☼ คนเราถูกฝึกให้งอกความรู้ในตัวเราแบบเอาความรู้จากภายนอกเข้ามาเพิ่มพูน   เราแทบจะไม่ได้รับการฝึกให้งอกความรู้ขึ้นจากภายในตนเอง     การศึกษาไทยเป็นอย่างนี้แรงกว่าการศึกษาตะวันตก

☼ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเรียกว่า “ระเบิดจากข้างใน”

☼ วิธีงอกความรู้มี ๒ วิธี  คือพอกจากข้างนอก กับงอกจากข้างใน

☼ KM ใช้ทั้ง ๒ วิธี   แต่ใช้วิธีหลังมากกว่า    ใช้งอกจากข้างใน ๘๐ – ๙๐%   พอกจากข้างนอกเพียง ๑๐ – ๒๐%

☼ แต่ KM ไม่ใช้วิธีพอกตรงๆ ใช้วิธีเปลี่ยนจากความรู้ภายนอกมาเป็นความรู้ที่ตีความตามบริบทขององค์กร/หน่วยงาน/ทีมงาน เสียก่อน   คือเท่ากับเอาความรู้ภายนอกเป็นปุ๋ยรดความรู้ภายในให้งอกงามขึ้นนั่นเอง

☼ กลายเป็นว่า KM คือเครื่องมืองอกความรู้จากภายใน   หรือจากการปฏิบัติ การตีความสิ่งที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติ ตีความร่วมกัน เอาการตีความมา ลปรร. กัน

☼ หรืองอกความรู้จากการเรียนรู้ร่วมกันผ่านการปฏิบัตินั่นเอง

วิจารณ์ พานิช
๒๓ ก.ค. ๕๑