บัวชูฝัก
นาย เศกสรร ครูเศก แสงจินดาวงศ์เมือง (สายวงศ์คำ)

ฟ้อนเงี้ยว


“ฟ้อนเงี้ยว” เป็นฟ้อนที่ประดิษฐ์ขึ้น โดยพระราชดำริของพระราชชายาเจ้าดารารัศมี โดยทรงมอบหมายให้ครูหลง บุญชูหลง ร่วมกับครูฟ้อนในคุ้มคิดท่ารำ โดยมีครูรอด อักษรทับ เป็นผู้คิดคำร้องเข้ากับทำนองซอเงี้ยว

ฟ้อนเงี้ยว

 

          การแสดงในวันนี้ ท่านผู้อ่านคงจะคุ้นเคยกับชื่อการแสดงชุดนี้ เนื่องจากทางภาคเหนือเรามีอาหารพื้นเมืองที่ขึ้นชื่อ ที่เราเรียกกันว่า ขนมจีนน้ำเงี้ยว เป็นที่ติดอกติดใจของใครหลายๆคน การแสดงชุด ฟ้อนเงี้ยว ก็มีความน่ารักสนุกสนานไม่แพ้รสชาดของขนมจีนน้ำเงี้ยวแต่อย่างใด

ฟ้อนเงี้ยวเป็นฟ้อนที่ประดิษฐ์ขึ้น โดยพระราชดำริของพระราชชายาเจ้าดารารัศมี โดยทรงมอบหมายให้ครูหลง บุญชูหลง ร่วมกับครูฟ้อนในคุ้มคิดท่ารำ โดยมีครูรอด อักษรทับ เป็นผู้คิดคำร้องเข้ากับทำนองซอเงี้ยว


           ท่ารำของฟ้อนเงี้ยวส่วนหนึ่งเป็นการฟ้อนที่เข้ากับบทร้อง หรือคำร้องที่เรียกว่า "รำตีบท" ซึ่งเพลงร้องตอนแรกเริ่ม จะทอดเสียงยาวว่า


"เขี้ยวลายสารโถ่ (ถั่ว) ต้มเน้อ
พี่บ่หย่อน เมียงนาง น้องโลม
ยาลำต้มโตยสู พี่เมา แหล่"
จากนั้นจะเป็นคำร้อง ทำนองซอเงี้ยวว่า
"อะโหลโลโล ไปเมืองโก โตยพี่เงี้ยว
หนทางคดเลี้ยว ข้าน้อง จะเหลียวถาม
หนทางเส้นนี้ เปนถนน ก็เมืองพาน
เฮยพ่อเฮย ผ้าสีปูเลย พาดเกิ่งตุ๊มเกิ่ง
เสเลเมา บ่าเดี่ยว เปิ๊กเซิก็
ข้ามน้ำเลิก็ ก็บ่ได้ขอด สายถง
หนามเก๊ดเก๊า มาจ่องมาขน ก็แมวโพง
ต๋าวันลง เจ้นจะแผว ต๋าฝั่ง
เสเลเมา บ่าเดี่ยว ป๊อกซ็อก
เหล้นพ้ายป๊อก ก็เส(เสีย) ตึงลูกตึงหลาน
เหล้นไปแถมหน้อย ก็เส(เสีย) ตึงปิ่นตึงลาน
เนาะพี่เนาะ จะขี่เฮือเหาะ ขึ้นบนอากาศ
อะโหลโลโล ส้มบ่าโอ จิน้ำพริก
เหน็บดอกปิ๊กซิก มาแป๋งตาเหลือก ตาแล
ไปทางปู๊น เป๋นประตู ก็ท่าแพ
งานนักแก อะโหลโลโล แม่ฮ้างแม่หม้าย"

              นอกจากการรำตีบท ยังมีการรำเข้ากับจังหวะ และระหว่างที่ดนตรีบรรเลง มีการแปรรูปขบวนด้วยลีลาที่สนุกสนาน สำหรับดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดงมีทั้งวงกลองเต่งถิ้งหรือใช้วงปี่พาทย์ และอาจใช้กลองมองเซิงประกอบจังหวะด้วยเพื่อนความสนุกสนาน
ส่วนการแต่งกายมีทั้งแต่งกายแบบไทใหญ่และแต่งกายแบบพม่า การแต่งการแบบไทใหญ่จะนุ่งกางเกงเป้ากว้าง ขายาวครึ่งแข้งสวมเสื้อคอกลมแขนกระบอกสีน้ำเงิน มีผ้าโพกศีรษะ และมีเครื่องประดับ เช่น กำไลข้อมือ ข้อเท้า และการแต่งกายแบบพม่า นิยมนุ่งโสร่งตาหมากรุกแบบลอยชาย หรือโจงกระเบน เสื้อคอกลมแขนกระบอกหรืออาจเป็นเสื้อปัด มีผ้าโพกศีรษะและเครื่องประดับตามความเหมาะสม


               กระบวนการ ฟ้อนเงี้ยวแบบราชสำนักเชียงใหม่ได้รับการอนุรักษ์ไว้โดยวิทยาลัยนาฏศิลปเชียงใหม่ ส่วนที่เป็นการแสดงจากกรมศิลปากรเป็นฟ้อนที่ได้รับการปรับปรุง โดยคุณครูลมุล ยมะคุปต์ ซึ่งใช้เป็นหลักสูตร อบรมครู พ.ม. ซึ่งมีเนื้อเพิ่มเติมว่า
 

"ขออวยชัย พุทธิไกร ช่วยค้ำ
ทรงคุณเลิศล้ำ ไปทุกทั่ว ตัวตน
จงได้รับ สรรพมิ่งมงคล
นาท่านนา ขอเทวา ช่วยรักษาเถอะ
ขอหื้ออยู่ สุขา ด้วยธรรมานุภาพเจ้า
เทพดาช่วยเรา หื้อเป็นมิ่งมงคล
สังฆานุภาพเจ้า ช่วยแนะนำตน
สรรพมิ่งทั่วไปเนอ มงคล
เทพดาทุกแห่งหน ขอบันดาลช่วยค้ำจิ่ม
มงแซะ มงแซะ แซะมง ตะลุ่มตุ่มมง"

 

ไม่ว่าจะเป็นฟ้อนเงี่ยวแบบดั้งเดิม หรือแบบปรับปรุงก็มีความสนุกสนานน่ารักและมีเสน่ห์เช่นกันครับ

 



ความเห็น (30)
  • สวัสดีค่ะ อาจารย์
  • ตอนนี้ฟ้อนขึ้นเหนือแล้วหรอคะ
  • สวัสดีครับป้าแดงP
  • เมื่อวานนี้ฟ้อนสาวไหม วันนี้ฟ้อนเงี้ยว
  • จัดให้ตามคำขอ ของคุณครูอ้อยครับ ท่านอยากชมฟ้อนเงี้ยวครับ
  • ขอบคุณป้าแดงครับ

สวัสดีค่ะ

  • เห็นเนื้อเพลงแล้วนึกถึงที่คุณครูสอนรำสมัยเด็กๆ
  • ตอนมงแซะมง นี่สนุกกันจริงๆ
  • เนื้อร้องคำเมืองในเพลง ไม่แน่ใจว่าเด็กๆ คนเมืองยุคนี้จะแปลได้ครบหรือเปล่านะคะ
  • สวัสดีครับ คุณครูดวงพรP
  • ความสนุกก็อยู่ตรงมงแซะ มงแซะ แซะมง ตะลุ่ม ตุ่มมง นี้แหละครับ
  • ส่วนตัวผมบางคำก็ไม่เข้าใจแต่ก็รวมๆก็พอแปลความหมายได้ครับ
  • ขอบคุณคุณครูที่เข้ามาร่วมแบ่งปันครับ

มาแล้วค่ะน้องชาย...บัวชูฝัก

  • ชอบมากๆค่ะ  ครูอ้อยรำเพลงนี้เป็นค่ะ  และยังจำได้ดีเสมอค่ะ
  • ครูอ้อยรำเป็นผู้ชาย  ตอนออกมาต้องกระโดดนิดนึงค่ะ..อิอิ
  • ต้องมีอุปกรณ์  คือ  ช่อดอกไม้ค่ะ...

ขอบคุณค่ะ

สวัสดีค่ะน้องบัวชูฝัก

  • เคยได้ยินแต่เพลงชุดปรับปรุงค่ะ  "มงแซะ มงแซะ แซะมง ตะลุ่มตุ่มมง"   ทำให้นึกถึงท่าทางการแสดงเน๊าะ   เด็กๆ ชอบท่อนนี้ที่สุดเลย
  • ที่บอกไว้ว่าจะยับยั้งใจไม่มาเยี่ยมน้องบัวชูฝักในวันนี้......ทำไม่ได้ค่ะ......มานั่งคอมฯหลานชาย อื้อ...ลองหน่อยน่า.......เน็ตเครื่องหลานชายเร็วกว่าเน็ตของป้ามากเลย....  ชักติดใจแล้วซิ.....(ตอนนี้น้องโบว์มาจ่อคิวแล้วจ๊ะ...)

สวัสดีค่ะ

  อ้า...อันนี้เคยรำสมัยเด็กๆ ชอบเพลงท่อนสุดท้ายเพิ่มเติมมาก ไพเราะจริงๆ เหมือนยังได้ยิน อยู่ข้างหูเลย

  • สวัสดีครับพี่สาว...ครูพี่อ้อยP
  • น่ารักไหมครับฟ้อนเงี้ยว
  • แหมพี่สาวคนนี้ เก่งจริงๆ ครับ มีความสามารถหลายด้านจังเลยนะครับ อิอิ
  • ขอบคุณพี่สาวครับ
  • สวัสดีครับ..คุณครูหญ้าบัวP
  • บอกแล้วว่าครูหญ้าบัว...อดใจไม่ได้หรอกครับ วันไหนไม่ได้เข้าสู่gotoknow ไม่รู้เป็นอะไร เหมือนยังไม่ทานข้าว
  • เสน่ห์ก็อยู่ตรง มงแซะ มงแซะฯนี้แหละครับ
  • ขอบคุณครูหญ้าบัวครับ
  • สวัสดีครับคุณหมอตันติราพันธ์P
  • ฟ้อนเงี้ยวเป็นการแสดงในหลักสูตรครับ
  • จึงทำให้เด็กนักเรียนได้มีโอกาสได้แสดง
  • ขอบคุณครับที่เข้ามาร่วมแบ่งปันครับ

อ๋อรู้แล้ว ดีจัยจัง

ขออวยชัย พุทธิไกร ช่วยก้ำ ไม่ไช่หรอคะ

นาท่านนา ขอเทวา ช่วยรักษาเทอญ ไม่ไช่หรอคะ

ขอฮืออยู่ สุขา โดยธรรมมานุภาพเจ้า ไม่ไช่หรอคะ

เทพดาช่วยเฮา ฮือเป็นมิ่งมงคล ไม่ไช่หรอคะ

สังฆานุภาพเจ้า ช่วยแนะนำผล ไม่ไช่หรอคะ

สรรพมิ่งทั่วไปเทอญ ไม่ไช้หรอคะ

สังฆานุภาพเจ้า ช่วยแนะนำผล ขอบันดลช่วยคำจิม ไม่ไช่หรอคะ

ของจริงต้องอย่างนี้ค่ะ

ขออวยชัยพุทธิไกรช่วยก้ำ

ทรงคุณเลิศล้ำไปทุกทั่วตัวตน

จงได้รับสรรพมิ่งมงคล

นาท่านนาขอเทวาช่วยรักษาเทอญ

ขอฮืออยู่สุขาโดยธรรมมานุภาพเจ้า

เทพดาช่วยเฮา ฮือเป็นมิ่งมงคล

สังฆานุภาพเจ้าช่วยแนะนำผล

ขอบันดลช่วยคำจิม

มาทักทายคุณบัวชูฝัก

... สบายดีนะคะ ...

มาชมเอกลักษณ์ไทย

ต้องปริ้นไปส่งครูค่ะ

ด่าทำมายล่ะ

ทำนาย...

ดวงคำอธิฐาน

ทำนายว่าคุณเองเป็นคนแบบไหน ลองดูๆแม่นมั๊ก ขอบอกๆ

ทายใจ

หยิบกระดาษขึ้นมาเขียน 1 - 10 ห้ามแอบดูเฉลยนะ

ห้ามโกงเด็ดขาด!!!!!!!!!!!!!!!!

1. คุณมีผมสีเข้มหรือสีอ่อน

2. ถ้าเกิดได้ไปเดท คุณจะเลือกไปกินข้าว2ต่อ2 หรือไปปาร์ตี้

3. สีโปรดของคุณคืออะไร ระหว่าง ชมพู, เหลือง, ฟ้าอ่อน, หรือ เขียวน้ำทะเล

4. กิจกรรมที่คุณโปรดปรานมากที่สุดระหว่าง โต้คลื่น , เสก็ต , หรือ สกี

5. ถ้าจะเลือกท่าเรือระหว่าง อู่เรือรบเก่า , อู่แปซิฟิค หรือ อู่วิคตอเรีย ซีเคร็ต คุณจะเลือกอันไหน

6. รัฐที่คุณชอบที่สุดคือรัฐใดระหว่าง แคลิฟอร์เนีย , ฟลอริดา , หรือ โอไฮโอ

7. ในฤดูร้อนคุณจะไป ทะเล หรือ จะไปที่ๆเย็นกว่านี้

8. เกิดเดือนอะไร

9. คุณจะนั่งอืดอยู่ที่บ้านหรือ ออกไปเที่ยวกับเพื่อน

10. ชื่อคนที่เป็นเพศตรงข้ามกับคุณ

---=====อธิษฐาน=====---

*เริ่ม เลย*

***********

**********

*********

********

*******

******

*****

****

***

**

*

***หยุด!***

*คำตอบ*

1. สีเข้ม-เซ็กซี่ ~ สีอ่อน-หวาน น่ารัก

2. ไปกินข้าว2ต่อ2-โรแมนติค ~ ไปปาร์ตี้-ขี้เล่น

3. ชมพู-น่ารัก ~ เหลือง-ชอบเสียงดัง ~ ฟ้าอ่อน-ใจเย็น ~ เขียวน้ำทะเล-แข็งแกร่ง

4. โต้คลื่น-ว่องไว คล่องแคล่ว ~ เสก็ต-เด็ดเดี่ยว ~ สกี-กล้าหาญ

5. อู่เรือรบเก่า-น่ากลัว ~ อู่แปซิฟิค-สนุกสนาน ~ อู่วิคตอเรีย ซีเคร็ต-เซ็กซี่

6. แคลิฟอร์เนีย - คุณชอบอยู่กับคนมากๆ ~ ฟลอริดา-ปาร์ตี้ในความร้อน ~ โอไฮโอ-เงียบ เย็น

7. ทะเล-ผิวสีแทน ชอบพระอาทิตย์ ~ ที่ๆเย็นกว่านี้-ผิวสีอ่อน และ หัวโบราน

8. มกราคม-โด่งดัง ~ กุมภาพันธ์-น่ารัก ~ มีนาคม-เสียงดัง ~ เมษายน-ขี้เล่น ~ พฤษภาคม-ใจเย็นมาก

~ มิถุนายน-อารมณ์ดี ~ กรกฎาคม-เรียบง่าย ~ สิงหาคม- สนุกสนาน ~ กันยายน-เงียบ ~

ตุลาคม-กล้าแสดงออก ~ พฤศจิกายน-ชอบยุ่งเรื่องคนอื่น(ทั้งทางดีและไม่ดี) ~ ธันวาคม-อบอุ่น

9. อืดอยู่บ้าน-น่าเบื่อ ~ ไปเที่ยวกับเพื่อน-บ้าๆบอๆ

10. คนนั้นจะตกหลุมรักคุณ!!!!!

ถ้าคุณโพสกระทู้นี้ไปเว็บอื่น:

0 เว็บ...คำอธิษฐานของคุณจะไม่เป็นจิง

1-5 เว็บ....คำอธิษฐานของคุณจะเป็นจิงภายใน6เดือน

6-10 เว็บ....คำอธิษฐานของคุณจะเป็นจิงภายใน2อาทิตย์

11 เว็บขึ้นไป.....จะเป็นจิงเร็วมาาาาาาก

อยากรู้ท่ารำฟ้อนเงี้ยวจักเลยค่ะ

อยากรู้ท่ารำฟ้อนเงี้ยวจักเลยค่ะ

ชอบเพลงฟ้อนเงี้ยวมากๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ เพราะความหมายรู้สืกดีมากค่ะ

สวยจังเลยค่ะ หนูชอบ มาก ๆ ๆ ๆ ค่ะ พวก พี่ เก่ง จัง เลย ค่ะ สุด สอด

สวย จัง เลย ค่ะ หนุ ชอบ มาก เลย ค่ะ ทำไม เก่ง จัง เลย ค่ะ พี่ค่ะ ประวัติ ของ ฟ้อน เงี้ยว มี ไร มั่ง หรอ ค่ะ

^__________-^ *________* @ ____@ •••••••

•••-----••• หนุ ชอบ มาก ๆๆๆ ค่ะ สุด ยอด 5555555+

--+-+-+-+-+-+-+--

ฟ้อนเงี้ยว ก็คือ ฟ้อนชาวไทใหญ่นั่นเองครับ เพราะคนล้านนาเรียกคนไทใหญ่ว่า เงี้ยว

ขออวยชัย พุทธิไกร ช่วยค้ำ----เขียนถูกเเล้วนะครับ ถ้าตามไวยากรณือักษรล้านนา เขียนค้ำ ออกเสียง ก๊ำ

ขอบันดาลช่วยค้ำจิ่ม จิ่ม-----เเปลว่า ด้วย เช่นไปจิ่ม กินจิ่ม ฉะนั้นจิ่มควรจะถูกต้องกว่า จิมนะครับ

บ้าที่สุดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดดด

สวนกุหลาบวิทยาลัยนนทบุรี

มีแปลให้ป่าวครับอาจาร์ย

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท