พญ.ธัญญพัทธ์  สุนทรานุรักษ์ 

กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลพิจิตร

บ่ายวันหนึ่ง ออกไปเยี่ยมบ้านผู้ป่วย Hepatocellular carcinoma

ผู้ป่วยรายนี้เราต้องระมัดระวังในการเยี่ยมบ้านเป็นพิเศษเนื่องจากมีสายตาของญาติผู้หวังดีกับผู้ป่วยคอยจับจ้องอยู่ตลอดเวลาว่าหมอจะพูดอะไรกับคนไข้ เนื่องจากผู้ป่วยรายนี้ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น Hepatocellular carcinoma มาประมาณ 1 เดือน แต่รู้เพียงแต่ญาติเท่านั้น  น้องสาวผู้ป่วยซึ่งเดินทางมาจากต่างประเทศบอกเราว่า ไม่ต้องการให้บอกผู้ป่วยว่าเป็นมะเร็งเพราะกลัวว่าผู้ป่วยจะใจเสียและทรุดหนักมากขึ้น  ในขณะที่เราใช้หลัก spikes technique ในการแจ้งข่าวร้าย แต่ไม่สำเร็จเพราะญาติผู้ป่วยจะคอยพูดแทรกหรือตอบแทนผู้ป่วยเนื่องด้วยกลัวผู้ป่วยจะรู้ความจริง  

จนวันหนึ่งนั่งตรวจผู้ป่วยที่ PCU ญาติของผู้ป่วยมาเล่าให้ฟังว่าผู้ป่วยร้องไห้  ไม่ยอมพูดกับใครในบ้าน  เราก็เลยบอกให้พาผู้ป่วยมาตรวจที่ PCU (พอดีบ้านผู้ป่วยไม่ไกลจาก PCU มากนัก)

แพทย์:  สวัสดีค่ะ  วันนี้เป็นอย่างไรบ้างค่ะ

ผู้ป่วยนิ่งไปนิดหนึ่ง แล้วก็ตอบ

ผู้ป่วย:  ก็เรื่อยๆ เหมือนเดิมหมอ

แพทย์:  เหมือนๆ เดิมนี่หมายความว่าอย่างไรค่ะ  สบายดีหรือเปล่า

ผู้ป่วย:  มันอึดอัดหมอ

แพทย์:  อึดอัดเรื่องอะไรค่ะ

ผู้ป่วย:  มันไม่รู้ทำอย่างไร

แพทย์:  ทำอย่างไรเรื่องอะไรค่ะ

ผู้ป่วย:  ก็เรื่องโรคภัยของผมนี่แหละ ผมไม่รู้จะทำอย่างไร มันก็เลยอึดอัด

แพทย์:  หมอที่โรงพยาบาลบอกพี่ว่าเป็นอะไรนะค่ะ

ผู้ป่วย:  หมอบอกว่าเป็นก้อนที่ตับ

แพทย์:  แล้วพี่เคยได้ยินหรือเคยเห็นใครเป็นก้อนที่ตับมาบ้างหรือเปล่าค่ะ

ผู้ป่วย:  ก็มีเพื่อนๆ เขาก็เป็นโรคตับ  ตอนนี้ก็ตายไปแล้ว

แพทย์:  แล้วพี่คิดว่าก้อนในตับของพี่เป็นอะไร

ผู้ป่วย:  ก็สังเกตตัวเองเหมือนกัน ตั้งแต่ป่วยมาเหมือนเนื้อตัวมันผอมแห้งลงเรื่อยๆ

  ไม่เห็นจะเหมือนอย่างที่น้องบอกว่าจะดีขึ้นเลย  ก็คิดอยู่เหมือนกันว่าจะ

   เป็นเหมือนเพื่อน

แพทย์:  เป็นอะไรค่ะ

ผู้ป่วย:  เพื่อนเขาเป็นมะเร็ง  อาการก็คล้ายๆ กับผมนะ  ผมยังคิดอยู่ว่าผมเป็นมะเร็ง

          หรือเปล่า

แพทย์:  แล้วถ้าสิ่งที่พี่สงสัยมันเป็นจริงพี่จะเป็นอย่างไรบ้าง

ผู้ป่วย:  ผมก็ใช้ชีวิตมาอย่างโชกโชนแล้ว  ลองมาทุกอย่าง  ถ้ามันจะเป็นอะไรผม

          ก็รับได้นะ  แต่ผมอึดอัด ไม่รู้จะทำอะไรในชีวิต วางแผนชีวิตไม่ถูก 

แพทย์:  วางแผนเรื่องอะไร

ผู้ป่วย:  ก็ถ้าผมเป็นมะเร็งจริง ผมจะได้จัดการทำอะไรที่ผมยังไม่ได้ทำ 

          ผมจะได้ไม่ต้องห่วง

หลังจากประเมินแล้วว่าผู้รับได้

เราจึงบอกผู้ป่วยว่าเขาเป็นมะเร็งจริง   แต่สิ่งที่ญาติกังวลไม่เป็นความจริงเลย  ผู้ป่วยไม่ตกใจเลย  และหลังจากวันนั้นผู้ป่วยก็ไม่ได้มีอาการแย่จากการทราบข่าวร้ายนั้น 

ข่าวจะร้ายหรือไม่ร้ายขึ้นอยู่กับความคาดหวังจริงๆ   จึงเป็นอุทาหรณ์ว่าใครกันแน่ที่กลัวความจริงญาติหรือผู้ป่วย?