บันทึกนี้จะนำเสนอหัวข้อที่ 3 ของการถอดบทเรียนครั้งที่แล้วนั่นคือบทวิเคราะห์การสนทนาของแต่ละกลุ่มศูนย์โดยรวบรวมจากวิทยากร (ศิลาและหนุ่มหล่อ) FA และผู้สังเกตการณ์

3. การวิเคราะห์การสนทนาแต่ละกลุ่ม (ศูนย์)

   3.1 ศูนย์ใจ

1. พฤติกรรมการสนทนา   

การสนทนาภายในกลุ่มมีความต่อเนื่อง ถ้อยทีถ้อยอาศัย และสามารถพูดฟัง และยอมรับซึ่งกันและกันได้เป็นอย่างดี  โดยมีความเห็นจากผู้สังเกตการณ์ว่าเป็นการพูด หยุดฟังเห็นด้วยซึ่งกันและกัน และพูดต่อเนื่องกันไปเป็นลูกโซ่ไม่สะดุด แต่อาจจะยังไม่เกิดกระบวนการไตร่ตรองสิ่งที่ฟังมา ก่อนที่จะพูด และจึงยังไม่มีการต่อยอดความคิด 

2. บทบาทของสมาชิกในวงสนทนา    

มีการเริ่มต้นพูด และฟังอย่างฉันท์มิตร ไม่มีการกระตุ้นให้ใครคนใดคนหนึ่งพูด ทุกคนมีบทบาทในการแลกเปลี่ยนการพูด และฟังกันอย่างเท่าเทียม มีท่าทีเต็มใจที่จะพูด และฟังกันอย่างไม่กังวลใจ บรรยากาศโดยรวมจะมีความเป็นกันเอง สบายใจ            

3. เนื้อหาจากการสนทนา   

จะเป็นการเสนอแนวคิดโดยคนใดคนหนึ่ง และสนับสนุนต่อเนื่องกันไป เนื้อหาก็จะนำมากล่าววนซ้ำ ไม่เป็นระบบขั้นตอนความคิดแบบตรรกะ แต่สามารถสรุปได้ประเด็นเดียวกันคือการทำงานที่มีลักษณะหมุนเวียน (Rotation) ทำงานในส่วนงานอื่น ๆ ของหน่วยงานเพื่อเรียนรู้งานต่าง ๆ และในการทำงาน ผู้เข้าร่วมอบรมทุกคนควรรู้จักประหยัดค่าใช้จ่าย ต้นทุนต่าง ๆ

3.2    ศูนย์สมอง

1. พฤติกรรมการสนทนา

การเริ่มสนทนาจะเริ่มได้เร็ว แต่จะเริ่มและหยุดเป็นช่วง  ๆ โดยเริ่มจากการพูดทีละคน และก็หยุดหายไป แล้วก็เริ่มใหม่เป็นระยะ ๆ ซึ่งจากการสอบถามสมาชิกบางคนในกลุ่ม ทราบว่ามีอาการเกร็งและกังวลที่มีผู้สังเกตการณ์ภายนอกที่ไม่คุ้นเคยกันมาก่อน   และจากการสังเกตการณ์ มีบางคนมีอาการหันหลังคอยดูว่ามีใครนั่ง/ยืนฟังอยู่ข้างหลังหรือไม่

2. บทบาทของสมาชิกในวงสนทนา

จะเริ่มด้วยสมาชิกที่มีความอาวุโสกว่า เมื่อพูดเสร็จก็จะมีลักษณะกระตุ้นให้คนในวงพูด  ถ้าหากใครเริ่มพูดและอาจจะพูดอะไรผิด คนอื่นขำ คนนั้นก็จะหยุดพูดและทำให้คนอื่นอาจจะไม่กล้าพูด ก็จะเป็นการทำให้ช่วงสนทนาหายไปสักระยะ แล้วก็เริ่มกลับมาพูดใหม่ด้วยสมาชิกที่มีความอาวุโสกว่าเป็นผู้กระตุ้นวงสนทนา สมาชิกคนอื่นก็ตั้งใจฟัง แล้วก็พูดต่อกันไป                         

3. เนื้อหาจากการสนทนา  

จะเป็นการเสนอแนวคิดของแต่ละคนที่จะเปลี่ยนแปลงในรูปแบบต่าง ๆ  ไม่ได้มีลักษณะนำแนวคิดของผู้พูดคนก่อนไปคิดไตร่ตรองและต่อยอดความคิด แต่จะเป็นการพูดที่เสนอความคิดขึ้นใหม่ กล่าวคือในขณะที่ฟังผู้พูดพูดอาจจะคิดเรื่องที่ตนเองจะพูดต่อไปมากกว่า แต่ก็สามารถสรุปเนื้อหาหลักที่ได้เป็นสองประเด็นใหญ่ ได้แก่ 1) การลดงบประมาณ ประหยัดค่าใช้จ่าย และ 2) การเปลี่ยนตัวเองให้ทันต่อสถานการณ์ใหม่ ๆ

3.3 ศูนย์ท้อง (น้อย)

1. พฤติกรรมการสนทนา   

การสนทนาภายในกลุ่มจะเริ่มต้นได้ช้า ช่วงแรกจะเงียบอยู่นาน และจะมีลักษณะส่งสายตาไปให้สมาชิกในวงที่เป็นคนมีนิสัยกล้าพูดให้เป็นฝ่ายเริ่มพูดขึ้นก่อนและจะใช้เวลาในการตีโจทย์หัวข้อสนทนา “CHANGE” อยู่นาน จากนั้นก็จะเป็นการพูด และก็เงียบหายไป และก็พูดขึ้นใหม่ โดยผู้พูดมักเป็นคนเดิมไม่กี่คน และจะเป็นรูปแบบวงสนทนากาแฟ แต่ท่าทางทุกคนมีความสนุกสนานร่าเริง คนพูดก็อยากพูด คนฟังก็อยากฟังมากกว่าพูด

2. บทบาทของสมาชิกในวงสนทนา    

มีการเริ่มต้นโดยคนพูดที่มีบุคลิกกล้าแสดงออก จากนั้นก็จะมีผู้อื่นพูดต่อในลักษณะคนละประเด็นตามที่ตนเองถนัด  โดยจะมีสมาชิกที่พูดจำนวนหนึ่ง ส่วนใหญ่จะนิ่งฟัง และมีบางคนไม่พูดอะไรเลย            

3. เนื้อหาจากการสนทนา  

สรุปประเด็นที่สมาชิกกลุ่มให้ความสำคัญคือไม่เปลี่ยนแปลงตนเองแต่จะนำเรื่องเทคโนโลยีเข้ามาเปลี่ยนแปลงทำให้เกิดประสิทธิภาพในการทำงานมากยิ่งขึ้น การสนทนาแม้จะไม่เกิดการไหลของความหมายตามกระบวนการ Dialogue แต่มีข้อสังเกตจากผู้สังเกตการณ์ว่ามีการไหลของความหมายตามธรรมชาติของกลุ่มที่สมาชิกส่วนใหญ่เน้นการลงมือปฏิบัติ การแก้ไขปัญหาที่เป็นรูปธรรม และมีความเข้าอกเข้าใจภายในกลุ่มแม้จะมีบางคนพูดน้อยหรือไม่พูดเลย ซึ่งจากการตรวจสอบแบบการประเมินผล สมาชิกบางคนในกลุ่มท้อง (น้อย) แสดงความคิดเห็นว่ามีความเข้าใจผู้พูดคนอื่นเป็นอย่างดีแม้ตนจะไม่ได้พูดอะไรและเป็นเพียงผู้ฟังโดยตลอด

3.4    ศูนย์ท้อง (ใหญ่)      

1. พฤติกรรมการสนทนา   

การสนทนาภายในกลุ่มเหมือนวงสนทนาสภากาแฟ ผลัดกันพูดและฟัง โดยที่ยังมีการพูดแทรก ไม่รอให้คนอื่นพูดจนจบ และบางคนจับกลุ่มเล็ก ๆ คุยกันเองในกลุ่มใหญ่ ผ่านไปสักระยะจึงเริ่มมีการฟัง และพูดตามกระบวนการ Dialogue บ้างเล็กน้อย  ส่วนใหญ่การสนทนาจะมีเสียงดังจอแจ ไม่มีการครองเวที แต่มีบรรยากาศการสนทนาที่เป็นมิตรพูดเสริมซึ่งกันและกัน

2. บทบาทของสมาชิกในวงสนทนา   

มีการแบ่งชัดเจนระหว่างคนที่พูดและคนที่ฟังโดยกลุ่มคนที่พูดก็จะเป็นฝ่ายพูดโดยส่วนใหญ่ และอีกกลุ่มก็จะเป็นฝ่ายฟัง ซึ่งจะคิดใคร่ครวญตามหรือไม่ วิเคราะห์ไม่ได้เพราะไม่ได้แสดงความคิดเห็นให้ปรากฎ มีสมาชิกคนหนึ่งอ่านกระดาษเหมือนมีการเตรียมตัวไว้ล่วงหน้าด้วยตัวเอง            

3.  เนื้อหาจากการสนทนา  

จับประเด็นไม่ค่อยได้ เพราะต่างคนต่างเสนอประเด็นขึ้นมาใหม่ แม้ไม่ค่อยฟังอย่างไตร่ตรองคนที่กำลังพูดอยู่ก็ตาม แต่ก็มีความเข้าใจในเนื้อหาที่สมาชิกคนอื่น ๆ พูดเสมือนมีจุดร่วมเดียวกันคือมุ่งเน้นความสามัคคีในหน่วยงาน  ซึ่งผลสรุปของประเด็นที่ได้จากสมาชิกในกลุ่มก็คือต้องการให้ปรับเปลี่ยนตัวเองให้สอดคล้องกับสภาวะแวดล้อมและเน้นความสามัคคี และอยากให้ผู้ใหญ่มีการถามไถ่ปัญหางานต่าง ๆ  ไม่ควรจะรอให้ลูกน้องเข้าไปรายงานฝ่ายเดียวเพื่อป้องกันมิให้แก้ไขปัญหาล่าช้าเกินไป

บันทึกต่อไป จะเป็นหัวข้อที่ 4 บทสรุป ข้อสังเกตและข้อเสนอแนะ