ในชีวิตประจำวันของผม เห็นคนรอบตัวต้องมาโต้เถียงกันอยู่เสมอ .... ในหลายครั้งผมนั่งฟังคนตอบโต้กันด้วยคำพูดกันอย่างละเอียด .... ในบรรดาคนที่เถียงกันนั้น บางคนพูดเก่งมาก สามารถทำให้อีกฝ่ายหนึ่งเถียงไม่ออกเสมอ ผมฟังดูแล้ว เห็นลักษณะเฉพาะของการเถียงอย่างหนึ่ง ที่ผู้คนมักจะนำมาใช้โดยไม่รู้ตัว 

เทคนิคนี้ เรียกว่า Strawman Argument

เป็นลักษณะอย่างหนึ่งของผู้ที่ใช้เหตุผลวิบัติในการโต้แย้ง ลัีกษณะเฉพาะของเทคนิคก็คือ การพยายามเบี่ยงประเด็นจากสิ่งที่เราตอบโต้ได้ยาก ไปหาสิ่งที่มีช่องโหว่เยอะๆ ทำให้สามารถเถียงได้ง่ายกว่า  และในบางครั้งเพื่อนของเราที่คุยด้วยก็ไม่ทันสังเกตุว่าประเด็นถูกเปลี่ยนไปแล้ว

ตัวอย่างที่ผมพบบ่อยมาก

• นาย A: ผมว่ารัฐธรรมนูญฉบับ 50 เรามีปัญหาเรื่องสิทธิมนุษยชนนะ เราควรแก้หรือเปล่า?
  นาย B: ไม่ได้เด็ดขาด หากแก้แล้วจะมีช่องโหว่ให้ทักษิณกลับมาได้ เรื่องแก้นี่ไม่ต้องพูดถึงเลย
  
  ในกรณีนี้ นาย A จะเงียบไป ฟังดูแล้วเหมือนกับนาย B ประสบความสำเร็จในการเถียงชนะนาย A แต่จริงๆแล้วสิ่งที่เกิดขึ้นคือนาย A พยายามจุดประเด็นเรื่องสิทธิมนุษยชนขึ้นมา ซึ่งเถียงได้ยาก จึงพยายามเบี่ยงประเด็นไปหา "ทักษิณ" ที่มีุจุดอ่อนให้เถียงมากมาย
  
• นาย A: ผมว่าแกนนำนปช. น่าจะถูกจับนะ?
  นาย B: ไม่ได้! แกนนำพันธมิตรทำแย่กว่าอีก  ก็ไปจับแกนนำพันธมิตรก่อนสิ
  
  นาย A ต้องการเปิดประเด็นเรื่องว่าแกนนำนปช.ทำผิดกฏหมาย ควรถูกจับ แต่ นาย B ไม่ได้โต้ประเด็นตรงส่วนนั้น แต่กลับนำ "แกนนำพันธมิตร" ที่มีจุดอ่อนมากกว่าขึ้นมาเถียง

หากตัวผมเองต้องไปพบเจอกับผู้ที่ชอบใช้เทคนิคนี้ ผมมักจะตอบโต้ด้วยการเน้นย้ำประเด็นในตอนแรกของผม ไม่ให้เขาเปลี่ยนประเด็นไปได้

เรื่องที่เกี่ยวข้อง:

Logical Fallacies:http://gotoknow.org/blog/neutral/206114