ด้วยคณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๔๘ เห็นชอบยุทธศาสตร์การจัดการปัญหาสถานะและสิทธิของบุคคลไร้สถานะที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยทุกกลุ่ม โดยให้มีการสำรวจและจัดทำทะเบียนบุคคลที่ไม่มีชื่ออยู่ในระบบทะเบียนราษฎร อาศัยอำนาจตามความในมาตรา ๘ (๑) วรรคสอง และมาตรา ๑๖ แห่งพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. ๒๕๓๔ ผู้อำนวยการทะเบียนกลางออกระเบียบเกี่ยวกับการจัดทำทะเบียนราษฎรไว้ ดังนี้
-------
ข้อ ๑
-------
ระเบียบนี้เรียกว่า “ระเบียบสำนักทะเบียนกลางว่าด้วยการสำรวจและจัดทำทะเบียนสำหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน พ.ศ. ๒๕๔๘
-------
ข้อ ๒
-------
ระเบียบนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๕๔๘ เป็นต้นไป
-------
ข้อ ๓
-------
ในระเบียบนี้
“บุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน” หมายถึง บุคคลที่มีถิ่นที่อยู่ในราชอาณาจักรแต่ไม่มีรายการในทะเบียนบ้าน (ท.ร. ๑๓ และ ท.ร. ๑๔) เนื่องจากไม่ปรากฏหลักฐานยืนยันถิ่นกำเนิดหรือประวัติของบุคคลหรือมีหลักฐานไม่เพียงพอที่นายทะเบียนจะพิจารณาเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้าน ทั้งนี้ไม่รวมถึงคนต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยมิชอบด้วยกฎหมายที่ไม่อยู่ในความควบคุมของทางราชการ หรือรัฐไม่มีนโยบายผ่อนผันให้อาศัยอยู่ในราชอาณาจักรเป็นกรณีพิเศษ
“ทะเบียนประวัติ” หมายความว่า ทะเบียนสำหรับลงรายการของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนซึ่งจัดทำเป็นรายหมู่บ้านหรือชุมชน
“บัตรประจำตัว” หมายความว่า เอกสารที่นายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่นออกให้กับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนที่ได้จัดทำทะเบียนประวัติแล้ว สำหรับใช้เป็นหลักฐานแสดงตัว
-------
ข้อ ๔
-------
ให้นายทะเบียนอำเภอและนายทะเบียนท้องถิ่นจัดให้มีการสำรวจและจัดทำทะเบียนประวัติของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนที่มีภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ขณะสำรวจอยู่ในเขตของสำนักทะเบียนนั้น ๆ ตามแบบ ท.ร. ๓๘ ก และบันทึกข้อมูลไว้ในระบบคอมพิวเตอร์ของสำนักทะเบียน
-------
ข้อ ๕
-------
การลงรายการในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ให้นายทะเบียนจดบันทึกโดยละเอียดตามที่ได้รับแจ้ง รายการใดไม่ทราบให้เขียนข้อความว่า “ไม่ทราบ” แต่อย่างน้อยต้องมีรายการชื่อตัว ชื่อสกุล (ถ้ามี) ที่อยู่ เลขประจำตัว และวันเดือนปีเกิด หรืออายุ (ถ้าทราบ)
รายการชื่อตัว ชื่อสกุล และวันเดือนปีเกิด หรืออายุของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนกลุ่มที่มีความผิดปกติหรือพิการทางสมองให้ลงรายการตามที่ผู้อุปการะดูแลแจ้ง
รายการที่อยู่ตามวรรคหนึ่ง ให้ลงเลขที่บ้านของบ้านซึ่งบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนพักอาศัยในช่วงเวลาที่มีการสำรวจหรือยื่นคำร้องขอลงทะเบียน ไม่ว่าจะเป็นการพักอาศัยเป็นประจำหรือชั่วคราว สำหรับบุคคลซึ่งไม่มีที่พักอาศัยเป็นหลักแหล่งให้ลงรายการเฉพาะชุมชน หรือหมู่บ้าน ตำบล
-------
ข้อ ๖
-------
เพื่อความสะดวกในการจัดทำทะเบียนประวัติหรือปรับปรุงฐานข้อมูลการทะเบียนราษฎรของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ให้นายทะเบียนอำเภอและนายทะเบียนท้องถิ่นกำหนดเลขประจำตัวประชาชนให้บุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนคนละหนึ่งเลขไม่ซ้ำกัน
เลขประจำตัวของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ประกอบด้วยเลข ๑๓ หลักตามที่ผู้อำนวยการทะเบียนกลางกำหนดไว้ท้ายระเบียบนี้
-------
ข้อ ๗
-------
เมื่อนายทะเบียนอำเภอหรือนายทะเบียนท้องถิ่นได้จัดทำทะเบียนประวัติตาม ข้อ ๔ แล้ว ให้จัดทำบัตรประจำตัวตามแบบท้ายระเบียบนี้ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ผู้อำนวยการทะเบียนกลางกำหนด มอบให้บุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนเก็บไว้เป็นหลักฐานแสดงตัว
-------
ข้อ ๘
-------
ให้สำนักทะเบียนกลางจัดเก็บข้อมูลทะเบียนประวัติของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนไว้ในระบบคอมพิวเตอร์ โดยแยกต่างหากจากฐานข้อมูลการทะเบียนราษฎรของคนที่มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน (ท.ร. ๑๓ และ ท.ร. ๑๔)
รายการทะเบียนประวัติที่จัดเก็บในฐานข้อมูลอย่างน้อยต้องมีรายการตามทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ลายพิมพ์นิ้วมือ และภาพใบหน้า และจะมีข้อมูลที่จำเป็นอื่น ๆ อีกก็ได้
กรณีหน่วยงานของรัฐมีความจำเป็นต้องการขอใช้ข้อมูลทะเบียนประวัติของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนเพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติงาน สามารถร้องขอเชื่อมโยงข้อมูลได้ ทั้งนี้ตามวิธีการที่ผู้อำนวยการทะเบียนกลางกำหนด
-------
ข้อ ๙
-------
การรับแจ้งการเกิดบุตรของคนที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ให้นายทะเบียนเรียกหลักฐานเพื่อตรวจสอบว่าเด็กที่เกิดได้สัญชาติไทยหรือไม่ หากพบว่าเป็นคนสัญชาติไทยหรือเป็นคนไม่มีสัญชาติ ให้ปฏิบัติในการรับแจ้งการเกิดและเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้านตามระเบียบสำนักทะเบียนกลาง ว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ.๒๕๓๕ แต่หากไม่สามารถวินิจฉัยสัญชาติของเด็กได้ ให้นายทะเบียนผู้รับแจ้งออกสูติบัตรให้ตามแบบ ท.ร. ๐๓๑ และเพิ่มชื่อเด็กในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ฉบับที่บิดาหรือมารดาของเด็กมีชื่ออยู่
กรณีเด็กเกิดต่างท้องที่ เมื่อนายทะเบียนผู้รับแจ้งออกสูติบัตรตามแบบ ท.ร. ๐๓๑ ให้ตามวรรคหนึ่งแล้ว ให้คัดสำเนารายการสูติบัตรฉบับดังกล่าวแจ้งไปยังนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอหรือสำนักทะเบียนท้องถิ่นแห่งท้องที่ที่บิดาหรือมารดาของเด็กมีชื่ออยู่เพื่อดำเนินการเพิ่มชื่อเด็กลงในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ฉบับเดียวกับบิดาหรือมารดาของเด็ก
-------
ข้อ ๑๐
-------
การรับแจ้งการตายของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ให้ใช้แบบพิมพ์ใบรับแจ้งการตาย (ท.ร. ๔ ตอนหน้า) และเมื่อรับแจ้งการตายแล้วให้นายทะเบียนผู้รับแจ้งออกมรณบัตรให้ผู้แจ้งตามแบบ ท.ร. ๐๕๑ และจำหน่ายรายการของบุคคลที่ตายในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ที่ผู้นั้นเคยมีชื่ออยู่
กรณีการตายต่างท้องที่ เมื่อนายทะเบียนผู้รับแจ้งออกมรณบัตรใหตามวรรคหนึ่งแล้ว ให้คัดสำเนารายการมรณบัตรฉบับดังกล่าว แจ้งไปยังนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอ หรือสำนักทะเบียนท้องถิ่นแห่งท้องที่ที่ผู้ตายมีชื่ออยู่เพื่อดำเนินการจำหน่ายรายการบุคคลในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก)
-------
ข้อ ๑๑
-------
กรณีการตายของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนเป็นการตายโดยผิดธรรมชาติ หรือเกิดจากโรคติดต่ออันตราย ให้นายทะเบียนถือปฏิบัติเช่นเดียวกับกรณีของคนไทยหรือคนไม่มีสัญชาติไทยตามระเบียบสำนักทะเบียนกลาง ว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ. ๒๕๓๕
-------
ข้อ ๑๒
-------
บุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนที่ประสงค์จะย้ายที่อยู่ ถ้าเป็นผู้ที่อยู่ในการสงเคราะห์ดูแลของส่วนราชการ หน่วยงานของรัฐ หน่วยงานเอกชนหรือบุคคลใด จะต้องได้รับความยินยอมจากหน่วยงานหรือบุคคลที่ทำหน้าที่สงเคราะห์หรือดูแลบุคคลดังกล่าว โดยในการแจ้งย้ายที่อยู่สำหรับบุคคลที่ป่วยเป็นโรคทางจิตประสาทหรือพิการทางสมอง หรือเด็ก ให้ผู้บังคับบัญชาหรือผู้มีหน้าที่ดูแลรับผิดชอบหน่วยงานหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย หรือผู้อุปการะ แล้วแต่กรณี เป็นผู้ทำหน้าที่แจ้งย้าย
-------
ข้อ ๑๓
-------
การรับแจ้งการย้ายที่อยู่ของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ให้นายทะเบียนผู้รับแจ้งการย้ายออกและย้ายเข้าดำเนินการ ดังนี้
ก. การย้ายออก
(๑) ให้เรียกตรวจหลักฐานของผู้แจ้งและผู้ที่จะย้ายที่อยู่ ได้แก่ บัตรประจำตัวผู้แจ้งหลักฐานการยินยอมให้ย้ายที่อยู่ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี) บัตรประจำตัวหรือแบบรับรองรายการทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ข) ของบุคคลที่จะย้ายที่อยู่ และหลักฐานอื่นที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี)
(๒) ตรวจสอบรายการบุคคลผู้แจ้ง และบุคคลที่จะย้ายที่อยู่จากฐานข้อมูลทะเบียนราษฎรในระบบคอมพิวเตอร์
(๓) เมื่อพบว่าบุคคลดังกล่าวมีรายการถูกต้อง ให้ออกใบรับแจ้งการย้ายที่อยู่ตามแบบ ท.ร. ๐๗๑ ตอนที่ ๑ และตอนที่ ๒ มอบให้แก่ผู้แจ้ง
(๔) หมายเหตุการแจ้งย้ายที่อยู่ในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ของสำนักทะเบียน
(๕) เมื่อได้รับใบรับแจ้งการย้ายที่อยู่ ท.ร. ๐๗๑ ตอนที่ ๒ จากสำนักทะเบียนปลายทาง ให้จำหน่ายรายการของบุคคลที่ย้ายที่อยู่ในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ของสำนักทะเบียน
ข. การย้ายเข้า
(๑) ให้เรียกตรวจหลักฐานใบรับแจ้งการย้ายที่อยู่ตามแบบ ท.ร. ๐๗๑ ตอนที่ ๑ และตอนที่ ๒ จากผู้แจ้ง บัตรประจำตัวผู้แจ้ง บัตรประจำตัวหรือแบบรับรองรายการทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ข) ของบุคคลที่ย้ายที่อยู่ หลักฐานการยินยอมให้อาศัยอยู่ในบ้านจากเจ้าบ้าน (ถ้ามี)
(๒) เพิ่มรายการบุคคลของผู้ย้ายที่อยู่ในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) ของสำนักทะเบียน
(๓) ส่งใบรับแจ้งการย้ายที่อยู่ ท.ร. ๐๗๑ ตอนที่ ๒ คืนสำนักทะเบียนต้นทาง
-------
ข้อ ๑๔
-------
บุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนผู้ใดได้รับการเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้าน ท.ร. ๑๓ หรือ ท.ร. ๑๔ แล้วแต่กรณี ให้นายทะเบียนจำหน่ายรายการบุคคลและเลขประจำตัวของผู้นั้นในทะเบียนประวัติ (ท.ร. ๓๘ ก) และฐานข้อมูลในระบบคอมพิวเตอร์
-------
ข้อ ๑๕
-------
ให้นายทะเบียนตรวจสอบและปรับปรุงข้อมูลทะเบียนประวัติให้ถูกต้องเป็นปัจจุบันอยู่เสมอ หากตรวจพบหรือได้รับแจ้งจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่ารายการในทะเบียนประวัติของผู้ใดไม่ถูกต้อง หรือมีการแจ้งรายการซ้ำซ้อน ให้นายทะเบียนแก้ไขเพิ่มเติม จำหน่ายหรือดำเนินการอื่นใดให้ข้อมูลดังกล่าวมีความถูกต้อง
-------
ข้อ ๑๖
-------
การจำหน่ายชื่อและรายการบุคคล และการแก้ไขรายการในทะเบียนประวัติเอกสารการทะเบียนราษฎรอื่นและฐานข้อมูลทะเบียนประวัติของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนให้นายทะเบียนปฏิบัติตามระเบียบสำนักทะเบียนกลาง ว่าด้วยการจัดทำทะเบียนราษฎร พ.ศ. ๒๕๓๕ โดยในส่วนของทะเบียนประวัติให้ดำเนินการเช่นเดียวกับทะเบียนบ้าน
-------
ข้อ ๑๗
-------
บัตรประจำตัวของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนและแบบพิมพ์การทะเบียนราษฎรสำหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ให้เป็นไปตามแบบท้ายระเบียบนี้ ดังนี้
(๑) |
ท.ร. ๐๓๑ เป็นสูติบัตร ใช้สำหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน |
(๒) |
ท.ร. ๐๕๑ เป็นมรณบัตร ใช้สำหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน |
(๓) |
ท.ร. ๐๗๑ เป็นใบแจ้งการย้ายที่อยู่ ใช้สำหรับบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน |
(๔) |
ท.ร. ๓๘ ก เป็นทะเบียนประวัติสำหรับลงรายการบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน |
(๕) |
ท.ร. ๓๘ ข เป็นแบบรับรองรายการทะเบียนประวัติของบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน ซึ่งคัดจากฐานข้อมูลทะเบียนประวัติด้วยระบบคอมพิวเตอร์ |
(นายสุจริต ปัจฉิมนันท์)
ผู้อำนวยการทะเบียนกลาง
เรียน archanwell ผมยังไม่เข้าใจว่า บุคคลที่มีถิ่นที่อยู่ในราชอาณาจักรแต่ไม่มีรายการในทะเบียนบ้าน (ท.ร. ๑๓ และ ท.ร. ๑๔) เนื่องจากไม่ปรากฏหลักฐานยืนยันถิ่นกำเนิดหรือประวัติของบุคคลหรือมีหลักฐานไม่เพียงพอที่นายทะเบียนจะพิจารณาเพิ่มชื่อในทะเบียนบ้าน และ คนต่างด้าวที่เข้าเมืองโดยมิชอบด้วยกฎหมายที่ไม่อยู่ในความควบคุมของทางราชการ หรือรัฐไม่มีนโยบายผ่อนผันให้อาศัยอยู่ในราชอาณาจักรเป็นกรณีพิเศษ ต่างกันอย่างไรครับ เป็นกฎหมายที่ไม่เคยรับรู้มาก่อน อ่านแล้วทำให้มีความรู้และมีเรื่องให้ขบคิดต่อดีครับ
ขอบพระคุณครับ Archanwell ผมได้รับความรู้เพิ่มขึ้นอีกแล้วครับ ดีใจกับตัวเองจริง ๆ
สวัสดีครับท่านอาจารย์ครับ ผมอยากทราบว่า หากคนที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนอยากจะย้ายทะเบียนบ้านโดย ฐานข้อมูลอยู่อีกอำเภอหรืออีกจังหวัด ย้ายไปอีกอำเภอหรืออีกจังหวัด จะสามาถรย้ายได้หรือไม่ครับ เพราะว่า เวลาจะไปสมัคงานมันยุ่งยากมากครับ
แล้วผมควรตำเนินงานอย่างไรครับ อ้อลืมบอกว่า ผมถูกจักในประเภพทะเบียนกลางครับ แล้วจะขอใบอณุญาตทำงานก้อยากด้วยเพราะบัตรผมมันเพิ่งทำได้ปีนี้เอง แล้วอีกอย่างตอนนี้ผมไม่มีงานทำเลยเดือดร้อนมากครับ เราะผมไม่มีญาติที่ไหนเลย ช่วยหน่อยนะครับท่านอาจารย์ เดือดร้อนจริงๆครับ
ด้วยความนับถือ
ขอขอบคุณอย่างยิ่งครับ
ตอบคุณ "คนมาไกล" ค่ะ
การที่คุณถือบัตร "บุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน". ก็แปลว่า คุณยังไม่มี "ทะเบียนบ้่าน" คุณมีแค่ทะเบียนประวัติ ซึ่งเป็นเอกสารประเภทหนึ่งที่รับรองว่า คุณมีชื่อในทะเบียนราษฎรไทยโดยยังไม่มีสิทธิใดๆ ตามกฎหมายคนเข้าเมือง และกำลังรอการพิสูจน์สิทธิในสถานะบุคคลตามกฎหมายไทยต่อไป การอยู่ในพื้นที่เพื่อรอการพิสูจน์จึงจำเป็น การออกนอกพื้นที่เพื่อทำงานทำได้ค่ะ เมื่อมีใบรับรองจากนายจ้างว่า รับทำงานแล้ว ก็ไปขอนุญาตจากอำเภอที่ออก ท.ร.38 ข ให้ค่ะ พยายามจัดการตัวเองนะคะ จะเป็นผลดีในการพัฒนาสิทธิในสถานะบุคคลต่อไปค่ะ
เป็นคนที่มาจากประเทศใดล่ะคะ ?
ครอบครัวผมตังฐานอยู่ที่พม่า แต่แม่ผมเองก้อยังไม่ได้สัญชาติทางพม่าเลย เพราะ ตระกูลผมมาจากจีนครับ แต่ญาติๆทั้งหลาย ได้ใช้ชีวิดอยู่ที่เมือไทย แล้วได้ถือสัญชาติไทยเรียบร้อยแล้ว แต่ตัวผมมาอยู่เมืองไทย เมื่อ พ.ศ 2547 ตอนนี้ผมอายุ30แล้วครับ แต่ว่า เพิ่งทำบัตรหมายเลข 0 ได้ปีนี้เอง ก่อนหน้านี้ผมก้อทำงานอยู่ทางใต้ แต่ก้อไม่มีปัญหาอะไรในเรื่องสมัรคงานครับ แต่ว่า ลองมาคิดๆดูแล้ว หากไม่มี บัตรอะไร ก้อจะเป็นคนไร้สัญชาติทั้งชีวิด จึงหาทางทำบัตรหมายเลข 0 จนได้ แต่ว่า กลับทางใต้ลำบากครับ ก็เลยอยากจะกลับไปทำงาน ที่ ทางใต้หรือ กทม เพราะว่าตอนนี้ผมได้งานที่ กทม เรียบร้อยแล้ว แล้วนายจ้างผมเองก้อรับเรีบยร้อย ส่งเอกสารมาให้พร้อม แต่ไม่สามาถรออกนอกผื้นที่ได้เลย เพราะทางอำเภอจำกัดไว้ว่า บัตรที่พิ่งทำใหม่ห้ามออกจากผื้นที่ (รอการตรวจสอบ)ก้อเลยเดือดร้องอยู่อย่างนี้ครับ
ด้วยความนับถือ
ขอบคุณอย่างยิ่ง
ผมอยู่เมืองไทยมาทั้งชีวิตเรียนหนังเสือไทยตอนนี้ผมอายุ25แล้ว ผมได้จดทะเบียนประวัติ ท.ร.38 แล้ว ตอนนี้ผมอยากได้บัตรประชาชนไทย ไม่รู้ว่าจะทำได้มั้ย เพาะไปทำงานที่ไหนก็อยากมาก เดือดร้อนมากครับ ใครก็ได้ช่วยผมหน่อย 0943139352 ขอบคุณครับ