弓道八節 - 8 ขั้นตอนในการยิงธนูญี่ปุ่น
พื้นฐานของการยิงธนูแบบญี่ปุ่น จริงๆขึ้นอยู่กับขั้นตอนเพียง 8 ขั้นตอนเท่านั้น ไม่ว่าจะอยู่ในระดับขั้นใดๆ จะเป็นคนเพิ่งเริ่มหัด หรือว่าเป็นชั้นเซียนแล้วก็ตาม การฝึกฝนก็อยู่บนขั้นตอนเพียงเท่านี้
วันแรกที่ไปเริ่มเรียนคิวโดะ ก็มีรุ่นพี่มาสอนให้รู้จักขั้นตอนเหล่านี้ เริ่มจากไม่ต้องใช้อุปกรณ์ใดๆเลย เริ่มกันแบบมือเปล่า (แอบต้องใช้จินตนาการกันนิดหน่อย) โชคดีที่วันที่เราไปเริ่มเรียน มีคุณพ่อลูกคู่นึงมาเริ่มเรียนพร้อมๆกัน เลยมีเพื่อน ^^ จากนั้นก็ค่อยๆเริ่มหัดด้วยคันธนูจริง ช่วงที่หัดปล่อยสายธนูก็ใช้ยิงหนังยางแทน (ไม่เหมือนยิงกบนะ) แล้วก็ค่อยพัฒนาขึ้นมาใช้คันธนูกับลูกธนูจริง
ขั้นตอนต่างๆมีดังนี้
- มือสองข้างวางไว้บนสะโพกช่วงกระดูกตรงสะโพก （腰骨：こしほね）
- หันหน้ามองเป้า ลากเท้าซ้ายออกไปด้านข้างครึ่งก้าว (เข่าห้ามงอ)
- หันหน้ากลับมามองตรง เหลือบมองปลายเท้าระหว่างลากเท้าขวาออกไปอีกครึ่งก้าว
- จุดสำคัญ： ต้องเปิดเท้าประมาณ 60 องศา และให้ลำตัวอยู่ตรงกลางระหว่างเท้าทั้งสอง ลำตัวตรง
- เลื่อนมือซ้าย (ที่ถือคันธนู) ออกมาด้านหน้าพร้อมๆมือขวา ลักษณะจะเหมือนเรากำลังกอดม้วนผ้าห่มใหญ่ๆอยู่ แขนจะงอๆ ไม่ตึง
- มือซ้ายกำมือหลวมๆ เหมือนกำลังกำลูกกอล์ฟอยู่ ให้ตรงอุ้งมือมีพื้นที่เหลือ (ครูบอกว่าคนไม่เหมือนลิง... ถ้าเป็นลิงจะกำมือแน่นเป็นกำปั้น... เราเลยว่า งั้นจำเป็นคอยระวัง ถ้าอยากเป็นคนต้องกำหลวมๆ เข้าไว้ =P) นิ้วโป้งอย่างอ นิ้วชี้ก็ปล่อยฟรี ถ้าจะดีให้ทำท่าเป็นเหมือนตะขอเข้าไว้
- มือขวา.. หัดให้นิ้วชี้และนิ้วกลางมาคร่อมนิ้วโป้งไว้ เก็บนิ้วนางกับนิ้วก้อยดีๆ
- ตั้งท่าได้แล้ว เก็บมือขวากลับไปวางไว้บนกระดูกสะโพกเหมือนเดิม
- (ถ้ามีธนูอยู่ในมือด้วย... ก็ให้เอาปลายคันธนูด้านล่างวางไว้บนเข่าซ้าย มือจะอยู่ระดับเหนือเอวนิดหน่อย... ขั้นนี้จะเป็นขั้นตอนใส่ลูกธนูกับสาย... ให้ตรวจดูลำสายธนู ตรวจดูทิศทางลูกธนู และตรวจทิศทางสู่เป้า)
- อย่าลืม !.... ตัวตรง (ไม่ค่อมและไม่แอ่น!! (ลำบากมากสำหรับคนรำไทยอย่างเรา.. หลังมันคอยจะแอ่นธรรมชาติเรื่อยเลย นี่ล่ะ.. ทำให้ต้องมีสมาธิมากๆในการฝึก))
- 取懸 (torikake) - จัดตำแหน่งมือขวามาจับสายธนู ประคองลูกธนู
- 手の内 (tenouchi) - จัดตำแหน่งมือซ้ายให้ถือคันธนูให้เหมาะ
- 物見 (monomi) - หันหน้าทางซ้ายมองเป้า
- เคลื่อนมือขึ้นสูงเหนือหัว โดยให้รักษาตำแหน่งมือเหมือนกับในท่า yugamae ก่อนหน้านี้
- ระวัง! อย่าให้ไหล่ยกสูง แขนไม่ยืดตึง ให้ยกไปทั้งดุ้นเลย ตัวตรง
- เริ่มด้วยการจัดตำแหน่ง 大三（daisan) หรือการเลื่อนธนูจากท่า hikiokoshi ไปด้านซ้าย (รูปกลางด้านบน) นิ้วชี้มือซ้ายรอรับธนู แขนซ้ายตึง ข้อพับแขนซ้ายจะอยู่ในระนาบเดียวกับทิศทางเข้าสู่เป้าหมาย แขนขวาจะตึงๆช่วง tricep ให้ความรู้สึกเหมือนว่าแขนเรายังเป็นส่วนนึงของลูกธนู ระนาบความสูงของมือเท่ากับตอนอยู่ในท่า hikiokoshi
- จากนั้นใช้โมแมนตั้มแขนทั้งสองข้างถ่วงคันธนูลงมาให้อยู่ในท่าเตรียมยิง
- ระวัง! เวลาเลื่อนธนูลง อย่าใช้แขนดึงสายให้กางออก ให้ใช้โมแมนตั้มของกล้ามเนื้อแผ่นหลังดึงลงมา (ถ้าใช้แขนดึงวงจะแคบ และจะไม่มีแรงส่งปล่อยลูกธนู) แล้วก็อย่าหันหน้าหนีสายธนู ให้รักษาระเบียบร่างกายไว้เหมือนท่าก่อนๆหน้านี้
- เป็นตำแหน่งเตรียมพร้อมจะยิงหลังจากที่ดึงคันธนูลงมาเรียบร้อยแล้ว
- มือขวาจะอยู่ระดับติ่งหู ให้ลูกธนูพาดจากช่วงติ่งหู ผ่านปากไป
- ดึงคันธนูและสายแยกออกซ้ายขวา (ใช้กล้ามเนื้อหลังเหมือนเดิม ไม่ใช้มือ) ค้างไว้ประมาณ 3 วินาที
- อย่าลืมตำแหน่ง monomi!
ทั้ง 8 ข้อนี้เป็นไปตามกฎสากลของสมาคมยิงธนูญี่ปุ่นแห่งชาติ แต่รายละเอียดและขั้นตอนการฝึกสอนจะต่างไปตามแต่ละสำนักล่ะค่ะ
ความเห็น (22)
ดีๆ อยากรู้ว่าแปลเหมือนกันรึเปล่ามานานแล้ว
ขอบคุณมากๆ
ตอนนี้พี่กำลังมีปัญหากับ 取懸 (torikake) พี่บิดมือเข้าหาตัวมากไป ติดทีี่แต่ก่อนกลัวลูกธนูหล่น เวลายิงลูกธนูเลยไม่ตรง
มิน่าถึงฝึกกันทั้งชีวิต
ใหม่โชคดีมากๆที่ได้ครู dan สิบ!
จริงๆมันมีรายละเอียดมากกว่านี้หน่อยตอนที่อ่านเอกสาร แต่ว่าครูไม่ได้พูดถึง ก็เลยขอข้ามๆไปก่อน ไว้ค่อยกลับมาเก็บตกทีหลัง
ตอนนี้น้องมีปัญหากับ 引き分け （hikiwake) ยังใส่กำลังหลังไม่พอ มันแอบไปใช้กล้ามเนื้อต้นแขนเรื่อยเลย เวลาง้างธนูลงมา วงมันเลยแคบ เวลาปล่อยลูกธนูมันเลยเป๋ๆ คอนโทรลไม่ได้อ่ะ
ของ torikake อ่ะ บนตัว kake มันจะมีแง่งตรงนิ้วข้อนิ้วโป้ง ถ้าสายมันลงแง่งดีๆ มือมันจะไม่บิดมากไปหรือน้อยไปนะ เก็บนิ้วนางกะนิ้วก้อยให้ดีๆด้วย (น้องชอบลืม..ปล่อยมันง้างอยู่งั้นอ่ะ)
ป.ล. ไปซ้อมวันก่อน เลยเพิ่งรู้ว่าครูน้องเคยได้แชมป์ยิงธนูที่ sanjyusankendo ด้วยล่ะ ปีนี้ได้ที่ 2 เจ๋งป่ะๆๆๆ (เค้าเรียกตาถึงเวลาไปขอเป็นศิษย์... ^-^)
ขอถามหน่อยนะครับ
ทีคุยกันอยู่นี้ อยู่ที่ประเทศไทยรึเปล่าครับ
อยารู้ว่าที่เมืองไทนมีสอนไหมครัย
อยากเรียนด้วยคนนะครับ
รบกวนช่วยตอบด้วย
นายเผ่า
สวัสดีค่ะคุณเผ่า...
ตะกี้เมลล์ตอบไปแล้วเมลล์มันเด้่งกลับอ่ะค่ะ
ส่งเมลล์มาให้อีกครั้งได้มั้ยคะ
ป.ล. ตอนนี้เรียนอยู่ที่ญี่ปุ่นค่ะ เท่าที่ทราบตอนนี้ที่เมืองไทยยังไม่มีสอน
ยิงยากจังนะครับ
หนังสติกดีกว่ามั้งครับ
น้าผมเคยยิง เฮลิคอปเตอร์ขณะมันบินกับหนังสติกแล้ว
แต่หลังจากยิงแล้วไม่ได้ ดู feedback ครับ วิ่งลูกเดียวครับ
มันบินต่ำมากๆครับ ดัง ปั้งยาวๆ แล้ววิ่งเลยครับ สนุกมากมายครับ
ตอนนี้ผมก็เรียนยิงธนู อยู๋ที่ญี่ปุ่นอะครับ
อยากทราบว่าถ้ากลับไทยไปแล้วจะมีที่ให้ซ้อมยิงรึเปล่า
ตอนนี้รวบรวมคนได้เกือบสิบคนแล้วค่ะ... ก็ไปใช้สนามซ้อมที่ Archery Thai กันอยู่ ไปลองกันมาได้ 2-3 ครั้งแล้วค่ะ
ไม่ทราบว่าตอนนี้อยู่เมืองอะไรที่ญี่ปุ่นคะ?
โทษทีครับที่ตอบช้า ไม่นึกว่าจะตอบเร็วขนาดนั้น เลยปิดหน้าจอไปก่อน โทษจริงๆครับ(6นาที เร็วมาก)
เข้าเรื่อง อิอิ
ผมอยู่โตเกียวครับเพิ่งเริ่มเรียนได้ไม่กี่เดือนเอง
โอ้ว... ดีเลยค่ะๆๆๆ
กลับมาจะได้มีพวกเพิ่ม ^^
อยู่นานมั้ยคะ แล้วอยู่ยูไหน?
ที่ Archery Thai ใกล้เคียง 道場 ที่ญี่ปุ่นมากไหมอะครับ
แต่ไม่ว่าจะเป็นยังไงก็สนใจมากๆ กำลังคิดอยู่ว่าถ้ากลับไทยไปจะทำยังไงดี
ไม่ทราบว่าอยู่ที่เมืองอะไรเหรอครับ
ป.ล.เอาธนูขึ้นเครื่องบินยังไงอะครับ?
ตอบเร็วอีกแล้ว ตกใจ มากๆ อิอิ
ก็อยู่ญี่ปุ่นอีกสักพักอะครับจนจบปริญญาโท
ที่จริงยังไม่เข้ามหาลัยเลยอะครับ เพิ่งเรียนม.4เทอม2เอง
ที่ Archery Thai ไม่ใกล้เคียง dojo เลยค่ะ... แต่ว่าก็พอแก้ขัดไปได้
คุณ ... เริ่มเรียนตั้งแต่ 高校サークル นี่มีเวลาให้ฝึกฝนพัฒนาได้อีกมากเลยค่ะ น่าดีใจ
เรื่องขนธนูกลับไม่มีปัญหาค่ะ... ส่งเป็นพัสดุก็ได้ หรือว่าจะเอาขึ้นเครื่องเป็น oversized baggage ก็ได้ค่ะ
ป.ล. เคยอยู่เกียวโตมา 5 ปี... ตอนนี้กลับมาอยู่เมืองไทยแล้วค่าาา
แล้วที่ไทยเรียน弓道ยังไงเหรอครับ
รู้สึกดีใจมากเลยที่มีพรรคพวกแล้ว อิอิ
หวังว่ากลับไทยไป รวมกลุ่มกัน หาทุนสร้า้ง道場สักที่คงไม่เลวเนอะครับ 55
これからも 宜しくお願いします！
เรียนตอนอยู่เกียวโตล่ะค่ะ.. แต่เริ่มเรียนช้าไปหน่อยเลยเรียนได้แค่ปีเดียว
ตอนนี้ก็ต้องซ้อมกันเอง... แต่ละคนมีกันแค่โชดัน (เป็นส่วนใหญ่)
คุณ ... เอาให้ได้หลายๆดันเลยนะคะ.. จะได้มาช่วยๆกัน ^^
こちらこそよろしくお願いいたします。
ครับคิดว่าก่อนจบม.ปลายจะพยายามนิดันให้ได้
ลืมบอกไปอย่างนึงอะครับ
弓道は色々な流派があって、僕の高校の場合は正法流です。
正法流ที่จริงแล้วมีคนน้อย พึ่งมีมาไม่ถึงร้อยปี
วิธีเล่นอาจจะต่างจากทั่วไปเล็กน้อย แต่ที่สำคัญๆผมคิดว่าน่าจะเหมือนกันนะครับ
แล้วจะมาเม้นท์ใหม่นะครับ
ไม่ทราบว่าที่ Archery Thai นี่ไปซ้อมกันช่วงวันไหนบ้างครับ สนใจมานานแล้ว
แต่ไม่เคยมีของจริงให้ดู อยากไปทัศนะศึกษาครับ
สนใจมาก ตอนนี้อยู่ญี่ปุ่นนนน ที่ไทยมีสนามยังครับตอนนี้ !!!?
-
พี่ครับคืออยากเรียนมั้งอ่ะครับไม่ทราบว่าจะหาเรียนที่ไหนในไทยได้บ้างเหรอครับ แล้วอยากทราบพวกราคาค่าอุปกรณ์ต่างๆ เบื้องต้นด้วยอ่ะครับ อยากจ่ายเองไม่อยกรบกวนพ่อแม่อ่า >w<" รบกวนหน่อยนะครับ
ง่รเดะรนีเา่ีะีรเั่ดเเคึัะ่้ดเีัา่เ้
า่้ดนีรดเสา่เ้สาเดัีระ่้ดนรีเยใา้ว
ตอนนี้อยู่ชิบะค่ะ. พอทราบไหมคะว่า มีที่เรียนแถวๆชิบะไห
ดูหนังเชนเชสงสัยคับทำไมถึงมีลูกธนูอิกดอกถือไว้ไนมือคับ คือการยิงแบบ
ดูหนังเชนเชสงสัยคับทำไมถึงมีลูกธนูอิกดอกถือไว้ไนมือคับ คือการยิงแบบ