ในระบบการทำงานปัจจุบัน เราจะพบเห็นการทำงานที่มีกรอบ มีระเบียบ มีกฎกติกามารยาท และเทคนิคในการทำงาน ที่มีผู้กำหนดไว้ว่า ผู้ทำงานจะต้องมีวิธีการอย่างไร อย่างชัดเจน
แทบจะเรียกได้ว่า ผู้ที่ทำงานไม่แตกต่างอะไรกับหุ่นยนต์ ที่ถูกสั่งให้ทำอย่างโน้น อย่างนี้ หรืออย่างดีที่สุด ก็ไม่แตกต่างจากผีดิบ ที่มีแต่การเคลื่อนไหว แต่ไม่มีชีวิตจิตวิญญาณอยู่ในนั้น สุดแต่ว่าเขาจะเอาตู้ปลาไปวางไว้ตรงไหน
การทำงานทุกอย่าง เป็นไปตามคำสั่ง เหมือนกับการกดปุ่มสั่งการแบบหุ่นยนต์ ทุกคนจะระวังว่า การกระทำครั้งนี้ผิดคำสั่งหรือไม่ ผิดระเบียบหรือไม่ หรือจะถูกใจหัวหน้าหรือไม่
ผมจึงเทียบง่ายๆ ว่า เป็นการทำงานแบบ “มนุษย์ตู้ปลา” หรือหุ่นยนต์ ก็ว่าได้
เพราะว่า การอยู่ในตู้ปลาก็เปรียบเสมือนการอยู่อย่างสบาย แต่เพียงถูกจำกัดทางความคิด ให้คิดเฉพาะอยู่ในกล่องสี่เหลี่ยม ซึ่งไม่สามารถเป็นการจัดการความรู้อย่างแท้จริงได้ จะออกนอกตู้ก็กลัวอดตาย บางทีก็ไม่มีแรงที่จะโดด หรือไม่คิดจะโดดออกนอกตู้ เพราะก็อยู่สบายดีอยู่แล้ว
โดยไม่เคยมีโอกาสลิ้มรสของอิสรภาพในโลกแห่งความเป็นจริงเลย
เพราะการจัดการความรู้ที่แท้จริงนั้น จะต้องมีชีวิตจริง หรือมิฉะนั้น ก็กลายเป็นการจัดการความรู้ให้ผู้อื่นไปใช้ ซึ่งมนุษย์ตู้ปลาคิดว่า เป็นหน้าที่ของตนเอง
แต่ในความเป็นจริง ทุกคนต้องจัดการความรู้ของตนเอง เพราะใครทำคนนั้นจึงรู้ จะไปรู้แทนคนอื่นไม่ได้ แม้แต่การทำแทนคนอื่นก็ยังไม่ค่อยได้ โดยเฉพาะเรื่องการจัดการความรู้นั้น ใครทำ ใครได้ และความรู้จะต้องผูกพันกับชีวิตจริง จึงจะเป็นความรู้เพื่อชีวิต และนำไปสู่การเรียนรู้ตลอดชีวิต
สิ่งเหล่านี้ มนุษย์ตู้ปลาทั้งหลาย พึงตระหนักให้ชัดเจน อย่าคิดว่า สิ่งที่ท่านทำนั้นจะเกิดประโยชน์กับผู้อื่นมากนัก อย่างมากก็เกิดประโยชน์กับตัวท่านเองเท่านั้นแหล่ะ คนอื่นจะได้รับก็เป็นเพียงอานิสงค์ต่อเนื่องเท่านั้น
วิธีการที่จะทำให้มนุษย์ตู้ปลาทำตัวให้เป็นประโยชน์ ก็คงต้องไปขยายให้ตู้ปลามีขนาดใหญ่ขึ้น หรือลดขีดจำกัดของกฎระเบียบลงนั่นแหล่ะ
สไตล์เดียวกับ หมูไม่กลัวน้ำร้อน นั่นแหล่ะครับ จึงจะทำให้มนุษย์ตู้ปลาทำตัวให้เป็นประโยชน์มากขึ้น มิฉะนั้นแล้ว ท่านก็ภายเรืออยู่ในโอ่ง ไม่ได้เป็นประโยชน์กับใครมากมาย
ขอให้โชคดีในการขยายตู้ และมองหาทางหรือจังหวะไปแอบทำงานนอกตู้บ้างนะครับ
โดยเฉพาะตอนที่ยามเฝ้าตู้เผลอนะครับ
จะรู้ว่าทำงานนอกกล่องสี่เหลี่ยมสนุกและได้ประโยชน์อย่างไรบ้าง
อาจารย์แสวงที่เคารพ
ตู้ปลาเหมือนกับกรอบความคิดที่บังคับมุมมองให้คับแคบ บางครั้งหลายคนพยายามทลายตู้และบาดเจ็บกันระนาว จึงทำให้หลาย ๆ คนกลัวการบาดเจ็บ จึงจำยอมมีความสุขอยู่กับตู้ปลาไปวัน ๆ คนกลุ่มนี้มีทุกหน่วยงาน ทุกองค์กร เพราะระบบก็ชอบเลี้ยงปลาประเภทนี้เพราะไม่มีพิษมีภัย จับก็ง่าย ขายก็คล่อง
ตอนนี้กำลังขยายตู้ปลาและรอหัวอาหารจากอาจารย์อยู่ค่ะ
ขอบคุณค่ะ
ความคิดฝันต้องเชื่อมโยงกับการกระทำครับ
ไม่งั้นก็แค่ "เพ้อฝัน"
ผมกล้าพูดเช่นนี้ เพราะผมฝ่าด่านนี้มาแล้ว
ทั้งในชีวิตส่วนตัว และชีวิตการทำงาน
ผมใช้เวลากว่า ๒๐ ปีก่อนจะมาอยู่ตรงนี้
ด้วยจิตมุ่งมั่น และไม่เพ้อฝันครับ
ขอบคุณครับท่านสิงห์ป่าสักมาให้กำลังใจว่า เราจะมีปลานินจาทะลุฝ่าด่านออกไปได้
ซ่องสุมกำลังไว้เลยครับ แล้วจะให้สัญญาณควันสามก้อนนะครับ
อยู่แต่ในตู้ก็เบื่อ ออกมาบ้างก็ดี จะได้รู้บรรยากาศภายนอก
one-two-cell freedom กล้าคิดอย่างมีอิศระ
AIS ผู้สนับสนุนหลักอย่างเป็นทางการ
คาราบาวแดง เชิดชูนักสู้ผู้ยิ่งใหญ่
อยากให้อาจารย์นำเรื่องนอกกล่องสี่เหลี่ยมมาเขียนเล่าอีกเยอะๆนะคะ
หนิงรู้สึกเหมือนกำลังเป็นปลาอยู่ในตู้แช่แข็งอ่ะค่ะอาจารย์ เหนื่อยจังเลย