SNA = Social Network Analysis เป็นการทำแผนที่ของแบบแผนปฏิสัมพันธ์ทางสังคมระหว่างสมาชิกขององค์กร และสมาชิกของเครือข่ายขององค์กร
เป็นการนำเอาการติดต่อ สื่อสาร สัมพันธ์ระหว่างบุคคล กลุ่ม เครือข่าย ชุมชน คอมพิวเตอร์ และเซิร์ฟเวอร์ ภายในระบบนิเวศธุรกิจ ตามปกติสิ่งเหล่านี้แฝงตัวอยู่ มองไม่เห็น ไม่รู้สึก SNA ช่วยให้มองเห็นสิ่งเหล่านี้เป็นรูปธรรม และช่วยให้เห็นว่าใครเป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเครือข่ายทางสังคมนี้ ใครเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านใด ใครเป็นผู้สร้างคุณค่าด้านใด ช่วยให้เป็นที่รู้กันว่าเมื่อต้องการความรู้หรือสารสนเทศหนึ่งจะติดต่อขอจากใคร
SNA
ไม่ใช่แค่วิเคราะห์เชิงคุณภาพ
แต่มีการวิเคราะห์เชิงปริมาณหรรือความเข้มข้นของการสื่อสารได้ด้วย
SNA สามารถบอกความรู้ที่มีคุณค่าต่อไปนี้
- ตำแหน่งของ node สำคัญ
ซึ่งหมายถึงบุคคลที่มีคนติดต่อสื่อสารด้วยบ่อยมาก
อันเป็นข้อบ่งชี้ว่าเขาน่าจะเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
หรืออาจเป็นผู้มีอิทธิพลทางความคิด
- นักข้ามพรมแดนความรู้ (boundary spanner)
ซึ่งทำงานเชื่อมโยงเครือข่ายและมักจะทำงานข้ามเครือข่ายด้วย
- คอขวด หรือจุดปิดกั้นการเชื่อมโยงและการไหลเวียนความรู้
- กลุ่มภายในเครือข่าย หรือกลุ่มของเครือข่าย
- ความเข้มแข็งของการเชื่อมโยงระหว่างบุคคล
แนวทางการดำเนินการ
ตัวอย่างของคำถามที่ใช้ในการทำ SNA
- บุคคลใดบ้างที่ทำหน้าที่ "ผู้เชื่อมโยง" (connector)
ที่มีความสัมพันธ์กว้างขวาง
ทั้งภายในชุมชนและภายนอกชุมชน
- แบบแผน (pattern) ของการสร้างความสัมพันธ์โดย "ผู้เชื่อมโยง"
เป็นอย่างไร
ทั้งความสัมพันธ์โดยตรงและความสัมพันธ์โดยอ้อม
-
สมาชิกของชุมชนอยู่ห่างกันกี่ช่วงเมื่อนับเป็นช่วงเชื่อมต่อ
คล้าย ๆ กับว่าคนเราสามารถสัมพันธ์กันได้แค่ 2 ช่วง
คือติดต่อกับบุคคลที่ 3 ผ่านคนที่ตนรู้จักคุ้นเคย
- ใครเป็นบุคคลที่มีระยะห่างสั้นที่สุด กับสมาชิกของชุมชนคนอื่น ๆ
- ใครเป็น "นักข้ามพรมแดนความรู้" (boundary spanner)
- ทักษะสำคัญ ๆ ของ "ผู้เชื่อมโยง" มีอะไรบ้าง
- "ผู้เชื่อมโยง"
จะช่วยเหลือคนที่ไม่ค่อยสัมพันธ์กับคนอื่นได้อย่างไร
วิธีทำ SNA
ง่ายมาก มี software มาตรฐานให้ใช้
เครือข่ายสังคมจะแน่นแฟ้นในกลุ่มบุคคลที่มีความเชื่อ คุณค่า และพฤติกรรมร่วมกัน เครือข่ายสังคมเป็นตัวช่วยให้เกิดการ ลปรร. ภายในองค์กร
KM ภายในองค์กรจะเข้มแข็งหากพนักงานรวมตัวกันเป็นกลุ่ม เครือข่ายและเชื่อมโยงเข้าหากัน
Ref. Standards Australia. Knowledge management - a guide. AS 5037 - 2005
วิจารณ์ พานิช
5 เม.ย.50
ไม่มีความเห็น