๓๔๙.การแลกเปลี่ยน..เพื่อเด็ก

เด็กมีปัญหาเกี่ยวกับครอบครัวเป็นเด็กที่น่าสงสารจริง ควรได้รับการช่วยเหลือ

แต่การสูบบุหรี่ของเด็กรุ่นนี้ สาเหตุส่วนหนึ่งอยากลองของ ให้รู้สึกว่าตนเองก็เป็นผู้ชายแล้ว มีสิทธ์สูบได้ และมีเพื่อนที่ชักชวนทำตามกัน เป็นกลุ่มกัน รู้สึกเท่เก๋ จะมาบอกว่ามีปัญหาครอบครัว บางครั้งเชื่อไม่ได้ การสูบบุหรี่ ไม่ใช่วิธีการแก้ปัญหา

อยากจะทำโทษเสียให้เข็ด ก็ไม่อยากทำร้ายจิตใจเด็ก ให้โอกาสเด็กได้คิดเองซักครั้ง ว่าตนเองเป็นนักเรียน สมควรแล้วหรือยัง ที่จะมาสูบในวัยเรียน เงินจะซื้อข้าวไม่มีจะกินข้าวเที่ยง แล้วมาเอาไปซื้อบุหรี่สูบแทน

คุณครูคงต้องให้นักเรียนไปค้นหาเรื่องการสูบบุหรี่ให้โทษอย่างไร ทำรายงานเพื่อสร้างความตระหนักถึงโทษของมัน เป็นการทำโทษ

วิธีการทำโทษอีกรูปแบบหนึ่ง ครั้งแรกให้โอกาส ให้ตั้งต้นใหม่ ถ้าเห็นและสูบถึง 3 ครั้ง คงต้องเชิญผู้ปกครองมาพบ และทำสัญญากัน ถ้าไม่หยุด ให้ลาออก(ขู่)เฉยๆ

และอย่าลืมว่า ทุกอย่างเราทำด้วยความรักและกรุณา ทำอย่างไรเขาถึงจะรู้ว่าเรากรุณา

สภาพบริบทของนักเรียน ที่โรงเรียนของฉัน นักเรียนทุกคนน่าสงสาร มีปัญหาที่ต้องต่อสู้ มีน้อยรายที่มีพ่อแม่และครอบครัวไม่แตกแยก ความยากจน ขาดความรัก ความอบอุ่นและการอบรมเลี้ยงดูที่เหมาะสมกับพัฒนาการของเด็กแต่ละวัย

การที่บอกว่าเด็กวัยรุ่นมีพฤติกรรมแบบนั้นแบบนี้ ผู้ใหญ่เอาประสบการณ์มาสรุป เอาความรู้สึกนึกคิดและเปรียบเทียบกับสมัยตนเองเป็นวัยรุ่นของผู้ใหญ่มาเปรียบเทียบ และตัดสินว่าเด็กวัยรุ่นจะต้องเป็นแบบนั้นแบบนี้

การที่เด็กมีพฤติกรรมใด ๆ ก็แล้วแต่ เพราะเขาขาดความยั้งคิด ที่ผู้ใหญ่ไม่อบรมสั่งสอนเขามาแต่แรกเริ่ม เขาไม่รู้ว่าสิ่งที่กระทำลงไปนั้นดีหรือไม่ดี เพราะเขาคือเด็ก ความรู้สึกผิดชอบชั่วดีต่างกับผู้ใหญ่ และเขามีปัญหาขึ้นมารอบตัวเขาโดยเขาไม่รู้ตัว

การที่เด็กพูด หรือบอกเหตุผลแล้วผู้ใหญ่ไม่เชื่อ นับว่าเป็นการทำร้ายเด็กจะทำให้เขาไม่ไว้วางใจ ขาดความมั่นใจในการแสดงออก หวาดกลัวสังคม และขาดความสุข ถือเป็นการจำกัดเชาวน์ปัญญาที่ทุกคนมีอยู่ตั้งแต่เกิด เพราะเชาวน์ปัญญามีความสำคัญต่อการตัดสินใจ เด็กมีศักดิ์ศรีในความเป็นมนุษย์เท่าและทัดเทียมกัน จึงควรให้เกียรติโดยการเชื่อในเรื่องที่เด็กบอก

ทำไมเด็กบางคนจึงโกหก มาจากพื้นฐานการเลี้ยงดูจากครอบครัว ถูกผู้ใหญ่ลงโทษและไม่ให้โอกาสเด็ก ถือว่าเด็กโง่ไม่รู้อะไร ไม่ยอมรับฟัง และไร้เหตุผล เด็กจึงหาทางออกโดยการโกหกเพื่อเอาตัวรอด ถ้าผู้ใหญ่มีความยุติธรรมมีความรักและเมตตาอย่างจริงใจ เด็กไม่มีวันโกหก เพราะเด็กต้องการความรักมากกว่าความต้องการอย่างอื่น

เด็กวัยรุ่นจะไม่ชอบการตอกย้ำด้วยถ้อยคำรุนแรง หรือคำเปรียบเทียบเปรียบเปรย เขาชอบคำพูดที่ตรงไปตรงมาและตรงใจเขาด้วย ก่อนที่จะคุยกันผู้ใหญ่ต้องจัดบรรยากาศก่อน กำจัดอารมณ์ออกไปให้หมดให้เหลือแต่หัวใจเท่านั้น พูดคุยเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น โดยที่เด็กก็ไม่รู้ตัวว่าตัวเองมีความผิด และเด็กจะภูมิใจที่เขาไม่โดนอะไรเลย

การลงโทษไม่ว่ากรณีใด ๆ ไม่มีความหมายสำหรับคนบางคนหรือบางกลุ่ม การให้ไปค้นคว้าทำรายงาน อาจจะได้แต่กระดาษกลับมาแต่ขาดสำนึก ถือว่าพ้นหน้าที่ และเป็นโทษหนักยิ่งกว่าการเฆี่ยนตี เพราะเด็กขาดสมาธิในการเรียนรู้เนื่องจากถูกบังคับให้ไปทำรายงาน

การตัดสินใจที่ครูเป็นผู้กำหนดว่าจะต้องเรียกผู้ปกครองมาพบ ต้องทำภาคทัณฑ์การทำความผิดทางพฤติกรรม ไม่ใช่ความต้องการของเด็ก เด็กจะถือว่าเขาไม่มีทางเลือก แบบนี้ไม่ได้สร้างจิตสำนึกให้เด็ก จนแล้วจนรอดก็อาจกลับมาทำผิดอีก แล้วผู้ปกครองก็ชอบมากที่ให้ลูกออกจากโรงเรียนจะได้ไปช่วยทำงาน เด็กเสียโอกาส ๑ คนอนาคตของชาติวุ่นวายมหาศาล

คำขู่เพื่อให้เด็กกลัว เป็นผลกระทบในทางอ้อม เมื่อเขาโตขึ้นเขาจะไปทำร้ายสังคมอาจจะรู้ตัวและไม่รู้ตัว ปัจจุบันสังคมเปลี่ยนแปลคำขู่จะไม่มีผลต่อการให้เด็กกลับตัว สมัยก่อนไล่ออกจากบ้านหรือไล่ออกจากโรงเรียนเด็กจะกลัว สมัยนี้ไล่เลยเด็กจะไปทันที

ทำอย่างไร...เด็กจึงจะรู้ว่าเรากรุณา เด็กได้รับการอบรม สั่งสอน การเรียนรู้และมีจิตสำนึกว่า "ผู้ใหญ่มีจิตวิญญาณ" ซึ่งเป็นการสื่อสารมาจากภายใน ตามธรรมชาติเด็กทุกคนมีความน่ารักอยู่ในตัวเอง แต่ผู้ใหญ่หมดวัยของความน่ารัก ผู้ใหญ่ควรต้องทำตัวให้เด็กรัก

การที่จะแก้ปัญหาของเด็กแต่ละคน ใช้เวลานานมาก ต้องเรียนรู้และศึกษาพื้นฐานจิตใจ สภาพครอบครัวและการเลี้ยงดู ครูต้องลงทุนสร้างศรัทธาให้เกิดกับเด็ก และรู้จักเด็กคนนั้นดีพอสมควร และอย่าท้อถอยกลางคัน

คิม นพวรรณ