วันนี้ผมขออนุญาตนำงานวิจัยของคณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์ มาแลกเปลี่ยนซึ่งเป็นผลงานของพี่ ๆ นิสิตปริญญาเอก ภาคพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และชุมชน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน โดยผลงานการวิจัยได้ถูกนำมาแสดงในงานการศึกษานานาชาติ (Educa2010)ปี 2010 ด้วย เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนรู้แก่ผู้ที่สนใจ
ภาคพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และชุมชน
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน
คณาจารย์ผู้เป็นที่ปรึกษางานวิจัยนี้ท่านได้อธิบายให้ผมฟังว่า การเรียนรู้เพื่อบริการชุมชน เป็นกระบวนการที่ผสมผสานระหว่างความรู้เชิงวิชาการของนิสิตหรือผู้มีความรู้ในด้านนั้น ๆ ผสมกับชุมชนหรือชาวบ้านผู้มีประสบการณ์ เมื่อทั้งสองสิ่งนี้สามารถผสานกันได้ก็จะเกิด "คุณค่าทางความรู้หรือคุณค่าทางวิชาการ"
กระบวนการการเรียนรู้เพื่อบริการชุมชน
1. Theory clarification นิสิตต้องเลือกชุมชนเพื่อทำการศึกษาและหาทฤษฎีหรือความรู้ทางวิชาการ เพื่อเป็นหลักในการหาลือกับชาวบ้าน
2. Community context exploration การสำรวจบริบทของชุมชน เพื่อการศึกษาวิถีชีวิตของชุมชนให้ถูกต้องและสอดคล้องกับสิ่งที่เราจะบริการ ถ้าไม่สำรวจสิ่งที่เราจะนำไปบริการอาจจะขัดต่อชุมชนก็เป็นได้ อาจจะทำให้ไม่เกิดประโยชน์ในการบริการความรู้
3. Community needs identification การสำรวจปัจจัยความต้องการของชุมชนว่าต้องการให้เราบริการความรู้ในด้านใด เพื่อที่จะได้นำหัวข้อดังกล่าวมาวิเคราะห์
4. Alternative determination ขั้นตัดสินใจร่วมกันเพื่อหาปัญหาสำคัญเพื่อที่จะแก้ไขก่อนเป็นอันดับแรกให้แก่ชุมชน และต้องยอมรับกันทั้งชุมชนและผู้บริการ
5. Relevant knowledge elaboration การประยุกต์ความรู้และประสบการณ์การปฏิบัติของนิสิตและชุมชน เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้และทดลอง
6. Alternative implementation ขั้นปฎิบัติงานร่วมกันเพื่อหาผลลัพธ์ในการทดลองนั้นอย่างแท้จริง
7. Learning reflections ผลสะท้อนของการเรียนรู้ ขั้นนี้เป็นเสมือนการสรุปผลของนิสิตและชุมชนว่าได้รับอะไรซึ่งกันและกัน เพราะกระบวนการนี้เป็นเสมือนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของนิสิตและชาวบ้าน
ตัวอย่างงานวิจัย ป.เอก
ใช้กระบวนการดังกล่าวกับการทำนา
ผลสรุปของการบริการความรู้แก่ชุมชน
สรุปคือ เราร่วมกันหาปัญหาหรือเรื่องที่เรายังไม่เคยประสบพบเจอ เพื่อเป็นการค้นคว้าหาความรู้ใหม่ โดยการสร้างเครือข่ายการเรียนรู้กับชุมชนหรือบุคคลอื่น ๆ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันหรือผสมผสานความรู้กันและกัน และลงมือกระทำในที่สุดเพื่อให้เกิดผลของการกระทำ และสรุปความรู้ใหม่ที่ได้รับที่เป็นความรู้ใหม่ที่เกิดจากความรู้เดิม นั่นก็คือ การพัฒนาความรู้เก่าให้เป็นความรู้ที่ทันสมัย (ตามตาราง)
ติดต่อได้ที่