...

ครู ป. 1 มักจะนำเข้าบทเรียนด้วยคำถามง่าย ๆ เช่น...

“อะไรเอ่ย..ตอนเล็ก ๆ สีเขียว ตอนเป็นหนุ่ม ๆ สีขาว แต่พอแก่ลงกลับสีแดง..” 

นักเรียนก็จะตอบพร้อมกันอย่างพร้อมเพรียงว่า “พริกครับ/ค่ะ..” (ถ้านักเรียนไม่ตอบพร้อมกันแบบนี้...เมื่อไหร่ครูจะได้เข้าบทเรียนก็ไม่รู้นะครับ)... 

ครูวิทยาศาสตร์ก็จะถามต่อในทันใดว่า “พริกมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่าอย่างไร..”

“Capsicum frutescens L. ครับ/ค่ะ” นักเรียนตอบพร้อมเพรียงกันอีกครั้ง...(โรงเรียนนี้เก่งจังเนาะ..) 

“พริก...เป็นพืชในตระกูล Solanaceae ชื่อภาษาอังกฤษว่า Chilli peppers, chili, chile หรือ chilli มาจากคำภาษาสเปน ว่า chile โดยส่วนมากชื่อเหล่านี้หมายถึงพริกที่มีขนาดเล็ก ส่วนพริกขนาดใหญ่ที่มีรสอ่อนกว่าจะเรียกว่า Bell Pepper ในสหรัฐอเมริกา Pepper ในประเทศอังกฤษและไอร์แลนด์, capsicum ในประเทศอินเดียกับออสเตรเลีย และ Paprika ในประเทศทวีปยุโรปหลายประเทศ พริกชนิดต่างๆ มีต้นกำเนิดมาจากทวีปอเมริกา ซึ่งในปัจจุบันนี้ได้มีปลูกกันในหลายประเทศทั่วโลก เพราะพริกเป็นเครื่องเทศที่สำคัญชื่อหนึ่ง และยังมีคุณสมบัติเป็นยาสมุนไพรด้วยเช่นกัน” (วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี) ครูประวัติศาสตร์เล่า

 

 

….“แต่ทุกวันนี้เด็ก ๆ มักรู้จักพริกในรูปแบบของเหลวที่บรรจุในขวด หรือในซอง ในชื่อว่า ซอสพริก..มากกว่าพริกที่เป็นลูก ๆ บนต้น...” ครูสังคมอรรถาธิบาย

“พริกมีวิตมิน ซี สูง ช่วยให้เจริญอาหาร...” ครูสุขศึกษาบอกถึงประโยชน์

“การปลูกพริกเป็นอาชีพที่ทำรายได้ดีอาชีพหนึ่ง..วันนี้ครูแนะแนวจะพานักเรียนไปดูการปลูกพริกในสวน..ขอให้ตั้งใจดู..เดี๋ยวครูมีคำถาม..ใครตอบได้มีรางวัล..ให้กินพริกฟรี 1 ลูก 555”

...เด็ก ๆ ทำหน้าบอกบุญไม่รับ..จนครูคหกรรมมาเฉลยว่า..” ไม่ใช่พริกจริง ๆ หรอกจ้า..ลูกชุบ..เป็นรูปผลไม้..มีรูปพริกด้วย..ครูจะทำไว้รอหลังจากนักเรียนดูสวนพริกกลับมา..”

 

 

 “ถึงแม้ว่าเจ้าของสวนพริกจะเป็นชาวบ้านธรรมดา แต่ก็อุตสาห์สละเวลามาสอนเรื่องพริกให้พวกเรา..ครูจริยธรรมจึงขอให้เด็ก ๆ เรียกเจ้าของสวนว่า..ครู..เช่นกัน..”

 

********************

 “ครูพริกเน่าค่ะ...” แป๋ว....

“นี่เธอ..ครู กับพริกเน่านะ..ต้องแยกประโยคกันหน่อย..เสียชื่อครูภาษาไทยหมดเลย...”

“อ๋อ...พริกเป็นโรคกุ้งแห้งนะนักเรียน...ผลเน่าข้างใน..สงสัยเชื้อโรคเข้าทำลาย ปีนี้เป็นเยอะด้วย แทบเก็บพริกสุกไม่ได้ ตอนเล็ก ๆ ไม่เป็นอะไรนะ พอโตหน่อย ยังไม่ทันแดงก็เน่าหมด สงสัยเย็นนี้ต้องไปปรึกษาร้านขายยาอีกที.”

 

 

 “ครูพริกครับครูพริก...” เด็กชายเรียกครูเจ้าของสวนบ้าง...

“ผมพลิกใบพริกดูด้านหลัง มีอะไรเต็มไปหมดเลยครับ..” พูดพลางดึงใบพริกหลุดติดมือมาแบบไม่เกรงใจเจ้าของสวนพริกที่เห็นต้นพริกถูกทึ้ง..

“เอ่อ..ที่เห็นขาว ๆ คงเป็นเชื้อรานะ  ส่วนเจ้าตัวเล็ก ๆ นี่ คงเป็นเพลี้ยอ่อน...กำลังกินใบพริก นี่ขนาดครูพริกฉีดยาทุก 7 วันแล้วนะ ยังไม่ยอมตายอีกเจ้าพวกนี้..สงสัยต้องใช้ยาตัวใหม่..แล้วต้องเพิ่มปริมาณยาขึ้นอีก..หรือไม่ก็ฉีดถี่ขึ้น..ถึงจะเอาอยู่..ไม่งั้นพวกนี้แย่งกินหมดไม่คุ้มทุน แน่ ๆ “

“ช้าก่อน...ครูพริก...วันนี้ครูเกษตรมาด้วย...อย่าพึ่งใจร้อนฉีดยาเพิ่ม...คุยกับครูเกษตรก่อน...” พระเอกย่อมเปิดตัวช้าเสมอ ๆ อิอิ...

“ไหน..ขอดูยา..หรือที่จะให้ถูกต้องเรียกว่า สารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืช ที่ครูพริกใช้หน่อยสิครับ”

“นี่ไง...สารกำจัดเชื้อราก็มี..สารกำจัดแมลงก็มี..แล้วยังจะไปซื้อสารอะไรมาฉีดอีกละ..”

“ก็ผมฉีดพวกนี้เมื่อ 2 วันก่อน โรคแมลงก็ยังอยู่ให้เห็นแบบนี้..ไม่รู้จะทำไงถ้าไม่ฉีดอีกก็กลัวพริกเน่าหมด ขาดทุนกันพอดี..”

“ถ้าซื้อยามาเพิ่มก็เสียเงินเพิ่ม สารเคมีตกค้างในพริก ในน้ำในดินก็เพิ่มอีก..อันตรายนะ..เอางี้..ครูพริกลองบอกวิธีผสมสารเหล่านี้ให้ครูเกษตรฟังหน่อยสิ...”

“ผมก็ใช้ยาฆ่าแมลงกับยาฆ่าราอย่างละ 2 ฝา..ผสมกับน้ำ 20 ลิตร ฉีดพริก ทุก ๆ 7 วันครับ”

“ครูครับ ๆ แต่ข้าง ๆ ขวดนี่มันเขียนบอกว่าให้ใช้ 1 ฝา ต่อน้ำ 20 ลิตรนี่ครับ..”  นักเรียนแย้ง

“แสดงว่า..ครูพริกไม่ได้อ่านสลากสารเคมีก่อนใช้..หรืออ่าน..แต่กลัวไม่ได้ผล..เลยใส่เผื่อ..ใส่เกินไว้...เขาแนะนำให้ใส่ 1 ฝา..ครูพริกใส่ 2 ฝา แปลว่าครูพริกใส่เกินไปกี่ฝ่า..นักเรียน..” ครูคณิตศาสตร์ตามมาสวนพริกอีกคน..^^ ได้รับเสียงตอบจากนักเรียนเซ็งแซ่ ว่า 1 ฝาครับ/ค่ะ

 

 “..แล้วครูพริกใช้สารจับใบด้วยหรือเปล่า..” ครูเกษตรถามต่อ..

“..เปล่าครับ ...”

“ครูพริกฉีดใต้ท้องใบด้วยหรือเปล่า....”

“..เปล่าครับ ...”

“ครูเกษตรครับ ๆ ...ใต้ท้องใบนี่มันส่วนไหนครับ..ผมรู้จักแต่..หน้าใบกับหลังใบ…..”

“เป็นคำถามที่ดีมาก..นักเรียน...” ครูเกษตรมักใช้คำชมดักไว้ก่อน...ระหว่างนึกคำตอบไม่เจอ..อิอิ

“นักเรียนลอกนึกถึงสัตว์ซักตัวนะ..สมมุติว่า..ควาย...” นักเรียนที่ถามจ้องมอง...จนครูเกษตรตัดสินใจใหม่อีกครั้ง...

“..ไม่เอาดีกว่าควายนะ..เอาม้าแล้วกัน...เวลาม้ายืน..ข้างบนของม้าที่คนขึ้นขี่..เราเรียกว่า...หลังม้า..แล้วด้านล่างของม้าเราก็เรียกว่า...ท้องม้า....ใช่ไหม...ใบพืชก็เหมือนกัน..ด้านบนที่หลายคนเรียกว่า หน้าใบ..ภาษาทางเกษตรจะเรียกว่า หลังใบ..ส่วนด้านล่างที่หลายคนเรียกว่าหลังใบ ภาษาเกษตรก็จะเรียกว่า ท้องใบ...”

“อ๋อ...” เสียงลากยาวทำให้ครูเกษตรยิ้มออก..แสดงว่าอธิบายให้เด็กเข้าใจได้ดี..

“ท้องใบ..ก็คือ..หลังใบนี่เอง...” แป๋ว.....

 ..แมลงวันทองเกาะใบพริก..

 “เอางี้นะครูพริก...โรคกุ้งแห้งที่ครูพริกว่านะไม่ได้เกิดจากโรคหรอก...แต่เกิดจากแมลงวันทองเอาก้นแหม ๆ แหย่เข้าไปไข่ไว้ในลูกพริก พอไข่ฟักเป็นตัวหนอนก็จะเจาะกินไส้พริกด้านใน..ทำให้พริกเน่า..ครูพริกเอายา..หรือสารกำจัดเชื้อรามาฉีดพ่น  มันเลยไม่หาย ถึงแม้จะใช้สารกำจัดแมลง แต่ไข่และหนอนอยู่ในผลพริก จึงไม่ถูกทำลาย...วิธีแก้ก็ง่าย ๆ เพียงแต่ครูพริกใช้สารจับใบชนิดที่ไม่เป็นสนิม ผสมลงไปด้วย 1-2 ช้อนชา ส่วนสารเคมีกำจัดเชื้อราและแมลง ก็ใส่ตามฉลากคืออย่างละ 1 ฝา แล้วฉีดพ่น สารจับใบจะพาสารเคมีซึมเข้าหาไข่และหนอนในผลพริก กำจัดหนอนได้ และให้ฉีดใต้ท้องใบด้วย เพราะเชื้อราและเพลี้ยมักหลบอยู่ใต้ใบ ยิ่งผมเห็นว่าครูพริกใช้ปุ๋ยทางใบผสมด้วย ยิ่งจำเป็นต้องฉีดใต้ท้องใบ เพราะพืชส่วนใหญ่จะมีปากที่รับอาหารที่ใต้ท้องใบมากกว่าหลังใบ แต่ห้ามครูพริกฉีดบ่อย ๆ เพราะสารจับใบที่แนะนำนี้จะอยู่ได้นานถึง 10 วัน “

“หมายความว่าผมไม่ต้องไปซื้อยา..เออ..สารเคมีเพิ่ม แต่ให้ใส่น้อยลง..และฉีดห่างขึ้น เมื่อใช้สารจับใบช่วยหรือครับ..ดีจังเลยครับ..ขอบคุณครูเกษตรครับ..”

 “””””””””””””””””””

 วันอาทิตย์ต่อมา.......

เพลี้ยอ่อน และสปอร์ของเชื้อราสีขาว หายไป

“สวัสดีครับครูพริก..เป็นอย่างไรบ้าง....วันแห่งความรัก ไม่ไปเที่ยวตรุษจีนที่ไหนรึครับ..เก็บพริกใหญ่เลย..”

“อ้าว..ครูเกษตร...วันอาทิตย์ก็ยังมาเยี่ยม....ดีแล้วครับตอนนี้..เพลี้ยกับเชื้อราหายไปแล้ว..พริกเริ่มได้แดง ได้เก็บมากขึ้น..ไม่ต้องฉีดบ่อย ๆ แบบเดิมด้วย สบายขึ้นเยอะครับ..”

 

 “..ดีมาก..เห็นไหม..ไม่ต้องไปซื้อสารเคมีอันตรายเพิ่มให้เปลืองตังค์ ฟังครูเกษตรแนะนำแป๊บเดียว...แต่ดูลักษณะดินยังแน่นอยู่นะ..อย่าลืม...ใช้สารเสริมผสมปุ๋ยใส่รอบต้นพริก เพื่อให้ดินร่วน เร่งราก และปรับความเป็นกรดเป็นด่างของดินนะ..พริกจะได้ แดงมาก ๆ” ..

พริกเริ่มแดง...เจ้าของสวนเริ่มมีความหวัง..

“..ครับครู..เนื่องในวันนี้เป็นวันแห่งความรัก..ผมไม่มีดอกไม้แดง..มีแต่พริกแดง ๆ ให้ครู 1 ลูก..ครูกินให้หมดนะครับ..ไม่งั้นเสียกำลังใจคนให้หมด....”

....................แง...........................