การเล่าเรียนในมหาวิทยาลัย นักศึกษาได้รับความรู้เชิงวิชาการและวิทยาการใหม่ๆ เปรียบเสมือนไฟหน้ารถยนต์ แต่การได้มาฝึกงานกับชุมชนในสภาพจริง เป็นการเติมเต็มวิชาชีวิตและสังคม นิสิตได้เรียนกับปัญหาเฉพาะหน้า ตรงจุดนี้ผมเปรียบเสมือนไฟเลี้ยวและไฟท้าย ที่ช่วยเสริมความแข็งแรงและปลอดภัยให้กับลูกหลานของเรา อย่างน้อยจะได้ทำงานร่วมกับชุมชนอย่างเข้าใจเข้าถึง เป็นการเรียนรู้วิธีปรับบทบาทนักวิชาการสายพันธุ์ใหม่ ให้ทำงานได้ทั้งแบบลูกกรุงและลูกทุ่ง อีกทั้งทำให้เกิดความร่วมมือพัฒนาการศึกษาอิงระบบ!

นักศึกษาบ้านเราขาดประสบการณ์ตรงจุดนี้ จบไปแล้วต้องให้องค์กรที่รับเข้างานฝึกอบรมกันใหม่ เพราะความรู้ที่ใช้ จำเป็นต้องเรียนรู้ผ่านประสบการณ์มาบ้าง ถ้าใครได้ออกไปเรียนรู้ภาคสนามตั้งแต่สมัยยังเป็นนิสิต จะสามารถเชื่อมโยงประสบการณ์เข้ากับทักษะใหม่ๆเฉพาะหน้าได้ดี

ยุคนี้มีเครื่องมือ ให้นักศึกษาค้นคว้าแหล่งวิทยาการได้สะดวก ถ้าสอนวิธีค้นความรู้ให้นักศึกษา ครูบาอาจารย์ก็จะลดชั่วโมงสอน นอกจากเบาแรง มีเวลาไปทำผลงานวิจัยใหม่ๆแล้ว ยังมีเวลานำนักศึกษาลงไปจัดค่ายบัณฑิตอาสา เท่าที่ทราบมีองค์กรกิจกรรมนิสิตบางแห่งได้ดำเนินการเรื่องนี้อยู่บ้างแล้ว แต่ไม่ค่อยได้รับความสำคัญจากคณะผู้บริหารเท่าที่ควร ..ยังทำแบบรีๆข้าวสาร สองทะนานข้าวเปลือก

กลุ่มกิจกรรมเหล่านี้ทำไปเพราะใจรัก เพราะตระหนักว่าการเรียนรู้เชิงสังคมนั้นมีความหมายต่อเขามากนัก ยกตัวอย่าง เช่น เจ้าลูกชาย “แผ่นดิน” นำนักศึกษาสายกิจกรรมไปร่วมสันทนาการ จัดหมอลำซิ่งในวันที่เราไปนอนในหมู่บ้าน ผมได้เห็นไมตรีจิตระหว่างนักศึกษากับพี่ป้าน้าอาโต้กลอนลำกันอย่างสนุก ก็รู้ว่า..มันเป็นเช่นนี้หนอ ..การเรียนรู้ที่มีชีวิตชีวา มีความสุข มีความหมายทั้งต่อตนเองและสังคม

เมื่อหลักสูตรยังไม่ขยับ วิธีที่จะยืดหยุ่นให้ลูกศิษย์ได้ออกไปแสวงหาทักษะวิชาการด้วยตนเอง ขึ้นอยู่กับอาจารย์แต่ละท่านจะมองเห็นความสำคัญ อาจจะทำอย่างที่ ผ.ศ.ดร.ภาวินี ภักดี แห่งคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้ทดลองส่งนักศึกษามาที่นี่

เป็นการเพิ่มอ๊อฟชั่นให้กับลูกศิษย์ได้อีกทางหนึ่ง.

สรุป ช่วงนี้ มหาชีวาลัยอีสานเก็บตกชุดความรู้ประมาณ5 ประเด็น

·         ค้นหาวิธีอบรมเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงให้ได้ผล

·         ค้นหาวิธีฝึกอบรมวิทยากรกระบวนการ

·         ค้นหาตัวช่วย พื้นที่ตัวอย่าง เพื่อกระตุ้นความคิดความเข้าใจผู้เข้าอบรม

·         ค้นหากระบวนการฝึกงานนิสิตนักศึกษา

·         ค้นหาวิทยากรเชิงวิชาการผ่านพันธมิตรคนแซ่เฮ

ถามว่า นักศึกษาจะได้เรียนรู้อะไร?

1.   ถ้าเป็นนักศึกษาครูเขาเรียกว่าฝึกสอน แต่นิสิตคณะอื่นน่าจะเป็นการฝึกทบทวนวิทยายุทธที่เรียนมา

2.    ได้ฝึกซ้อมวิธีทำงานกับภาคประชาสังคม

3.    ได้พบปะกระบวนการจัดฝึกอบรมเกษตรกร

4.    ได้เรียนรู้วิธีทำสื่อ ประมวลผล การออกแบบเนื้อหาหลักสูตร

5.    ได้ฝึกทดลองทำหน้าที่วิทยากรกลุ่ม

6.    ได้เรียนรู้สภาพจริงในบรรยากาศระหว่างการอบรมเกษตร

7.   ได้จัดกิจกรรมสาธิตลูกผสมระหว่างวิชาการกับวิชาเกินของแหล่งเรียนรู้

8.    ได้สะท้อนวิชาการ เข้าไปหาอาชีพ เพื่อให้เกิดวิชาชีพ

9.    ได้พบปะ วิทยากรมืออาชีพที่หลากหลาย

ป่วยการที่จะเขียนคำขวัญสวยหรู..

มหาวิทยาลัยมีปณิธารสนองการศึกษาและวิจัยท้องถิ่น

แต่ไม่เบิ่งตาแลออกนอกรั้วสถาบัน