ขณะนี้ประเทศไทย หลายพื้นที่ ควายกลายเป็นสัตว์หายาก ควายเองก็ลืมบทบาทและหน้าที่ของตัวเองไปแล้ว จนต้องมีโรงเรียนฝึกควายไถนา กันแล้ว เพื่อเป็นการระลึกถึงควาย สัตว์พื้นบ้านของไทย จึงขอนำนิทานเกี่ยวกับควายมาให้อ่าน

....................

               ที่ราบเวิ้งว้าง เมื่อก่อนมันเคยเขียวชอุ่ม ยอดต้นกล้าปลิวไสวเหมือนหยอกล้อกับสายลมและแสงแดด  

  อยู่เป็นนิจ น้ำและดินที่เคยอุดมสมบูรณ์ แต่ตอนนี้กับหมดไปเหมือนหัวใจมนุษย์

เมื่อผ่านมาสี่เดือนก่อน เพื่อนๆยังอยู่กันครบ แต่เพราะต้องการอิสรภาพมากเกินไป จึงต้องจากไปอย่างน่าเศร้าใจเช่นนี้

แต่นั่นน่าจะเป็นข้อแก้ตัวตะหาก

ชีวิตของพวกเราน่าจะดีกว่านี้น่ะ ไอ้เผือก รำพึง ขณะยืนพักแดดใต้ร่มไม้บนคันนา สายตามันทอดยาวไกล ออกไปสู่ผืนนาโล่งกว้างที่มีริ้วรอยตีนกา เหมือนใบหน้าของมัน

มึงหมายความว่าอะไร ผมถาม

อิสรภาพไงหล่ะ มึงไม่โหยหาบ้างเหรอ

ผมอึ้งไปนาน กว่าจะมีคำถามใหม่ออกมา

มึง...คิดทำอะไร...

มันมองหน้าผมเขม็ง พลางระบาย ลมหายใจ พรืดพราด อย่างจะเดินอย่างไม่สบอารมณ์ ก่อนจะเดิน เข้าไปหา ไอ้เข้ม สหายอีกหนึ่งที่ยืนละเอียด อาหารกลางวัน อยู่บนคันนาซึ่ง ไม่ไกลกันนัก

ผมเดินตามไปติดๆ เพื่อค้นหาคำตอบ จากคำถามเดิมอีกครั้ง

มึงไม่บอกกูเลยว่ามึงคิดอะไร?

เงียบ.....ไม่มีเสียงตอบจาก ไอ้เผือก

ไอ้เข้มยืนข้างๆ เงยหน้าขึ้นมองผม จากนั้น ค่อยๆเผยรอยยิ้มติดเหงือกสีดำ

ของมันออกมาอย่างเย้ยหยัน

มันว่า" โง่เป็นควายอย่างนี้มึงจะรู้อะไรกับขาว่ะ

ไอ้เผือกหันมามองผม คราวนี้แววตาฉายแววเวทนาผมทีเดียว ..... เอาน่าไอ้เข้มมึงอย่าไปจำมันเลยน่ะ ถ้าจะทำงานใหญ่ต้องร่วมมือกัน....

ไอ้เข้มคงจะงอนที่ถูกสหายสนิทปรามเช่นกัน

จึงสะบัดก้น เดินตุปัดตุเป๋ ไปกินอาหารของมันต่อ  

ผมมองท่าทางของมันแล้ว อยากเดินเข้าไปแตะมันสักป้าป

ชะหน๋อย....โตเป็นควายแต่ทำตัวยังกะตุ๊ด

ได้เผือกเสนอความผิด...." กูว่าเราควรประท้วง "

ผมยืนตัวแข็ง เหมือนโดนน่ะจังงัง กว่าจะเอ่ยปากย่นๆของตัวเองออกมา

" ประท้วง มึงจะประท้วง ประท้วงอะไรของมึง ประท้วงสังคม ประท้วงนายทุน หน้าลือด ประท้วง ผืนดิน ที่นา หญ้าแพรก ประท้วง ประท้วงมันเข้าไป ประท้วงอะไรก็ได้ ก็ได้  

มึงจะบ้ารึไงว่ะ ทำเพื่ออะไรกัน ผมส่ายหน้าไปมา ทั้งไม่เห็นด้วย

ทั้งไล่แมลง เหลือบ ริ้น ไร ที่บินมาตอม หู ตอมตา จนน่ารำ

ไอ้เผือก หันมามองหน้าผม.....นิ่งนาน.....

กว่าจะระบายลมหายใจ ออกมาอีกพรืดใหญ่

" มึงคิดว่า ชีวิต ชีวิตมึงดีแล้วหรือ ทุกวันนี้ มึงพอใจแค่นี้น่ะเหรอ "? 

" เฮ้อ....ผมทำเช่นเดียวกับมันบ้าง ก็ไม่ใช่จะพอใจอะไรหรอก เพียงแต่กูมองไม่เห็นประโยชน์ของการประท้วง จริงๆว่าทำไปแล้วจะได้ประโยชน์อะไรขึ้นมา

เป็นครั้งแรก ที่ผมพูดได้ยาวขนาดนี้และดูเหมือนจะบั่นทอน ความคิดไอ้เผือกได้ดีทีเดียว ถ้าหากไอ้เข้มไม่เดินแทรกเข้ามาเสียก่อน

มันว่ามึงขี้ขลาดนี่หว่า

พวกขี้ขลาดมักทำอะไรโง่ๆได้ทั้งนั้น

กูไม่ได้ขี้ขลาด ผมตวาด " มึงเพิ่งเกิดมาดูโลก ได้ไม่นาน คงไม่รู้หรอกว่า ในอดีตสมัยหนุ่มๆ กูผ่านอะไรมาบ้าง

เพื่ออะไรกัน หรือเพื่อว่า ได้มายืนอยู่ตรงนี้ แบบควายตัวหนึ่งน่ะเหรอ  

ไอ้เข้มอ้อมแอ้มอยู่นาน ในที่สุดมันก็โพล่งความคิด ของตัวเอง ออกมาจนได้

ก็ยังดีกว่าไม่ทำอะไรเลยว่ะ

เพราะอย่างน้อย เราก็ได้ความสะใจบ้างหรอกน่าหรือว่ามึงจะเถียง

ผมยิ้มมุมปาก จ้องมันเขม็ง นี่ อายุผมไล่เลี่ยกับมันแล้วมัน ละก็คงกระโจนใส่มันทั้งตัวไปแล้ว

เฮ้ย...มันช่างมีความคิดแบบควายๆจริง..