เมื่อวันเสาร์ที่ 5 ก.พ. 54 ผมได้มีโอกาสผมกับคุณ อรุณ(น้องตั้ม) เกษตรกรหนุ่มไฟแรงเเห่งท่าตะโก จ.นครสวรรค์ ด้วยวัยเพียง 27 ปี แต่ความคิด ความอ่าน การกระทำล้ำหน้า จริงๆ ครับ
คุณอรุณ เป็นตัวอย่าง ของการเปลี่ยนเเปลงในพื้นที่ บางคนหาว่าเค้าบ้า (เพราะทำไม่เหมือนคนอื่น) แต่ผมว่า เค้าเข้าท่าดี ที่เเหละ เกษตรกรรุ่นใหม่ ที่เข้ามารองรับการเปลี่ยนเเปลง ในสถานการณ์ที่โลกบีบไทย ทำเกษตรอินทรีย์ ตอบรับกระเเสอาหารสุขภาพ ความปลอดภัยต่อสิ่งเเวดล้อม ผู้ผลิต และผู้บริโภค ...
จึงถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี ที่วันนี้ผมขอนำมานำเสนอ ในตอน "เกษตรกรหนุ่มหัวก้าวหน้า เเห่งท่าตะโก กล้าที่จะเปลี่ยน กล้าที่จะเริ่ม กล้าที่จะทำ กล้าที่จะนำ"
ในขั้นต่อไป คุณอรุณวางเเผนไว้ ว่า จะเริ่มทำให้กลุ่มที่รวมตัวกันอยู่หลวมๆจำนวน 25 ราย(คุณอรุณอายุน้อยสุดในกลุ่ม) บนพื้นที่การเพาะปลูกข้าว ร่วม 1,000 ไร่ จะกระชับพื้นที่ ให้มีความเเข็งแรงมากขึ้น บนการพึ่งพาสิ่งแวดล้อมรอบตัว และทรัพยากรพื้นที่ "ผลิตข้าวพันธุ์ ข้าวปลอดสาร เเพคถุงขายเอง ด้วยกระบวนการจัดการภายในหมู่บ้าน แบบเบ็ดเสร็จครบวงจร ซึ่งจะก่อให้เกิดการจ้างงาน การสร้างรายได้ภายในชุมชน เกิดเป็นความมั่นคงร่วมกัน...
อ่านบันทึกที่เกี่ยวข้อง ย้อนหลังได้ที่ สารบัญ ครับ
http://www.mosothai.com/news_detail.php?id=55
จะคอยติดตามรับทราบผลความก้าวหน้าครับ
ระบบ SRI ได้ถูกนำมาปรับให้เหมาะกับนาดำของภาคอีสานแล้ว ที่ มทส. โคราช
ชื่นชอบบันทึกนี้ครับ เป็นการเพิ่มผลผลิต โดยการลดต้นทุน
ขอแลกเปลี่ยนบทเรียนที่ได้เรียนรู้จากเกษตรกรส่วนใหญ่ ก็คือว่า
"ทำแล้วดี "กับ "ทำแล้วได้" ไม่เหมือนกัน ...
ทำเกษตรอินทรีย์ ทำแล้วดี...ระยะยาว เค้ามองว่าอย่างงั้น (ต้องมีความมุ่งมั่นมาก)
ทำเกษตรเคมี หรือเชิงเดียว ทำแล้วได้ เป็นระยะสั้น... ต้องรีบผลิตเพื่อใช้หนี้...
"ถ้าจะทำแล้วได้และดี" คือ ทำสองเรื่องควบ เริ่มต้นที่บัญชี ครัวเรือน ครับ
เกษตรกรส่วนใหญ่จ่ายเงินไปแบบไม่รู้ตัว และไม่ได้วิเคราะห์
ทำให้เกิดการขาดทุน ตามมาด้วยหนี้สิน ทำให้หยุด ไม่ได้ ต้องเข้าสู่วงจรอุบาทว์ "หนี้ จน เจ็บ"
เกษตรกรที่หยุด มาทำปลอดสารหรือ อินทรีย์ได้ ...คือ เจอ "จุดพลิกผัน" อาทิ
1."knock คา ไร่นา" ขณะกำลังฉีดยา โชคดีที่รอด จึงได้กลับตัวกลับใจทัน (ที่ไม่พื้นก็เยอะ)
2."เริ่มทำบัญชีครัวเรือน" เริ่มมีข้อเท็จจริง - รู้จ่ายที่จำเป็น รู้จักลด อะไรที่สามารถทำเองได้ -ปุ๋ยคอก น้ำส้มควันไม้ ปุ๋ยหมัก ต่างๆเหล่านี้
3.ยอมรับเทคนิคและวิธีการใหม่ๆ ทำให้ได้เปรียบเทียบ กับที่เคยๆทำมา...
พอเกษตรกร "เริ่มมีเงินเหลือเก็บ" จะใจเย็นพอที่จะพินิจพิเคราะห์ เหตุและผล ได้ว่า ที่ผ่านมา เราเพาะปลูก เราผลิตไปเพื่อใคร ทำเพื่ออะไร ธรรมชาติสิ่งแวดล้อม จะอยู่อย่างสมดุลได้อย่างไร อนาคตลูกหลานจะกลับมาต่อยอด ได้อย่างไร ...
แต่คนที่คิดแบบนี้ได้ อย่าปล่อยให้โดดเดียวครับ ต้องส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่ม หรือสนับสนุนต่อยอด และเป็นกำลังใจ ให้เป็นประโยชน์ต่อคนอื่นๆต่อไป ...
สำหรับ S.R.I เป็นหลักการ ที่ดีมากครับ รองรับ เรื่องอาหารขาดเเคลน +การจัดการน้ำ
แต่จะเป็นการจำกัดความแคบเกินไปในทางปฏิบัติหรือไม่ "สำหรับการปลูกต้นเดี่ยว"ในบริบท ของแรงงานที่ขาดเเคลน และหอยเชอรี่ ที่ยังไม่หมดไปจากนา..
SRI พัฒนามาจากประเทศที่ยังมีแรงงานเกษตรมาก แต่ผลิตอาหารไม่เพียงพอต่อการบริโภค อย่างมาดากัสการ์ การทำอย่างปราณีต จึงทำได้สำหรับ ครัวเรือนที่มีที่นาน้อย และมีแรงงานเหลือ หรือในกลุ่มหมู่บ้าน ยังคงเหลือภาพของการลงแขกทำนาร่วมกัน
หลักมีอยู่ 1.ใช้ต้นกล้าอายุน้อย วิธีปักดำ เว้นระยะการปลูกให้เหมาะสม เป็นแถวเป็นแนว
ให้ข้าวดึงศักยภาพตัวเองออกมาอย่างเต็มที่ จากการเเตกลำ ขยายกอ
ที่สำคัญ 2.คือการ จัดระบบน้ำ เปียกสลับเเห้ง เพื่อให้ระบบรากข้าวได้ทำงานอย่างเต็มที่ (เมื่อปล่อยให้เเห้ง หญ้าก็จะขึ้น ) กรณีมีหญ้าขึ้น ก็ใช้ rotary weeder จัดการ ซัก 2-3 รอบ ลดการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืช
สำหรับเมืองไทย SRI อาจจะเหมาะสำหรับภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
แต่สำหรับภาคกลาง เหนือล่าง ภาคเหนือ ที่นาจำนวนมาก แรงงานน้อย ชลประทานทั่วถึงกว่ามาก (เคยแนะนำเกษตรกร ปลูกข้าวต้นเดี่ยว เจอสวนมาบอกว่า "ทำได้นะ แต่ดำ แค่ งานเดียว ก็จอดแล้ว แก่แล้วก้มไม่ไหว ลูกก็ไม่เอาด้วย" ) จึงเหมาะสำหรับการใช้ "เครื่องจักร ปักดำ" เข้ามาช่วย โดยใช้จำนวน ต้นต่อกอ น้อย (ญี่ปุ่น และจีน พัฒนามาจากการตีตารางปลูกข้าว ใช้คนปักดำ มาเป็นเครื่องจักรแทน วิ่งเป็นร่อง รองรับแรงงานขาดแคลน และความมั่นคงทางอาหาร) และจัดระบบชลประทานที่เหมาะสมเข้ามาช่วย (เปียกสลับเเห้ง หรือ AWD ของ IRRI ช่วย ) ครับ
ซึ่งรูปแบบการส่งเสริมเทคโนโลยีปักดำ ดังกล่าว จะไม่ขัดแย้งทางความคิดของเกษตรกร (ที่จะให้กลับมาใช้แรงงานซึ่งหายาก ทำนาแบบปราณีต สำหรับคนที่มีนา จำนวนมาก)
และการปักดำ จะเป็น critical mass ได้ง่ายกว่า และทำได้ในวงกว้าง เป็นการเพิ่มพื้นที่ ลดการใช้ปัจจัยการผลิต เมล็ดพันธุ์ สารเคมีในนา ได้มาก ทำให้สิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตเกษตรกรในนาระยะสั้น-ยาวดีขึ้น ครับ
ส่วนเเหนเเดง กับสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน ตอนนี้กำลังศึกษาร่วมกับเกษตรกรที่ใช้เทคโนโลยีปักดำ ...คืบหน้าอย่างไร จะเพิ่มในบันทึกต่อไปครับ
ขอบคุณอาจารย์ครับ ...
อ่านเรื่องน้องอรุณ(ตั้ม)เกษตรกรหนุ่มไฟแรงเเห่งท่าตะโก จ.นครสวรรค์ แล้วอยากไปดูผลงาน และปรึกษาหารือเรื่องกากรทำนาข้าว เพื่อเพิ่มความรู้และประสบการณ์
คุณต้นกล้า เจ้าของบล็อกนี้ช่วยประสานให้ด้วยสิครับ
ส่งข่าวสารกันทางเมล์ [email protected] นี้ครับ
ผมมีโอกาสเข้ามา กทม. มาอ่านเมล์ได้เฉพาะ อาทิตย์และจันทร์ 2วันเท่านั้น
อีก5วันอยู่ที่หนองจอก กทม. ไม่มีโทรศัพท์ไม่มีอินเทอเนต ไม่มีน้ำประปา
ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะคุณต้นกล้า เดี๋ยวจะไปดูค่ะ ชื่นชมคุณอรุณ หนุ่มไฟแรง
ท่าตะโกห่างบ้านราว 40 กม. อยากรู้รายละเอียดว่าอยู่ตำบลอะไร หมู่อะไร
ที่นาดิฉันอยู่ที่บ้านอ่างหิน ต.หนองปลิง อ.เมือง
ปลูกข้าวก็ไม่ได้คุณภาพ(จากภาพ)ชาวบ้านปลูกค่ะ ไม่ได้ปลูกเอง ต้นล้มระเนระนาด
อยากจะหันมาปลูกให้ถูกหลักวิขาการเหมือนกัน และสอนชาวบ้านด้วยค่ะ
ขอบคุณพี่ nana งาน พสว.ศอ.8 ผมตอบกลับทาง mail แล้วนะครับ
สวัสดีค่ะคุณต้นกล้า
สวัสดีค่ะ
เป็นแบบอย่างของคนหนุ่มรุ่นใหม่นะคะ ขอเป็นกำลังใจค่ะ บันทึกของต้นกล้ามีประโยชน์ต่อสังคมปัจจุบันมากนะคะ
ขอขอบคุณค่ะ
พี่คิม เด็กรุ่นใหม่ ต้องได้เรียนรู้ หลักการ แนวความคิด ลงสู่การปฏิบัติจริงในเเปลงนา ในตลาดสินค้าเกษตร ด้วยครับ แบบว่า ถ้าโรงเรียนอยู่ในพื้นที่ ที่ปลูกพืชอะไรเป็นหลัก
หลักสูตรโรงเรียนต้องสอดรับ และพัฒนาทั้งด้านการผลิต การตลาด ตรงตามฐานทรัพยากรพื้นที่ +การนำเทคโนโลยีที่เหมาะสม มาปรับใช้ ด้วยครับ
ขอบคุณพี่คิมครับที่เป็นกำลังใจให้เสมอมา ...
ขอบคุณที่นำเรื่องราวดีๆมาแบ่งปันค่ะ..ถ้าสามารถขยายผลให้ได้เรียนรู้และปฏิบัติอย่างกว้างขวาง จะเป็นคุณูปการต่อการเกษตรของไทยเป็นอย่างยิ่งนะคะ
ชอบเครื่องพรวนหญ้าจัง ใช้งานง่ายๆ ไม่ต้องมีอะไรมาก แต่ได้ประสิทธิภาพ ได้ออกกำลังกายอีกด้วย
ขอขอบคุณ คุณต้นกล้า ที่นำข้อมูลดี ๆมาฝาก
ผมอยากติดต่อไปที่คุณอรุณ เรื่อง Rotary weeder อยากได้มาใช้บ้าง รบกวนคุณต้นกล้าช่วยกรุณาแจ้งที่อยู่ของคุณอรุณ ให้ผมทางอีเมลนะครับ ขอบคุณครับ
-สวัสดีครับ....
-สบายดีนะครับ....
-วันก่อนไปร่วมงานรณรงค์เพลี้ยแก้งมันสำปะหลังที่โคราช...
-เก็บภาพ มัน ๆ มาฝากครับ
สวัสดีค่ะ
I hope your Valentine’s Day is great.
I hope it’s quite a treat.
I hope you have a happy day
Filled with things so sweet.
ขอให้มีความสุขในงานที่รัก และมีรักในงานที่ชอบค่ะ
ขอบคุณ คุณต้นกล้า ที่กรุณาส่งข้อมูลต่าง ๆ ไปให้ และยินดีมากที่ได้รู้จักคุณต้นกล้าครับ
มาชวนไปอ่านที่นี่ ไปเยี่ยมมาแล้ว คุณกมล สังข์อ่อน
แต่หมาดุมาก เดินชมไม่ทั่วค่ะ ไว้ตอนเกี่ยวข้าวจะไปดูใหม่
พี่ยังไม่ได้รับเมล์ข้อมูลคุณอรุณค่ะ
ขอบคุณค่ะ
น่าชื่นใจจริงๆ อาม่าขอเก็บไว้ในทำเนียมเกษตรกรหนุ่มในดวงใจค่ะ เป็นตัวอย่างที่ดีมากๆ นี่ก็เดือนมีนาคมแล้วผลผลิต......อาม่ากำลังฟังข่าวดีค่ะ
ขอบคุณที่นำความรู้นี้มาเผยแพร่ สนใจเคริ่องweederค่ะอยากทราบวิธีทำจัง อยากเอาไปลองใช้สำหรับหน้านาที่จะมาอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า แต่ว่าที่นาคงทำแห้งสลับเปียกไม่ได้คงอาศัยแต่นำ้้้ฝน ถ้านำ้ในนามีเยอะๆนี่จะใช้เครื่องนี้ได้ไหมคะ
หาซื้อได้ที่ใหน rotary weeder ใครทำขายหรือมีข้อมูลช่วยหน่อยเถอะ ติดต่อกลับ สุวัฒ 086-8847808