เพลงพระราชนิพนธ์ยามเย็น


รูปตะวันตกดิน โดย คนไม่มีราก (ขอขอบคุณภาพประกอบมา ณ ที่นี้ ปล. เจ้าของภาพไม่เกี่ยวกับบทสนทนาข้างล่าง บทสนทนาข้างล่าง เขียนขึ้นเองเออเองจ้า)

  
ภาพ อุทยานสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์ ในยามเย็น (3 เมษายน 2551)



Q : กวินลองดูนั่นสิ ตะวันกำลังจะตกดิน/น้ำ ใช่มั้ยนั่น?
A : ตะวันมันก็อยู่ส่วนตะวัน ดินมันก็อยู่ส่วนดิน ไม่มีอะไรตก หรอกนอกจาก จิตของเธอ นั่นล่ะที่ตก จิตตก น่ะเคยได้ยินมั้ย

Q: อ้าวไม่เรียกตะวันตกดิน/น้ำ แล้วจะเรียกว่าอะไรล่ะจ๊ะกวิน?
A: ฟังนะ อะแฮ่ม!!  เธอก็เรียนมาไม่ใช่หรือว่า ด้วยเพราะโลกหมุนรอบตัวเอง จึงทำให้เกิดเวลา  กลางวัน และกลางคืน อีกทั้งโลกยังหมุนรอบดวงอาทิตย์ไปพร้อมๆ กันด้วย ส่งผลทำให้มี ข้างขึ้น และข้างแรม ก็แล้วที่เธอว่า ตะวันตกดินน่ะ ที่เธอเห็นเธอแน่ใจแล้วหรือว่า ตะวันมันตกลงดิน ที่เธอเห็นน่ะเขาเรียกว่า ปรากฎการณ์โลกหมุนรอบดวงอาทิตย์ ตะวันมันก็อยู่ส่วนตะวัน ไม่ได้ตกหรือหล่นที่ไหนเลย เธอเห็นมั้ยว่า สิ่งที่เธอเห็น มันอาจจะไม่ได้เป็นอย่างที่เธอเห็น ซ้ำยากแก่การเข้าใจ  ทั้งๆ ที่เห็นว่า ดวงตะวันกำลังลอยละลิ่วปลิวละล่องเลื่อนลงสู่พื้นดิน แต่ในความเเป็นจริง กลับมิได้เป็นเช่นนั้น นี่แค่ตัวอย่างเรื่องตะวันตกดินนะจ๊ะ แล้วภาพอื่นๆ ที่เธอเห็น ในสังคม เล่า? จะมิเป็นสิ่งมายา เหมือนดังเช่นที่เธอสำคัญผิดว่าได้มองเห็นดวงตะวันกำลังตกดิน ดอกหรือ?  จริงอยู่ว่าภาพที่เธอเห็นน่ะ เธอเห็นจริงๆ แต่สิ่งที่ถูกเธอเห็นอาจจะไม่จริงก็ได้นะ เพราะฉะนั้นเมื่อเธอได้เห็นสิ่งต่างๆ ผ่านทาง มังสจักษุ ก็อย่าเพ่อเชื่อนะจ๊ะ นี่ถ้าเป็นเป็นเมื่อ 1,000 ปีก่อน ฉันพูดอย่างนี้ให้เธอฟัง เธออาจจะว่าฉันบ้าก็ได้นะ เธอว่าจริงมั้ย? เรื่องตะวันตกดินนี้ โคลงโลกนิติบทหนึ่ง ก็ยังเคยหยิบยกนำมากล่าวเอาไว้ความว่า



บางคาบภาณุมาศขึ้น     ทางลง ก็ดี
บางคาบเมรุบ่ตรง          อ่อนแอ้
ไฟยมดับเย็น บง-          กชงอก ผานา
ยืนสัตย์สาธุชนแท้         ห่อนเพี้ยนสักปาง

-บางคาบ/บางเวลา ภาณุมาศ(ดวงตะวัน) ก็ขึ้นตรงทางลง (ดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันตก?)
-บางคาบ/บางเวลาเขา(พระสุ)เมรุ ที่ว่าแข็งๆ ก็อ่อนปวกเปียก ไม่เที่ยงตรง?
บางคาบ/บางเวลา ไฟในยม(โลก)ที่รุ่มร้อน ก็กลับดับเย็นลงได้
-บางคาบ/บางเวลา บงกช (บงก+ช=บงกช=เกิดแต่ตม=บัว) ก็งอกที่หน้าผา (ปกติงอกที่โคลนตม)
-แต่ทว่า ความสัตย์อันเที่ยงแท้ ที่สาธุชนได้กล่าวไว้ดีแล้วนั้น ย่อมไม่ผิดเพี้ยน ไปสักปางเดียวเลย 


ไม่แน่นะใน ชีวิตชั่วๆ ชั่วชีวิต  ของเธอ เธออาจจะได้เห็นพระอาทิตย์ ขึ้นทางทิศตะวันตก หรือเธออาจจะได้เห็นภูเขาอ่อนนิ่ม หรือเธออาจจะได้เห็นไฟใน ยม(โลก) ดับเย็นลง แต่ฉันภาวนาว่า อย่าให้เธอได้เห็นไฟใน ยม(โลก) ดับเย็นลงเลย เพราะนั่นหมายถึงเธอได้ตก นรก อย่างไรล่ะ เมื่อเธอตกนรก และฉันได้เป็นพระอรหันต์ (เหมือนพระมาลัย) เดินทางไปโปรดสัตว์นรกที่ ยม(โลก) ส่งผลทำให้ไฟใน ยม(โลก) ดับเย็นลงชั่วคราว ข้อสุดท้าย เธออาจจะได้เห็นดอกบัวงอกที่หน้าผาแทนที่จะงอกจากเปือกตมก็ได้นะ?

Q: กวินเธอหมายความว่า เราควร เตือนตน มิให้เชื่อในสิ่งที่เราเห็น เพราะสิ่งที่เราเห็นอาจจะไม่ได้ถูกต้องอย่างที่ตาเห็นใช่หรือไม่?

A: เรื่อง การเตือนตน (แบบนกแก้วนกขุนทอง) นี้ เธอถามขึ้นมาก็ดีแล้ว สมควรแก่การหยิบยก เรื่อง การเตือนตน นี้ขึ้นมากล่าว วิสัชนาการ ให้เกิดความกระจ่างแจ้ง สมเด็จพระสัมมาพระพุทธเจ้า เคยตรัส ว่าด้วยเรื่องของการ เตือนตน ปรากฎใน ธมฺมปทฏฺฐกถา ภิกขุวรรควรรณนา (10) เรื่องพระนังคลกูฏเถระ ความว่า

"อตฺตนา โจทยตฺตานํ ปฏิมํเสตมฺตนา
โส อตฺตคุตฺโต สติมา สุขํ ภิกฺขุ วิหาหิสิ.
อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ อตฺตา หิ อตฺตโน คติ
ตสฺมา สญฺญม อตฺตานํ อสฺสํ ภทฺรํว วาณิโช.

" เธอจงตักเตือนตนด้วยตน, จงพิจารณาดูตน
นั้นด้วยตน, ภิกษุ เธอนั้นมีสติ ปกครองตนได้แล้ว
จักอยู่สบาย. ตนแหละ เป็นนาถะของตน, ตน
แหละ เป็นคติของตน; เพราะฉะนั้น เธอจงสงวน
ตนให้เหมือนอย่างพ่อค้าม้า สงวนม้าตัวเจริญฉะนั้น.." 

เธออย่า เพ่อ เข้าใจผิดว่าฉันเป็นมหาเปรียญ 9 ประโยคเพิ่งสึกใหม่ หามิได้ ฉันยังมิได้บวช เพียงแต่สนใจปรัชญาทางศาสนาก็เท่านั้น และนอกเหนือไปจากทรรศนะแห่งองค์ สมเด็จพระสัมมาพระพุทธเจ้า ก็ยังมีนาย Leo beer Tolstoy ได้กล่าวเอาไว้เกี่ยวกับเรื่อง การเปลี่ยนแปลงตนเอง ความ ว่า

"Everybody thinks of changing humanity, and nobody thinks of changing himself."

เธอจะเห็นได้ว่าทั้งสองทรรศนะ นี้สอดคล้องกัน ว่าด้วยการ เตือนตน /การเปลี่ยนแปลงแก้ไขที่ ตนเองก่อน ก่อนที่จะคิดเปลี่ยนแปลงผู้อื่น/เตือนผู้อื่น 


ทว่าการที่ สมเด็จพระสัมมาพระพุทธเจ้า ทรงตรัสไว้เช่นนี้ ทรงตรัสไว้ก็เพื่อสำหรับผู้ที่ยัง มีตัวมีตน (อัตตา) เธออย่าลืมหนา ว่า ปรัชญาสูงสุดของพุทธศาสนา คือการพยายามมองให้เห็น ซึ่งหลัก ไตรลักษณ์ นั่นคือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อเธอได้เห็น อนัตตา คือความไม่ใช่ตัว ไม่ใช่ตน  สุญตา คือความว่างจากกิเลส ตัณหา และอุปาทาน แล้วล่ะก็  จำเป็นอยู่อีกล่ะหรือที่จะต้อง เตือนตน? ใช่แล้ว เมื่อหมดตัวหมดตนเสียแล้ว ก็ไม่จำเป็นต้อง เตือนตน อีกต่อไป ผู้ที่สมควรได้รับคำตักเตือนนั้นคือผู้ที่ยังมี อัตตา คือ ยังคงหลงยึดติดอยู่กับ ตัวกูของกู  หรือยึดติดอยู่กับ ตัวสูของสู หรือยึดติดอยู่กับ พวกกูของพวกกู พวกสูของพวกสู อะไรทำนองนี้

เข้าใจหรือยังล่ะจ๊ะตัวเอง ไปไป เราไปลอยกระทงกันดีกว่า? คราวหน้า ถ้าเธอไม่เข้าใจอะไร ก็มาถามฉันอีกก็ได้นะ เพราะปรัชญานั้น หากไม่เข้าใจแจ่มแจ้งแล้วล่ะก็ การกล่าวออกมาแจ้วๆ ก็ไม่ต่างจาก นกแก้วนกขุนทองท่องอาขยาน เธอว่าจริงหรือไม่เล่า?


ปล. ถึงท่านผู้อ่าน ทุกๆ ท่าน เมื่อท่านได้อ่านบทความนี้จบลงแล้ว จงอย่าลืม เตือนตนเอง ว่า ฉันไม่เชื่อในสิ่งที่ เห็น ที่ได้อ่านนี้ :)