ตลาดนัดความรู้ต้องพุ่งเป้า
ตลาดนัดความรู้ต้องพุ่งเป้า
จุดอ่อนที่พบบ่อยอย่างหนึ่งของการจัดตลาดนัดความรู้คือ ไม่ได้กำหนด “หัวปลา” (เป้าหมายหลัก) ของการจัดตลาดนัดความรู้ให้ชัดเจน ที่จริงมีการกำหนด “หัวปลา” แต่กำหนดแบบกว้างเกินไป ไม่พุ่งเป้า (ไม่ focus) ตัวอย่างเช่น “ตลาดนัดความรู้เรื่องโรคหวัดนก” ถ้า “หัวปลา” คือมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันเรื่องโรคหวัดนก อย่างนี้ถือว่ากว้างเกินไป ที่ผมถือว่าพุ่งเป้าชัดคือ “เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีการเลี้ยงสัตว์ปีกระดับชาวบ้านโดยสัตว์ไม่ติดโรคหวัดนก”
ตลาดนัดความรู้ของโรงเรียนก็เช่นเดียวกัน ถ้ากำหนดหัวปลาว่า “เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้การจัดการเรียนการสอนโดยนักเรียนเป็นศูนย์กลาง” ผมถือว่ายังกว้างไป ที่น่าจะเหมาะสมกว่าคือ “เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีการช่วยเหลือเด็กวัยรุ่นที่มีปัญหา”, “เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีป้องกันและช่วยเหลือนักเรียนติดยาเสพติด”, “เพื่อป้องกันปัญหาทางเพศในเด็กนักเรียน” อย่างนี้ผมถือว่าพุ่งเป้า
การจัดตลาดนัดที่พุ่งเป้าจะต้องเลือกผู้เข้าร่วมให้ได้ “ผู้ปฏิบัติตัวจริง” เท่านั้นมาร่วม ซึ่งจะทำให้การแลกเปลี่ยนเรียนรู้เป็นการแลกเปลี่ยนความรู้โดยผู้ปฏิบัติจริง ๆ ไม่ใช่แลกเปลี่ยนความรู้เชิงทฤษฎี หาก “หัวปลา” กว้างเกินไปผู้เข้าร่วมก็มีแนวโน้มที่จะไม่ใช่ผู้ปฏิบัติตัวจริง เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ขาดพลัง ไม่ได้ขุมความรู้และแก่นความรู้ที่คมชัด
ตลาดนัดความรู้ 1 วันมีเวลาเพียง 6 ชั่วโมง หากเป้ากว้างเกินไปการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จะเบลอไม่คมชัด ไม่ได้ประเด็น “ขุมความรู้” และ “แก่นความรู้” ที่ชัดเจนเพียงพอที่จะนำไปใช้ต่อ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ต่อในชีวิตการทำงาน ในลักษณะของชุมชนแนวปฏิบัติ (CoP – Community of Practice)
ในตลาดนัดความรู้ควรมีการแลกเปลี่ยนกัน 2 ด้าน
1. การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ตาม “หัวปลา”
2. การประชุมของกลุ่มผู้บริหารวางแผนการพัฒนาชุมชนแนวปฏิบัติ เพื่อให้เกิด KM ของจริง ไม่ใช่เพียงแค่มีตลาดนัดไปเรื่อย ๆ
วิจารณ์ พานิช
9 ส.ค.48
ความเห็น (2)
อยากชอปปิ้งตลาดนัดความรู้
อาจารย์คะ หนูอยากให้มีการจัดตลาดนัดมีในหลายๆวงการ ทั้งการศึกษา การแพทย์ การเรียนผึ้ง การศึกษากล้วยไม้ การศึกษาเกี่ยวกับผู้สูงอายุ แต่ยังไม่เห็น...
1. องค์ความรู้เรื่องระบบการศึกษาในระดับอุดมศึกษา เหมือนนักวิชาการส่วนใหญ่ศึกษาเรื่องการบริหารสถาบันอย่างไรให้อยู่รอด ไม่มีใครสนใจเรื่องนักศึกษาบ้างเลย ตั้งแต่การรับ การคัดเลือก การให้โควต้า การจัดค่ายล่วงหน้า การสอบpre การสอบเก็บคะแนน การสอบตรง มาตรฐานของโรงเรียนมัธยมศึกษา .... เรื่องนี้สำคัญกับระบบการศึกษาไทยมาก ขณะที่สถาบันอุดมศึกษากำลังออกนอกระบบ ออกมารับสอบตรงตั้งแต่เทอมที่หนึ่ง มัธยมศึกษาก็รับลูกไม่ค่อยทัน เทอมสองยังต้องไปเรียน เพื่อให้ได้เวลาเรียนเพียงพอที่จะสอบ บางโรงเรียนก็ให้เด็กหยุดเพื่อเตรียมการสอบเข้ามหาวิทยาลัย น่าปวดหัวมาก
2.วงการที่ไม่ใช่การศึกษาต้องการความรู้อีกหลายเรื่อง เช่น เขตการค้าเสรีจะมีผลต่อธุรกิจของไทยในแต่ละขนาดอย่างไร แล้วจะทำอย่างไรจึงจะอยู่รอด ศิลปะมีกี่แขนง เรามีความรู้จากคนเหล่านี้บ้างไหม
3. สมาคมต่างๆในประเทศไทยมีความเป็นมาอย่างไร เพื่อการใดบ้าง จะช่วยคนไทยรุ่นต่อไปในการใช้ชีวิตอย่างไร อยากรู้แนวคิดของคนทำงาน (บางครั้งก็ไม่ได้เป็น NGO)
4. รู้สึกว่าตลาดนัดความรู้ gotoknow ยังต้องการข้อมูลความรู้ของคนเดินดินธรรมดาบางเรื่อง เช่น ความรู้ที่เข้าใจง่ายๆของคนทั่วไป การกิน การอยู่ การนอน การหากิน การใช้ชีวิต การวิจัยหาความรู้อย่างง่าย
ขอบคุณค่ะ