ผมกำลังหลงใหลหนังสือที่แต่งโดยครู Rafe Esquith  ชื่อ Teach Like Your Hair's on Fire, Penguin Books, 2007

AAR บทที่ ๓  Reading for Life

◊ ผมรู้สึกว่าครู Rafe กับผมเป็น “คนคอเดียวกัน” คือชอบเสาะหาความเข้าใจผิดในงานส่วนที่ตนมุ่งมั่นทำให้ดีใน “ระดับที่แตกต่าง” (make a difference)    นำมาหาวิธีทำให้ดีกว่า

◊ แทนที่จะมุ่งสอนอ่านให้เด็ก (ป. ๕ อายุ ๑๐ ขวบ) อ่านออกตามที่ทางการกำหนด    ครู Rafe มุ่งสอนให้เด็ก “อ่านเพื่อชีวิต” คือให้รักการอ่าน   สนุกกับการอ่าน

◊ แทนที่จะวัดสัมฤทธิผลของการเรียนอ่านแบบที่ทางการกำหนด   ครู Rafe บอกว่าควรวัดที่จำนวนครั้งของเสียงหัวเราะ  และปริมาณหยาดน้ำตา   ของเด็ก   เพราะแสดงว่าเด็กซาบซึ้งกับเรื่องที่อ่าน

◊ เด็กต้องการโค้ช หรือผู้ให้คำแนะนำ ผู้ช่วยเหลือ ให้อ่านเข้าใจ และสนุกกับเรื่องราวในหนังสือ   ต้องการคำแนะนำให้เลือกอ่านหนังสือที่เหมาะสมต่อพื้นฐานของเด็ก   คือไม่ยากหรือซับซ้อนเกินไปจนน่าเบื่อ   และตามความชอบของเด็ก   นี่คือหน้าที่ของ “ครูเพื่อศิษย์”   ที่ครูจะเรียนรู้วิธีทำหน้าที่นี้ได้ไม่รู้จบ

 
◊ แรงถ่วงความสามารถในการอ่าน ที่เป็นตัวหาผลประโยชน์จากเด็ก และถ่วงพัฒนาการเด็ก ได้แก่ ทีวี  วิดีโอเกม  ครูที่สอนห่วย  ความยากจน  ครอบครัวแตกแยก  และการไม่มีผู้ใหญ่ให้คำแนะนำ

 
◊ เพื่อให้เด็กรักการอ่าน และอ่านหนังสือสนุก เด็กต้องการผู้ใหญ่ให้คำแนะนำ

◊ การไปห้องสมุดเป็นวิธีสร้างนิสัยรักการอ่าน และเห็นคุณค่าของการอ่าน    แต่ต้องมีผู้ใหญ่ไปให้คำแนะนำ   ครูต้องไม่ใช่แค่ปล่อยให้เด็กไปห้องสมุด แล้วลงบันทึกว่าเป็นชั่วโมงเข้าห้องสมุด

  
◊ สโมสรหนังสือ (book club) ที่จัดอย่างดี   จะช่วยสร้างนักอ่าน   ช่วยให้เด็กได้พบและแลกเปลี่ยนกับ “คนคอเดียวกัน” ในด้านการอ่านหนังสือ

          อ่านหนังสือเล่มนี้แล้ว   ผมมองเห็นประเด็นที่จะทำ KM ระหว่างครูได้มากมาย   ทีม EdKM น่าจะหาหนังสือเล่มนี้มาอ่าน   เพื่อหาแนวทางส่งเสริมทักษะการทำหน้าที่ครูเพื่อศิษย์

วิจารณ์ พานิช
๔ มิ.ย. ๕๑