ตลอดช่วงเวลาในประวัติศาสตร์ ไม่ว่าดินแดนมะริด ทะวาย ตะนาวศรี จะตกอยู่ภายใต้การปกครองของใคร หรือมีการขีดเส้นแบ่งเขตแดนเช่นใดก็ตาม อาจมีผู้คนที่ถูกกวาดต้อนไปเป็นเชลยศึก หรือไปมาเพื่อทำกิน จนมีผู้คนปะปนกันหลายชาติพันธุ์ ทั้งกะเหรี่ยง มอญ แขก พม่า แต่หลายพื้นที่ได้ทิ้งหลักฐานไว้ให้เห็นว่าคนติดแผ่นดินที่อาศัยอยู่ที่นั่น คือคนไทย โดยเฉพาะที่ตะนาวศรี ซึ่งมีคนไทยอยู่ไม่ต่ำกว่า ๓๐,๐๐๐ คน กระจายอยู่ใน ๕ ตำบลหลัก เช่นที่ตำบลสิงขร เป็นแหล่งคนไทยล้วนๆ ที่ไม่มีกลุ่มอื่นปะปน

            คนไทยตะนาวศรีหรือที่เรียกว่าไทยนอก เป็นคนไทยท้องถิ่นดั้งเดิม พูดภาษาปักษ์ใต้สำเนียงเดียวกันกับชาวบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เพราะเป็นเครือญาติและไปมาค้าขายติดต่อกันมาช้านาน  ส่วนคนไทยที่อื่นเช่นที่มะริด แม้จะพูดภาษาไทยสำเนียงต่างไปบ้าง แต่ก็ล้วนเป็นคนไทยที่ยังคงรักษาความเป็นไทยไว้อย่างเข้มข้น พูดภาษาไทยในชีวิตประจำวัน เรียนหนังสือไทย และมักส่งลูกเข้ามาบวชเรียนในเมืองไทย นอกจากนี้ยังคงรักษาวัฒนธรรมประเพณีไทยต่างๆ เช่นมโนราห์ หนังตะลุง เพลงพื้นเมือง หรือลิเกป่า เป็นต้น ที่สำคัญที่แตกต่างจากกลุ่มอื่น คือ คนไทยเหล่านี้จะมีนามสกุล ซึ่งมักตั้งตามญาติที่อยู่ฝั่งไทย

            นับตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๔๙๐ หลังจากที่พม่าได้รับเอกราชจากอังกฤษ และได้มีการปฏิวัติจัดตั้งรัฐบาลทหารโดยนายพลเนวิน ทำให้มีการปราบปรามชนกลุ่มน้อยในพม่าอย่างมาก ในจำนวนนี้มีกลุ่มคนไทย ซึ่งแม้บางส่วนจะมีสัญชาติพม่าเพราะข้อตกลงระหว่างประเทศ แต่พวกเขาก็ไม่ได้รับการปฏิบัติเท่าเทียมกับพลเมืองเชื้อชาติพม่า เช่นไม่มีสิทธิเรียนและรับราชการทหาร แต่อาจถูกเกณฑ์แรงงานหรือทำงานสนับสนุนกองทัพได้ รวมทั้งยังถูกกดขี่ขูดรีดต่างๆ ไม่ต่างจากชนกลุ่มน้อยอื่นๆ ในพม่า  คนไทยเหล่านี้จึงพากันอพยพมาอยู่กับญาติพี่น้องทั้งร่วมสายเลือดและร่วมเชื้อชาติในประเทศไทยเรื่อยมา จนถึงปัจจุบัน