ความดันโลหิต สูง -ต่ำ เพชฌฆาตเงียบ


232. ความดันโลหิตสูง-ต่ำ อันตรายเงียบ

"ความดันโลหิตผิดปรกติ" ซึ่งมีทั้ง" ต่ำ-สูง"

   ความดันโลหิต เป็นองค์ประกอบสำคัญประการหนึ่งของสุขภาพร่างกายโดยข้อมูลของหน่วยศึกษา ฝ่ายพยาบาลโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ระบุไว้ว่า ความดันโลหิต เป็น"เครื่องแสดงสมรรถภาพของระบบไหลเวียนโลหิต และการทำงานของหัวใจ "ความดันโลหิต คือ แรงดันที่เกิดจากหัวใจบีบตัว เพื่อดันโลหิตในหัวใจและหลอดเลือดแดงใหญ่ออกไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย


                


   ในทางการแพทย์  การวัดค่าความดันโลหิต จะวัดเป็นตัวเลขสองค่า เช่น 120/70 - 120/80   มิลลิเมตรปรอท โดยค่าความดันโลหิตของคนปรกติขณะพักอาจแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับอายุ เพศ เชื้อชาติ สภาพอากาศรอบตัว อริยาบท รวมถึงการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ 


  แต่ถ้าค่าเกิดต่ำหรือสูง เกินไปร่างกายจะมีปัญหาค่าความดันโลหิตต่ำ หมายถึงภาวะที่มีความดันโลหิตต่ำกว่า 90/50 มิลลิเมตรปรอท ซึ่งสาเหตุก็มีทั้งที่ไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด เกิดจากการปรับตัวของร่างกายไม่ทันเมื่อเปลี่ยนอริยาบท และเกิดจากโรคหรือความผิดปรกติอื่นๆ ของร่างกาย  ได้แก่ พักผ่อนไม่เพียงพอ ขาดอาหาร โลหิตจาง หรือมีการสูญเสียโลหิตจากสาเหตุต่างๆเช่น แผลในกระเพาะอาหาร ริดสีดวงทวาร


    ทั้งนี้ เมื่อความดันโลหิตต่ำร่างกายจะมีอาการอ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย วิงเวียนศรีษะ หน้ามืด เป็นลมบ่อย หน้ามืดเวลาเปลี่ยนอริยาบท อย่างรวดเร็ว เช่น จากนอนเป็นนั่ง ประเด็นคือ "ความดันโลหิตต่ำเกินไปมีอันตราย " จะทำให้ โลหิตไหลเวียนเลี้ยงอวัยวะสำคัญของร่างกายไม่ทัน ซึ่งอันตรายโดย เฉพาะกับเซลล์ของสมอง  กล้ามเนื้อหัวใจ ไต ถ้าความดันโลหิตลดต่ำลงมากๆ จะทำให้อวัยวะสำคัญขาดออกซิเจน อาจทำให้เป็นลม ช็อก และ อาจถึงขั้นเสียชีวิตได้


   คำแนะนำสำหรับผู้มีปัญหาความดันโลหิตต่ำก็คือ รับประทานอาหารที่มีคุณค่าให้ครบ 5 หมู่ นอนพักผ่อนให้เพียงพออย่างน้อยวันละ 6-8 ชั่วโมง ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้งเปลี่ยนอริยาบทท่าทางร่างกายอย่างช้าๆ เพื่อให้ร่างกายปรับตัวได้ทันและป้องกันมิให้เกิดอาการหน้ามืด


   " ความดันโลหิตสูง "ค่าตั้งแต่140/90 มิลลิเมตรปรอท ขึ้นไปนี่ก็"อันตราย "ซึ่งแต่ละปีมีคนไทยป่วยด้วยสาเหตุนี้เป็นหลักแสน เช่นปี 2551 ปีเดียว มีผู้ป่วยด้วยสาเหตุนี้ 494,809 คนเสียชีวิต 2,463 คน 


   ทั้งนี้ นิตยา พันธุเวทย์ สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรคระบุไว้ว่า ... ทั่วโลกต่างก็รณรงค์ ป้องกันความดันโลหิตสูง ถึงขั้นมีการกำหนดวันรณรงค์ ความดันโลหิตสูงโลก วันที่ 17 พฤษภาคม ของทุกปี เพราะมีผู้ที่เป็นความดันโลหิตสูงเป็นจำนวนมากและขยายจำนวนเพิ่มขึ้นทุกปี  โดยขณะนี้พบ ประมาณ 1.5 ล้านคน และเป็นสาเหตุให้เสียชีวิตปีละ  7 ล้านคน ขณะที่ คนไทยเป็นโรคความดันโลหิตสูงประมาณ 11 ล้านคน ผู้ที่อายุ 15 ปีขึ้นไป ในเกือบทุกๆ 5 คน จะมี 1 คนที่ป่วยเป็นโรค "ความดันโลหิตสูง"


     โรคความดันโลหิตนี้ "เป็นเพชฌฆาตเงียบ" การดำเนินโรคจะค่อยเป็นค่อยไป ช่วงแรกจะไม่แสดงอาการใดๆ แต่เป็นแล้วจะ"ไม่มียารักษาให้หายขาด" และถ้าไม่ควบคุมความดันโลหิตให้มีค่าใกล้เคียงค่าปรกติเป็นเวลานาน จะทำให้เป็น"โรคหัวใจขาดเลือด โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต โรคไตวาย ตามมาได้


    อย่างไรก็ตาม กับโรคความดันโลหิตสูงก็สามารถจะป้องกันได้ โดยกรมควบคุมโรคแนะนำ เคล็ดลับจัดการความเสี่ยง คือ"ลดเค็ม เพิ่มพัก คุมน้ำหนัก ออกกำลังกาย" เลือกรับประทานอาหารที่มีรสชาดพอเหมาะ ไม่เค็ม ไม่หวาน มันน้อย ใช้เครื่องเทศ -สมุนไพร ปรุงอาหารแทนเกลือ  เพิ่มการรับประทานผักหลายสี หลายชนิด เพิ่มผลไม้สดที่ไม่หวาน   ถั่วแทนขนมกรุบกรอบ รับปะทานมังสวิรัติอย่างน้อยสัดาห์ละครั้งจะยิ่งดี และในแต่ละวันควรรับประทานอาหารครบ 3 มื้อ ในปริมาณพออิ่ม พอเหมาะกับการใช้พลังงานของร่างกาย


   นอกจากนี้ ต้องคุมน้ำหนักให้เหมาะสมตามวัยและคุมรอบเอว โดยเพศชาย น้อยกว่า 36 นิ้ว เพศหญิง ควรน้อยกว่า 32 นิ้ว ออกกำลังกาย วันละ 30-60 นาที อย่างน้อย 5 วันต่อสัปดาห์ และเพิ่มกิจกรรมทางกายให้มีความกระฉับกระเฉง เลี่ยงการใช้เครื่องอำนวยความสะดวกเสียบ้างเช่น รีโมต ลิฟต์ เป็นต้น

 "โรคความดันโลหิต "แม้ไม่ดังแต่ก็ "ประมาทมิได้"

 นี่คืออีกภัยร้ายทำลายสุขภาพ..อย่างเงียบเชียบ     

 

ขอบคุณข้อมูล จากหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ วันที่ 10 มิถุนายน 2553 สกู๊ปหน้า1 และขอบคุณภาพเครื่องวัดความดันจากอินเตอร์เน็ต   

ด้วยความปรารถนาดี  กานดา แสนมณี

                      

หมายเลขบันทึก: 368772เขียนเมื่อ 23 มิถุนายน 2010 21:33 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 23:06 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (25)

ผมเอง พอมีเวลาก็ชอบออกไปวิ่งครับ   ตอนนี้  ฝนตกบ่อย  ชักเริ่มอืดๆอีกแล้วครับ

ช่วงนี้อากาศเปลี่ยนแปลง รักษาสุขภาพด้วยน่ะครับพี่

สวัสดีค่ะคุณsmall man

     ฝนตกบ่อย วิ่งไม่ได้ควรหาวิธีออกกำลังในบ้านได้นะคะ การออกกำลังกายแกว่งแขน เป็นอีกวิธีที่ง่ายและดีมาก วันละ  2000 ครั้งก็ได้ 30 นาที ทุกอวัยวะแข็งแรงค่ะ เคยทราบไหมค่ะเป็นตำราจีน รักษาโรคได้ด้วยค่ะ

                              

สวัสดีค่ะอ.สามารถ

      พี่ดาจะระวังสุขภาพ ขอบคุณค่ะเชียงใหม่ฝนตกทุกวันเลยตอนนี้ พี่ดาป้องกันโรคต่างๆด้วยน้ำมันมะพร้าวแช่เย็นค่ะ เป็นยาประจำบ้านในตู้เย็น โรคไม่เข้าใกล้ค่ะ  วันนี้มีผู้โทรมาทวงความหอมจากน้ำมันมะพร้าวที่พี่ดาทำเขาซื้อที่ไหนๆก็ไม่มีกลิ่นแบบที่เหมือนพี่ดาทำเคยให้เขาไปลองใช้ ก็สงสัยอีกว่าเราทำแบบไหนเพราะทำหลายวิธีในช่วงแรกๆ  เขาถามหลายครั้ง พอจะสรุปได้แล้ววันนี้ว่าน่าจะเป็นการทำวิธีแบบโบราณ และไม่ติดกระทะ   2-3 วันนี้มีผู้โทรมาจะซื้อน้ำมันที่พี่ดาหลายคน  ก็ต้องชี้แจงไปว่า สอนอย่างเดียวไม่ได้ทำขาย  เข้าใจผิดกันอยู่มาก  พอเขาอ่านหนังสือจบก็โทรมาจะซื้อ  มีบริษัทขายน้ำมันมะพร้าวที่ชื่อเหมือนพี่ดา   และยี่ห้อที่พี่ดาสอนก็ใช้ชื่อที่พี่ดาแนะนำอีก คือ นาฬิเก เอกสารแจกให้ผู้ใช้ผู้ซื้อก็ ชื่อพี่ดา เผยแพร่ อีก ก็เลยมีคนจำนวนไม่น้อยเข้าใจว่าพี่ดาทำขาย ทั้งที่ไม่ได้ทำ สอนและมีหนังสือเท่านั้นเพื่อเผยแพร่สูตรไปทำกันได้เอง ได้รู้จักน้ำมันมะพร้าว ช่วงนี้มีผู้เข้าแวะชมบันทึกการทำแบบสกัดเย็นมากที่เดียว ก็น่าดีใจมากๆค่ะ ทุกคนได้ทำได้ ได้ใช้เพื่อสุขภาพที่ดี

                         

   http://gotoknow.org/blog/kanda01/296587  การทำแบบสกัดเย็น

            

 

     ตอนนี้เหมือนมีอาการความดันโลหิตสูงครับพี่กานดา เลยต้องปล่อยเนื้อหาบางอย่างที่อยู่ในสมองออกไปบ้างครับ ช่วยได้เยอะเชียว เมื่อคืนต้องนำหนังสือพระมานั่งอ่านนานกว่าปรกติ ถ้าพี่กานดาจะถามถึงอาการทางประสาทของผมว่าล่าสุด คุณหมอบอกว่าอย่างไร ผมตรวจบอกว่า บ้าครับ ขอบคุณพี่กานดาที่คอยเตือนและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันอย่างต่อเนื่องครับ

สวัสดีค่ะ

ขอขอบคุณกับความรู้และข้อปฏิบัติเพื่อการรักษาสุขภาพนะคะ  ได้อ่านพี่น้องคุยกันน่ารักมากค่ะ

อาจารย์สามารถ...เป็นอะไรคะ

ขอบคุณค่ะ...พี่ใหญ่เคยมีความดันต่ำ เพราะพักผ่อนน้อย ..เดี๋ยวนี้มีเครื่องวัดความดันที่บ้านแบบพกพา..ทำให้รีบสร้างสมดุลย์แต่เนิ่นๆ...นั่งอยู่หน้าจอคอม.นานๆ ก็ต้องระวังเหมือนกัน ต้องหมั่นเปลี่ยนอิริยาบททุกชั่วโมงนะคะ...

               

 

สวัสดีค่ะคุณครูคิม

    อาจารย์ สามารถ เครียดกับคนที่ไม่มีน้ำใจ ให้กัน ความไม่ยุติธรรม ฯคือเวลาอบรบเมื่อผู้เข้ารับการอบรมคุยหรือมีปัญหา ต่างๆ ก็ไม่วางไว้ที่ตรงที่ทำงานหรือที่อบรม ยกกลับไปบ้านหรือไปไหนไปด้วย...อยู่ในความคิด.... อยู่ในใจตลอด... ความเครียด...ก็เกิดขึ้น จริงๆแล้วเมื่อหมดเวลาทำงาน ต้องวางปัญหาไว้ ก่อน พอรุ่งขึ้นอีกวัน ค่อยมายกปัญหาขึ้นมาใหม่  ซึ่งก็ดีค่ะดาได้ประเด็นเพื่อจะหาข้อมูลมาเขียนบันทึก เพื่อให้เกิดประโยชน์ได้อีกเรื่อง ซึ่งเป็นเรื่องที่ควรจะมีการแก้ไข มากๆค่ะในชีวิตของการทำงานทั่วๆไปหรือเพื่อสังคม ส่วนรวม ฯลฯ

                   

สวัสดีค่ะอ.สามารถ

        ไปตรวจหมอมาจริงๆหรือ..  จากความเครียดที่บ่น บอกมาในบันทึก พี่ดาก็จะนำข้อมูลที่มีในหนังสือที่พี่ดามีอยู่ลงบันทึก ซึ่งคงได้เกิดประโยชน์กับหลายๆคนได้อีก จากผลตรวจที่หมอบอกว่า"บ้า "  ชมดอกไม้ต้นไม้สวยๆ บ้างพักผ่อนนอนมากๆอย่านอนดึก  เตรียมการอบรมอีกไม่ใช่หรือค่ะ

                       

สวัสดีค่ะคุณพี่ใหญ่

         ก็เจ้าโรคนี่ คือสิ่งที่ดาต้อง ดูแลสุขภาพจนถึงช่วยบอกกล่าวให้มากๆ ไม่อยากให้ทุกคนเป็นโรคแล้วพึ่งมาคุมอาหาร ต้องคุมก่อนที่จะเป็นโรค การออกกำลังและอารมณ์ความเครียด และอาหาร หากไม่ระวัง โรคนี้ เกิดขึ้นได้เร็วค่ะ ดาก็มีเครื่องวัดความดันค่ะ ซึ่งจริงๆแล้วดาอยากให้ทุกบ้านที่พอมีกำลังซื้อไว้ได้ ควรมีไว้ประจำบ้านมากค่ะ โดยเฉพาะไว้ตรวจเช็คให้คุณพ่อคุณแม่ หรือต้วเรา ฯ เพราะเครื่องวัดแบบนี้ วัดการเต้นของหัวใจด้วยใน 1 นาทีเราเต้นเท่าไหร่ จะได้ทราบด้วยว่าหัวใจเรากำลังทำงานหนักไหม จากที่เราทราบจำนวนการเต้นพร้อมไปกับวัดค่าความดันนะคะ  ของดาเป็นแบบตามภาพค่ะ  ขอบคุณคุณพี่ใหญ่มากค่ะ การอยู่กับคอมฯนานๆ ดาจะระวังค่ะ

              

สวัสดีค่ะพี่ดาขอบคุณมากค่ะ..คนที่บ้านก็เป็นความดันสูงค่ะ..แต่ก็ยังดื่ม...แบบนี้น่ากลัวจังค่ะ..ขอบคุณที่นำมาให้ได้เรียนรู้นะคะ..ฝนตกอากาศเย็นสบายดีค่ะ..

สวัสดีค่ะ

พี่คิมไม่ทราบว่าตัวเองเครียดหรือเปล่า  แต่ไม่เก็บเรื่องใดมาคิด ไม่ทราบจะคิดไปทำไม  เรียนรู้การจัดการกับตนเองและฝึกปฏิบัติค่ะ

พี่คิมไปตรวจสุขภาพประจำปีหมอบอกว่าสุขภาพแข็งแรงทุกอย่าง

อยากรบกวนน้องดาเรื่องน้องเหมียวกับน้องอ้วนค่ะ พี่คิมทำเบอร์โทรหายไปกับเครื่องค่ะ

ขอเป็นกำลังใจให้ อาจารย์สามารถผ่านบันทึกน้องดานะคะ

สวัสดีค่ะคุณครูตูม

     ต้องระวังนะคะ 3 หนุ่มน้อยยังเล็กมาก มีลูกชายทั้งนั้นเลย ควรหยุดได้แล้วค่ะเพื่อสุขภาพที่ดี ฯ พี่ดาขอยกตัวอย่างนะคะ ... เพื่อนของน้องป่านเล่าให้ฟังเมื่อวานนี้เองว่าเธอมีน้องชาย พ่อเขาหยุดดื่มเหล้าได้เพราะแม่ว่า...พ่อว่า มัวดื่มอย่างนี้แล้วจะสอนลูกได้อย่างไร ไม่ให้ดื่มฯ พ่อเขาก็เลิกเลยค่ะ ดีมากนะคะ มีเครื่องวัดความดันไว้สักเครื่อง  ออกกำลังบ่อยๆนะคะ

                                

             

คุณครูคิมค่ะ

     คุณครูคิม อารมณ์ดี  มีเหตุมีผล มองในแง่ดีเสมอ ฯลฯ ไม่เครียด ดีมากๆ จึงแข็งแรงด้วยนะคะ    ดาไม่ทราบ เบอร์ น้องเหมียวและน้องอ้วน นะคะ หมายเลขโทร.ถามที่น้องมะปรางค์เปรี้ยวทางเมล์หรือยังค่ะ ทางทีมงานอาจะมีค่ะ

                   

ขอบคุณพี่กานดามากครับ สำหรับน้ำใจที่มีให้อยู่โดยตลอดครับ พรุ่งนี้ผมมีบรรยายที่อ.บ.ต.ทุ่งขวาง ครับ เรื่องมะนาวกับมะกรูด คืนนี้คงต้องเตรียมงานอีกนานเลยครับ และคงต้องขอวิธีการแปรรูปมะนาว อีกหลายๆแบบครับ เร็วๆนี้ต้องไป ไบเทค กะว่าจะทำอะไรแปลกให้เด็กๆชิมครับ ขอบคุณพี่มากครับ

ตอนนี้งานยังไม่เสร็จเลยครับ ในสมองคล้ายๆเส้นประสาทกำลังจะแตกครับ ฮ่าๆๆๆๆ ผมว่าวันนี้พี่กานดาต้องนอนฝันเห็นผมแน่เลย แอบมาเยื่ยมตอนพี่กานดาหลับแล้วนี่ อ่าๆๆๆ พี่ครูใจดีหายไปเลยน่ะครับ สงสัยไม่สบายแน่

สวัสดีค่ะพี่ดา

การบ้านงาน  ความเครียดทำให้เป็นความดันสูงด้วยเหมือนกันนะคะ  หนูจะเป็นพักๆ  ถ้าเครียด นอนดึก ปวดหัวไมแกรน  ขาดการออกกำลังกานย และทานอาหารที่รสเค็มจัด

พยายามหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง  แต่ก็ทำได้ไม่ง่ายเลย...

ถ้ามีเวลาก็จะเดินออกกำลังกายในวัดค่ะ... แต่ตอนนี้ไม่ได้ทำเลย....

ขอบคุณมากๆ ค่ะ  ข้อมูลของพี่ดา บันทึกของพี่ดา มีประโยชน์กับทุกๆ คนมากค่ะ

 

สวัสดีค่ะคุณครูกระแต

       ค่ะคิดถึงนะคะ มีความสุขในการทำงานควรระวังสุขภาพมากๆนะคะ

                  

 

สวัสดีค่ะคุณครูใจดี

     หากเราตั้งใจ เราจะทำได้ สิ่งที่ยากกว่าที่บอกพี่ดายังทำมามากต่อมาก เรื่องสุขภาพ ก็ต้องทำได้นะคะ ค่อยๆปรับเปลี่ยน และทำให้สม่ำเสมอ นะคะ เรื่องข้อมูลที่มีประโยชน์จากพี่ดาเป็นความตั้งใจจริง เพื่อสุขภาพที่ดีของทุกคนค่ะ เพราะข้อมูลบางเรื่องบางคนไม่ได้พบไม่ได้อ่าน เมื่อนำขึ้นมาจากหนังสือ เป็นสิ่งที่มีประโยชน์มากมายที่ควรบอกกล่าวกันต่อๆไปค่ะ ขอบคุณนะคะ

                          

                                ภาพสวย ไว้ที่พี่ดาด้วยนะ

        

สวัสดีค่ะอ.สามารถ

    อย่าลืมไปแวะอ่านเรื่อง คนบ้างาน นะ   ระวังเส้นประสาทมากๆหน่อย คุมไขมันให้ลดลงมากๆด้วย เพื่อ เส้นเลือด เส้นประสาท จะได้แข็งแรง ไม่มีไขมันไปเกาะ

      เรื่องการแปรรูปมะนาว ที่จะเตรียมให้เด็กๆนั้นที่คิดไว้จะเป็นลักษณะไหน ใช้มะนาวสดทำให้ดูเดี๋ยวนั้น หรือทำเสร็จไปให้ชม  หรือ ให้เด็กๆช่วยกันทำตรงนั้น หากมีลูกมหัศจรรย์ก็ดีนะคะ เป็นสิ่งใหม่ที่น่าลองและได้วิตามินสดๆ  เด็กๆที่รร.วัดป่าพฤกษ์ รู้จักดีแล้วค่ะเพราะพี่สะใภ้นำไปให้ชิมพร้อมมะนาว กันตลอดเมื่อมีลูก พี่ชายปลูกไว้ค่ะ การใช้มะนาวรักษาสิวก็เหมาะที่จะต้องบอกเด็กๆ  และถ้ามีดอกอัญชันก็นำไปทดลอง จากสีครามบีบมะนาวแล้วเป็นสีม่วง สอนให้เด็กๆดื่มน้ำสมุนไพร แล้วได้วิตามินซึจากมะนาวด้วย ไม่ว่าจะปั่นผลไม้อะไร ให้เติมมะนาวสดๆลงไปด้วย ความอร่อยจะมากขึ้น  พี่ดามีอะไรเพื่มจะบอกอีทีนะคะ

                  

  • น้ำมันมะพร้าวจะช่วยลดความดันได้ไหมครับ
  • หรือมีสมุนไพรใดที่ช่วยได้
  • คนไทยจะได้ช่วยกันป้องกันครับ

สวัสดีค่ะคุณพ่อน้องซอมพอ

          น้ำมันมะพร้าว ช่วยลดความดันได้ค่ะ ส่วนสมุนไพร หนังสือที่มีผลการวิจัยจากต่างประเทศและไทยแล้ว ที่อาจารย์จุไรรัตน์  เกิดดอนแฝก เขียน มีเป็น 121 ชนิดค่ะ จะบอกสมุนไพรที่หาง่าย นะคะ เช่น  คึ่นไฉ่  ผลดีปลี  กระเทียม  กล้วย ใบกระเพรา   ขิง  ดอกใบ-ขี้เหล็ก ดอกคำฝอย ตะไคร้ เมล็ดเดือย เมล็ดทานตะวัน  บัวบก ใบมะกรูด  มะเฟือง   มะละกอ ดอกมะลิ สะระแหน่  ลูกยอ   ผักชี  ผักชีฝรั่ง  ทับทิม   ใบชา เป็นต้น  ทำเป็นอาหารสลับทานได้ทุกวันค่ะ

          

ความดันทุรังสูง...สมุนไพรชนิดไหน

ช่วยได้บ้างคะ..พี่ดา

สวัสดีค่ะคุณครูป.1

       พี่ดาว่าดอกไม้ที่เราปลูก นั้นแหละค่ะลดความดันทุรังได้

     คุณครูป.1 หรือน้องอิฐค่ะที่เป็นโรค  ความดันทุรัง ถ้าน้องอิฐ ต้องได้สิ่งที่ชอบค่ะ

                  

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท