และอีก 1 ประเด็นเสริมเล็กๆ เรื่อง Do และ Don't สำหรับ Note taker ค่ะ ... ถ้ามีผู้ใดต้องการเสนอเพิ่มเติม หรือปรับปรุง เสนอเข้ามาได้เลยนะคะ
Do
Don't
ช่วงก่อนจดบันทึก
1. ผู้จดบันทึกมีการเตรียมตัวให้มีพลังงานเพียงพอ รวมทั้งควรเป็นคนตัวสูง ไม่เตี้ย1. ไม่ควรให้ผู้จดเป็นผู้อาวุโส (ชั้นยศ หรือตำแหน่ง) เพราะว่าผู้เล่าอาจเกรงใจ ไม่ให้ท่านจดเยอะ ก็เลยเล่าน้อย 2. มีการประชุมก่อน 1 วัน เพื่อชี้แจงทำความเข้าใจ 2. ไม่มีอคติ ไม่มีการไม่ชอบใครเป็นคนๆ 3. มีความอดทน 3. ไม่เติมความเห็นของตัวเองลง แม้จะมีประสบการณ์ตรงนั้น ขณะจดบันทึก
4. จดให้ละเอียดทุกประเด็นที่เล่า รวมทั้งบริบท เช่น สมาชิกท่านอื่นเสริม แทรก หรือบรรยากาศ หรืออาจมี high light ประเด็นที่ชัดเจนไว้4. อย่าไปขัดขณะเล่าเรื่อง หรือเพื่อเสริม เติม แต่ง 5. เป็นผู้ฟังที่ดี เปิดใจ ไม่มี negative 5. อย่าไปข่มขู่ผู้พูดให้หยุด หรือเล่าต่อ 6. ต้องเขียนได้เร็ว อ่านง่าย 6. อย่าเล่นบทบาทผู้บังคับบัญชาที่จะสั่งให้ทำอย่างใดอย่างหนึ่ง 7. เขียนแล้วไม่เข้าใจ ก็ต้องมีวิธีการถาม 7. ไม่เข้าข้างฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง 8. มีอารมณ์ดี แม้จะเหนื่อย ล้า เพราะอาจทำให้ผู้เล่าไม่อยากเล่า 8. ไม่มีอัตตาสูง ยึดตัวตนของตัวไม่ได้ 9. มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี 9. หลังจากจดบันทึกเสร็จ ไม่ควรแสดงอคติ ว่า ไม่ดี ไม่ถูกใจ และไม่ไปขยายต่อในเชิงลบ 10. มีเทคนิคการฟังเป็นส่วนๆ และสร้างจินตนาการเป็นภาพขึ้นมา การหลุด หลงประเด็นจะค่อนข้างน้อยมาก 12. ขณะจดต้องมีความกระตือรือร้น และสนใจ 13. ถ้าฟังไม่ทัน อาจต้องมีอุปกรณ์เสริมช่วยบันทึกขณะเล่าเรื่อง หลังจากจดบันทึกเสร็จ
15. ผู้ทำหน้าที่จด ต้องเล่าด้วย
ประเด็นเพิ่มเติม ... ถ้าจะให้จดนานๆ ควรมีผู้จดมากกว่า 1 คน
ประเด็นเพิ่มเติมจากวิทยากร
- การคุยกลุ่ม ทุกคนมีส่วนร่วมในการทำงานทุกอย่าง Fa ควรเข้ากันได้กับ Note taker และผู้เข้าร่วมประชุมควรดูด้วยว่า สิ่งที่ note taker เขียนขึ้นไปนั้น ใช่สิ่งที่เราพูดคุยกัน หรือสิ่งที่เพื่อนพูดหรือเปล่า เป็นการมีส่วนร่วม
- ต้องถาม Note ว่า มันยากแค่ไหน บางคนก็ note ไม่ออก การ Note ต้องมี skill ในการฟังไป จดไป
- การจดสรุปเป็นประเด็น มีข้อเสียตรงที่ ทำให้ tacit หายไปหมด เพราะว่าคุณค่าของเรื่องเล่า จะอยู่ตรง tacit นั้น
- เครื่องมือช่วยบันทึก มีหลายแบบ ตามจริตของแต่ละคน อาจบันทึกไว้ก่อน และมาถอดเทปทีหลังได้ บางคนชอบจดสด แต่ข้อสำคัญ ถ้าไม่บันทึก ทุกอย่างก็จะหายไป
- มีบางกลุ่มใช้วิธีนั่งจด ปัญหาก็คือ เนื่อหาที่จดอาจไม่ตรงกับประเด็นที่พูด และเวลามาประมวล ก็เสียเวลาต้องมาแจกกันดู
- กรณีประเด็นเล่าซ้ำ ควรจดไหม ... ควรจด เพราะว่าเป็นเรื่องราวของคนละคนที่เล่า มันย่อมมีสิ่งที่ไม่เหมือนกัน ถ้ากำลังอยู่ในเรื่องเล่าของอาจารย์ มันก็จะไม่เหมือนกัน เพราะเป็นเรื่องของตัวเอง มันไม่น่าจะเป็นไปได้ ว่า เรื่องเราของแต่ละคนจะไปเหมือนกันได้