ศึกษานิเทศก์ ถือเป็นผู้นำทางการศึกษา เป็นนักวิชาการที่มีบทบาทสำคัญในการ “คอยกระตุ้น สนับสนุน ชี้แนะ ทิศทาง หรือเทคนิควิธีในการจัดการเรียนการสอนให้แก่ครู-คณาจารย์ หรือบุคลากรทางการศึกษา ในสถานศึกษา” นอกจากการนิเทศงาน ด้วยการสอนงาน  การให้คำปรึกษา  การจัดอบรม สัมมนา การผลิตสื่อเสริมความรู้แก่ครู  การนำเสนอสาระน่ารู้ผ่านช่องทางต่าง ๆ เช่น บทความทางวิชาการ การนำเสนอต่อที่ประชุม  การนำเสนอผ่านเว็บไซด์ ฯลฯ ในทัศนะของผู้เขียนเห็นว่า สิ่งหนึ่งที่ศึกษานิเทศก์ควรมีทักษะอีกประการหนึ่ง  คือ  การจัดทำชุดโครงการวิจัย และการบริหารจัดการในฐานะหัวหน้าชุดโครงการวิจัย โดยมีครู-คณาจารย์ เป็นทีมงานวิจัยหรือเป็นผู้ร่วมรับผิดชอบดูแลโครงการวิจัยย่อย ๆ ในชุดโครงการวิจัย  ดังตัวอย่างต่อไปนี้

        ชุดโครงการวิจัย เรื่อง  รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานในกลุ่มวิชาอาชีพ ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานนทบุรี เขต 2   ประกอบด้วย 5 โครงการย่อย คือ 1) การจัดการเรียนรู้แบบโครงงาน วิชา งานประดิษฐ์ดอกไม้สด ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียน....  2) การจัดการเรียนรู้แบบโครงงานวิชา งานใบตอง ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียน.....  3) การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน วิชา การปลูกพืชสมุนไพร ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียน....ฯลฯ (มีครูเข้าร่วมโครงการ 5 คน  สอนคนละโรงเรียน  คนละวิชา  แต่เป็นวิชาในกลุ่มวิชาอาชีพทั้งหมด ครูแต่ละคน ถือเป็นเจ้าของโครงการวิจัยย่อย ที่มีลักษณะของการวิจัยและพัฒนาหรือการวิจัยเชิงทดลอง ซึ่งครูทั้ง 5 คน จะต้องเขียนรายงานการวิจัยเป็นเล่มของตนเองให้แล้วเสร็จ  ก่อนที่ศึกษานิเทศก์ หัวหน้าชุดโครงการจะเขียนรายงานการวิจัยในภาพรวม

        ชุดโครงการวิจัย เรื่อง การพัฒนาชุดเสริมทักษะพื้นฐานเพื่อการเรียนวิชาคณิตศาสตร์ ในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย  มีครูร่วมโครงการ 4 คน แต่ละคนจัดทำชุดเสริมทักษะพื้นฐานก่อนเรียนเรื่องใด ๆ ในวิชาคณิตศาสตร์ ตามที่ตนเองเคยประสบปัญหาในการสอน เช่น  ครูคนที่ 1 ทำการวิจัยเรื่อง “การพัฒนาชุดเสริมทักษะคณิตศาสตร์พื้นฐานก่อนเรียน เรื่อง ทฤษฎีความน่าจะเป็น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียน....”   ครูคนที่ 2 เรื่อง “การพัฒนาชุดเสริมทักษะพื้นฐานก่อนเรียน เรื่อง  สมการกำลังสอง  สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียน.....”  ฯลฯ    หลังจากครูแต่ละคนทำการวิจัยแล้วเสร็จ และเขียนรายงานการวิจัยเล่มของตนเอง เรียบร้อยแล้ว  ศึกษานิเทศก์หัวหน้าชุดโครงการวิจัย จะเขียนรายงานการวิจัยในภาพรวม โดยนำเสนอผลให้เห็นว่า การจัดทำชุดเสริมทักษะพื้นฐานเพื่อการเรียนคณิตศาสตร์เรื่องใด ๆ มีผลดีต่อเด็กหรือไม่ มากน้อยเพียงใด

        การทำการวิจัยในลักษณะของชุดโครงการวิจัย โดยมีศึกษานิเทศก์เป็นหัวหน้าชุด จะเกิดผลดี คือ 1) เป็นการนิเทศงานแบบร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมปรึกษาหารือ  2) ทุกคนที่ร่วมในการวิจัย มีผลงานวิจัยเป็นของตนเอง สามารถนำเสนอเป็นผลงานทางวิชาการเพื่อเลื่อนวิทยฐานะได้   3) ศึกษานิเทศก์จะมีความรู้แตกฉาน มีองค์ความรู้สำหรับการนิเทศเพิ่มมากขึ้นเป็นลำดับ 4) ครู-อาจารย์ จะมีเพื่อนคู่คิด  ทำให้งานวิจัยไม่ใช่เรื่องยาก  ทำให้ได้องค์ความรู้และประสบการณ์ในการสอนเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในที่สุด จะสามารถชี้นำตนเองในการพัฒนางานได้   ฯลฯ(พรรณนาไม่หมด)

       ในความคาดหวังของผม ผมคิดว่า ในแต่ละรอบปี ศึกษานิเทศก์แต่ละคน น่าจะร่างชุดโครงการวิจัย และ ประกาศรับสมัครครูเข้าร่วมในชุดโครงการวิจัย อย่างน้อยปีละ 1 ชุดโครงการ