สำนวนไทย5

น -ป ค่ะ

*หมวด น*
สำนวน	ความหมาย
นกต่อ	คนที่ทำหน้าที่ติดต่อหรือชักจูง หลอกล่อคนอื่น ให้หลงเชื่อ(ใช้ในทางไม่ดี)
นกรู้	ผู้ที่มีไหวพริบรู้เท่าทันเหตุการณ์หรือภัยที่จะมาถึงตน
นกสองหัว	คนที่เข้าด้วยกับทั้ง ๒ ฝ่ายที่ไม่เป็นมิตรกัน โดยหวังประโยชน์เพื่อตน
นอนหลับไม่รู้ นอนคู้ไม่เห็น	ไม่รู้เรื่องราว, ไม่รู้อีโหน่อีเหน่
นั่งในหัวใจ	รู้ใจ, ทำถูกต้องตรงตามที่ผู้อื่นคิดไว้
น่าเกลียดหน้าชัง	น่ารักน่าเอ็นดู (ใช้กับเด็กเล็ก ๆ )
นายว่าขี้ข้าพลอย	พลอยพูดผสมโรงติเตียนผู้อื่นตามนายไปด้วย
น้ำขึ้นให้รีบตัก	มีโอกาสดีควรรีบทำ
น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก	แม้จะไม่พอใจก็แสดงสีหน้ายิ้มแย้ม
น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ	อย่าขัดขวางผู้มีอำนาจ, อย่าขัดขวางเหตุการณ์ที่กำลังเป็นไปอย่างรุนแรง
น้ำซึมบ่อทราย	หาได้มาเรื่อย ๆ
น้ำตาเช็ดหัวเข่า	เสียใจเพราะช้ำใจหรือต้องผิดหวังอย่างหนัก
น้ำตาตกใน	เศร้าโศกเสียใจอย่างมากแต่ไม่แสดงให้ปรากฏ
น้ำตาลใกล้มด ใครจะอดได้	ชายหญิงที่ใกล้ชิดกันมาก ย่อมห้ามใจมิให้รักกันได้ยาก
น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง	พูดมากแต่มีเนื้อหาสาระน้อย
น้ำท่วมปาก	พูดไม่ออกเพราะเกรงจะมีภัยแก่ตนและผู้อื่น
น้ำน้อยแพ้ไฟ	ฝ่ายข้างน้อยย่อมแพ้ฝ่ายข้างมาก
น้ำนิ่งไหลลึก	คนหงิม ๆ มักจะมีความคิดลึกซึ้ง
น้ำบ่อน้อย	น้ำลาย
น้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่า	พึ่งพาอาศัยกัน
น้ำมาปลากินมด น้ำลดมดกินปลา	ทีใครทีมัน
น้ำเย็นปลาตาย	คำพูดที่ไพเราะอ่อนหวาน ซึ่งถูกใจผู้ฟัง
นำร้อนปลาเป็น	คำพูดที่ตรงไปตรงมา แบบขวานผ่าซาก อาจไม่ถูกใจผู้ฟัง แต่ไม่เป็นพิษเป็นภัย
น้ำลดต่อผุด	เมื่อหมดอำนาจ ความชั่วที่ทำไว้ก็ปรากฏ
น้ำสั่งฟ้า ปลาสั่งฝน, ฝนสั่งฟ้า ปลาสั่งหนอง	สั่งเสียเป็นครั้งสุดท้าย, ทำการอันใดที่เป็นสิ่งสำคัญเพื่อไว้อาลัยก่อนจากไป
น้ำหนึ่งใจเดียวกัน	มีความเป็นเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
นิ้วไหนร้ายก็ตัดนิ้วนั้น	คนไม่ดีก็ตัดออกไปจากหมู่คณะ เพื่อมิให้เสียไปถึงคนอื่น
เนื้อเต่ายำเต่า	เอาทรัพย์สินส่วนที่งอกเงยไปลงทุนหาประโยชน์ ต่อไปอีก โดยไม่ใช้ทุนเดิม
*หมวด บ*
บนข้าวผี ตีข้าวพระ	บนบาน , ขอร้องให้ผีสางเทวดา หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยเหลือโดยจะแก้บน เมื่อสำเร็จประสงค์แล้ว
บนบานศาลกล่าว	ขอร้องให้สิ่งศักดิ์ช่วยเหลือ
บอกเล่าเก้าสิบ	บอกเกล่าให้รู้
บอกหนังสือสังฆราช, สอนหนังสือสังฆราช	สั่งสอนผู้มีความรู้ดีกว่าตน
บัวไม่ช้ำ น้ำไม่ขุ่น, บัวไม่ให้ช้ำ น้ำไม่ให้ขุ่น	รู้จักผ่อนปรนเข้าหากัน มิให้กระทบกระเทือนใจกัน, รู้จักถนอมน้ำใจไม่ให้ขุ่นเคืองกัน
บ้าหอบฟาง	บ้าสมบัติ เห็นอะไร ๆ เป็นของมีค่าจะเอาทั้งนั้น, อาการที่หอบหิ้วสิ่งของพะรุงพะรัง
บ้าห้าร้อยจำพวก	บ้ามากมายหลายประเภท
บ่างช่างยุ	คนที่ชอบพูดยุแหย่ให้เขาแตกกัน
บานปลาย	ขยายออกไปมากกว่าที่ตั้งใจไว้เดิม, ขยายเรื่องเล็กให้เป็นเรื่องใหญ่โตออกไป, ใช้เงินเกินกว่าที่ประมาณหรือกำหนดไว้
บ้านเคยอยู่ อู่เคยนอน	สถานที่ตนเคยอาศัยอยู่มาก่อน
บ้านแตกสาแหรกขาด	เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในครอบครัว หรือ ในบ้านเมืองอย่างร้ายแรงถึงทำให้ ต้องกระจัดกระจายพลัดพรากกัน
บ้านนอกขอกนา, บ้านนอกคอกนา	ชาวไร่ชาวนาที่อยู่นอกกรุงหรือเมืองหลวง
บ้านเมืองมีขื่อมีแป	บ้านเมืองหรือประเทศย่อมมีกฎหมายคุ้มครอง
บุกป่าฝ่าดง	พยายามต่อสู้อุปสรรคต่าง ๆ
บุญทำกรรมแต่ง	บุญหรือบาปที่ทำไว้ใน ชาติก่อนเป็นเหตุทำให้รูปร่างหน้าตา หรือชีวิตของคนเราในชาตินี้ สวย งาม ดี ชั่ว
เบี้ยต่อไส้	เงินหรือสิ่งของที่หามาได้พอประทังชีวิต ไปวันหนึ่ง ๆ
เบี้ยน้อยหอยน้อย	มีเงินน้อย มีไม่มาก
เบี้ยบ้ายรายทาง	เงินที่จะต้องใช้จ่ายหรือเสียไปเรื่อย ๆ เป็นระยะ ๆ ในขณะทำธุรกิจอย่างใดอย่างหนึ่งให้สำเร็จ
แบกหน้า	จำใจกับมาแสดงตัวหรือติดต่อกับผู้ที่ตน เคยทำไม่ดี ไม่ถูกต้อง หรือไม่เหมาะสมมาก่อนอีก
*หมวด ป*
ปรานีตีเอาเรือ	เอ็นดูหรือช่วยเหลือเขา แต่กับกลับถูกประทุษร้ายตอบ
ปล่อยนกปล่อยกา ปล่อยลูกนกลูกกา	ปล่อยให้เป็นอิสระไม่เอาผิด ปล่อยให้พ้นจากความผูกผัน
ปล่อยปลาลงน้ำ	ปล่อยศัตรูไป แล้วจะไม่นึกถึงบุญคุณ
ปล่อยเสือเข้าป่า	ปล่อยศัตรูไป อาจกับมาทำร้ายภายหลังอีก
ปลาข้องเดียวกัน	คนที่อยู่ร่วมกันหรือเป็นพวกเดียวกัน
ปลาตกน้ำตัวโต	สิ่งที่เสียหรือสูญหายไปมักดูมีค่ามากเกินความเป็นจริง
ปลาติดหลังแห ปลาติดร่างแห	คนที่พลอยได้รับกรรมร่วมกับผู้อื่น ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้มีส่วนพัวพันด้วย
ปลาหมอตายเพราะปาก	คนที่พูดพล่อยจนตัวเองได้รับอันตราย
ปลาใหญ่กินปลาเล็ก	ประเทศหรือคนที่มีอำนาจหรือผู้ใหญ่ที่กดขี่ข่มเหง ผู้อ่อนแอหรือผู้น้อย
ปลายอ้อปลายแขม	ยังไม่เกิดหรือยังอยู่ที่ไหนไม่รู้ ยังอยู่ห่างไกล
ปล้ำผีลุกปลุกผีนั่ง	พยายามทำให้มีเรื่อยมีราวขึ้นมา
ปลูกเรือนคร่อมตอ	กระทำสิ่งล่วงล้ำ ก้าวก่ายหรือทับสิทธิของผู้อื่น จะรู้เท่าถึงการณ์หรือไม่ก็ตาม
ปลูกเรือนตามใจผู้อยู่ ผูกอู่ตามใจผู้นอน	ทำตามความพอใจของผู้ที่ได้รับผล หรือที่เกี่ยวข้องโดยตรง
ปลูกเรือนพอตัว หวีหัวพอเกล้า	ทำการใดให้พอสมควร แก่ฐานะของตน
ปวดเศียรเวียนเกล้า	เดือดร้อนรำคาญใจ เพราะมีเรื่องยุ่งยากมากจนแก้ไขไม่ทัน
ปอกกล้วยเข้าปาก	ง่าย, สะดวก
ปัญญาแค่หางอึ่ง	มีปัญญาหรือความรู้น้อย, โง่
ปัดสวะ	ทำอย่างขอไปที
ปากปราศรัยใจเชือดคอ	พูดดีด้วยแต่ใจคิดร้าย
ปากปลาร้า	ชอบพูดคำหยาบ, ชอบว่าคนหยาบ ๆ
ปากเป็นชักยนต์	ว่ากล่าวสั่งสอนไม่รู้จักหยุด
ปากไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม	ยังเป็นเด็ก
ปากว่าตาขยิบ	พูดอย่างหนึ่ง แต่ทำอีกอย่างหนึ่ง, ปากกับใจไม่ตรงกัน
ปากว่ามือถึง	พอพูดก็ทำเลย
ปากหวานก้นเปรี้ยว	พูดจาอ่อนหวานแต่ไม่จริงใจ
ปิ้งปลาประชดแมว	ทำประชดหรือแดกดันที่ตน ต้องกลับเสียผลประโยชน์มากขึ้น
ปิดควันไฟไม่มิด	ปิดเรื่องที่อื้อฉาวไปทั่วแล้วไม่สำเร็จ
ปิดทองหลังพระ	ทำความดีแต่ไม่ได้รับการยกย่อง เพราะไม่มีใครเห็นคุณค่า
ปิดประตูตีแมว	รังแกคนไม่มีทางสู้หรือไม่มีทางรอดได้
เป็ดขันประชันไก่	ผู้ที่มีความรู้ความสามารถน้อยแต่อวดแสดง แข่งกับผู้ที่มีความรู้ความสามารถสูง; หาคนดีมีความสามารถไม่ได้ ก็เอาคนที่ด้อย กว่ามาแทน
เป็นกอบเป็นกำ	เป็นผลดี, เป็นชิ้นเป็นอัน, เป็นก้อนใหญ่ทำประโยชน์ต่อไปดี
เป็นเงาตามตัว	คอยติดตามอยู่ตลอดเวลา, เพิ่มขึ้นหรือลดลงตามไปด้วย
เป็นดั้งหน้า	ออกหน้ามาคอยป้องกัน
เป็นหุ่นให้เชิด	อยู่ในฐานะหรือตำแหน่งที่ต้องทำตามที่เขาสั่ง
เป็นหูเป็นตา	ช่วยสดับตรับฟังและดูแลรักษาแทน
แปดเหลี่ยมแปดคม, แปดเหลี่ยม สิบสองคม	มีเล่ห์เลี่ยมมาก,เล่ห์กลมายามาก
โปรดสัตว์ได้บาป	ทำดีแต่กลับได้ชั่ว
ไปตายเอาดาบหน้า	ยอมไปเผชิญกับความทุกข์ และความลำบากข้างหน้า
ไปวัดไปวาได้	มีรูปร่างหน้าตาดี พอจะอวดเขาได้
ไปไหนมาสามวาสองศอก	ถามอย่างหนึ่งตอบไปอีกอย่างหนึ่ง
ไปอย่างน้ำขุ่นๆ	พูดเข้าตัวหลบเลี่ยงไปอย่างข้างๆคูๆ

เขียนใน GotoKnow โดย นางสาว เกศนี วัณณกุล
ใน สมุดบันทึก kadsanee พยาบาล CVT

คำสำคัญ (Tags): #เกร็ดน่ารู้

หมายเลขบันทึก: 46599เขียนเมื่อ 27 สิงหาคม 2006 02:26 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 09:46 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน

ความเห็น (1)

สหชาติ

เขียนเมื่อ 6 กันยายน 2006 16:46 น. ()

ผมอยากให้มีคำว่า นั่งกอดเข่าเจ่าจุก