธรรมขันธ์ ของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย
คำสอนของพระพุทธเจ้าทั้ง ๘๔๐๐๐ พระธรรมขันธ์ =ธรรมและวินัย=สาสนํ
ข้าน้อยว่าโอวาทปาติโมกข์ น่าจะชัดเจนที่สุดที่จะเป็นหัวใจรวบยอดของพุทธศาสนา..ว่าใหมท่านอาจารย์
อนวหยบุรุษ
- เอกํ สตฺ วิปฺรา พหุธา กลฺปยนฺติ
เจริญพร
- นมัสการพระคุณเจ้า
- บาปคือความชั่วนั้น๐๐หลีกหนี
บุญนี่คือความดี๐๐๐.๐ก่อไว้
ทำจิตผ่องใสศรี๐๐๐.๐มิขุ่น มัวนา
ถือว่าสามองค์ไซร้.๐๐.แก่นไท้ ศาสนา - นมัสการครับ
กราบนมัสการหลวงพี่มหาชัยวุธ
มารับฟังธรรมค่ะ
สำหรับตัวเองไม่ว่าข้อใด ก็เป็นหัวใจได้ทั้งนั้น ขอให้นำไปปฏิบัติแล้วเกิดการเห็นจริงตามนั้น คือได้พิสูจน์แล้ว
สาธุเจ้าค่ะ
นมัสการค่ะท่าน 1พระภิกษุสงฆ์ 1250 รูป มาประชุมพร้อมกันโดยมิได้นัดหมาย 2.พระภิกษุสงฆ์เหล่านี้ล้วนเป็นเอหิภิกขุอุปสัมปทา คือ เป็นผู้ที่พระพุทธองค์ทรงอุปสมบทให้
วันนี้ วันมาฆะบูชา
แม้กาลเวลาจะเคลื่อนคล้อยไปแล้วนานกว่า 2,500 ปี แสงสว่างจากประทีปธรรมของพระบรมไตรโลกนาถ ยังคงส่องสว่างในดวงใจของเหล่ามนุษยชาติเรื่อยมา วันนี้จึงได้รับการเรียกขานว่า "วันจาตุรงคสันนิบาต" คือวันประชุมใหญ่อันประกอบด้วยองค์ 4 คือ
3.พระภิกษุสงฆ์ทั้งหมดล้วนเป็นพระอรหันต์ผู้ทรงอภิญญา
4.วันนั้นเป็นวันเพ็ญ เดือนมาฆะ คือพระจันทร์เสวยมาฆฤกษ์
วันนี้ เป็นวันที่ดิฉัน มีใจสงบอีกวันค่ะ
กราบ 3 หนค่ะ
คืนนี้ แสดงธรรมก่อนนำญาติโยมเวียนเทียน ก็นำทั้ง ๕ หัวข้อนี้ไปอธิบาย่อๆ เพราะคิดว่าเรื่องประวัติวันมาฆบูชา เดียวนี้คนทั่วไปรับรู้จากสื่อกันเป็นปกติ...
เจริญพร
นมัสการค่ะ หลวงพี่
ได้ความรู้ดีค่ะ ทำให้จิตใจสงบลง
dolrudee
เจริญพร