อ.หมอสมศักดิ์ ค่ะ ท่านผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการจัดการความรู้ สำนักที่ปรึกษา กรมอนามัย ได้จารึกไว้ในบทแรกของ "มหัศจรรย์ ... ความรู้แบบนุ่งผ้า" สรุปไว้ว่า

"... ถ้าจะมีอะไรที่เป็นแนวคิด หรือบทเรียนสำคัญ จากการทำงานการจัดการความรู้ในกรมอนามัย ที่น่าบอกกล่าว เอาไปลองใช้ต่อ ก็น่าจะเป็น ...

1. เริ่มด้วย การให้ทุกหน่วยย่อย มีบทบาท และกิจกรรม
2. จับแนวคิดให้ดี แต่ อย่าติดกับรูปแบบการจัดการความรู้
3. ส่งเสริม ให้มีการสร้างสรรค์อย่างกว้างขวาง โดยมีกลไก มาคอยดูแล ให้กำลังใจ พร้อมปรับจากที่ทำอยู่ (มาช่วยสรุปให้ตรง กับหลักการจัดการความรู้ แล้วเอาไปเผยแพร่ต่อ) หรือถ้าเขาทำดีอยู่แล้ว หรือมีสิ่งที่น่าสนใจ ก็เอาไปเผยแพร่ต่อได้
4. ทีมกลาง มีไว้ส่งเสริม สนับสนุน ไม่ได้มีไว้สั่ง ต้องมีความสามารถในการรับรู้ และเรียนรู้ รวมทั้งต่อยอด จากที่กอง และศูนย์ฯ ริเริ่มไว้
5. การส่งเสริม จากผู้บริหารระดับสูง สำคัญ อย่างไม่ต้องสงสัย อย่างน้อยก็ช่วยลดความลังเล และทำให้คนที่คิดจะสร้างสรรค์ มีกำลังใจมากขึ้น
6. การสร้างการสื่อสารในองค์กร ไม่ให้เรื่องจัดการความรู้ เป็นเรื่องของคนเพียงไม่กี่คน (ตรงนี้ กรมอนามัยโชคดี ที่มีแม่ยก อย่าง สคส. มาช่วยเป็นตัวกระตุ้น เชื่อมโยง พร้อมส่งคนมาดูงาน ทั้งที่เราก็ไม่ได้มีอะไรมากมายนัก และยังมีปัญหาต้องแก้อีกแยะ)
7. เรื่องเงิน เพื่อทำงานจัดการความรู้ น่าจะไม่ใช่เรื่องสำคัญ ส่วนใหญ่ต้องให้อยู่ในกิจกรรม และกระบวนการทำงานของหน่วยย่อย งบประมาณสำหรับสนับสนุนกิจกรรม ในเชิงเชื่อมโยง สื่อสาร สร้างการเรียนรู้ข้ามหน่วยย่อย อาจจะจำเป็นต้องมีบ้าง

คำพูดติดปากที่พูดกันมากในกรมอนามัย ในช่วงแรก ว่า "ไม่มีอะไรผิด ไม่มีอะไรถูก" ถูกท้าทาย และตั้งคำถามมากขึ้น เมื่อการทำงานจัดการความรู้ ในองค์กรขยายวงกว้างออกไป ... หลายคนเริ่มสงสัยว่า การจัดการความรู้ไม่เห็นมีอะไร ต่างจากที่มีอยู่เดิมน่ะ เพราะไม่มีอะไรผิด อะไรถูก ถ้างั้นจะมาพูดเรื่อง การจัดการความรู้กันทำไม

ในอีกด้านหนึ่ง กิจกรรมหลายอย่าง โดยเฉพาะการจัดกลุ่มแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เริ่มมีการบ่นว่า ซ้ำซาก และไม่เห็นมีอะไรใหม่ ภารกิจสำคัญของการสร้างองค์กรแห่งการเรียนรู้ คือ ทำให้การเรียนรู้เกิดขึ้น เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทำงาน พร้อมๆ กับ มีการรวบรวมความรู้เหล่านั้น เผยแพร่ให้คนอื่นได้เรียนรู้ด้วย

การเรียนรู้จะต้องเกิดขึ้น อย่างกว้างขวางทั้งองค์กร ไม่ใช่เกิดเฉพาะในคนเพียงไม่กี่คน หรือต่างเรียนรู้ด้วยตนเอง ... ในมุมนี้ กรมอนามัยยังห่างไกลจากเป้าฯ ดังกล่าว แต่ก็เต็มไปด้วยความหวัง เพราะพื้นฐานของเจ้าหน้าที่ในกรมอนามัย เป็นนักวิชาการที่รักการเรียนรู้ และพร้อมที่จะเรียนรู้อยู่แล้ว ไม่ได้เป็นประเภทที่ยอมทำงานแบบเดิมๆ ไปเรื่อยๆ ..."

รวมเรื่อง มหัศจรรย์ ... ความรู้แบบนุ่งผ้า