ประสบการณ์กฐินพระราชทาน


บรรดาพนักงานในบริษัทที่ผมทำงานอยู่ด้วยไปทอดกฐินกันเป็นประจำ สำหรับปี 2550 นี้ เป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมายุครบ 80 พรรษา จึงขอรับพระราชทานผ้ากฐินไปถวาย ณ วัดหลวงโดยบริษัททำหนังสือไปยังกรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ตามระเบียบ ซึ่งได้วัดธรรมามูลวรวิหาร (พระอารามหลวงชั้นตรี) ต.ธรรมามูล อ.เมือง จ.ชัยนาท ได้ดำเนินการเสร็จสิ้นไปเมื่อวานครับ ขอให้สมาชิกทุกท่านได้อนุโมทนาด้วย

โดยการหว่านล้อมของพี่ศศินันท์ผู้มีจิตเป็นกุศลร่วมบุญมาด้วย ผมขอนำเรื่องกฐินพระราชทานซึ่งมีพิธีการแตกต่างจากกฐินราษฎร์ทั่วไปอยู่เล็กน้อยมาฝากเป็นเกร็ดความรู้

กฐินพระราชทาน

อ้างอิงข้อมูลจากสำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ กฐินพระราชทานเป็นกฐินที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานผ้าพระกฐิน และเครื่องอัฏฐบริขาร ให้ไปทอด ณ.พระอารามหลวง

ประธานในพิธีไม่ใช่ผู้แทนพระองค์ กฐินพระราชทานจะมีแบบแผนพิธีการต่างไปจากกฐินราษฎร์เล็กน้อย จะมีเจ้าหน้าที่วัฒนธรรมจังหวัดคอยช่วยเหลืออยู่ตลอด

พิธีถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน

เวลา ๑๓.๐๙ น.

  • ประธานเดินทางมาถึงบริเวณพิธี ผู้ร่วมพิธีลุกขึ้นยืน (เพลงมหาฤกษ์)
  • ประธานยืนถวายความเคารพพระบรมฉายาลักษณ์ฯ หน้าพระอุโบสถ
  • ประธานเปิดกรวยดอกไม้ และถวายความเคารพพระบรมฉายาลักษณ์ฯ อีกครั้งหนึ่ง
  • ประธานยกผ้าพระกฐินขึ้นอุ้มประคองไว้ตรงอก ยืนตรงแสดงความเคารพ (เพลงสรรเสริญพระบารมี)
  • ประธานอุ้มประคองผ้าพระกฐินเดินเข้าสู่อุโบสถ นำผ้าพระกฐินไปวางไว้บนพานแว่นฟ้า ซึ่งตั้งอยู่หน้าอาสนะสงฆ์ ตรงหน้าพระสงฆ์รูปที่ ๒
  • ประธานจุดธูปเทียนบูชาพระรัตนตรัย กราบ ๓ ครั้ง แล้วไปที่พานแว่นฟ้าหยิบ ผ้าห่ม พระประธานที่วางอยู่บนผ้าไตรพระกฐิน ส่งให้เจ้าหน้าที่หรือไวยาวัจกร
  • ประธานยกผ้าพระกฐินขึ้นประคอง หันหน้าไปทางพระประธาน กล่าว นะโม ๓ จบ
  • ประธานหันหน้ามาทางพระสงฆ์ กล่าวคำถวายผ้าพระกฐิน(๑) กล่าวจบแล้ววางผ้าพระกฐินบนพานแว่นฟ้า
  • ประธานยกพานแว่นฟ้าประเคนพระภิกษุรูปที่ ๒ ซี่งนั่งอยู่ตรงพานแว่นฟ้า (ยกทั้งพาน)
    แล้วประเคนเทียนพระปาฏิโมกข์ (ยกทั้งพาน)
  • ประธานกลับมานั่ง ณ ที่จัดไว้
  • พระสงฆ์ทำพิธีกฐินกรรม เสร็จแล้วพระองค์ครองลงจากอาสนะสงฆ์ ไปครองผ้าพระกฐิน แล้วกลับมานั่งอาสนะสงฆ์ตามเดิม (เพลงสาธุการ)
  • ประธานถวายเครื่องพระกฐินแก่พระเถระองค์ครอง เริ่มตั้งแต่บาตร เครื่องอัฎฐบริขารตามลำดับ
  • คณะฯ และข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ร่วมถวายเครื่องจตุปัจจัยไทยธรรม แด่คณะสงฆ์
  • เจ้าหน้าที่ประกาศยอดจำนวนเงินที่บริจาคร่วมโดยเสด็จพระราชกุศล
  • พระสงฆ์อนุโมทนา ประธานสงฆ์ถวายอดิเรก
  • ประธานกรวดน้ำ รับพร กราบพระรัตนตรัย และกราบนมัสการลาพระสงฆ์
  • ประธานเดินทางกลับ (บรรเลงเพลงมหาฤกษ์) เป็นอันเสร็จพิธี

บัญชีรายการเครื่องพระกฐินพระราชทาน ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๐ (มหานิกาย)

เครื่องสักการบูชา
  • ผ้าห่มพระประธาน 1 ผืน
  • เทียนพระปาติโมกข์ 1 ห่อ
องค์พระกฐิน
  • ไตรจีวร 1 ไตร
  • บาตรอย่างดีพร้อมถุงบาตร 1 ชุด
  • โคมไฟตั้งโต๊ะ 1 โคม
  • ช้อนซ้อมคาวหวาน-หวาน พร้อมซองบรรจุ 1 ชุด
  • ปิ่นโตสแตนเลส 1 เถา
  • กระติกน้ำไฟฟ้า ขนาดบรรจุ 2.5 ลิตร 1 ใบ
  • พรม 1 ผืน
  • หมอนหนุนพร้อมปลอกหมอนสีเหลือง 1 ใบ
  • ผ้าห่มนอนขนหนูสีเหลือง 1 ผืน
  • ผ้าแพรสีเหลือง 1 ผืน
เครื่องมือโยธา
  • ชุดอุปกรณ์เครื่องมืองานช่างทั่วไป(ประกอบด้วยไขควง ค้อน คีม) 1 กล่อง

คำถวายผ้าพระกฐิน(๑) เป็นกรณีที่น่าสนใจครับ เพราะองค์กฐินเป็นของพระราชทาน ประธานจึงกล่าวถวายว่า

ผ้าพระกฐินทานกับทั้งผ้าอานิสงสบริวารทั้งปวงนี้ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศร รามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ กอปรด้วยพระราชศรัทธา โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม พระราชทานให้...................................... (ชื่อหน่วยงาน องค์กร หรือบุคคลผู้ขอรับพระราชทาน) น้อมนำมาถวายแด่พระสงฆ์ ซึ่งจำพรรษากาลถ้วนไตรมาสในอาวาสวิหารนี้

ขอพระสงฆ์จงรับผ้าพระกฐินทานนี้ กระทำกฐินัตถารกิจ ตามพระบรมพุทธานุญาตนั้น เทอญ 

อ้างอิงระบบฐานข้อมูลกฐินพระราชทาน

คำถวายผ้าพระกฐินไม่ต้องท่องครับ เจ้าหน้าที่พิมพ์มาเป็นป้ายตัวหนังสือใหญ่ๆ ให้อ่านครับ

มีเรื่องต้องระวังอีกอย่างหนึ่งครับ คือหลังจากพิธี ทางสำนักพระราชวังต้องการข้อมูลว่าปัจจัยบริวารกฐิน ได้รับการจัดสรรอย่างไร เพื่อนำความกราบบังคมทูล ซึ่งผู้นำกฐินพระราชทานไปทอด จะต้องแจ้งเรื่องนี้กลับไปด้วยพร้อมลายเซ็นเจ้าอาวาส ประทับตราวัดครับ เรื่องนี้อย่าลืม

หลังจากเสร็จพิธี และไปปล่อยปลากัน พวกผมที่ยังเหลืออยู่ในวัดประมาณยี่สิบคน ก็ไปกราบเจ้าอาวาส ท่านเจ้าอาวาสได้แบ่งปัจจัยก้อนใหญ่ให้กับโรงเรียนวัดธรรมมามูลครับ; โรงเรียนอยู่ติดกับเขตสังฆาวาส หน้าโรงเรียนเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา (รูปทางขวา)

อาจารย์ใหญ่ดีใจมาก โรงเรียนนี้มีการสอนในชั้นประถม เด็กนักเรียนเป็นเด็กด้อยโอกาสในพื้นที่ ส่วนเด็กที่มีกำลังก็มักจะไปเรียนในจังหวัดหรือโรงเรียนเอกชน 

โรงเรียนมีวงจรอินเทอร์เน็ตขนาด 256 kbps หนึ่งเส้นที่ บมจ.ทีโอที นำมาติดตั้งให้ แต่ผลัดกันใช้ทีละเครื่อง ส่วนการเรียนการสอน อาจารย์นำนักเรียนไปใช้ที่ อบจ. เนื่องจากโรงเรียนขาดอุปกรณ์ (และครู)

ชาวบ้านรอบๆ วัด ทำนากัน แม้อยู่เหนือเขื่อน น้ำก็ท่วมอยู่เนืองๆ ปีที่แล้วบ้านที่อยู่ตรงข้ามวัด ท่วมถึงชั้นสอง 

วัดธรรมมามูลวรวิหาร 

วัดธรรมามูลวรวิหารเป็นวัดโบราณ มีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย มีพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองเมืองชัยนาทชื่อหลวงพ่อธรรมจักร (รูปทางซ้าย) 

ตัววัดตั้งอยู่บนเชิงเขาธรรมมามูล ตำบลธรรมามูล อำเภอเมือง จังหวัดชัยนาท ตั้งอยู่บนฝั่งซ้ายของแม่น้ำเจ้าพระยา ห่างจากตัวเมืองชัยนาทประมาณ 8 กม.

พระอุโบสถมีขนาดเล็ก มีพระจำพรรษาประมาณสิบกว่ารูป 

ข้อมูลวัดธรรมมามูลวรวิหารจากวิกิพีเดีย

แผนที่ Google Maps  

ชัยนาทอยู่ห่างกรุงเทพเกือบ 200 กม.ครับ ไปทางหลวงสายเอเซียก็ได้ แต่ผมไปทางสุพรรณบุรี ซึ่งทางดีตลอดเช่นกันครับ

คำสำคัญ (Tags): #กฐินพระราชทาน
หมายเลขบันทึก: 145664เขียนเมื่อ 11 พฤศจิกายน 2007 15:24 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 12:53 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (5)

สวัสดีค่ะ

ก่อนอื่นขออนุโมทนาบุญด้วยค่ะ

ผู้ที่ไม่ได้ทำบุญด้วยตนเองที่วัด แต่อนุโมทนาบุญกับการทำบุญ   จะได้บุญด้วย คือ ปัตตานุโมทนา การอนุโมทนาในบุญที่ผู้อื่นกระทำ

ตัวเองไม่เคยมีประสบการณ์ ทำบุญกฐินพระราชทานค่ะ เลยอยากจะทราบขั้นตอนและวิธีการไปด้วย

ปีหน้า อาจจะเสนอเพื่อนๆรวมรุ่นอักษรฯ ขอพระราชทานกฐินแบบนี้บ้างค่ะ ซึ่งก็ได้รายละเอียดจาก linkที่คุณConductor ให้ไว้ ขอบคุณค่ะ

 กฐินพระราชทาน  เป็นกฐินที่พระเจ้าแผ่นดินพระราชทานผ้าของหลวงแก่ผู้ที่กราบบังคมทูลขอพระราชทานไปถวายยังวัดหลวง ที่นอกเหนือไปจากวัดสำคัญ ๑๖ วัดที่กำหนดไว้  เหตุที่มีกฐินพระราชทาน ก็เพราะปัจจุบันวัดหลวงมีจำนวนมาก จึงเปิดโอกาสให้กระทรวง ทบวง กรมต่าง ๆ ตลอดจนคณะบุคคลต่าง ๆ ที่สมควรขอพระราชทานผ้าพระกฐินไปถวายได้  ซึ่งกฐินดังกล่าวส่วนใหญ่ก็คือกฐินที่หน่วยงานราชการต่าง ๆ นำไปถวายนั่นเอง  ทั้งนี้ ผู้ที่จะรับพระราชทานผ้ากฐินไปถวาย ณ วัดหลวงวัดใดต้องติดต่อไปยังกรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม ตามระเบียบเพื่อเป็นการจองไว้ก่อนด้วย

เหนือสิ่งอื่นใด คือการที่ได้ทำบุญตามกาล เป็นการทำบุญเพื่อการสืบทอดพระพุทธศาสนา ทำได้เพียงปีละ 1 ครั้ง    มีช่วงเวลาที่กำหนดแน่นอนหลังออกพรรษา มีระยะเวลาเพียง 1 เดือน (1 ค่ำเดือน 11 – 15 ค่ำเดือน 12) ถ้าทำกฐินนอกช่วงเวลาก็จะไม่ใช่กฐิน

เผอิญได้อ่านเรื่องเกี่ยวกับคุณสมบัติของพระภิกษุ ที่จะได้รับหรือไม่ได้รับอานิสงค์กฐิน   เลยมาขออนุญาต เล่าต่อ เพิ่มเติมนะคะ


ภิกษุผู้ครองผ้ากฐิน

ควรเป็นภิกษุผู้ได้รับการอุปสมบทด้วย "ญัตติจตุตถกรรม" โดยถูกต้องตามพระธรรมวินัย, ต้องเป็นผู้รู้ธรรม 8 ประการ, ต้องเป็นพระภิกษุไม่ต้องโทษ ไม่ต้องอาบัติ


วัดใดหากภิกษุในวัดเดียวกันทะเลาะกัน ยังไม่คืนดีต่อกัน ยังโกรธกัน ไม่พูดดีต่อกัน เป็นสังฆราชี วัดนั้นไม่มีสิทธิ์รับกฐิน เพราะจะเป็นกฐินเดาะ ไม่ได้อานิสงส์กฐิน


วัดใดมีพระภิกษุไม่ครบ 5 รูป จะไม่มีสิทธิ์รับผ้ากฐิน คือต้องมีพระภิกษุในวัดเดียวกันครบ 5 รูป (เป็นอย่างน้อย) จำพรรษาครบ 3 เดือนโดยไม่ขาดพรรษา จึงจะกรานกฐินได้


ถ้าวัดใดต้องการเงินอย่างเดียว, ต้องการทั้งกฐินและเงิน กฐินเดาะไม่เป็นกฐิน


การบอกบุญ โดยแจ้งวัตถุประสงค์ เชิญร่วมบุญกฐินเพื่อสร้างศาสนวัตถุ เช่น สร้างเจดีย์, โบสถ์, วิหาร, หอระฆัง ฯลฯกฐินเดาะ การแจ้งข่าวกฐินควรทำใบแจ้งทอดกฐิน พร้อมกำหนดการโดยเฉพาะ ไม่เกี่ยวกับเรื่องสร้างวิหารทานใด ๆ ถ้าวัดนั้นมีเจ้าภาพสร้างวิหารทานด้วย ควรทำใบแจ้งแยกต่างหาก แยกออกจากใบกฐิน


กฐินเป็นกอง ๆ แจ้งว่ากองละเท่านั้นเท่านี้ เป็นกฐินเดาะ แต่ถ้าเจตนาเพื่อซื้อเครื่องกฐิน สามารถทำได้
การประกาศขอกฐิน โดยพระภิกษุในวัดรูปใดรูปหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นทางวาจาโดยตรง หรือโฆษณาทางสื่อต่างๆ เช่นวิทยุ, โทรทัศน์, หนังสือพิมพ์ ฯลฯ ให้มาทอดกฐินที่วัดตน กฐินนั้นเดาะไม่เป็นกฐินเพราะผิดพระวินัย

ขออนุโมทนาเจนากรรมที่ท่านทั้งสองได้กระทำไปด้วยครับ

สวัสดีค่ะคุณ conductor

ขออนุโมทนาด้วยคนนะคะ

ขอบคุณสำหรับความรู้เรื่องกฐินพระราชทานด้วยค่ะ ^ ^ 

เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมาก็ไปร่วมทำบุญกฐินที่วัดใกล้บ้านได้ปัจจัยเยอะพอสมควรผู้คนมากมาย  ก็เอาบุญมาฝากบุญทุกให้กับท่าน conductor และญาติ G2K ทุกท่านด้วย ขออนุโมทนาในบุญกุศลครั้งนี้ด้วยนะครับ
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท