วันนี้ผู้เขียนมีเวลาได้นั่งสะสางทำงาน "ระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน" โดยสำรวจดูว่า  การคัดกรองนักเรียน...นั้น  จำเป็นต้องคัดกรองในเรื่องใดบ้าง แล้วก็พบว่า ครูต้องสามารถคัดกรองเด็ก ในเรื่อง "ความสามารถพหุปัญญา 8 ด้าน " จึงคิดว่าน่าจะนำเรื่องราวที่เกี่ยวข้องมาเล่าสู่กันฟัง...

     ความสามารถพหุปัญญาเป็นแนวคิดในการศึกษา เรื่อง ความสามารถทางสติปัญญาของมนุษย์ หรืออาจเรียกได้ว่าเป็นการศึกษา องค์ประกอบด้านสติปัญญา - IQ (Intelligent Quotient) ก็ได้เช่นกัน

     นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน ชื่อ Howard Guardner กล่าวว่า คนเราทุกคนมีความสามารถทางสมองหลายด้านด้วยกัน โดยธรรมชาติแล้วมนุษย์ทุกคนจะมีความฉลาด 8 ด้าน ซึ่งประกอบด้วยด้านต่าง ๆ ดังนี้ (Guardner,1983)

      1. ความฉลาดด้านภาษา  (Linguistic intelligence) คือ  ความสามารถด้านภาษา การพูดจาโน้มน้าวผู้อื่น ความสามารถด้านการเขียน ความสามารถด้านบทกวี มีความสามารถในการจำวันเดือนปี และคิดประดิษฐ์คำ

       2. ความฉลาดด้านการคำนวณ (Logical – Mathematical Intelligence) คือ  ความสามารถในการใช้เหตุผล การคำนวณ ความสามารถด้านจำนวนตัวเลข
ความสามารถในการแก้โจทย์ปัญหา ความสามารถในการวิเคราะห์คิดเป็นระบบ

        3. ความฉลาดด้านมิติสัมพันธ์  (Spatial Intelligence) คือ  ความสามารถในการสร้างภาพในสมอง ความสามารถในการสร้างจินตนาการสร้างภาพต่าง ๆ ที่ไม่เคยมีมาก่อน ตัวอย่างเช่น  สถาปนิกสร้างภาพตึก หรือเมืองขึ้นจากภาพจินตนาการ ความสามารถในการอ่านภาพแผนที่ แผนภูมิ ความสามารถในด้านจินตนาการ สร้างสรรค์

        4. ความฉลาดด้านกายภาพหรือร่างกาย (Bodily–kinesthetic Intelligence)  คือ  ความสามารถในการใช้สรีระ ร่างกาย ความสามารถในการเล่นกีฬาที่ใช้สรีระร่างกาย ได้อย่างคล่องแคล่ว ความสามารถในการเต้นรำ การแสดงและรวมถึงความสามารถในด้านหัตถกรรม และการใช้เครื่องมือต่าง ๆ การเคลื่อนไหว การสัมผัส และใช้ภาษาท่าทาง

         5. ความฉลาดด้านดนตรี (Musical Intelligence) คือ  ความสามารถในด้านดนตรี ความสามารถด้านการร้องเพลง จับระดับเสียงที่มีความแตกต่างได้ดี
สามารถจำทำนอง จังหวะเพลง เสียงดนตรีได้ดี มีความสามารถในการเล่นเครื่องดนตรี

          6. ความฉลาดด้านทักษะสังคม  (Interpersonal Intelligence)  คือ  ความสามารถในด้านการเข้าสังคม การเป็นมิตรกับคนอื่นได้ง่าย ความสามารถเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น ความสามารถในการสื่อสารการจัดการ และความเป็นผู้นำ ชอบพูดคุยกับผู้อื่นมีมนุษยสัมพันธ์ดี สามารถบริหารความขัดแย้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ

           7. ความฉลาดด้านบุคคล (Intrapersonal Intelligence) คือ ความสามารถของบุคคลในการเข้าใจตนเอง มีความมั่นใจในตนเอง เข้าใจถึงศักยภาพของตนเอง สามารถตั้งเป้าหมายในชีวิตได้อย่างเหมาะสม ชอบการทำงานคนเดียว ใช้เวลาในการคิดใคร่ครวญ และทำตามความสนใจของตนเอง

           8. ความฉลาดด้านธรรมชาติ (Naturalist Intelligence) คือ ความสามารถในการมองเห็นความงาม ความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งในธรรมชาติ
รักธรรมชาติ

        ปัจจุบันแนวคิดนี้กำลังเป็นที่นิยม เพราะระบุว่า สามารถจำแนกความสามารถทางสติปัญญาของคนได้ใกล้เคียงที่สุด ซึ่งทังนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่าข้อมูลนี้จะเป็นที่ยอมรับกันอีกนานเท่าไร เพราะเมื่อเทคโนโลยีก้าวไกลขึ้น อาจไขปริศนาและความรู้ต่างๆ ได้อีกมากมาย