บันทึกนี้เป็นส่วนหนึ่งของบทความ "การใช้ระบบบล็อก
GotoKnow.org เพื่อการจัดการความรู้
เขียนจากประสบการณ์ของผู้พัฒนาและดูแลระบบ" โดย ดร.จันทวรรณ น้อยวัน
และ ดร.ธวัชชัย ปิยะวัฒน์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ตีพิมพ์ลงหนังสือนานาเรื่องราวการจัดการความรู้
สคส. ได้สนับสนุนการพัฒนาระบบบล็อกขึ้นเพื่อใช้เป็นเทคโนโลยีเพื่อการจัดการความรู้เชิงฝังลึก (Knowledge Management Solution) ความสามารถขั้นพื้นฐานของบล็อกในเชิงส่วนบุคคลคือ เป็นเสมือนสมุดบันทึกหรือไดอารี่ของแต่ละบุคคลที่เน้นการ “ให้” ทานที่เป็นความรู้แก่บุคคลอื่นผ่านทางอินเตอร์เน็ต (ดังแสดงในรูป) โดยเน้นการบันทึกเป็นตัวหนังสือ รูปภาพ หรือ ไฟล์ข้อมูลต่างๆ ที่ใช้บรรจงแสดงความคิด ความรู้ ประสบการณ์ และเทคนิคการทำงาน อันนำมาซึ่งผลงานแห่งความสำเร็จต่างๆ ทีละเล็กละน้อย โดยนำเสนอหนึ่งหรือสองประเด็นต่อบันทึก และเขียนโดยสม่ำเสมอตั้งแต่วันละบันทึกจนถึงสัปดาห์ละบันทึก สะสมไปเรื่อยๆ ซึ่งเป็นเทคนิคการเขียนที่ทีมงานพบว่าจะสามารถสร้างจำนวนผู้อ่านประจำได้ดีกว่าการเขียนบันทึกอย่างไม่มีความสม่ำเสมอไม่ว่าบันทึกที่เขียนจะสั้นหรือยาวก็ตาม
เทคนิคอีกอย่างที่จำเป็นต่อการเขียนบล็อกคือ การจัดกลุ่มบันทึกแต่ละบันทึกด้วยคำหลัก (Keyword) ที่แทนแก่นความรู้สำคัญของบันทึกนั้นๆ โดยตัวผู้เขียนเป็นคนสร้างคำหลักเองหรืออาจจะดึงเอาคำหลักของชุมชนบล็อกที่ถูกรวบรวมโดยผู้บริหารชุมชนก็ได้ ทีมงานพบว่าการกำหนดคำหลักทุกครั้งที่เขียนบันทึก นอกจากจะทำให้การค้นหาความรู้ที่เกี่ยวเนื่องกันง่ายขึ้นแล้ว การจัดกลุ่มความรู้ด้วยคำหลักยังมีบทบาทที่สำคัญในการช่วยทำให้ผู้เขียนคนหนึ่งๆ ได้เข้าใจและค้นหาตัวตนเจอว่าตนเองมีความถนัด (Competence) หรือมีความสนใจใคร่รู้ (Interest) ในด้านใดได้อย่างเด่นชัด
นอกจากนี้ การเขียนบล็อกยังเป็นการเปิดเผยตัวเองออกสู่สาธารณชนให้เป็นที่รู้จักได้อย่างสวยงาม ความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ในแง่นี้ คือความต้องการเป็นที่ยอมรับของคนในสังคม (Reputation) เป็นองค์ประกอบที่สำคัญต่อการกระตุ้นให้เกิดการจัดการความรู้ ดังคำกล่าวของ ศ. นพ. วิจารณ์ พานิช ผู้อำนวยการ สคส. ในวงสนทนากับทีมงานครั้งหนึ่งที่ว่า “คนเราทุกคนต้องการเป็นใครสักคน (ที่เป็นที่ยอมรับ)”
และยิ่งไปกว่านั้น การเขียนบล็อกยังเป็นการแสดงความพร้อมที่จะ “ให้” พร้อมที่จะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสิ่งที่ผู้เขียนบล็อกจะ “ได้” รับกลับคืน คือ ยิ่งเขียนยิ่งสร้างความมั่นใจให้ตนเองในสิ่งที่ตนเองรู้ (Confidence) และยิ่งเขียนก็ยิ่งเป็นการสร้างความน่าเชื่อถือให้แก่ตนเอง (Creditability) สิ่งเหล่านี้ล้วนแต่เป็นองค์ประกอบพื้นฐานที่สำคัญยิ่งต่อการจัดการความรู้อีกเช่นกัน
ยิ่งด้วยความสามารถของระบบบล็อกใน GotoKnow.org ที่แสดงจำนวนผู้คนที่เข้ามาอ่านบันทึกและจำนวนข้อคิดเห็นในแต่ละบันทึก (ดังแสดงในรูป) ทำให้ผู้เขียนบล็อกยิ่งมีความท้าทายและมีความสนุกในการเขียนบันทึกอันเป็นเสมือนแรงจูงใจภายใน (Intrinsic Motivation) ที่ทำให้ผู้เขียนจะพยายามเขียนเพื่อถ่ายทอดความรู้ที่มีคุณภาพบ่อยยิ่งขึ้น และการเขียนบ่อยๆ ย่อมเป็นการฝึกคิด ฝึกประมวลความรู้ ฝึกต่อยอดความคิดของตนเองได้ดีทีเดียว หรือเรียกได้ว่า เป็นหนทางของการจัดความรู้ส่วนบุคคล (Personal Knowledge Management) นั่นเอง
สวัสดีค่ะ
ที่เขียนมานี้เพราะไม่ประสบความสำเร็จในการใช้blog เลยค่ะ
นานมาแล้วได้สมัครเป็นสมาชิกแต่ ไม่สามารถทำตามขั้นตอนได้เลย วันนี้จะอ่านเรื่องของ ท่านอ.ไพบูลย์ ฯ เมื่อ 10เม.ย 49
แต่หาวิธีกลับไปที่ 10 เม.ยไม่ได้ ต้องกดหน้าถัดไปทีละครั้ง ได้พยายามเปิดดูคู่มือต่างๆใน หน้าต่างๆ ไม่ได้ผล และบางทีก็ต้องการเข้าไปดูในชุมชนต่างๆรวมทั้งครั้งก่อนๆเคยเขียนเรื่องลง แต่ไม่ได้ผลเลย ก็เลยไม่สนุกที่จะเข้าร่วมกิจกรรม อ่านblogที่เป็นคำแนะนำของอาจารย์ แต่ไม่ใช่ตอนเริ่มต้น เลยเรื่มต้นเข้ามาเป็นสมาชิกชุมชนไม่ได้ซักที
ดิฉันต้องขอโทษที่ระบบใช้งานค่อนข้างยาก ตอนนี้เรากำลังพัฒนาเวอร์ชันสอง ซึ่งจะใช้งานง่ายกว่าเดิมเยอะ
การใช้บล็อกเป็นการเหมือนการสร้างเว็บไซต์ย่อยๆ ดังนั้นอาจจะใช้งานยากกว่าเว็บทั่วไป ดิฉันได้ทำคู่มือไว้ที่ http://gotoknow.org/archive/2006/03/08/00/43/42/e17936 หรืออาจจะรอใช้เวอร์ชันสองก็ได้นะคะ