ปีที่ผ่านมา ผมได้ขยายที่ทำนาเพื่อลดความไม่เข้าใจจากสมาชิกเกษตรกร ที่ว่าผมมีนาแค่ ๔ ไร่จะทำอย่างไรก็ไม่ยาก แต่ชาวบ้านที่มีนา ๒๐ ไร่จะทำอย่างผมไม่ได้ โดยชาวบ้านไม่คิดว่า การทำนาแบบไม่ไถ ไม่ดำ ไม่หว่าน ไม่ใช้สารเคมีนั้น ใช้ความพยายามไม่ต่างกันเท่าไหร่ในแปลงใหญ่-เล็ก แต่ใช้ความรู้กันคนละชุดแน่นอน
ผมจึงได้ลองขยายนาเป็น ๑๗ ไร่ ในปีนี้ และกะว่าจะขยายเป็นอย่างน้อย ๒๕ ไร่ในไม่เกิน ๒ ปีข้างหน้า
และผมได้พยายามศึกษาแนวคิดการทำนาคลุมฟางของท่านปราชญ์ญี่ปุ่น มาซาโนบุ ฟูกูโอกะ แล้วลองมาทบทวนดูจะทำได้อย่างไร ด้วยข้อจำกัดที่ว่า
ปีที่ผ่านมาผมก็ได้ลองหลายรูปแบบ และปรากฏผลดังนี้
วันนี้ผมได้ทางเลือกในการลดการแข่งขันของหญ้าดังนี้
สำหรับการกำจัดหอยเชอรี่นั้น ต้องมีบ่อหรือคูน้ำรอบนา ให้ปล่อยปลาจาระเม็ดน้ำจืด (ปลาเปคูแดง) โดยไม่ต้องให้อาหาร ปลาจะคอยกินไข่และลูกหอยเชอรี่ที่ไม่เกิน ๑ ซม. แต่ถ้าปลาโตแล้วอาจกินได้โตกว่านั้น สำหรับปูในนา ใช้ตาข่ายดักตามทางน้ำเข้านาก็แทบหมด ตามเก็บอีกสักหน่อยก็เรียบร้อยครับ
กรุณารอผลการทำนา ๒๕ ไร่แบบคนขี้เกียจ (ชาวบ้านพูด) โดยใช้เวลาตี ๕-๗ โมงเช้า ๓-๕ ทุ่มทุกวัน และวันหยุดที่ว่างไม่ติดประชุมเครือข่าย มาทำนา ได้ผลหรือไม่ได้ผลอย่างไร จะแจ้งให้ทราบ (มีรายละเอียดอีกมากครับ)
ถ้าสนใจและสะดวกมาที่นาผมวันหยุด และนัดล่วงหน้า จะชัดเจนครับ
เราก็อยู่ใกล้กันนะครับ
มาคุยกัที่นาสนุกกว่าครับ
ถึงแม้จะอยู่คนละแวดวง แต่มีที่ที่ต่างจังหวัดอยู่ประมาณ 30 ไร่ ที่ขุดบ่อเลี้ยงปลา และทำสวนอยู่ แล้วก็ทานข้าวเหมือนกัน
ขอบคุณสำหรับความรู้ที่แลกเปลี่ยนค่ะ แล้วจะติดตามตอนต่อ ๆ ไปนะคะ
กราบสวัสดีครับอาจารย์
ต้องมีอะไรในกอไผ่แน่ๆ เอ...ต้องเป็นกอข้าวซิครับ อาจารย์ถึงไปแปลงนาเวลานั้นทุกวัน ขอความกรุณาอาจารย์ได้โปรดยกประเด็นให้ผมลองกลับไปคิดต่อสักหน่อยได้ไหมครับ จะลองเชื่อมโยงกับสิ่งที่เคยร่ำเรียนมา....ขอบพระคุณมากครับ
มีความจำเป็นเรื่องเวลาทำงาน และเงื่อนไขทางสังคมที่จำเป็นต้องทำเวลานั้นครับ
คนอื่นอาจจำเป็นเวลาอื่นครับ
จากการได้อ่าน"ฟางเส้นเดียว"ผมกำลังคิดว่าจะทำนาและปลูกพืชตามท่านฟูกูโอกะเพราะที่ของผมจะทำเป็นที่ปฏิบัติธรรมถ้าไถหรือพรวนดินอาจทำร้ายสัตว์ได้ผมก็คิดว่าจะทำอย่างไรดีผมเองคงต้องศึกษาการทำเกษตรโดยที่ไม่ผิดศีลด้วย
คุณ ชัยมงคล
ทำอย่างที่ผมทำอยู่ ไม่น่าจะผิดนะครับ ถ้าไม่ตีความลึกเกินไป เช่น
ถ้าการปล่อยปลากินหอยเชอรรี่ แทนการฆ่าด้วยมือเรา ก็ยังเป็นบาปอยู่ ก็คงหาช่องทางเลี่ยงได้ยากครับ
เรียนอาจารย์ผมพยายามหลีกเลี่ยงที่จะเบียดเบียนให้มากที่สุดครับถ้าเจตนาปล่อยปลาเพื่อฆ่าถือว่าผิดครับตอนขุดสระผมฆ่าสัตว์ไปเยอะเพราะไม่รู้จะทำอย่างไรต่อไปคงต้องให้เป็นไปแบบธรรมชาติไม่ทราบว่ามีสวนแบบนี้บ้างไหมครับผมจะได้ขอดูงานตั้งใจให้เป็นเกษตรพอเพียงเอาไว้เลี้ยงคนที่มาปฏิบัติธรรมไม่ต้องซื้อหาอาหารข้างนอกอาจารย์เอาสวนผมเป็นตัวอย่างหนึ่งได้นะครับว่าจะทำอย่างไร
คุณ ชัยมงคลครับ
นาท่านอยู่ที่ไหนครับ ผมจะไปคุยด้วยครับ
แต่ในขั้นการพัฒนาที่ยังไม่สมบูรณ์คงเลื่ยงได้ยากจริงๆที่จะไม่เบียดเบียน
แต่ในระยะยาวเมื่อลงตัว ก็น่าจะทำได้จริงๆ ครับ
เรียนอาจารย์ครับ
ผมอยู่กรุงเทพฯ นาผมอยู่ที่อ.หันคา จ.ชัยนาทซื้อมาครบ2ปี 120 ไร่เป็นนาดอนครับผมเกิดความเบื่อหน่ายชีวิตในเมืองกรุงมาได้ที่นี่ตั้งใจไว้ปฏิบัติธรรมและอยู่กับธรรมชาติเมื่อตัวเองแก่ตัวลงตอนนี้อายุ 55 ปีเริ่มปรับปรุงปีนี้เองโดยขุดสระ4สระเล็กๆทั้ง4สระเชื่อมด้วยคลองไม่มีความรู้ทางเกษตรเริ่มมาอ่านหนังสือเกษตรและทางเนทไม่รู้ว่าหน้าดินสำคัญขุดสระแบบประหยัดเงินคือขุดตักมาวางกองแล้วให้เกลี่ยผลไม่สวยและดินแถวนั้นไม่ดีเพราะเอาข้างล่างมาอยู่ข้างบนสระสุดท้ายให้ตักใส่รถไปถมถนนรอบสวนเลยสวยหน่อย แต่หน้าดินเราไม่ได้เก็บไว้เสียดายมากตอนนี้ให้ลุงช่วยดูแลแลกกับให้ทำนาแกเล่นที่ลุ่มปลูกข้าวเกือบหมดผมจะปลูกป่ายังไม่รู้จะทำยังไงผมเองได้ติดต่อ คุณ นพพร คณะเภสัชขอนแก่น สั่งต้นไม้ที่ให้ชาวบ้านเป็นคนเพาะเลี้ยงเพื่อช่วยชาวบ้าน2พันต้นนัดกัน ส.ค.นี้จะขึ้นไปเอาต้นไม้เมื่อ วันที่20 ก.ค.มีกลุ่มหนุ่มสาวจากเนทพลังจิตได้ไปกางเต้นท์พักที่สวนกัน30คนครับเป็นกลุ่มชอบปฏิบัติธรรม ตั้งใจเป็นสวนเกษตรธรรมชาติเพื่อสอดคล้องกับการปฏิบัติธรรมต้องหลีกเลี่ยงการฆ่าพออ่านของท่านฟูกูโอกะก็เลยสนใจมีเรื่องมากมายเมื่อมาสัมผัสชีวิตชาวนาชาวสวนรู้สึกทึ่งในหลวงของเราท่านรู้ว่าชาวไร่ชาวนาโดนกดราคาและให้ยืมปุ๋ยและยาก่อนการทำลายวงจรนี้แค่หยุดซื้อทำเองกินเองอยู่อย่างพอเพียงเหลือค่อยขายเท่านั้นราคาขึ้นแน่นอนเพราะมีน้อยอีกอย่างทุนนิยมกำลังพังเริ่มจากตัวเล็กไปหาใหญ่เหลือใหญ่สุดกำลังซื้อจะหายไปทั่วโลกอาชีพอยู่รอดคือเกษตรแน่นอนอาจารย์คงรู้หมดแล้วแต่ผมเหมือนเพิ่งเห็นทะเลครั้งแรกไม่น่าเชื่อว่าเกษตรของเราถอยหลังลงคลองจมโคลนถามหลายคนมีแต่หนี้แถวชัยนาทใช้แต่ยาอัดปุ๋ยปีที่แล้วผมทำนาจ้างหมดใช้ปุ๋ยอินทรีย์ไม่ใช้ยาฆ่าขายได้60,000 บาทลงทุน63,000 บาทลุงขอข้าวผมไว้กินข้าวเองที่แกปลูกเองอีกที่ไม่กล้ากินปีนี้ผมเลยเลิกให้ลุงผู้ดูแลสวนทำเองแต่ห้ามใช้ยาแถวนั้นทำนาปีละ3ครั้งเผาตลอดพอต้นเหลืองก็ฉีดยาพอจะเกี่ยวอัดปุ๋ยถ้าเป็นไปได้อยากให้ที่นี่เป็นศูนย์เกษตรพอเพียงให้เขามาดูงานกันเพื่อเปลี่ยนวิถีชีวิตกันใหม่ตามรอยเสด็จที่ในหลวงได้วางไว้ครับ
คุณชัยมงคล
ผมว่าความคิดและวัยเราไม่ห่างกันหรอกครับ
ผมก็กำลังทำเพื่อเป็นตัวอย่างให้คนอื่นเห็น ด้วยชีวิตเลยทีเดียว
ดินที่ขุดแล้วไปแล้ว ตั้งต้นใหม่ไม่ยาก แต่จะเหนื่อยกว่ากันหน่อยเท่านั้น
ประทานโทษนะครับ ขอใช้คำที่เราพูดกันในเครือข่าย
เขาเรียกว่า "เสียค่าโง่"
ผมก็ยังเสียอยู่เป็นประจำ ไม่เสียมักไม่จำ และไม่เรียนรู้ครับ
ถ้าสะดวก โทรมาคุยก็ได้ครับ ที่
๐๘๙ ๗๑๑๙๖๘๔
ด้วยความยินดีครับ
ขอบคุณอาจารย์มากครับ
ยังไงผมคงต้องรบกวนอาจารย์เกี่ยวกับตามแนวที่อาจารย์จะทดลองพอดีผมจะได้ทำตามไปด้วยแล้วผมจะรายงานผลเป็นระยะมาดูซิว่าเราจะทำนาปลูกพืชโดยไม่เจตนาฆ่าสัตว์หรือเบียดเบียนจะทำได้หรือไม่..คงเป็นครูบาอาจารย์ท่านให้อาจารย์เป็นหัวหอกนำในการปฏิบัติธรรมไปในตัวต่อไปนะครับต่อไปชุมชนนั้นจะปฏิบัติธรรมกันทั้งหมู่บ้านจะได้ไม่ผิดในข้อสัมมาอาชีพใน มรรค 8 ครับ
อาจารย์คะ[บ้านหนูอยู่ที่นครพนมคะถ้าที่นามีหญ้าและมีนำขังอยู่จะทำแบบที่อาจารย์ทำได้มัยคะคือหนูได้พูดให้แม่ฟังถึงวิธีการทำนาแบบที่อาจารย์ทำและแม่หนูก็มีความคิดและสนใจที่จะทำเพราะที่ทำอยู่ทุกปีนั้นลงทุนในการทำนาสูงมากและที่นาก็เยอะและแรงงานก็ไม่มีและเมื่อ2ปีที่แล้วก็ได้ทำแบบใหม่โดยเปลี่ยนจากที่เคยทำนาดำมาเป็นใช้รถหยอดข้าวแทนก็พอลดต้นทุนได้บ้างในด้านของแรงงานแต่ก็ต้องเพิ่มต้นทุนในด้านของปุ๋ยเคมีเหมือนแต่ปีนี้ใช้รถหยอดไม่ได้เพราะนำมาเร็วกว่าทุกปีเพราะแถวที่บ้านหนูบางปีก็แล้งบางปีก็ท่วมแต่ถ้าไถกลบฟางเอาแกลบไปไส่แล้วทำเหมือนที่อาจารย์ทำจะได้มัยคะเพราะว่าที่นาหนูหญ้าเยอะและกลัวว่าข้าวจะขึ้นไม่ทันคะ
รายละเอียดต้องว่าเป็นเรื่องๆไป เหมารวมไม่ได้ครับ
ยังไง ก็ต้องลองดูก่อน จึงจะรู้ และปรับไปตามสถานการณ์
อาจารย์ครับผมอยากทราบว่าข้าวจะดีดตัวขึ้นเหนือน้ำกี่เซนติเมตรครับ
ที่นาผมเป็นดินทรายปนดินเหนียว หรือทรายหมด เหนียวหมด เก็บน้ำไม่ค่อยจะอยู่จะทำไงดีครับ
ผมก็มีปัญหาเดียวกัน
น้ำมากมาก็ท่วม แล้วก็หมดไป นาและคันนารั่วมาก กำลังหาวิธี แต่ยังคิดไม่ออก
ตอนนี้ ผมใช้วิธีเก็บเต็มที่อย่างเดียว ทำให้ชาวบ้านข้างๆ รำคาญ เขาไม่รู้จักคุณค่าของน้ำ น้ำฝน และตะกอนที่มากับน้ำ
น่าสงสาร และน่าเสียดายจริงๆ
อาจารย์ครับ
ที่นาผมมันมีอยู่ 13 ไร่โดยประมาณ
ตอนนี้ผมเริ่มทำไร่นาสวนผสมอยู่ ครับอยากจะขอคำแนะนำจากอาจารย์ว่า ส่วนมากดินที่นั้นเป็นดินทรายเกือบหมด ผมต้องการทราบว่าผมจะทำอย่างไร พืชที่ปลูกไปถึงจะไม่ตายในหน้าแล้งครับ เพาระหน้าแล้งจะไม่มีน้ำเลยนะครับ
วอนอาจารย์ช่วยให้คำชี้แนะด้วยนะครับ
เรียนจากธรรมชาติครับ
พืชเดิมทำไมไม่ตาย ที่เราปลูกทำไมตาย
ระบบราก และดินดี คือคำตอบครับ
เอาน้ำปาดาน(ความลึก12เมตร)มาทำนา นานๆไปดินจะเสียมั้ย ขอบคูณครับ
ถ้าไม่เค็มก็ไม่น่าจะเสียครับ
สวัสดีค่ะอาจารย์
แวะเข้ามากราบสวัสดีอาจารย์ค่ะ เคยเรียนคณะเกษตรเอกเศรษฐศาตร์เกษตร จบมาแล้วเก้าปีที่ผ่านมา จึงไม่เคยได้ลงเรียนวิชากับอาจารย์ ตอนนี้มารับจ้างทำงานอยู่มีโอกาสก็อยากทำนาทำสวนเหมือนกัน ถ้าโอกาสมาถึงเมื่อไหร่จะรบกวนขอความรู้อีกครั้งนะค่ะ ท้ายนี้ขอให้อาจารย์มีสุขภาพที่แข็งแรงค่ะ
ด้วยความเคารพอย่างสูง
ณภัทร
ด้วยความยินดีครับ
สวัสดีค่ะ อาจารย์
ไม่ได้จบเกษตรมาเลยค่ะ เบื่อเมือง เบื่อคน อยากไปคุยกับต้นไม้ใบหญ้าดูบ้าง แต่ก็ต้องมีอาหารไว้เลี้ยงปากเลี้ยงท้องบ้าง กินมากตายเร็ว เลยอยากทำสวนเกษตรอินทรีย์ ทำนาคงไม่ไหวแน่ค่ะ ถ้ามีที่แถว นครนายก ประมาณ 20 ไร ทำไรดีคะอาจารย์
[หรือจะแนะนำให้ไปอ่านหนังสือที่ไหนก่อน ก็จะทำค่ะ]
ขุดบ่อปลูกผักเลี้ยงปลา
ทำที่พักบนบ่อปลา
ยี่สิบไร่เลี้ยงตัวเองได้ครับ เน้นเกษตรผสมผสาน
หลากหลายตามความจำเป็นและต้องการของตัวเองครับ
น่าสนใจ แต่อยากทราบว่า เอาน้ำมาจากที่ใด ?
ตามสะดวกครับ น้ำฝน น้ำคลอง หรือน้ำชลประทาน จะมีวิธีการต่างกัน ยิ่งยากยิ่งได้ความรู้มากครับ
ถ้าไม่ชอบเรียนจะยากทุกเรื่องครับ
สวัดดีครับอาจารย์ ผมสนใจวิธีทำนาของอาจารย์มากเลยครับ ตอนนี้ผมทำงานอยู่ทุ่งแก็สกลางทะเลครับ ทำสามอาทิตย์พักสามอาทิตย์ครับผมเป็นลูกชาวนาครับ ชอบทางด้านการเกษตรตั้งแต่เด็กแต่พ่อกับแม่อยากให้เรียนและทำงานโรงงานครับ แบบว่าค่านิยมชาวบ้านครับอาจารย์ ตอนนี้ผมเลยเก็บเงินซึ้อนามาห้าไร่ขุดสระน้ำขนาดสามงานลึกหกเมตรครับ กำลังอยากหาวิธีทำนาแบบไม่ต้องพึ่งพาอุสาหกรรมเคมีมากเกินไปครับ พอดีเปิดอินเตอเน็ตมาเจอ วิธีของอาจารย์แล้วสนใจครับ อยากจะดูของจริงจากคนที่ทำแล้วได้ผลจริงครับ ไม่ทราบว่าผมจะขอไปดูงานที่นาของอาจารย์ได้มั้ยครับ ไม่ทราบว่านาของอาจารย์อยู่ที่ไหนหรอครับ ไกลจากโคราชมากไหมครับ คือบ้านผมอยู่ อ.โนนสูงครับ ไว้วันหยุดผมจะไปขอความรู้จากอาจารย์บ้างนะครับ
ผมอยู่ขอนแก่นครับ
ลองทำดู สงสัยอะไรก็ถามมาได้ครับ
ชอบมากว่าจะลองดูเหมือนกันเพราะนามสกุลก้อบอกอยุ่แล้วครับ
อดีดเคยทำนามาแต่เด็กๆแต่ตอนนี้ไม่มีนาให้ทำแล้วเพระาคุณปู่เคยมีที่นาอยู่60กว่าไร่แต่ไปกู้เงินเขามาแล้วตอนนี้ถูกยึดที่นาไปแล้วตอนนี้หนูกำลังมองหาซื้อที่นากะว่าอยากซื้อแค่ประมาณ5ไร่แต่แพงมากๆเลยค่ะบ้านหนูอยู่อุบลห่างจากตัวเมืองประมาณ10กิโลสนใจทำนาแบบที่อาจารย์ทำมากๆแต่หนูยังหาซื้อนาไม่ได้เลยอยากทำมากๆค่ะ
อาจารย์คะ ถ้าหนูหาซื้อที่นาได้ แล้วจะขอคำแนะนำจากอาจารย์ใหม่คงไม่ว่ากันนะคะ อีกสองปีจะกลับไปอยู่บ้านค่ะตอนนี้ขอทำงานเก็บเงินซื้อที่นาก่อนค่ะ
ด้วยความยินดีครับ
ชอบครับชอบ เพราะขี้เกียจเหมือนกันครับ อิอิ
ถ้าไม่อยากออกแรงก็ต้องใช้ความรู้มากๆ
มันเป็นเพียงอีกหนึ่งในหลายๆทางเลือก
ชีวิตเรามีทางเลือกมากมาย
คนที่บอกว่าตัวเองไม่มีทางเลือกนั้น ต้องพยายามทบทวนว่าจริงหรือเปล่า
กำลังหลอกหรือโกหกตัวเองหรือเปล่า
เพราะ
ธรรมชาติมีคำตอบให้เราเสมอ
และ เราก็อยู่ภายใต้กฎของธรรมชาติ แบบไม่น่าจะมีข้อยกเว้นครับ
สวัดดีครับอาจารย์ ผมได้ซื้อหนังสือของอาจารย์มาอ่าน (ผมสนใจเรื่องเกษตรอยู่แล้ว) และประทับใจการทำนา แบบไม่ไถ ไม่ดำ ไม่ใช้สารเคมี แต่ยังนึกภาพไม่ออกถึงวิธีการทำนา แบบไม่ไถ ไม่ดำ ไม่ใช้สารเคมี จึงอยากจะขอข้อมูลจากอาจารย์ [email protected] และถ้าเป็นไปได้อยากจะไปขอดูแปลงนาของอาจารย์ ขอแสดงนับถือ
สำคัญที่หลักการครับ วิธีการนั้นแยกแยะไปตามสถานการณ์
การไม่ติดยึดกับเทคนิคคือทางแห่งการหลุดพ้นจากพันธนาการครับ
ปีนี้จะทำสัก1ไร่เพราะทำงานประจำและมีธุรกิจส่วนตัวด้วยถ้าทำเยอะเดียวพ่อตาหาว่าบ้าไล่ออกจากบ้านกันไว้ก่อนจริงไหม๊ครับ