ฉันเคยเล่าเรื่องของ bone cement(ซีเมนต์กระดูก) ในบันทึก ตลกวันละนิด...จิตแจ่มใส  เรื่องของ “ขัน”  

คราวนี้....ฉันจะเชิญชวนท่านชื่นชมกับศิลปะในห้องผ่าตัดกับซีเมนต์กระดูก ที่ใช้เสริมความแข็งแรงในการเปลี่ยนเข่าเทียมค่ะ

โรคข้อเข่าเสื่อม คืออะไร

โรคข้อเข่าเสื่อม  คือ ภาวะที่กระดูกอ่อนผิวข้อเข่า มีการสึกหรอและเสื่อมอย่างช้าๆและจะเป็นมากขึ้นตามเวลาที่ผ่านไป

พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดอาการปวดเข่า เข่าบวม ข้อยึดติด มีเสียงดังในเข่า เข่าผิดรูปไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจำวันได้ตามปกติ

สาเหตุหลัก ได้แก่

1. เป็นผลจากความเสื่อม และการใช้เข่าที่ไม่ถูกต้องมานาน
2. ความอ้วน  น้ำหนักตัวมากๆ ทำให้เข่าต้องรับน้ำหนักเพิ่มขึ้น
3. เคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณเข่ามาก่อน เช่น  กระดูกบริเวณเข่าหัก, ข้อเข่าเคลื่อนหลุด, เส้นเอ็นฉีกขาด หรือหมอนรองเข่าฉีกขาด
4. โรคข้ออักเสบ เช่น โรคเก๊าท์  หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ เป็นต้น

การเปลี่ยนข้อเข่าเทียม การเปลี่ยนข้อเข่าทั้งข้อ (Total Knee Replacement)  คือการเปลี่ยนข้อเข่าทั้งข้อด้วยวิธีการผ่าตัด  มักทำในคนอายุมากและรักษาวิธีอื่นไม่ได้ผล  ในคนที่มีข้อเสื่อมมากมักต้องใช้วิธีนี้ 

ก่อนผ่าตัดแพทย์จะตรวจเช็คสภาพร่างกายของคนไข้อย่างละเอียด เนื่องจากในคนสูงอายุมักมีโรคประจำตัวร่วมด้วย เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจ เป็นต้น  ในคนไข้โรคหัวใจที่กินยาละลายลิ่มเลือดอยู่เป็นประจำ ต้องหยุดยาอย่างน้อย 7 วันก่อนผ่าตัด

การผ่าตัดอาจจะใช้วิธีฉีดยาชาเข้าที่หลัง หรือใช้วิธีการดมยาสลบ โดยมีวิสัญญีแพทย์และทีมเป็นผู้ประเมินว่าควรเลือกใช้วิธีใด จึงจะเหมาะสมและปลอดภัยที่สุดสำหรับคนไข้

ภาพข้อเข่าที่เสื่อมแล้วถูกตัดทิ้งไปค่ะ <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ใส่ข้อเข่าเทียมแล้วค่ะ

การผ่าตัดใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง มีทีมวิสัญญีร่วมกับแพทย์ผ่าตัดดูแลอย่างใกล้ชิด</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ตอนนี้เริ่มผสมซีเมนต์กระดูกค่ะ….กลิ่นหอมชวนชื่นใจ….

</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p>

ภาพ อ.วีระชัย โควสุวรรณ  ผู้มากด้วยประสบการณ์การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมและศิลปะจากซีเมนต์กระดูกค่ะ  

ซีเมนต์กระดูกที่ทำหน้าที่ยึดข้อเทียมให้อยู่ในโพรงกระดูกได้อย่างตรงตามตำแหน่งที่ต้องการนั้นใช้เวลาประมาณ 15นาทีจึงแข็งตัว 

ดังนั้น ช่วงเวลาของการรอคอยให้ซีเมนต์กระดูกเริ่มแข็งตัวในการทำหัตถการของการผ่าตัด  แพทย์ก็สามารถนำเศษซีเมนต์ที่เหลือมาทำอะไรต่ออะไรได้ตามต้องการค่ะ  เพื่อฆ่าเวลา 

นี่ค่ะ….กำลังปั้นแต่งค่ะ….ทายซีคะ รอบนี้รูปอะไรน้อ…. <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> และนี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของศิลปะที่ว่า  ….ว่างๆอาจารย์ก็มาลงสีสันให้สวยงามด้วยค่ะ</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ปลายนิ้วของอาจารย์แพทย์ผ่าตัดผู้นี้ค่ะ  อ.วีระชัย โควสุวรรณ  ผู้ฝากฝีมือไว้ให้เราได้ชื่นชมกันค่ะ</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p>  <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> สีขาวน่ะซีเมนต์กระดูกค่ะ….แต่ที่สีออกคล้ำๆหน่อยด้านหลังสองคนนั้น อาจารย์ไม่ได้ปั้นค่ะ….สาวคมขำจากห้องผ่าตัดค่ะ  น่ารักสุดๆ…..</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> </p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">หลังจากการผ่าตัดแล้วจะมีการให้ยาแก้ปวด เพื่อให้คนไข้เจ็บปวดน้อยที่สุด และหลังการผ่าตัด 1-2 วัน คนไข้จะได้รับการสอนให้บริหารกล้ามเนื้อต้นขา และหัดเดินโดยใช้ Walker หรือใช้ไม้ค้ำยันช่วย </p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ถึงขั้นตอนนี้  บริการของวิสัญญี รพ.ศรีนครินทร์มีเครื่องมือระงับปวดที่เรียกว่า PCA(Patient Controlled Analgesia)ค่ะ </p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ซึ่งคนไข้สามารถกดยาให้ตนเองเพื่อระงับปวดได้ตามความต้องการ  โดยมีการตั้งค่าที่ให้ขนาดของยาที่เหมาะสม อย่างปลอดภัยเอาไว้</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม คนไข้จะนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาลประมาณ 5-7 วัน</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">เมื่อคนไข้สามารถลุกเดิน และช่วยเหลือตัวเองได้ แพทย์จึงอนุญาตให้กลับบ้านได้ ถ้าคนไข้บริหารกล้ามเนื้อต้นขาได้ดี คนไข้จะสามารถเดินโดยไม่ต้องใช้ไม้เท้าช่วยเดินภายใน 3-6 เดือน</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">…..เห็นแบบนี้แล้ว  การเปลี่ยนข้อเข่าเทียมไม่น่ากลัวอย่างที่คิดค่ะ  และความปวดก็มีน้อยมากหากได้รับยาแก้ปวดที่เพียงพอหลังการผ่าตัด   ซึ่งจะช่วยให้การกลับมาทำงานได้อย่างปกติเร็วขึ้นด้วยค่ะ</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p> (ขอขอบคุณ : <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> 1. น.พ.สุรพงศ์ อำพันวงษ์ กล่าวไว้ในหนังสือพิมพ์บ้านเมือง.โพสต์เมื่อ : 2007-10-09)</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">2. โรคข้อเข่าเสื่อมและการเปลี่ยนข้อเข่าเทียม.www.vibhavadi.com/web/events</p> 3. อ.วีระชัย โควสุวรรณ แพทย์ผ่าตัดออร์โธปิดิกส์ รพ.ศรีนครินทร์ <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">4. น้องไอรดา  และน้องจุ๊บแจง  ห้องผ่าตัดที่เอื้อเฝื้อรูปปั้นที่สะสมไว้)</p>