สิ่งมีชีวิตพวกสัตว์ เกิดในทะเลยุค precambrian..เป็นสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ที่ดำรงชีวิตด้วยการกินสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น...
มีคำถามว่า "สัตว์นั้นเป็นไฉน"
วิสัชนาว่า "สัตว์" ควรมีลักษณะดังต่อไปนี้
- เป็นสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ ที่กิน (eat=ingestion) สิ่งมีชีวิตอื่นเป็นอาหาร
- สัตว์ไม่มี ผนังเซลล์ (cell wall) ด้งนั้น ร่างกายของสัตว์จึงต้องมีโปรตีนโครงสร้าง (structural protein) ซึ่งส่วนมากได้แก่ collagen มาทำให้โครงสร้างของร่างกายคงรูปอยู่ได้...
- ร่างกายของสัตว์ มีเนื้อเยื่อพิเศษ 2 ชนิด คือ เนื้อเยื่อประสาท (nervous tissue) และ เนื้อเยื่อกล้ามเนื้อ (muscular tissue) เกี่ยวข้องกับการนำกระแสประสาทและการเคลื่อนไหวของร่างกาย
- ลักษณะที่ทำให้สัตว์แตกต่างจากสิ่งมีชีวิตอื่น...คือ สัตว์ส่วนใหญ่ ใน วงจรชีวิต (Life Cycle) จะดำรงชีวิตเป็น diploid stage (2n) ... กล่าวได้ว่าสัตว์ส่วนใหญ่ sperm หรือ spermatozoa (n)จะว่ายเข้าไปปฏิสนธิกับ egg (n)...ผลของการปฏิสนธิจะได้ fertilized egg (ไข่ที่รับการปฏิสนธิแล้ว) เรียกว่า Zygote ซึ่งมีโครโมโซมเป็น diploid หรือ 2 n..ซึ่งจะได้อธิบายด้วยภาพ (depict) ต่อไป (early embryonic development)
|
depict 1 : Early Embryonic Development (คลิกที่ภาพเพื่อดูภาพขยาย) |
อธิบายภาพ
- เมื่อไข่ได้รับการปฏิสนธิแล้ว nucleus ของ sperm และ ไข่จะรวมกัน ได้ Zygote (2n) ซึ่งจะแบ่งเซลล์แบบไมโตซิส จาก 1 cell -->2 cell -->4 cell -->8 cell...ไปเรื่อยๆ จนได้ embryo หลายเซลล์เป็นลูกทรงกลมตัน ระยะ Morula (ไม่ได้แสดงในภาพ) เราเรียกกระบวนการแบ่งเซลล์จากเซลล์เดียวจนได้หลายเซลล์แบบนี้ว่า Cleavage (คลีเวจ)
-
Embryo ระยะ Morula ในตอนแรกจะมีลักษณะเป็นลูกทรงกลมตันเหมือนลูกน้อยหน่า และต่อมากลุ่มเซลล์จะเคลื่อนตัวไปอยู่ด้านนอก ทำให้ด้านในตรงกลางกลวงคล้ายลูกฟุตบอล เราเรียกกระบวนการเคลื่อนตัวของกลุ่มเซลล์แบบนี้ว่า blastulation และเรียก embryo ระยะนี้ว่า blastula.. ส่วนบริเวณช่องว่างตรงกลางเราจะเรียกว่า "blastocoel"
- ต่อมากลุ่มเซลล์ที่อยู่ด้านนอก (กลุ่มเซลล์ blastomere) ทางด้านล่างของ embryo จะม้วนตัวเข้าไปด้านใน เบียดช่อง blastocoel และเกิดช่องใหม่ เรียกว่า Gastrocoel หรือ Archenteron (ซึ่งไม่มี Label ในภาพ) ซึ่งต่อไปจะเจริญไปเป็นทางเดินอาหาร (digestive tract) เราเรียกกระบวนการที่กลุ่มเซลล์ด้านนอกเคลื่อนตัวเข้าไปด้านในว่า Gastrulation และเรียกตัวอ่อน (embryo) ระยะนี้ว่า Gastrula..
- Gastrulation..เป็นกระบวนการที่ทำให้เกิดเยื่อคัพภะหรือ Germ layer เป็น 2 ชั้น ชั้นนอก (ในภาพเป็นสีฟ้า)เรียกว่า "ectoderm" (ecto_ภายนอก, _derma ผิวหนัง) และ เยื่อคัพภะชั้นใน (ในภาพเป็นสีเหลืองเรียกว่า "endoderm" (endo_ภายใน) สำหรับสัตว์ที่มีเยื่อคัพภะ 2 ชั้น (diploblastica) ส่วนสัตว์ที่มีเยื่อคัพภะ 3 ชั้น จะมีเยื่อคัพภะ Mesoderm เพิ่มขึ้นมาอีกชั้นหนึ่ง
-
ช่องเปิด ของทางเดินอาหาร ในตัวอ่อนระยะ Gastrula..เรียกว่า blastopore ซึ่งในสัตว์ส่วนใหญ่ blastopore จะเจริญไปเป็น ปาก (mouth) แต่ในสัตว์บางกลุ่มจะเจริญไปเป็น ทวารหนัก (Anus)