Etymology : Eat (Biology)

เรียนรู้ศัพท์ชีววิทยาจากคำว่า "กิน"

วันนี้ไปสอนปฏิบัติการเรื่อง "ทางเดินอาหารของกบ" มีศัพท์ภาษาอังกฤษหลายคำ นึกถึงศัพท์คำว่า "หลอดอาหาร" หรือ "Esophagus" (ท่อทางเดินอาหารที่อยู่ระหว่างคอหอยและกระเพาะอาหาร)

Esophagus เขียนแบบโบราณว่า "Oesophagus" ดูความหมายและเสียงคำอ่านออกเสียงได้ในตารางต่อจากนี้

e·soph·a·gus also oe·soph·a·gus (ĭ-sŏf'e-ges)
n., pl. -gi also -gi (-jī', -gī').

The muscular membranous tube for the passage of food from the pharynx to the stomach; the gullet.

[Middle English isophagus, from Medieval Latin ēsophagus, from Greek oisophagos, arbitrary medical coinage perhaps from ois-, future tense stem of pherein, to carry + -phagos, food (unattested sense) (from phagein, to eat).]

esophageal e·soph'a·ge'al (-jē'el) adj.

จาก : http://www.answers.com/topic/esophagus

จากคำนี้เราได้รากศัพท์ มาหนึ่งคำ คือ คำว่า "Phago_ " มาจากภาษากรีก [Greek, from phagein, to eat]

ลองมาดูคำศัพท์ทางชีววิทยาที่ ใช้ Phago_ นะครับ (คลิกที่คำเพื่อดูความหมายภาษาอังกฤษ และฟังคำอ่านออกเสียงบริเวณเครื่องหมาย "ลำโพง")

Phagocyte (n) = เซลล์พวกหนึ่ง เช่น เซลล์เม็ดเลือดขาวซึ่งจะกินหรือดูดกินของเสียจากเชื้อจุลินทรีย์หรือสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาในร่างกาย (กระแสโลหิตหรือเนื้อเยื่อ)
Phagocytosis (n) = วิธีการกินแบคทีเรียหรือสิ่งแปลกปลอมจากเซลล์ Phagocyte
Phagosome (n) = ถุงเล็กๆ (vesicle) ภายในเซลล์ ที่เกิดจากเย็อหุ้มเซลล์เข้าหุ้มห่อสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาในเซลล์เอาไว้โดยวิธี Phagocytosis

ต่อไปก็มาดูศัพท์ทางชีววิทยา ที่ลงท้ายด้วย _phage นะครับ

macrophage (n) = เซลล์พวก Phagocytic ขนาดใหญ่ซึ่งอยู่ในระบบ reticuloendothelial ดูภาพที่นี่

---------------

มาดูรากศัพท์อีกกลุ่มหนึ่งนะครับ มาจากคำว่า "devour" ซึ่งมีหลายความหมาย ดังในตาราง

de·vour (dĭ-vour')
tr.v., -voured, -vour·ing, -vours.

To eat up greedily. See synonyms at eat.
To destroy, consume, or waste: Flames devoured the structure in minutes.
To take in eagerly: devour a novel.
To prey upon voraciously: was devoured by jealousy.

จาก : http://www.answers.com/topic/devour

แต่เรามาดูเฉพาะความหมายที่หนึ่ง devour มีความหมายว่า "กินอย่างตะกละตะกลามหรือกินแบบสวาปาม" รากศัพท์มาจากภาษาฝรั่งเศสนะครับ

มาดูศัพท์ ที่ลงท้ายด้วย _vore, _vorous นะครับ

carnivore (n) = สัตว์ที่กินเนื้อเป็นอาหาร เช่น สุนัข แมว เสือ เป็นต้น (จาก carni=เนื้อ+vore=กิน) ส่วน คำว่า carnivorous เป็น adj เช่น carnivorous bird
herbivore (n) = สัตว์ที่กินพืชเป็นอาหาร เช่น วัว, แกะ, แพะ, ม้า เป็นต้น [จาก herba(L.)=พืช+vore=กิน] ส่วน คำว่า herbivorous (adj) = ที่กินพืชเป็นอาหาร
omnivore (n) = สัตว์ที่กินทั้งพืชและสัตว์เป็นอาหาร เช่น คน เป็นต้น [จาก Omni(L.)= All (ทั้งหมด)+vore=กิน] ส่วน คำว่า omnivorous (adj) = ที่กินทั้งพืชและสัตว์เป็นอาหาร