ภาษาเรา/ หลากลางหน(๓) คนใต้ควรรู้


ทำบุญไม่เอาหน้า

                โดยปกติแล้ว บริเวณศาลากลางหนจะมีการขุดบ่อน้ำไว้ใกล้ๆ เพื่อให้ผู้ใช้ศาลาได้ใช้สอย

                ในอดีต คนผ่านทางมักจะใช้น้ำในบ่ออาบน้ำแบบ"รดท่อน" (คืออาบเฉพาะท่อนบนของร่างกาย) เพื่อคลายร้อน

                และที่สำคัญคือที่ศาลา จะต้องมีภาชนะใส่น้ำสำหรับดื่มวางอยู่ด้วยเสมอ มักมีโอ่งน้ำดินเผาพื้นเมืองขนาดย่อมๆ ที่ชาวปักษ์ใต้เรียก"เผล้ง"

               "เผล้ง"ที่วางไว้ ณ ศาลากลางหนนี้ชาวใต้เรียกว่า        "เผล้งหลา" ในเผล้งนี้จะต้องมีน้ำเติมเต็มอยู่เสมอเพื่อให้ผู้ผ่านทางได้ดื่มกิน

               มีความเชื่อหลายประการเกี่ยวกับเพล้งหลานี้ เช่น เชื่อว่าคนที่"ตักน้ำใส่เพล้งหลา" จะได้บุญมหาศาล (เพราะเป็นคน"ทำบุญไม่เอาหน้า" ไม่มีใครรู้ว่าใครเป็นคนตัก)

               และมักจะเปรียบเทียบคนไร้น้ำใจหรือคนใจบาปในทำนองว่า "อย่าว่าแต่ตักน้ำใส่เพล้งหลาเลย แม้แต่ลูกนกในรังก็ยังคิดจะกิน"

               ศาลากลางหนของปักษ์ใต้จึงมีนัยยะทางสังคม เกี่ยวข้องอยู่ด้วยเป็นอันมาก ไม่ว่าจะเป็น เรื่อง สามัคคีธรรม ศาสนธรรม หรือจริยธรรมของผู้คนในสังคม

หมายเลขบันทึก: 132031เขียนเมื่อ 26 กันยายน 2007 21:06 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2012 20:38 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (6)

สวัสดีค่ะ

  วันนี้ได้รู้จักคนใต้ และวัฒนธรรมเพิ่มขึ้น คนใต้ เป็นคนมีน้ำใจ และยังสั่งสอนกันมาอีก ดีจังเลยค่ะ

วันนี้ขอเป็นผู้

"ตักน้ำใส่เพล้งหลา" จะได้ได้บุญมาก

     อดไม่ได้เลยครับ ต้องขอแจม นอกจากเผล้งหาจะมีน้ำเต็มเสมอแล้ว ในอดีตมีการเอาข้าวสาร ปลาแห้ง กุ้งเสียบ(แห้ง) ที่พอมี (ไม่มากมายสักประมาณพอสองคนหรือสามคน) ไปวางไว้ให้คนผ่านทางได้ใช้หุงกินด้วยครับ
     คนที่ผ่านทางมาหากตนมียา(สมุนไพร) หรือของที่กินของใช้ที่ตนมีมา ก็วางคืนไว้ให้ เสมือนว่าคนที่แวะมาดูแลก็จะได้เอาไปใช้ต่อ ๆ กันไป
     เสน่ห์ของคนแต่แรก ที่ยากจะหาได้ในปัจจุบันครับ

     ขอบคุณที่นำมาเล่าไว้ ยินดีนะครับที่ได้ ลปรร.กัน

ขอบคุณคุณบุญรุ่ง

             สาธุครับ การทำบุญ ทำทาน โดยไม่หวังคำขอบคุณหรือบุญคุณ เป็นการติดทองใต้ฐานพระ ได้บุญมาก พระปฏิมาจะงามทั้งองค์

                               สวัสดีครับ

ขอบคุณครับคุณชายขอบ

                 เป็นข้อมูลที่ดีสุดยอด เพื่อให้บันทึกนี้มีข้อมูลที่สมบูรณ์ขึ้น ทุกอย่างเป็นเสน่ห์ของคนแต่แรก(แปลว่า คนสมัยก่อน) ผู้ที่อ่านหรือนำไปใช้จะได้ประโยชน์มากขึ้นครับ

                 สวัสดีครับ

ได้ความรู้เยอะีดีในแง่มุมที่เราไม่รู้ เลยตามมาอ่าน

   ขอชมเชยและนับถือน้ำใจในความดีงาม กับการทำบุญไม่เอาหน้า ....แต่ขอประนามและสาปแช่ง กะคนประเภท ฆ่าคนไม่เลือก ในสามจังหวัดชายแดนเพราะนอกจากทำบาปแล้ว ยังทำลายวัฒนธรรมอันดีของชาวใต้อีกด้วย

ขอบคุณครับ

              บ้านแตกสาแหรกขาด ต้องย้ายจากถิ่นเกิด นอกจากผู้เฒ่าที่ขอตายบนแผ่นดินเกิด ด้วยประโยคที่ว่า

"ไม่รู้ว่าจะอยู่ไปได้อีกกี่ตัวเสื้อ ขอตายมันตรงนี้แหละลูกเหอ"

ประโยคนี้ฟังแล้วลูกหลานไทยแสบไส้ไหมเล่า

                สวัสดีครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท