KM (แนวปฏิบัติ) วันละคำ  : 535. มนุษย์ ๑๒ แว่น

เรากำลังช่วยกันคิดออกแบบเวที KM ธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติครับ    ทำให้ผมคิดว่าเวทีนี้ผู้เข้าร่วมจะได้สนุกกับการเป็น “มนุษย์ ๑๒ แว่น”    เพราะธรรมนูญฯ มี ๑๒ องค์ประกอบ   แต่จริงๆ แล้ว เราจะไปฝึกเป็น “มนุษย์ ๑,๐๐๐ แว่น” มากกว่า    โดยในที่สุดแล้ว จะสูงสุดสู่สามัญ คือ เป็น “มนุษย์ไร้แว่น”

เราจะฝึกกระบวนท่า ไปสู่สภาพ “ไร้กระบวนท่า” ในเรื่อง “ระบบสุขภาพแห่งชาติ”

ฟังดูเหมือนหนังสือ หรือหนังกำลังภายในนะครับ

“แว่น” ทั้ง ๑๒ ที่ใช้ส่องดู ระบบสุขภาพแห่งชาติ ได้แก่

(๑) ปรัชญาและแนวคิดหลักของระบบสุขภาพ

(๒) คุณลักษณะที่พึงประสงค์และเป้าหมายของระบบสุขภาพ

(๓) การจัดให้มีหลักประกันและความคุ้มครองให้เกิดสุขภาพ

(๔) การสร้างเสริมสุขภาพ

(๕) การป้องกันและควบคุมโรคและปัจจัยที่คุกคามสุขภาพ

(๖) การบริการสาธารณสุขและการควบคุมคุณภาพ

(๗) การส่งเสริม สนับสนุน การใช้และการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพ

การแพทย์แผนไทย การแพทย์พื้นบ้านและการแพทย์ทางเลือกอื่น ๆ

(๘) การคุ้มครองผู้บริโภค

(๙) การสร้างและเผยแพร่องค์ความรู้ด้านสุขภาพ

(๑๐) การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพ

(๑๑) การผลิตและการพัฒนาบุคลากรด้านสาธารณสุข

(๑๒) การเงินการคลังด้านสุขภาพ 

มีระบุไว้ใน พรบ. สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔๗

ในเวทีนี้ “ของจริง” คือระบบสุขภาพแห่งชาติ    ไม่ใช่ธรรมนูญฯ    พูดใหม่ ว่า ตัว “สาระ” คือระบบสุขภาพแห่งชาติ   มีธรรมนูญฯ เป็นหีบห่อ (packaging)

เอาใหม่อีกที “ขนม” ที่เราจะเอามาช่วยกันปรุงในเวที KM คือ ระบบสุขภาพแห่งชาติ   โดยมีธรรมนูญเป็น “ใบตอง”    พรบ. กำหนดให้เราใช้ “ใบตอง” อย่างน้อย ๑๒ แบบ

เนื่องจาก “ใบตอง” เป็นของสมมติ    เราจึงสมมติอีกทีว่าเราสวมแว่นดูเนื้อในผ่านใบตอง    งงไหมครับ   

เราจะมีวิธีทำให้ผู้เข้าร่วม KM Workshop ๓๐ คนฝึกเปิดใจ เปิดปาก เปิดหู เสียก่อน   โดยการสร้างบรรยากาศที่เป็นอิสระ   ดังนั้นในช่วง ๓ วันนี้ ผู้ที่สมัครและได้รับการคัดเลือกเข้าร่วม KM Workshop ต้องปลดปล่อยตัวเองจากเรื่องกวนใจทั้งปวงนะครับ    ถ้าปิดโทรศัพท์ไม่รับเรื่องยุ่งๆ จากภายนอกได้เป็นดีที่สุด    หรือถ้าจำเป็นจริงๆ ก็ขอให้เปิดโทรศัพท์แบบไม่มีเสียง    และเวลาพูดให้ออกไปพูดห่างๆ วง    เพื่อไม่ให้รบกวนสมาธิของผู้อื่น   เราจะฝึก “ฟัง” “เสียง” ที่แผ่วเบากันครับ  

เราเชื่อว่า เมื่อผ่าน Workshop ๓ วันนี้แล้ว    ท่านจะมีความสามารถ “ฟัง” เสียง (สาระ) ได้ละเอียดขึ้น   เอามาฝึกต่อได้ และใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีค่ามาก 

หลังจากผ่าน KM Workshop นี้แล้ว    ท่านจะมีทักษะในการฟัง “เสียงที่ไร้เสียง”   มองเห็น “ภาพที่ไร้ภาพ” ได้    โดยเมื่อเอาไปฝึกต่อ ท่านจะมีความสามารถเรียนรู้ในมิติที่ลึกและเชื่อมโยงอย่างที่ไม่เคยคิดมาก่อนว่าจะมีได้    

นี่คือพลังที่แท้จริงของ Human KM หรือ “การจัดการความรู้ในมิติของมนุษย์” ครับ   โดยที่ ดร. ประพนธ์ และทีมงาน สคส. กำลังร่วมมือกับพันธมิตร พัฒนา Digital KM หรือ “การจัดการความรู้ในมิติของเทคโนโลยี” ขึ้นมาเป็นพลังเสริมซึ่งกันและกันกับ Human KM    แต่เรื่อง Digital KM ยังไม่ใช่สาระของ KM Workshop นี้ครับ

วิจารณ์ พานิช

๒๖ มิ.ย. ๕๑