282 ฝ้ายคำ Yellow Silk Cotton Tree


เธอไม่ได้มาเอาอะไรไปเลย นอกจากผลิเผยความงามออกมา แค่นั้น

เมื่อช้างที่บ้านผมเข้าป่าไปแล้วตั้งแต่กลางเดือนมกราคม หลังจากที่ส่งกลิ่นหอมมาให้เราชื่นใจอยู่นานเป็นเดือน สาระภีหอมก็มาแทนที่ ดอกไม้ที่เข้าตำหรับสมุนไพรไทย ทุกเช้ามืดเธอก็ปล่อยให้ฝูงผึ้งนับพันนับหมื่นมาดอมดมเอาเกสรไปเข้ารังอยู่ร่วมเดือน คนที่บ้านชอบเก็บเกสรที่ร่วงหล่นมาใส่แก้วตั้งทิ้งในบ้าน วางไว้ตรงโน้น ตรงนี้ และแน่นอนที่ห้องทำงาน ห้องนอน มันก็คือ spa หอมๆ เล็กๆ ในบ้านของเรา 

ก่อนที่สาระภีจะจากเราไป ฝ้ายคำริมรั้วที่เธอเอามา เราเอาไปปักไว้ตรงที่มีน้ำไหลบ่อยๆ แค่นั้นเขาก็โตวันโตคืน และให้ดอกเราได้ชื่นชมมาหลายปีแล้ว ผมชอบดอกเธอมากเพราะเป็นฝ้ายคำซ้อน ดอกใหญ่และมีกลีบดอกซ้อนกันหลายชั้นจนหนาคล้ายดอกกุหลาบพันธุ์ใหญ่ กลีบดอกเธอมีน้ำหนักมากจนต้องห้อยคว่ำหน้าลงมาหาดิน 

แม้ดอกจะร่วงหล่นลงดินเรายังสามารถเก็บเอามาลอยน้ำในขันเงิน ขันทองใบใหญ่ อยู่ได้อีกตั้งหลายวัน สวยเหลือเกินเจ้าฝ้ายคำซ้อนเหลือง   

รูปนี้เป็นฝ้ายคำแบบไม่ซ้อนที่ผมเอามาจาก internet ดอกก็ใหญ่มากนะครับ ดอกตูมเขามีรูปทรงเหมือนใข่ ออกแหลมกว่า ฝ้ายคำแบบซ้อนที่กลมกว่า 

เลยเอาข้อมูลทางพฤกษ์ศาสตร์มาฝากกันครับ  

ชื่อ    ฝ้ายคำ
ชื่อวิทยาศาสตร์    Cochlospermum religiosum (L.) Alston   Cochlospermum vitifolium   Cochlospermum regium (Mart. & Schrank)     Pilg.(ฝ้ายคำซ้อน)
ชื่ออื่น    สุพรรณิการ์ (ไทย-ภาคกลาง)   กรรณิการ์  (ไทย-เชียงใหม่)
ชื่อสามัญ    Cotton Tree, : Yellow Silk Cotton, Butter-Cup    (Single),  Butter-Cup (Double),Torchwood 
วงศ์    Cochlospermaceae-Bixaceae
ลักษณะทั่วไป

·   ไม้ต้น สูง 5-15 เมตร  เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ผลัดใบ 

·   เปลือกสีเทาถึงสีน้ำตาลเรียบ  กิ่งก้านมักคดงอ 

·   ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ แผ่นใบรูปฝ่ามือ ปลายแฉกแหลม โคนใบเว้า ขอบหยักเป็นคลื่น ผิวใบมีขนสั้นนุ่ม สีเขียวสด เมื่อแก่ใกล้ร่วงเปลี่ยนเป็นสีแดง

·   ดอกสีเหลือง ออกเป็นแขนงตามปลายกิ่ง 

·   ผลรูปไข่กลับ   

·   ปลูกเป็นไม้ประดับ ทั่วทุกภาคของไทย ขึ้นได้ดีในดินที่ร่วนซุย ก่อนออกดอกจะทิ้งใบหมด ผลแก่ระหว่างเดือนมีนาคม   

·   ชอบกลางแจ้ง แสงแดดจัด

การขยายพันธุ์

·   ปลูกได้ดีในดินทุกสภาพ ต้องการน้ำและความชื้นในปริมาณปานกลาง 

·   ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด ปักชำ

ออกดอก    เดือนธันวาคม-มีนาคม
พบมากบนถนน    ศรีนครินทร์ (41  ต้น)

เป็นต้นไม้ประจำจังหวัดนครนายก บุรีรัมย์, สระบุรี, สุพรรณบุรี, อุทัยธานี

มหาวิทยาลัยรวมคำแหงมีปลูกหลายแห่ง

 

 

ฝ้ายคำซ้อนที่หลังบ้าน นั่งอยู่ในห้องทำงานก็มองเห็นเหลืองของเธอตลอด เท่าที่ผมดมดูไม่มีกลิ่น แต่สีเหลืองนี่เข้มข้นสวยจริงๆ    

 เมื่อเขาออดดอกในช่วงนี้ใบเขาจะล่วงลงหมดต้น เหลือแต่ดอกตูมๆ เต็มต้นแล้วก็ค่อยทยอยบานออกมา นานเป็นเดือนครับ  เมื่อดอกร่วงหมดต้นก็เข้าฤดูร้อนและฝนเขาก็ผลิใบอ่อนออกมา เริ่มต้นใหม่   

ผมพบดอกฝ้ายคำที่ผสมพันธุ์จนออกเมล็ดใน internet จึงเอามาฝากครับ ซึ่งไม่ค่อยได้เห็นมากนัก  หลายปีที่ผมเฝ้าดูฝ้ายคำที่บ้านมานั้น ไม่เคยเห็นฝักเขา หรือเมล็ดเขาเลย ในรูปนี้ฝักเขาแตกออกมาเมล็ดติดปุยฝ้ายเขา เหตุนี้คงเป็นที่มาของชื่อ ฝ้ายคำ    

ฝ้ายคำบานเบ่งอวดให้โลกชมชื่น สยบจิตให้นิ่งและแนบกับเธอ

ทั้งเช้า ทั้งบ่าย เย็น เธออวดโฉมไฉไล แซมธรรมชาติ

แล้วกาละก็มาปลดเธอลงจากขั้ว เหง้า... เธอ ร่วงโรย

...........

ตูม เต่ง ตึง อันใหม่ชโงก ชูช่อขึ้นมาแทนที่

แล้วก็จากไปอีก...

วันแล้ววันเล่า มาเอาดอกแล้วดอกเล่าไป 

เธอไม่ได้มาเอาอะไรไปเลย นอกจากผลิเผยความงามออกมา แค่นั้น

ก็แค่นั้น แล้วเธอก็ลาจากไป... ฝ้ายคำ..   

----------------

แหล่งข้อมูล: พจนานุกรมไม้ประดับในเมืองไทย, ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 3, หน้า 834                     

            http://www.lib.ru.ac.th/supannikar.html                      

                 http://www.pantown.com/board.php?id=13025&area=1&name=board1&topic=6&action=view                        

            http://www.panmai.com/PvFlower/fl_37.shtml

หมายเลขบันทึก: 162882เขียนเมื่อ 2 กุมภาพันธ์ 2008 17:16 น. ()แก้ไขเมื่อ 20 มิถุนายน 2012 20:52 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (25)
  • อาจารย์คะ
  • มากกว่า "ดอกไม้ฝ้ายคำ" คือความคิดถึงที่นุชมีต่อผู้หญิงคนหนึ่ง ที่เคยรู้จัก "เหลืองฝ้ายคำ"เจ้าของรวมเรื่องสั้น "เพลงศพแห่งหุบเขา" ค่ะ  ซึ่งตอนนี้เธอคงกำลังมีความสุขอยู่กับชีวิตที่เธอเลือกแล้ว

สวัสดีค่ะท่านพี่

  • ครูอ้อยมาเรียนให้ท่านพี่ทราบว่า  ดอกฝ้ายคำ หรือ สุพรรณิการ์ นี้เป็นสัญญลักษณ์ของ  มหาวิทยาลัยรามคำแหง  สถานศึกษาที่ครูอ้อยกำลังศึกษาเล่าเรียนอยู่ค่ะ
  • ฤดูที่ดอกฝ้ายคำ....บานนี้  คือ  เวลาที่นักศึกษา  จบการศึกษา  รับปริญญา  เธอจะผลิดอกออกมาให้ชื่นชม  สวยงามมากค่ะ
  • ส่วนเพลง  ฝ้ายคำ  ก็ไพเราะจับใจ

เงียบๆค่ะ  ครูอ้อยจะร้องให้ฟัง......สุพรรณิการ์ 

สวัสดีครับท่านพี่บางทราย...เห็นดอกฝ้ายคำหรือสุพรรณิการ์ สวยมาก ลูกรามฯร้องข้างบนร้องเพลงไม่จบ   หลานรามฯเลยเอาเนื้อเพลงมาฝากครับ                                      

                                เพลง สุพรรณิการ์

คำร้อง  รศ.ประทีป วาทิกทินกร

ทำนอง/เรียบเรียง พิมพ์ปฏิภาณ พึ่งธรรมจิตต์

ขับร้อง  ศ.รังสรรค์  แสงสุข

  •  สุพรรณิการ์                                     งามล้ำเลอค่าสง่าสม

พรรณไม้พระราชทานแสนชื่นชม               รามฯ นิยมคงอยู่คู่ขวัญรามฯ

  •  สีเหลืองทองวาววามในความสว่าง  ให้ชาวรามฯ เอ่ยอ้างน่าเกรงขาม

สุพรรณิการ์  สวยสด  แสนงดงาม             ดุจชาวรามฯคงความรู้คู่ความดี

  • *จากแดนไทย  ใต้เหนือ  ทุกที่ถิ่น   จบแล้วเจ้าโบยบิน ทุกถิ่นที่

ทนแห้งแล้ง   แรงราชั่วตาปี                       ฝ้ายคำมี น้ำอด น้ำทนจริง 

  • มุ่งสร้างชาติรังสรรค์สังคมสมชื่อรามฯ  ไม่เกรงขาม  แท้ท้อต่อทุกสิ่ง

ให้เลื่องลือ  ชื่อรามฯ  ความเป็นจริง           ไม่ละทิ้ง  ไม่ระย่อ  ต่อสิ่งใด

  • สุพรรณิการ์                                      งามล้ำเลอค่าสง่าใส

วึ้งพระมหากรุณา  อ่าอำไพ                       สุพรรณิการ์สถิตในหัวใจราม(ย้อน*)       

ที่บ้านมีดอกสุพรรณิการ์แบบไม่ซ้อน ที่บ้านค่ะ

สวัสดีค่ะพี่บางทราย

  ชอบและจำได้ ตั้งแต่วันแรกมีคนบอกชื่อ สุพรรณิการ์ ด้วยเพราะสีเหลือง เป็นสีของพ่อหลวงด้วย

 แล้วก็ได้ธรรมะ ก่อนกลับออกจากบันทึกนี้ ให้ได้ชื่นมื่น ในหัวใจ มีพลังในการต่อสู้ กับตัวเองต่อไป

สาธุ สาธุ สาธุ

สวัสดีครับ P  1. ดอกไม้น้อย  
  • มากกว่า "ดอกไม้ฝ้ายคำ" คือความคิดถึงที่นุชมีต่อผู้หญิงคนหนึ่ง ที่เคยรู้จัก "เหลืองฝ้ายคำ"เจ้าของรวมเรื่องสั้น "เพลงศพแห่งหุบเขา" ค่ะ  ซึ่งตอนนี้เธอคงกำลังมีความสุขอยู่กับชีวิตที่เธอเลือกแล้ว

 

ฟังดูน่าจะมีความทรงจำดีดีต่อกันนะครับ เมื่อมันเป็นสิ่งดี ก็ยินดีด้วยครับ 

สวัสดีครับน้องสาวน้องชาย P 2. สิริพร กุ่ยกระโทก P 3. สะมะนึก แซ่เฮ

  • ครูอ้อยมาเรียนให้ท่านพี่ทราบว่า  ดอกฝ้ายคำ หรือ สุพรรณิการ์ นี้เป็นสัญญลักษณ์ของ  มหาวิทยาลัยรามคำแหง  สถานศึกษาที่ครูอ้อยกำลังศึกษาเล่าเรียนอยู่ค่ะ
  • ฤดูที่ดอกฝ้ายคำ....บานนี้  คือ  เวลาที่นักศึกษา  จบการศึกษา  รับปริญญา  เธอจะผลิดอกออกมาให้ชื่นชม  สวยงามมากค่ะ
  • ส่วนเพลง  ฝ้ายคำ  ก็ไพเราะจับใจ

พี่ก็ทราบมาว่าเป็นสัญญลักษณ์ของ ม.รามฯ  เมื่อดอกฝ้ายคำออดดอก ก็หมายถึงการสอบ  ก็เหมือน มช.ที่ทองกวาวบานก็คือการสอบ และจบ

ทั้งดีใจและเสียใจ  ดีใจที่จบ เสียใจที่จากเพื่อนๆ                               เป็นธรรมดาเน๊าะ

สำหรับท่านสะมะนึกะ ต้องร้องเพลงสุพรรณิการ์ ให้ฟังก่อนไปนะครับ อิอิ
ท่านพี่ใหญ่ ไม่มีรูป 4. sasinanda

ที่บ้านมีดอกสุพรรณิการ์แบบไม่ซ้อน 
ดอกแบบไม่ซ้อนก็สวยไปอีกแบบนะครับ เขาดอกใหญ่ หากมีกลิ่นหอมก็จะดีมากนะครับ 
สวัสดีครับ P  5. ตันติราพันธ์ 

 

ชอบและจำได้ ตั้งแต่วันแรกมีคนบอกชื่อ สุพรรณิการ์ ด้วยเพราะสีเหลือง เป็นสีของพ่อหลวงด้วย

 แล้วก็ได้ธรรมะ ก่อนกลับออกจากบันทึกนี้ ให้ได้ชื่นมื่น ในหัวใจ มีพลังในการต่อสู้ กับตัวเองต่อไป

สาธุ สาธุ สาธุ

สีธรรมชาติของดอกไม้ ไม่ว่าสีอะไรก็สวยนะครับ เหลืองแบบฝ้ายคำก็สวยแบบหนึ่ง ใช่เป็นสีของพ่อหลวง แต่เห็นคนพูดถึงว่า สีพ่อหลวงจะออกอ่อนๆหน่อยหนึ่ง ไม่ว่าดอกอะไร วัฏจักรของเขาก็อันเดียวกัน เพียงดอกฝ้ายคำเป็นดอกไม้ที่มีขนาดใหญ่

สวัสดีค่ะ อ.บางทราย

เห็นดอกไม้สีเหลือง เป็นต้องชอบทุกทีเลยค่ะ

สงสัยต้องหามาปลูกแล้วละค่ะ

แต่เสียดายที่ เมื่ออยู่ในบ้าน ไม่สามารถมองเห็นสิ่งแวดล้อมภายนอกบ้านได้เลย

ขอบคุณค่ะ

ขอบคุณท่านบางทรายที่เอาดอกฝ้ายคำมาให้ดูอย่างเต็มอื่ม

ผมลูกรามรุ่น ๔ ครับ จึงชอบเป็นพิเศษครับ

ป้าแดงครับ  แหมชอบเหมือนกันเลยครับ

ท่านอัยการครับ P 12. อัยการชาวเกาะ

ขอบคุณท่านบางทรายที่เอาดอกฝ้ายคำมาให้ดูอย่างเต็มอื่ม

ผมลูกรามรุ่น ๔ ครับ จึงชอบเป็นพิเศษครับ

 

กลับไปถึงเกาะแล้วหรือครับ  อยู่ไกลถึงภูเก็ตยังได้ไปปายยุคใหม่ก่อนผมอีก อิอิ  ผมไปปายตั้งแต่ยุคแรกๆโน้น...ครับ

ฝ้านคำปลูกง่ายมากครับ ตัดกิ่งปักชำลงไปเลย รดน้ำแค่นั้นเดี๋ยวเขาก็งอกแล้ว ไม่ต้องไปเพาะเมล็ดหรอกครับ

บันทึกของคุณบางทราย  อ่านและชมภาพสวยๆแล้วมีความสุขค่ะ

อาจารย์ป๋วยพูดถึง  "ความจริง  ความงาม และความดี"   ดูเหมือนจะได้ซึมซาบครบทั้งสามอย่างจากบล็อกคุณบางทรายค่ะ

สวัสดีครับอาจารย์ซูซูกิ

 

เธอที่บ้านผมเป็นศิษย์ บอ.รุ่น 8 ครับ ยังติดต่อและรับทราบกิจกรรมของ บอ.เสมอมา และที่สำคัญความผูกพันกับแนวคิดของท่านอาจารย์ป๋วยเป็นอย่างมากครับ

สวัสดีค่ะ อาจารย์บางทราย

  • ชอบฝ้ายคำเหมือนกันค่ะ
  • เคยไปหาซื้อมาปลูก  เจอคนขายหลอกว่าเป็นดอกแบบกลีบซ้อน
  • 1 ปี ผ่านไป กลายเป็น กลีบไม่ซ้อนไปซะนี่
  • ว่าจะไปหามาปลูกเป็นการแก้อใหม่ค่ะ
  • บ้าน อาจารย์ พอจะมีกล้าไม้ฝ้ายคำ มั่งไหมคะ
  • อิอิอิ ตลกรับประทานค่ะ

เอากาแฟมาแลกดอกฝ้ายคำ คิคิ 

น้องกาแฟครับ

 

ง่ายนิดเดียว ไม่ต้องกล้า หรอก ตัดเอามา 1 กิ่ง แล้วเอาไปเสียบลงดินให้น้ำมัน แค่นี้เอง

 

มีครับที่บ้าน มี 1 ต้น กำลังออกดอกเต็มต้น  เอาไงดี จะเอาให้อย่างไรดีครับ ปายกับขอนแก่นมันไกลกันจังเลยนะ จะ ใส่ซอง ems เดี๋ยวไปรษณีย์เขาก็ค้อนใส่ว่า ทำไมไม่ใส่มาทั้งต้นล่ะ อิอิ..

 

มีครับที่บ้านมี  1ต้น ที่ถ่ายรูปมานี่แหละ ก็ปักชำเอา มันเป็นง่ายครับ

ไม่เคยรู้จักดอกนี้ค่ะพี่ หนูรู้จักดอกไม้กับพืชน้อยมาก แต่ช่วงนี้มีความสุขที่ได้เห็นสวนหน้าออฟฟิศเต็มไปด้วยต้นไม้ที่มีดอกสีชมพู หลายต้นมาก เต็มสวน ดูไกลๆ แล้วสวยดีเหมือนดอกซากุระ แต่ไม่รู้ว่าเป็นต้นอะไร ชอบยืนดูที่นอกระเบียงห้องยามพักสายตาจากจอคอม สดชื่นบอกไม่ถูก

ในทัศนะพี่ ดอกไม้ธรรมชาติ ดอกอะไรก็สวยในแบบของเขาทั้งนั้น

ยิ่งดอกไม้ธรรมดา เมื่อเราลองเอามุมกล้องบางมุมไปถ่ายมา  โอย  มันสวยกว่าที่เคยเห็นอีก แสดงว่า มุมมองมีส่วนทำให้เกิดความสวยได้ครับน้องซูซาน

สวัสดีค่ะ คุณบางทราย อยากดูรูปผลของฝ้ายคำอีกค่ะ ไม่ทราบว่าพอจะมีไหมค่ะ

และก็ผลของฝ้ายคำจะเหมือนผลหรือสมอของฝ้ายไหมค่ะ

สวัสดีครับคุณยุ้ยครับ

รูปฝักหรือผลนั้นผมเอามาจาก Internet แต่ที่บ้าน(กำลังเริ่มบาน) เขาไม่ผสมพันธุ์ จึงไม่ได้ผลหรือฝักครับ จะลองค้นใน net ดูว่ามีรูปฝักอีกไหมครับ

คุณยุ้ยครับ เอาดอกฝ้ายคำที่บ้านมาฝากครับ

 

เขาจะบานดีละดอก แล้วก็ล่วงหล่นลงพื้น ที่บ้านชอบไปเก็บดอกที่เพิ่งล่วงเอามาแช่น้ำดู ก็อยู่ได้อีกหลายวันครับ

นี่เป็นฝ้ายคำแบบซ้อน กลีบดอกดก หรือมากทีเดียวครับ ท่านที่ชอบดอกไม้สีเหลือง ฝ้ายคำนี่แหละสวยครับ

ยามออกดอกต้นจะทิ้งใบเกือบหมดครับคุณยุ้ยครับ

ฉันชื่อ สุพรรณิกา จุนขุนทด อยากให้ทุกคนลงความคิดเห็น

คุณสุพรรณิกาครับ ให้ทุกคนลงความคิดเห็นอะไรครับ อธิบายสักนิดได้ไหมครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท