หากถามผมว่าใครเป็นผู้ให้ความรู้ที่ดีที่สุดในโลกนี้ ผมก็ตอบได้ทันทีว่า "พระพุทธเจ้า" เนื่องจากผมเป็นพุทธมามกะ สาเหตุที่ต้องตอบเช่นนี้เพราะสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบและนำมาสอนล้วนแต่เป็นหนทางนำไปสู่ความสำเร็จทั้งสิ้น และเป็นความสำเร็จที่ดีหรือที่เป็นสุขทั้งสิ้น หรืออาจจะเลยสภาวะของสุขไปด้วยซ้ำ พระพุทธเจ้าทรงมีเมตตาและหวังดีต่อทุกๆ คน ทุกๆ สรรพชีวิต ทรงถ่ายทอดความสำเร็จหรือสิ่งที่พระองค์รู้ให้กับโลก หากทรงเลือกที่จะไม่สั่งสอนเฉกเช่นพระปัจเจกพุทธเจ้าหลายพระองค์ เราก็คงไม่รู้หนทางในการดำเนินชีวิตที่นำไปสู่ความสำเร็จเหล่านั้นได้ จะว่าไปแล้วอินเดียในสมัยนั้นก็มีคนอยากรู้เช่นดียวกับพระพุทธเจ้ามากมาย และพยายามค้นหาความรู้เหล่านั้น การที่พระพุทธเจ้านำความรู้ความสำเร็จของพระองค์มาบอกกล่าว ก็มีหลายท่านนำไปต่อยอดจนมีความสำเร็จไปมากมาย อย่างไรก็ตามจะเห็นได้ว่าหลายครั้งพระองค์ทรงพูดหรือสั่งสอนเพียงประโยคเดียวหลายท่านก็ประสบความสำเร็จได้ (ปัจจุบันหลายคนมองว่าไม่น่าเป็นไปได้เพราะใช้ปัญญาของตัวเองไปเปรียบเทียบ) ซึ่งความจริงแล้วทรงรู้ถึงต้องรู้พื้นฐานของแต่ละคนที่ทรงสั่งสอน ทำให้ทรงรู้ว่าจะต้องสั่งสอนอย่างไรให้บุคลเหล่านั้นประสบความสำเร็จ เมื่อหลายๆ คนนำเอาความรู้ความสำเร็จที่พระพุทธเจ้าสอนไปใช้ตื้นบ้าง ลึกบ้าง แต่ก็ได้พัฒนาตนเอง พัฒนาจิตใจ สังคมก็มีความสุข ในที่นี้ผมก็หมายรวมไปถึงพระศาสดาของศาสนาอื่นๆ ด้วย ที่ทรงแบ่งปันความรู้ความสำเร็จให้กับคนในโลกนี้ คำสอนของศาสนาทุกศาสนามุ่งเน้นให้คนพัฒนา ไม่ได้มุ่งพัฒนาศาสนาของพระองค์ แต่เมื่อใดก็ตามคนในศาสนาเหล่านั้นมีการพัฒนา ศาสนานั้นๆ ก็พัฒนาตามไปด้วย

ที่กล่าวมาทั้งหมดมันมาเกี่ยวกับ KM อย่างไร ก็ขอกลับมาที่ศาสนาพุทธต่อเพราะศาสนาอื่นผมมีความรู้น้อย (ไม่ได้หมายว่าผมมีความรู้เรื่องศาสนาพุทธเยอะ แต่คิดแล้วก็มากกว่าความรู้เรื่องศาสนาอื่นๆ)

ข้อแรกเรื่องของการแบ่งปันความรู้ความสำเร็จของพระพุทธเจ้าเป็นตัวอย่างที่ดี เพราะไม่ทรงคิดว่า สอนไปก็ไม่มีประโยชน์ บอกไปก็ไม่มีประโยชน์ แต่ทรงคิดว่าน่าจะมีคนนำความรู้ของพระองค์ไปต่อยอดได้ และก็เป็นจริงตามนั้น ทีนี้ลองมาดูปุถุชนคนธรรมดาอย่างเราบ้าง ส่วนใหญ่คิดอย่างไร
1) ความรู้ของเราไม่น่ามีประโยชน์ต่อคนอื่น (อันนี้คิดแบบถ่อมตน)
2) ความรู้ของเราพูดไป บอกไป คนอื่นก็ไม่เข้าใจ  (อันนี้คิดแบบยกตน)
3) ความรู้ของเราบอกไปเดี๋ยวคนอื่นจะเอาไปใช้แล้วดีกว่าเรา (อันนี้คิดแบบเห็นแก่ตน)
ไม่ว่าจะคิดแบบไหนก็ไม่เกิดประโยชน์ทั้งสิ้น การแบ่งปันความรู้หรือความสำเร็จที่เราคิดว่าไม่มีประโยชน์ ไม่มีคนอื่นสามารถเข้าใจได้ นำเอาความรู้เหล่านั้นไปต่อยอดจนเกิดความสำเร็จขึ้นมาได้เช่นเดียวกัน และเมื่อคนเหล่านั้นนำกลับมาแบงปัน เราก็อาจนำมาต่อยอดความรู้ของเราให้ดียิ่งๆ ขึ้นไปได้

ข้อต่อมา เรื่องของการพัฒนาคน พระพุทธเจ้าทรงมุ่งเน้นการพัฒนาที่ตัวคน หมายถึงการพัฒความรู้ในตัวคน ซึ่งก็คือปัญญา หลักคำสอนหรือกระบวนการของพระพุทธองค์ ที่ว่า ทาน ศีล สมาธิ ล้วนนำไปสู่ปัญญา คนเหล่านี้เมื่อมีปัญญา ก็นำพาให้พระพุทธศาสนารุ่งเรือง ตรงนี้อาจเปรียบได้กับองค์กรซึ่งหากมุ่งเน้นให้ความสำคัญกับกระบวนการพัฒนาคนในองค์กรให้เกิดปัญญา องค์กรเหล่านั้นก็จะพัฒนาตามไปด้วย ซึ่งกระบวนการที่จะทำให้คนในองค์กรเกิดปัญญา อาจต้องเริ่มต้นที่กระบวนการทำให้คนเกิดความสุขก่อน แต่กระบวนการที่จะได้มาซึ่งความสุขของคนในองค์กรเป็นเรื่องที่ยากยิ่ง เพราะแต่ละคนมีเป้าหมายของความสุขในองค์กรแตกต่างกัน จึงต้องใช้เวลาและใช้หลายๆ กระบวนการเข้ามาช่วย ทั้งนี้ KM ก็อาจเป็นกระบวนการหนึ่ง

ข้อสุดท้าย อาจกล่าวได้ว่าพระพุทธองค์ทรงเข้าใจพื้นฐานของบุคคลที่รับการสอนเป็นอย่างดี (ผมพยายามที่จะหลีกเลี่ยงเรื่องอิทธฤทธิ์หรือปาฏิหาริย์) ทำให้บุคคลที่ได้รับการสอนหรือการแบ่งปันความสำเร็จของพระองค์ สามารถประสบผลสำเร็จในเวลาอันรวดเร็ว เช่นเดียวกันในฐานะคนธรรมดา การจัดกระบวนการบางอย่างในองค์กรหากเราไม่เข้าใจพื้นฐานของคนในองค์กร และมุ่งหวังแต่จะหาความสำเร็จของกระบวนการนั้นก็คงเป็นไปได้ยากยิ่ง การปรับทัศนคติ แนวคิด ให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน จึงเป็นเรื่องที่จำเป็นในสำดับต้นๆ การจัดทำกระบวนการ KM ในองค์กรที่คนในองค์กร "คิดว่าตัวเองเก่ง"  ต้องเริ่มต้นอย่างไรตรงนี้น่าคิด