ทันทีที่เดินเข้าบ้านทักทายแม่และเจ้าบิ๊ก-นางบราวเรียบร้อย เดินขึ้นห้องได้รับสายจากน้องๆ หารือและปรึกษา... ที่มีเคสวิกฤตสุขภาพจิต อันเป็นคนใกล้ชิด ซึ่งค่อนข้างเป็นเรื่องที่ sensitive พอสมควร ... สำหรับการที่จะแก้ไขแนวทางว่าจะดำเนินการอย่างไร อ่อนไวและกระทบต่อบุคคลในครอบครัว และที่ทำงานด้วย

สิ่งแรกที่เราต้องทำ คือ การเผชิญ... และช่วยให้ครอบครัวต้องเผชิญต่อเรื่องราวตามความเป็นจริง แม้ว่าในความเป็นจริงนั้นอาจจะต้องเจ็บปวด หรือต้องเสียใจ แต่การช่วยเหลือด้วยจิตใจที่เข้มแข็ง และปรารถนาให้เคสสามารถได้รับการเยียวยาที่ถูกต้องและเหมาะสมอย่างเร่งด่วน ต่ออาการเจ็บป่วยทางจิตใจที่เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลันเป็นเรื่องที่รีบให้การช่วยเหลือ

การแสดงออกมามีเป็นไปได้ทุกรูปแบบ ทำร้ายตนเอง ทำร้ายผู้อื่น ทุบขว้างปาสิ่งของ โวยวาย ด่าทอ มาได้ทุกรูปแบบพฤติกรรมที่สะท้อนถึงการควบคุมอารมณ์ด้านลบของตนเองไม่ได้

"สิ่งต่างๆ เหล่านี้เป็นสภาวะแห่งความทุกข์ที่บีบคั้นจิตใจ"

การช่วยเหลือ... เยียวยา

ต้องทำความเข้าใจก่อนในเบื้องต้น สิ่งที่แสดงออกมานั้นไม่ใช่ความชั่วร้าย หากแต่เป็นความทุกข์ที่ผู้ป่วยแสดงออกมาอย่างยากที่จะควบคุมตนเอง แม้แต่เคสที่ลงมือทำร้ายผู้อื่น ฆ่าผู้อื่น หรือกระทำอะไรก็แล้วแต่ที่เป็นความรุนแรง บุคคลต่างๆ เหล่านี้ต้องการได้รับการเยียวยาอย่างยิ่ง การกระทำที่กระทำออกมา เป็นความทุกข์ที่บีบคั้น ... เพราะหากว่าบุคคลมีความสุขคงจะไม่มีอาการเช่นนี้เป็นแน่แท้

ผู้ให้การช่วยเหลือ...พึงน้อมใจลงเบาเบาทำความเข้าใจ และยื่นมือช่วยเหลือด้วยความเห็นอกเห็นใจ การเห็นอกเห็นใจไม่ได้หมายถึงการอ่อนข้อ หากแต่ความเห็นอกเห็นใจจะช่วยทำให้ความรู้สึกที่ช่วยเหลือนี้เปี่ยมไปด้วยความเมตตาสงสารเคสมากขึ้น นอกจากนี้การช่วยเหลืออย่ากระทำต่อเขาอย่างเป็นหุ่นยนต์ คือ ไม่มีสูตรสำเร็จตายตัวตามแผนหรือแนวทางการช่วยเหลือที่กำหนดไว้ แนวทางนั้นเป็นเพียงแนว... แต่ความลึกซึ้งของกระบวนการช่วยเหลือ ต้องยึดที่ตัวเคสเป็นหลัก...

การฟัง..

ทำให้เราได้มองเห็นความทุกข์ที่เป็นหนองที่กัดกร่อนอยู่ในจิตใจของเขา...

การช่วยเหลือให้ช่วยด้วยเจตนาที่ดีงาม ตามกำลังที่เรามี ด้วยจิตใจปรารถนาที่อยากให้เขาได้พ้นทุกข์ ... ที่ว่าช่วยตามกำลังความสามารถนั้นหมายถึง... เราช่วยได้อย่างไร ก็ให้ช่วยตามนั้น บางอย่างบางเรื่องอาจต้องอาศัยความเชี่ยวชาญของผู้ที่ทำงานเฉพาะทาง เช่น หากว่าสภาวะการณ์วิกฤติฉุกเฉินมาก การเจรจาต่อรอง ต้องอาศัยผู้ที่ได้ผ่านการฝึกฝนทักษะ และการช่วยเหลือมาโดยเฉพาะ...

อะไรก็แล้วแต่... การช่วยในลักษณะใดใดก็ตาม ต้องออกมาจากพลังใจที่มีความปรารถนาอยากช่วย ปราศจากการตำหนิติเตียน... และการช่วยเหลือ ไม่ได้มุ่งเพียงช่วยเคสเพียงอย่างเดียว ต้องมองไปให้ไกลและลึกซึ้งไปถึงครอบครัว และผู้ดูแลเคสด้วย

สิ่งที่เหลือตกค้าง...

สำหรับผู้ให้การช่วยเหลือ...เมื่อได้ลงมือช่วยเหลือแล้ว มักจะเหลือร่องรอยทางอารมณ์ที่ติดค้างมาด้วย ดังนั้นผู้ให้การช่วยเหลือต้องรู้จักการวางอารมณ์และความรู้สึกนั้นลงไปด้วย การทำความเข้าใจตามเหตุและปัจจัยที่เกิดขึ้นตามความเป็นจริง จะช่วยทำให้ผู้ให้การช่วยเหลือไม่ติดยึดอยู่ในอารมณ์ที่เป็นอยู่ เมื่อให้การช่วยเหลือแล้ว จะวางใจเบาเบา ...

การฝึกสติให้มีกำลังที่เข้มแข็ง... สามารถเป็นพลังใจที่ดีที่สำคัญต่อกระบวนการช่วยเหลือและเยียวยา

สิ่งที่ข้าพเจ้าได้เรียนรู้...จากได้ไปร่วมในการช่วยเหลือเคสนี้...สิ่งที่ปรากฏขึ้น คือ... ความชัดเจนที่ความทุกข์ปรากฏอยู่ทุกย่อมหญ้าในจิตใจของผู้คน เวลาที่เราเหลืออยู่นี้ สิ่งไหนที่ทำให้เกิดประโยชน์ต่อผู้คนได้มากที่สุด ปรารถนาที่อยากจะทำ แต่เป็นการทำภายใต้ความพอดีและพละกำลังที่มี ...

การได้ก้าวสู่โลกแห่งภายใน ทำให้...มองออกมาสู่โลกภายนอกนี้ เป็นอิสระมากขึ้น

มีความพร้อมต่อการช่วยเหลือผู้คนได้มากขึ้น...

ขอบคุณทุกสรรพสิ่งที่ผ่านเข้ามาในชีวิต...ที่มาเป็นครูให้ได้เรียนรู้ "โลก" นี้มากขึ้น ... ซึ่งโลกที่ว่านี้ไม่ใช่ภายใต้จักรวาลที่เราเห็นอยู่ หากแต่เป็นโลกแห่งจิตใจที่ไพศาลมาก เรียนรู้ไม่หมดสักที...นี่เอง

------------------------------------

Note: แนวทางการช่วยเหลือเชิงรูปธรรม... ต้องมีผู้เชี่ยวชาญทางด้านการช่วยเหลือทางจิตใจ มีแพทย์-พยาบาลหน่วยฉุกเฉินร่วมด้วย มีตำรวจ ลดการใช้ความรุนแรง หากแต่ใช้การเยียวยาช่วยเหลือ ที่อยู่ภายใต้ความเข้าใจ...สงสาร และเห็นอกเห็นใจ

ผู้ป่วยจำเป็นต้องรับการรักษาทางยาร่วมด้วย

เมื่อสู่สภาวะที่สงบ...ใช้รูปแบบการเยียวยาทางด้านจิตใจ เพื่อบรรเทาทุกข์ที่บีบคั้นในจิตใจให้เบาบางลง บางรายต้องอาศัยเวลา ... การเยียวยาสำหรับบางรายต้องใช้ยาควบคู่ไปด้วยกัน

กระบวนการเยียวยา ต้องทำร่วมไปพร้อมกับครอบครัวหรือผู้ดูแลด้วย และต้องต่อเนื่อง จนกว่าผู้ป่วยจะสามารถฟื้นฟูสภาวะทางจิตใจที่สามารถประคองตนเอง ควบคุมตนเองอันถูกคุกคามจากอารมณ์ทางลบหรือสภาวะทุกข์ได้ แบบที่พอทนอยู่ได้...

อย่าปล่อยมือหรือผละออก แต่สามารถส่งต่อไปสู่ผู้ที่มีความเชี่ยวชาญกว่าได้

**สำหรับเคสนี้เราใช้เวลาประมาณสองชั่วโมงกว่าในการเจรจา และช่วยให้ผู้ป่วยสงบลงไปได้ และยอมฉีดยา... หากนานมากกว่านี้เราอาจจำเป็นต้องใช้การประชิดตัว แต่จากการประเมินแล้วผู้ป่วยยังพอสามารถรับรู้ รับฟัง...ได้ ความอดทนเป็นคุณสมบัติหนึ่งของผู้ช่วยเหลือที่จะต้องมี