มงคลชัย วิริยะพินิจ  บอกว่าระบบอาวุโสประกอบด้วยลักษณะย่อย 5 ประการ คือ
   • ต้องเคารพเชื่อฟังผู้ใหญ่
   • สารสนเทศสื่อสารทางเดียวมาจากผู้บังคับบัญชา  
   • ไม่แสดงความไม่เห็นด้วย กับผู้บังคับบัญชา
   • เชื่อว่าผู้มีตำแหน่งสูงกว่ามีความคิดที่ดีกว่า
   • ไม่ชอบออกความคิดเห็นต่อผู้มีตำแหน่งสูงกว่า

        ลักษณะอย่างนี้เป็นอุปสรรคต่อการใช้ KM อย่างแน่นอน     ดังนั้น การใช้ KM จึงเป็นกระบวนการหลีกเลี่ยงอุปสรรคเชิงวัฒนธรรม     และเป็นกิจกรรมที่ท้าทายในลักษณะที่เอาอุปสรรคเป็นโอกาส     ต้องมองอุปสรรคเป็นโอกาส     มีเคล็ดลับในการใช้อุปสรรคเป็นโอกาส

         เมื่อใช้ KM เป็นเครื่องมือในการพัฒนางาน  พัฒนาคน  และพัฒนาองค์กร ไประยะหนึ่ง      ทั้ง “คุณกิจ” และ “คุณอำนวย” จะเป็นนัก “แสวงหาจุดแข็งจากจุดอ่อน” ไปโดยไม่รู้ตัว   

         ระบบอาวุโสเป็นสิ่งดีในแง่ของความสัมพันธ์  ความรู้สึกดีๆ ต่อกัน     เราก็ใช้แง่ดีนั้น     แต่มันเป็นอุปสรรคต่อการคิดสร้างสรรค์  ต่อบรรยากาศแนวราบ  บรรยากาศอิสระ     เราจึงต้องมีการทำความตกลง  ขอให้เวที KM เป็นเวที “ไม่มีถูก ไม่มีผิด”   “ขอให้พูดจากใจ”      หรือกำหนดกติกาใหม่ ให้คนที่อาวุโสน้อยพูดให้ความเห็นก่อน  เป็นต้น

           ผมจึงสรุป (แบบลำเอียง) ว่า ระบบอาวุโส ไม่ใช่อุปสรรคของการใช้ KM ในสังคมไทย

วิจารณ์ พานิช
27 ก.ค. 50