อ่านที่อาจารย์ ดร. ธวัชชัย ปิยะวัฒน์ เขียนถึง
ธุรกิจขนาดเล็กสิบประเภทที่จะต้องตายเพราะเทคโนโลยี
มาตั้งแต่หลายวันก่อน แล้วอยากเขียนบันทึกต่อ แต่ทำใจไม่ได้สักที เพราะเชื่อว่า น่าจะจริงอย่างเขาว่า เพราะผมเองก็มาถึงข้อสรุปเดียวกันนี้ก่อนจะเห็นคนมา "ตอกตะปูปิดฝา" อย่างเป็นทางการอย่างนี้ (แต่ตอนนั้น ปลอบใจว่าตัวเองคงมองผิด)
ในข้อเขียนนี้ ทำนายว่า ธุรกิจที่จะมีโอกาส ฝ่อตาย สูงมาสิบประเภท มีร้านยาอิสระ รวมเข้าไปเป็นหนึ่งในสิบนั้นด้วย
ไม่ได้อ่านหนังสือเล่มนั้นเอง จับความที่ท่านอาจารย์ธวัชชัยเขียนถึง ดูเหมือนจะบอกว่า หนังสือเล่มนั้น เจาะจงว่า ฝ่อตายเพราะเทคโนโลยี
ที่ไม่อ่าน เพราะทำใจอ่านไม่ได้...
จริง ๆ แล้ว ผมมองว่า คงไม่ใช่เทคโนโลยี แต่เป็นกลไกทุนนิยมที่มีประสิทธิภาพสูงจากการใช้เทคโนโลยี
คือเป็นปรากฎการณ์เดียวกับที่เขียนถึงไว้ใน ภูเขาน้ำแข็ง โชวห่วย และห้างยักษ์
คือร้านยาเชนจากเมืองนอกเข้ามา จะมีต้นทุนที่ถูกกว่าด้วยเหตุผลร้อยแปด ซึ่งเทคโนโลยีจะมีส่วนกระทบ ทำให้เกิดความ "ถูกกว่าอย่างมหาศาล" ตามสมการข้างล่างนี้
IT + logistics + economy of scale ~ zero cost
ผมมองว่า ร้านที่เหลือรอด น่าจะรอดด้วยเหตุผลข้อใดข้อหนึ่งต่อไปนี้
ผมขอเรียงลำดับเหตุการณ์ที่จะเกิด โดยอิงจากบทเรียนของสิ่งที่เคยเกิดกับโชห่วยไทยมาแล้วเมื่อไม่กี่ปีมานี้เอง ขออิงแบบก้าวต่อก้าว เปลี่ยนแค่ตัวละคร
ทำไมผมจึงเชื่อว่าจะเกิดเช่นนั้น ?
เหตุผลว่าทำไม ขอความกรุณาไปอ่านในภูเขาน้ำแข็ง โชวห่วย และห้างยักษ์ นะครับ
คนทั่วไปอาจมองว่า ดีสิ ได้บริการที่ราคาถูกลงอีก ก็เป็นการมองแบบซาดิสต์ไปหน่อย เพราะไม่ใช่ว่าเราจะซื้อยามากินกันมากมายตลอดปี ยาที่ถูกกว่าแม้ดูว่าเปอร์เซนต์ต่างกันเยอะ แต่คิดเป็นตัวเงินจริง ก็ต่่างกันไม่กี่บาท
ร้านที่ดีที่เขาเอาใจใส่ลูกค้าอย่างลึกซึ้ง และอยากยืนหยัดเป็นตัวของตัวเอง ถ้าโดนบีบด้วยสงครามราคาหนัก ๆ เขาก็อยู่ไม่รอดเหมือนกัน
ผมยกตัวอย่างอย่างนี้ดีกว่า เป็นตัวอย่างเกี่ยวกับการซื้อฺาร์ดแวร์คอมพิวเตอร์ ไม่ว่าการซื้อใหม่ หรือซื้อเพื่อซ่อมเวลาเกิดปัญหา
สมัยก่อน ผมจ่ายถูกตอนซื้อ และเจอกับบริการที่แย่ยิ่งกว่าเลว เคยยกไปซ่อมที่ร้านเดิมที่ซื้อ โดนโขกเงินหนัก ยกกลับมา ปัญหาเหมือนเดิมยังอยู่ครบ ทำให้ต้องเปลี่ยนร้านซ่อมคอมพ์เป็นว่าเล่น
สิบปีก่อน มาเจอร้านคอมพ์รายหนึ่ง ผมเห็นเขาฝีมือดี และจริงใจกับลูกค้า ก็เริ่มใช้บริการของเขามาตลอด จนถึงทุกวันนี้ แม้ซื้อของร้านนี้ราคาแพงกว่าค่าเฉลี่ยก็ตาม
แต่ไม่ใช่ว่าผมเป็นพวก มาโซคิสต์ ชอบซื้อแต่ของแพง
ผมเพียงแต่รอเวลาให้สุกงอมสักหน่อย เดี๋ยวราคาของสเป็คนั้นก็หล่นลงมาเอง
แต่ผมกลับคิดว่า นี่เป็นการลงทุน ซื้อของแพงที่ราคาถูกมากในระยะยาว เพราะมีปัญหาร้อนใจเรื่องคอมพ์ ดึกดื่นยังไง เขาก็ไม่ทิ้งลูกค้า และหาทางแก้ปัญหาให้เสมอ
ผมซื้อของจากเขา ผมไม่เคยต่อราคา บอกมาเท่าไหร่ ผมก็จ่าย ผมถือว่า นี่คือเส้นทางของการอยู่รอดร่วมกันในระยะยาว ซึ่งเหมือนกับแนวคิดของเดมมิง ที่สอนเราว่า รักษาคู่ค้าชั้นเลิศไว้ให้ดี ๆ อย่าเห็นแก่การกดราคาให้ได้แต่ของถูก เพราะถ้าเจอคู่ค้าชั้นเลว เราอาจจำใจต้องใช้ ของถูกราคาแพง
แม้จ่ายแพงกว่า แต่สุขภาพจิตเรื่องคอมพิวเตอร์ ผมดีเต็มร้อยมาตลอดสิบปีนี้ครับ
สงครามราคา ไม่ได้ให้อะไรกับใครครับ เพราะของที่ราคาถูกลงใช่ว่าจะดีเสมอไป คนขายก็แย่ คนซื้อก็แย่ แฮ่ๆๆ
สู้ราคาไม่ไหว เอายาใส่แป้งเยอะๆมาขายสู้ (ล้อเล่นครับ) สงสัยงานนี้หนีไม่พ้นคนซื้อที่ต้องรับกรรมครับ
ร้านผมก็ต้องสู้ แม้ไม่มีเทคโนโลยีใดๆ มีแต่เครื่องคิดเลขราคา 99 บาท ที่เป็นเครื่องมือทันสมัยที่สุดในร้าน แต่เรามีหัวใจบริการ และความจริงใจที่มีให้ลูกค้า ผมเชื่อว่าเราอยู่รอดครับ
จากร้านยาเล็กๆข้างตลาดครับ
ลืมไปนิดนึงครับ
"สงครามราคา ไม่ได้ให้อะไรกับใครครับ เพราะของที่ราคาถูกลงใช่ว่าจะดีเสมอไป คนขายก็แย่ คนซื้อก็แย่"
ขอขอบคุณอาจารย์ wwibul...(โชคดีที่ไม่ใช่ 'Qui! bull' หรือ "ใช่เลย(ฝรั่งเศส) โค(อังกฤษ)"
ร้านขายยา...
ผู้ช่วย...
ร้านขายยา...
กราบสวัสดีท่านอาจารย์wwibul
กระผมขออนุญาตร่วมแสดงความเห็นเพื่อสะท้อนมุมมองของผู้ประกอบการคนหนึ่งครับ
+กระผมเห็นว่าประชากรเภสัชกรที่อยู่ในสายงานร้านยามีเป็นจำนวนมาก หากร้านยาอิสระส่วนใหญ่จะตั้งอยู่ไม่ได้คนในวิชาชีพนี้ส่วนหนึ่งอาจอยู่ไม่สบายนัก
+ในระยะ5ปี กระผมคาดว่าร้านยาอิสระเล็กๆยังคงไม่ตายหายไปแต่อาจเพิ่มขึ้น หลายร้านอาจมีอัตราการเติบโตของกำไรคงที่หรือหดตัว บางร้านอาจมีกำไรคงที่หรือลดลง ปัจจัยหลักน่าจะมาจากการเพิ่มของจำนวนร้านยาอิสระด้วยกันอันเป็นผลมาจากจำนวนเภสัชกรที่มีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ แต่ก็จะมีบางร้านที่มีกำไรมากขึ้นเช่น วิชาการดี การบริการดี การตลาดเลิศ เทคโนโลยี การประหยัดต้นทุนจากปริมาณ ทำเล การบริหารจัดการ โชคดี อื่นๆ
+ตลาดร้านยาแม้ชื่อร้านยาเหมือนกัน แต่กลุ่มลูกค้าเป้าหมายของแต่ละร้านต่างกันได้แม้อยู่ในทำเลเดียวกัน
+การสร้างความต้องการใหม่ๆของลูกค้าของบริษัทยา อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์สุขอนามัย มีส่วนเพิ่มฐานรายได้ของร้านยาหลายร้าน
+พฤติกรรมที่เปลี่ยนไปที่มีผลมากต่อยอดขาย เช่น ความเร่งรีบของคน การต้องการหาความสุข การติดในกามตัณหา คุณภาพการบริการที่มากขึ้นและด้อยลงของราชการ การมองหาคุณภาพและความคุ้มค่าของบางกลุ่มคน ราคาและคุณภาพบริการที่คนเห็นว่าแพงหรือถูกของบางรพ.บางคลินิค การเพิ่มขึ้นมากของชาวต่างด้าวและนักท่องเที่ยว ความกลัวตายกลัวเจ็บของคน การไม่ค่อยได้คุยกันของบางครอบครัว คนโสดอยู่คนเดียวหรือมีคู่มากเกิน ความเชื่อปรัชญาศาสนา การออมที่ลดลง และอีกมากมาย
สวัสดีครับ