หนานเกียรติ
เกียรติศักดิ์ หนานเกียรติ ม่วงมิตร

ว่าด้วยคำถามและความรู้ในวงถอดบทเรียน


     ผมได้ยินสียงสะท้อนในทำนองที่ไม่ค่อยจะพึงพอใจต่อการพูดคุยในกลุ่มย่อยที่ผมทำหน้าที่เป็นผู้ดำเนินรายการผ่านเพื่อนร่วมงานในการประชุมสรุปบทเรียนหลังงานเสร็จ

     อันที่จริงผมก็พอจะเห็นท่าทีที่สะท้อนออกมาของท่านผู้นั้นบ้าง แต่ก็ไม่ได้คิดอะไร  ผมก็ยังคงทำหน้าที่ตามแบบที่คิดไว้ในการทำหน้าที่ในวงพูดคุย

     ในการพูดคุยสรุปบทเรียนหลังการทำงาน ผมได้สะท้อนบทเรียนของผมประการหนึ่ง ซึ่งเป็นบทเรียนที่สำคัญและมีค่ามาก ๆ สำหรับผมในเรื่องการถอดบทเรียน และหลังจากที่ผมทบทวนเพิ่มเติมหลังจากการพูดคุยสรุปบทเรียนก็พบว่าเสียงสะท้อนที่ผมได้ยินกับสิ่งที่เป็นบทเรียนของผมน่าจะเป็นเรื่องเดียวกัน

     เรื่องของเรื่องก็คือ ผมได้รับการติดต่อจากเพื่อนร่วมงานให้ไปร่วมเป็นทีมงานในการจัดประชุมถอดบทเรียนการทำงานของโครงการหนึ่ง ผู้เข้าร่วมมีสองส่วนคือ กลุ่มคนที่เข้าร่วมโครงการซึ่งได้ดำเนินงานสิ้นสุดแล้วในปีที่ผ่านมา กลุ่มที่สองคือกลุ่มที่สนใจจะเข้าร่วมโครงการในปีที่สอง กลุ่มแรกมีผู้เข้าร่วมไม่มากนักจำนวนไม่ถึงครึ่งของผู้เข้าร่วมในกลุ่มที่สอง

     วัตถุประสงค์ของการจัดเวทีพูดคุยมีอยู่สองสามประการคือ การแลกเปลี่ยนประสบการณ์การทำงานของแต่ละพื้นที่และการเรียนรู้ในพื้นที่ใหม่ การสร้างแรงบันดาลใจในการทำงานจากการพูดคุย และที่ทางเจ้าภาพให้ความสนใจเป็นพิเศษคือบทเรียนหรือชุดความรู้จากการทำงาน

     ในทัศนะผมนั้นผลที่คาดหวังไว้นั้นสามารถดำเนินการให้ลุล่วงไปพร้อมกันได้ แต่ผู้ดำเนินรายการหรือ facilitator ต้องมีฝีมือ มีความสามารถสูง แต่นั่นไม่ใช่ผม มือผมยังไม่ถึงขั้นนั้น และเมื่อจะต้องทำหน้าที่เป็นผู้ดำเนินรายการ ผมมักจะยึดกุมวัตถุประสงค์ใดวัตถุประสงค์หนึ่งเป็นตัวนำ โดยไม่โลภมากรวบเอาทุกเป้าหมาย เพราะมีโอกาสอย่างยิ่งที่จะเป็นการจับปลาสองมือ ที่สุดแล้วก็จะไม่ได้ปลาสักตัว

     แม้ว่าสนใจความรู้จากการทำงาน และในทุกเวทีผมก็มักจะกุมวัตถุประสงค์ในแง่ความรู้หรือบทเรียนจากการทำงานเป็นหลัก แต่ในการประชุมคราวนี้ผมสลับให้ความสำคัญกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ให้ความสำคัญในการเรียนรู้ของผู้เข้าร่วมเป็นหลัก โดยเฉพาะกลุ่มที่เข้ามาเรียนรู้และจะไปขับเคลื่อนการทำงานในปีที่สองซึ่งมีจำนวนมากเป็นสองเท่า

     นั่นหมายความว่าการให้ได้ผลลัพธ์จากการทำหน้าที่ของผม ซึ่งเป็นข้อตกลงของเจ้าของงานนั้น ผมต้องทำงานเพิ่มขึ้นอีกขั้นตอนหนึ่ง นั่นคือต้องทำการบ้านเพิ่มในการสะกัดเอาข้อมูลที่กระจัดกระจายในการบันทึกเสียงใหม่ รวมทั้งการพูดคุยเพิ่มเติมกับเจ้าของบทเรียนในช่องทางอื่นเพิ่มเติม ซึ่งต้องใช้ทั้งเวลาและเรี่ยวแรงเพิ่มมากขึ้น

     ผมหารือกับเพื่อนร่วมงานอีกคนหนึ่ง ถึงความตั้งใจของผมว่าจะมุ่งเน้นให้เวทีได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันมากที่สุด ซึ่งเพื่อนร่วมทีมก็เห็นด้วย เราจึงปล่อยเวทีการพูดคุยให้เลื่อนไหลไปตามธรรมชาติ ใครอยากรู้อะไรก็ให้ซักถามได้ตามความชอบใจ ใครอยากเล่าอะไรให้คำแนะนำอะไรก็ทำได้ตามความชอบใจเช่นกัน ผมคอยเอื้ออำนวยให้การพูดคุยเลื่อนไหลไป และดึงกลับมาเมื่อเห็นว่าการพูดคุยจะไหลเลยไปไกลจากประเด็นมากไป

     ในระหว่างที่ทำหน้าที่ ผมสังเกตุว่าบรรดาคำถามในวงซึ่งเป็นคำถามจากผู้เข้าร่วมวงที่จะเข้าร่วมโครงการในปีถัดไป เป็นคำถามที่ไม่ได้อยู่ในรายการความสนใจของผมเลย ในขณะเดียวกันก็เฝ้าสังเกตุว่าคำถามที่ผมสนใจจะหลุดรอดออกมาบ้างไหม ก็ไม่ปรากฏออกมาให้ได้ยิน

     ผมสรุปบทเรียนในการพูดคุยของทีมงานว่า คำถามของผมซึ่งสนใจเรื่องความรู้และต้องการผลลัพธ์ในด้านความรู้และบทเรียนนั้นเป็นคนละชุดกับคำถามของผู้ปฏิบัติที่ต้องการความรู้ไปใช้ในการทำงาน นั่นก็คือ คำถามหรือความรู้ที่ผมสนใจ ไม่ใช่ความสนใจของคนทำงาน ขณะที่คำถามความรู้ที่สนใจของคนทำงานก็ไม่ได้อยู่ในรายการความสนใจของผม

     ประเด็นนี้ทำให้ผมนึกถึงเสียงสะท้อนถึงท่าทีที่ไม่ค่อยจะพึงพอใจดังที่ผมกล่าวไว้ข้างต้น ผมคิดว่าท่านนั้นน่าจะมีลักษณะเดียวกับผมคือสนใจความรู้ในชุดที่ผมสนใจ เมื่อไม่เป็นไปตามความต้องการก็เกิดความรู้สึกเช่นนั้น

     เป็นเพราะผมต้องการให้วงเกิดการเรียนรู้ระหว่างกัน จึงเอาความสนใจในตัวความรู้และบทเรียนของตัวเองออกไป และหากไม่เป็นการเข้าข้างตัวเองมากไป ผมเห็นบรรยากาศการเรียนรู้พูดคุยเป็นไปอย่างสนุกสนานและมีชีวิตชีวา และหลายคนก็ได้คำตอบจากคำถามที่ตนเองสนใจ ที่สำคัญน่าจะเป็นผลดีต่อการตัดสินใจทำงานตามรุ่นพี่ รวมทั้งการเกิดแรงบันดาลใจที่ดีที่จะเข้ามาร่วมงานต่อไป

     การเรียนรู้ของผมในวันนี้ ทำให้ต้องกลับมาทบทวนตัวเองมากทีเดียวครับ...

คำสำคัญ (Tags): #ถอดบทเรียน
หมายเลขบันทึก: 411545เขียนเมื่อ 2 ธันวาคม 2010 09:48 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2012 17:25 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (18)

สวัสดีค่ะ

             

 ผู้เข้ารับการเรียนรุ้ มีความสนุกสนานได้ประโยชน์เข้าใจ ก็ดีมากๆแล้วค่ะ พี่ดาขอเป็น กำลังในการทำงานให้มากๆเสมอนะคะ  คิดถึงเสมอค่ะ

วันที่  4-5 ธค.2553 พี่ดาสอนสาธิตช่วงบ่าย อยู๋ที่ พืชสวนโลก บ้านทรงไทยภาคใต้ ใครมาเที่ยวเชียงใหม่ แวะเข้าไปชมทักทายกันได้นะคะ

 

เวทีเเลกเปลี่ยนเรียนรู้เเละถอดบทเรียนในวันก่อน ไม่ค่อยได้ไปเยี่ยมกลุ่มพี่เกียรติเลย ทางกลุ่มผมก็พูดคุยกันด้วยเเรงเสียดทานของบรรยากาศอยู่บ้างเหมือนกัน เเต่ก็ผ่านไปได้ โดยสรุปโดยรวมก็น่าพึงพอใจระดับหนึ่งครับ

จากที่เคยได้สรุปกันในวง AAR ของทีมงานครับว่า กระบวนการนั้นยกให้ FA ไปเลย คำว่า "เก่ง" หรือ "ไม่เก่ง" ก็ไม่มีมาตรฐานวัดกัน เเต่สิ่งที่เป็นผลลัพธ์นั้น ไม่ว่ากรอบคำถามจะเป็นอย่างไร บรรยากาศที่ต้องเผชิญที่เราควบคุมไม่ได้เป็นอย่างไร คนเป็น FA จะจัดการสิ่งเหล่านั้นได้อย่างไร นั่นต่างหากครับที่เราต้องพูดคุยกัน 

การทำงานมาก หลากหลาย คือการเรียนรู้ ที่พัฒนาตัวเองขึ้นมาเรื่อยๆ เเม้งานที่คล้ายกัน เรายังได้บทเรียนใหม่อยู่ดี

ผมทำหน้าที่ดูเเลทีม...นั่นก็หมายความว่า ผมทำหน้าที่เอื้อในอีกระดับหนึ่ง ซึ่งโดยส่วนตัวมองความสุข ผ่อนคลาย ในทีมเป็นหลัก เรื่องผลลัพธ์นั้นเป็นเรื่องทีหลังครับ ...

นอกกรอบ หรือ ระดับเทพ ขนาดไหนนั้น สำหรับผมก็อยู่เเค่ "ใจ" เเละ "วิธีคิด" เเค่นั้นจริงๆ

ขอให้มีความสุขในการเเสวงหาครับ

  • สวัสดีครับพี่หนานเกียรติ
  • ผมก็มีประสบการณ์เรื่องนี้ไม่มาก
  • การที่ "ไม่โลภมากรวบเอาทุกเป้าหมาย" ก็เป็นสิ่งที่ดีแล้วนะครับ
  • แต่มีประเด็น "หลัก"..."รอง"
  • หากมีโอกาส เห็นช่อง ก็ต้องเก็บเกี่ยวถือว่าเป็นของแถม
  • ทุกครั้งล้วนได้เรียนรู้นะครับ  อย่างที่น้องเอกว่าไว้นั่นแหละ
  • ไม่มีอะไรที่จะสมบูรณ์ที่สุด..แค่ไหนก็ต้องแค่นั้น...เราจะได้สบายใจ
  • อย่างน้อยเราก็ได้บทเรียน..เป็นการเรียนรู้
  • ลปรร.นะครับ
  • ขอให้กำลังใจ  สู้ๆ ครับ
  • ขอบคุณครับ

สวัสดีครับพี่

Ico32
กานดา น้ำมันมะพร้าว 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 10:16 
#2275728 [ ลบ ] 

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมให้กำลังใจครับ
มีงานอะไรที่พืชสวนโลกเหรอครับ น่าไปแจมจังเลย...

สวัสดีครับ

Ico32
จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 10:30 
#2275755 [ ลบ ] 

เวทีนี้เป็นเวทีที่ผมเรียนรู้มากที่สุดเลยครับ
และดูเหมือว่าจะเป็นเวทีที่มีความสุขมาก ๆ ด้วย แม้ว่าจะมีภาระตามมาอีกก่ายกอง
ผมเห็นท่าทีและบรรยากาศการพูดคุยในวงที่สะท้อนความสนใจใคร่รู้ และการแบ่งปันความรู้และประสบการณ์ ถ้าไม่มุ่งเค้นเอาบทเรียนมากเกินไปในทัศนะผมนั่นคือความสำเร็จ 
สิ่งที่ได้จากการพูดคุยน่าจะมีผลต่อการนำไปปฏิบัติ การสร้างแรงบันดาลใจที่จะลงมือทำ นั่นคือบทเรียนที่ผมได้เรียนรู้ในคราวนี้
การทำหน้าที่ในเวทีนี้ทำให้ผมกระจ่างในเรื่องการจัดการความรู้แยะเลยครับ

  • ผมได้เรียนรู้ว่า
  • การทำอะไรหลายๆๆอย่าง
  • บางครั้งยากแต่ท้าทาย
  • ปล่อยให้ไหลไปเป้นธรรมชาติ บางครั้งเรายึดกฏไม่ได้ทั้งหมด ผมเลยไม่นั่งเฉยๆๆ
  • ประเด็นไหนที่จะช่วย FA ได้ ผมก็จะช่วยแต่เคารพความคิดเห็นเขา(ตอนงาน Ed-hunanized) พี่จะเห็นว่า จริงๆแล้ว ผมต้องอยู่เฉยๆแต่ผมถามช่วย Fa
  • นอกจากนี้มีบางท่านอาจออกนอกประเด็น การดึงเขากลับมาท้าทายดี
  • ดีใจที่ได้เรียนรู้ครับ

สวัสดีครับ น้องหนาน ได้ข่าวว่าน้องๆ รพ. รามัญจะมาดอยมูเซอ ข่าวล่ามาไวบอกว่าอย่างไรบ้าง ไม่ได้อยู่พื้นที่ สองอาทิตย์ไม่ได้ติดตามข่าว

พี่เกียรติครับ

ด้วยความยินดีครับ

อย่างที่ผมบอกกับทุกคนใน "วงไอติม" ว่า ผมมีความรู้สึกว่าได้ทุกครั้งไม่ว่างานนั้นจะปิดลงอย่างไร? อย่างน้อยเราได้เครือข่ายใหม่ การแก้ปัญหาใหม่ๆ การสร้างบรรยากาศใหม่ รวมไปถึง เราก็ได้รู้ ได้เห็นว่า เพื่อนเราที่เห็นนั้นเเท้จริงศักยภาพเขามีมากเพียงใด เพียงเเต่ มี "พื้นที่" เเละ "โอกาส" 

ดิเรก : เขาได้ใช้ความสามารถเต็มที่ในการสร้างบรรยากาศผ่านสิ่งที่เขาทำไว้ก่อนปิดงาน เเละการเขียนงานที่ชัด คม สไตล์แบบเขา

คุณจ๋า : คนนี้เขามี sense เรื่องของการถ่ายภาพที่ให้อารมณ์ ความรู้สึก 

อ.ตุ้ย : ความสุขุมของอาจารย์ทำให้สถานการณ์ที่ร้อนๆผ่อนคลายคง เเละนับถือเรื่องของการลดอัตตา เปิดใจเรียนรู้

คุณพนัส : มีพลังในตัวเองมาก รวมไปถึง มุมมองบวกต่อชีวิต เขามักทำในสิ่งที่เราไม่คาด

หวังเสมอ

เเละ พี่เกียรติ : ก็ได้ใช้พลังเต็มที่ ศรัทธาความดี เอาใจนำพาอยู่เเล้ว ด้วยความสนใจใคร่รู้ทำให้เราได้รู้ เมื่อเราได้รู้ เราก็เติบโต

 

โดยรวมผมรู้สึกว่า ความหลากหลายของทีม เป็นความมหัศจรรย์อย่างหนึ่งของการทำงานร่วมกัน เเละ งานที่ออกมาสำเร็จก็เจือด้วยความตั้งใจ + ศักยภาพ ที่ทุกคนรีดเร้นมาอย่างเต็มที่

"วงไอติม" เป็นวง AAR ที่ดีครับ ผมชื่นชอบบรรยากาศเเละความหอมหวานของไอติมที่อยู่เบื้องหน้า ผมมักจะปล่อยให้มันละลายอย่างช้าๆในปาก...มีความสุขจริงๆครับ

มาสังเกตการณ์นอกวงค่ะ..ประเด็นเหล่านี้น่าสนใจในการหาจุดร่วมที่เหมาะสม..

สวัสดีครับพี่

Ico32
สิงห์ป่าสัก 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 15:36 
#2276181 [ ลบ ] 

จริง ๆ แล้วอาจไม่ใช่เรื่องโลภหรือไม่โลภก็ได้ครับ
เพราะผมเคยเห็นในบางเวทีที่สามารถดำเนินการจนบรรลุทั้งวัตถุหลักและรอง
แต่วิทยากรกระบวนการคนนั้นฝีมือขั้นเทพครับ ผมยังแค่มือสมัครเล่น เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ต้องยึดกุมสักอย่างให้ชัดไว้ก่ิอน
งานนี้ผมได้เรียนรู้มาก ๆ เลยครับ กับการเปลี่ยนแนวทางไปลองทำอีกแบบหนึ่ง...

สวัสดีครับอาจารย์

Ico32
ขจิต ฝอยทอง 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 16:26 
#2276276 [ ลบ ] 

เห็นด้วยกับที่อาจารย์ว่าครับ
ผมก็อยากมีความสามารถในระดับนั้น และคาดว่าสักวันก็คงจะทำได้เช่นนั้นบ้าง
ผมเรียนรู้ค่อนข้างช้าครับ ต้องใช้เวลาประมาณนึงครับ...

คารวะท่านผู้เฒ่าครับ

Ico32
วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei-- 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 17:49 
#2276360 [ ลบ ] 

กำลังเตรียมการต้อนรับสาว ๆ จากรามันอยู่ครับ
วันที่ ๕ จะไปแวะพักก่อนเดินทางต่อไปปาย และจะกลับมาพักวันที่ ๘ แล้ววันที่ ๙ ผมพาเข้าทีลอซู เข้าไปกางเต้นท์นอนในน้ำตกคืนนึงค่อยออกมานอนที่ดอยมูเซออีกคืนนึงครับ

สวัสดีอีกรอบครับ

Ico32
จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 18:34 
#2276432 [ ลบ ] 

งานนี้ผมไม่ได้ร่วมเสียใจแย่เลยครับ
เป็นเวทีที่ลงแรงไปแล้วรู้สึกว่ามีประโยชน์กับคนเข้าร่วมจริง ๆ แบบเห็นได้ชัด
ตอนนี้กำลังรวบรวมพละกำลังสำหรับการเขียนงานนี้อยู่ครับ

สวัสดีครับพี่ใหญ่

Ico32
นาง นงนาท สนธิสุวรรณ 
เมื่อ 02 ธันวาคม 2553 19:25 
#2276485 [ ลบ ] 

ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมและให้กำลังใจครับ...

สวัสดีค่ะ พี่ หนานเกียรติ LeoQueen ขออนุญาตแวะมาเยี่ยมชมความรู้และสิ่งดีที่นี่ด้วยคนค่ะ ขอบคุณค่ะ

สวัสดีปีใหม่ค่ะหนานเกียรติและอ.กวาง

 

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท