เรื่องที่ 2 จากวารสารวิทยาศาสตร์ ฉบับที่ 1 ปีที่ 62
เป็นครั้งแรกที่ผมเคยได้เห็นคำนี้ จุตุผลาธิกะ ดึงดูดความสนใจ เป็นการรวมผลังคุณค่าผลไม้โบราณ 4 ชนิด อ้างอิงจากตำราแพทยศาสตร์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ได้แก่
นำทั้ง 4 อย่างมาทำเป็นสารสกัด จตุผลาธิกะ ซึ่งเต็มไปด้วย Antioxidant ช่วยขจัดสารพิษออกจากผิวหนัง ช่วยค้มครองผิวที่ถูกทำลายจากอนุมาลอิสระ ซึ่งเกิดจากความเครียสและมลภาวะต่าง ๆ ทำให้ผิดดูอ่อนเยาว์ จากการวิจัยพบว่า สารที่ได้มีคุณสมบัติในการกำจัดอนุมูลอิสระได้สูงมาก และสามารถนำไปใช้ในผลิตภัณฑ์ชะลอริ้วรอยได้อย่างมีประสิทธิภาพ สารที่สำคัญคือ Gallic acid ซึ่งมีคุณสมบัติสมานผิวและกำจัดสารอนุมูลอิสระ และ สาร Ellagic acid ที่มีคุณสมบัติยับยังเอ็นไซม์ไทโรซิเนส ทำให้ผิวขาวขึ้นและปรับสีผิวให้สม่ำเสมอ
ปัจจุบันเราคุ้นเคยกับมะขามป้อมที่มีรสฝาด แต่อุดมด้วยวิตามินซี ส่วนสมอไทย สมอภิเภก สมอเทศ คนโบราณ เขานำมากินเป็นผลไม้ด้วยหรือ ใครรู้ ช่วยตอบด้วยครับ
อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ในวารสารวิทยาศาสตร์ครับ
สมอไทย
สมอไทย (Terminalia chebula Retz.)
วงศ์ ; Combretaceae
ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ผลกลมรีเป็นพูๆสีเขียวปนแดงมีรสฝาด
พบขึ้นตามป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง
สรรพคุณทางยา
เปลือกต้น รสฝาดเมา ต้มดื่ม บำรุงหัวใจ ขับน้ำเหลืองเสีย
ขับปัสสาวะ ดอกรสฝาดต้มดื่ม แก้บิดผลอ่อน รสเปรี้ยว
ถ่ายอุจจาระแก้โลหิตในท้อง แก้น้ำดี แก้เสมหะ
ผลแก่รสฝาดเปรี้ยวขม แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้ลมป่วง
แก้พิษร้อนภายใน แก้ลมจุกเสียด ถ่ายพิษไข้ คุมธาตุ
แก้ไอเจ็บคอ ขับน้ำเหลืองเสีย แก้เสมหะเป็นพิษ
แก้อาเจียน บำรุงร่างกาย ดองกับน้ำมูตรโค
ดื่มแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย ตามข้อ แก้อ่อนเพลีย
บดเป็นผงโรยแผลเรื้อรัง เนื้อผล รสฝาดเปรี้ยว
แก้บิด แก้ท้องผูก แก้ท้องอืดเฟ้อ แก้โรคเกี่ยวกับน้ำดี
แก้โรคท้องมาน แก้ตับม้ามโต แก้อาเจียน
แก้สะอึก แก้หืดไอ แก้ท้องร่วงเรื้อรัง
สมอภิเภก
ผลใช้เป็นยาระบาย เปลือกผลใช้แก้ท้องเดิน ผลสุก เปลือกจะมีแทนนินอยู่สูงมาก
gotoknow.org/file/kmmedkku/P1080228.JPG
สมอเทศ
ใช้เป็นยาระบายอ่อน ๆ ระบายลม แก้เสมหะ
ภูคา
เห็นชื่อเป็นคำบาลีจึงเข้ามาดู...
เคยเรียนเภสัชกรรมโบราณมาบ้างนิดหน่อย จตุผลาธิกะ นี้ เพิ่มสมอเทศมาอีกอย่างหนึ่งจาก ตรีผลา (สมอภิเภก สมอไทย มะขามป้อม) ...
พิกัดยาโบราณของไทย มักจะตั้งชื่อเป็นคำบาลีและบางครั้งก็ใช้ศัพท์สูงๆ เช่น อภิญญาณเบญจกูล (ดีปลี ช้าพูล สะค้าน เจตมูลเพลิง ขิง)...
อนึ่ง ผลสมอ นี้ จัดว่าเป็น ผลเภสัช (ผลไม้ที่จัดเป็นยา) ตามพระวินัย ซึ่งจัดเป็น ยาวชีวิก (เก็บไว้ฉันได้ตลอดชีวิต)... บางวัดที่มีต้นสมอหรือมะขามป้อมอยู่ด้วย บางทีพระ-เณรในวัดก็ไปเก็บฉันเล่นๆ ใต้ต้น โดยอ้างว่าพระวินัยอนุญาต....
เจริญพร
ขอบคุณอาจารย์ กำลังอยากเห็นภาพ
ตอนนี้กินยาพวกนี้อยู่ เขาเรียกตรีผลา
แสดงว่า ของอาจารย์เพิ่มมาอีก 1 ชนิด
ขอบพระคุณหลวงพี่ ชัยวุฒิ
ยาขนานนี้ใช้รักษาอาการม้ามโตได้จริงไหมคะ อยากทราบจริงๆ พอดีมีคนที่รักมากมีอาการคล้ายๆอย่างนี้อยู่น่ะค่ะ
ช่วยตอบหน่อยนะคะ ขอบคุณค่ะ มอร์นิ่ง