การดัดแปลงทำนองเพลงสร้อยสนตัดเป็นเพลงไทยสากล


เพลงสร้อยสนเป็นเพลงเก่าสมัยกรุงศรีอยุธยา อัตรา ๒ ชั้น เป็นเพลงอันดับที่ ๒ ในเพลงตับเรื่องอรุ่ม และเป็นเพลงประเภทเพลงช้าเรื่องสร้อยสน ซึ่งมีอยู่ ๔ ท่อน ๒ ท่อนแรกเรียกชื่อสร้อยสน ๒ ท่อนหลังเรียกเพลงพวงร้อย เพลงเรื่องสร้อยสน เป็นเพลงประเภทเพลงช้าที่มีท่วงทำนองไพเราะงามสง่า แสดงถึงจริยาวัตรอันงดงาม ปี่พาทย์พิธีจึงนิยมนำมาบรรเลงต่อจากเพลงโหมโรง และใช้บรรเลงรับพระสงฆ์เมื่อเดินทางมาถึงสถานประกอบมงคลพิธี เพลงสร้อยสนเมื่อตัดทำนองลง จึงเรียกชื่อเสียใหม่ว่า “สร้อยสนตัด”

การดัดแปลงทำนองเพลงสร้อยสนตัดเป็นเพลงไทยสากล

๑. เพลงสร้อยสนเป็นเพลงเก่าสมัยกรุงศรีอยุธยา อัตรา ๒ ชั้น เป็นเพลงอันดับที่ ๒ ในเพลงตับเรื่องอรุ่ม และเป็นเพลงประเภทเพลงช้าเรื่องสร้อยสน ซึ่งมีอยู่ ๔ ท่อน ๒ ท่อนแรกเรียกชื่อสร้อยสน ๒ ท่อนหลังเรียกเพลงพวงร้อย เพลงเรื่องสร้อยสน เป็นเพลงประเภทเพลงช้าที่มีท่วงทำนองไพเราะงามสง่า แสดงถึงจริยาวัตรอันงดงาม ปี่พาทย์พิธีจึงนิยมนำมาบรรเลงต่อจากเพลงโหมโรง และใช้บรรเลงรับพระสงฆ์เมื่อเดินทางมาถึงสถานประกอบมงคลพิธี เพลงสร้อยสนเมื่อตัดทำนองลง จึงเรียกชื่อเสียใหม่ว่า “สร้อยสนตัด”

๒. โน้ตเพลงสร้อยสนตัด

----

มซซซ

ลซดํม

-ซ-ล

--ดร

มรดํล

---ซ

มลซม

----

ซลลล

ดํรํดํล

-ซ-ม

--ซร

มดรม

---ซ

ลมซล

----

----

-ดํ-ล

-ลลล

--ดํล

ซมซล

--รํดํ

ลดํ-รํ

--ดํมํ

-ซํ-รํ

-มํซํรํ

มํรํดํล

ซลซดํ

-รํ-มํ

ซํลํซํมํ

-รํ-ดํ

๓. เนื้อร้องเพลงสร้อยสนตัด ๒ ชั้น ของนายมนตรี ปราโมท

      ความกล้าหาญหาญชัยมีใจจริง             ย่อมเป็นสิ่งเชิดชูให้ฟูเฟื่อง
คนนิยมชมนามงามประเทือง                      เป็นที่เลื่องลือก้องเกียรติกำจร
คือความกล้าสารภาพยอมรับผิด                  ในการกิจที่พลั้งมาครั้งก่อน
กล้ากระทำสิ่งที่ควรล้วนบวร                      กล้าบั่นทอนสิ่งชั่วจากตัวเอย

๔. มีผู้นำเพลงสร้อยสนตัดไปเป็นเพลงระบำชื่อว่า “รำอวยพรอ่อนหวาน” เป็นการแสดงประเภทระบำเบ็ดเตล็ด บทร้องเพลงอวยพรอ่อนหวาน เป็นการอวยชัยให้พรอันเป็นธรรมเนียมของไทยที่มีมาแต่โบราณ ใช้รำอวยพรต้อนรับอาคันตุกะผู้มาเยือน ต้อนรับแขกผู้มีเกียรติ และอวยพรเนื่องในวันคล้ายวันเกิด เพื่ออวยชัยให้พรให้มีความสุข ความเจริญก้าวหน้าตลอดไป โดยใช้คำร้องซึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖

       ขออวยพรอ่อนหวานประสานศัพท์    ร้องรับบรรเลงเพลงประสม

ทั้งร่ายรำงามตาน่าชม                          สุขสมอารมณ์รื่นชื่นฤดี

ทุกข์โศกโรคภัยไม่บีฑา                       ทั้งสมมาตรปรารถนาในทุกที่

สบโชคโภคทรัพย์นับทวี                      เจริญศรีเกียรติยศปรากฏเทอญ

๕. มีผู้นำทำนองเพลงสร้อยสนตัดไปดัดแปลงเป็นเพลงลูกกรุงลูกทุ่งหลายเพลงด้วยกัน เท่าที่ยังเป็นที่รู้จักกันดีมี ๗เพลง คือ

 (๑) เพลงกินรีเล่นน้ำ คำร้อง/ทำนอง ไสล ไกรเลิศ บันทึกแผ่นเสียงครั้งแรก โดย ชาญ เย็นแข เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๕ ต่อมา สุเทพ วงศ์กำแหง ขับร้อง      

แม่เอยงามจริง งามเหนือสิ่งเปรียบเปรย เกินหาคำใดเอ่ย มาเฉลยคำอ้าง แม่อรชร งามเหมือนกินนรเยือนร่าง ตาเหมือนหยาดน้ำค้าง ทรวงสล้างเต่งตึง

ถันแลระรัว เหมือนบัวบานอยู่ในบึง งามเหมือนหนึ่งเทวี แม่ลอยฟ้ามา เป็นขวัญตาบุญพี่ ท่าทางอย่างนี้ เหมือนเทวีแปลงกาย

นุ่งลมชมจันทร์ มองแล้วหวั่นอุรา งามเย้ยจันทร์เยือนหล้า ใครอิจฉานางได้ แม่ลอยเมฆี มาหลงวารีเวียนว่าย ตานั้นหวาดชม้าย ยามโผว่ายแหวกธาร

ผิวนวลยวนใจ ไฉไลเรือนร่างสะคราญ ใจซ่านยามมองรูปทรงโสภี ยังมิมีใครจอง ได้แต่แลมอง หวังใจปองนางเดียว 

(๒) เพลงส่วนเกิน

มองดาวเดือนที่ลอยล้นเกลื่อนนภา ลมโบกพริ้วโปรยมา ใจผวาลอยเลื่อน ระทมระทวยระทึกฤทัยไร้เพื่อน ใจนึกอยากเป็นเดือน มีดาวล้อมเกลื่อนรอบกาย มองดูตัวเราแสนจะว่างเปล่าเดียวดาย น่าอายขวยเขิน ป่านนี้เขานอน ชิดเนื้อนวลชวนเชิญ แต่เราส่วนเกิน เขาคงเมินให้คอย

มนต์อันใดมัดใจเราให้ใฝ่หา ใจก็รู้ดีว่านี่แหละหนาปมด้อย คนมีภรรยาเขาหรือจะมาได้บ่อย เราก็เฝ้าแต่คอย ดวงใจละห้อยคอยหา อาดูรเดียวดาย เขาคงจะหน่ายไม่มา หรือว่าทำเมิน เมื่อยามนิทราหอมภรรยาคุณเพลิน ปล่อยให้ส่วนเกิน หอมหมอนเพลินแทนคุณ


(๓) เพลงของแท้คือเธอ (ร้องแก้เพลงส่วนเกิน)

มองดาวเดือนที่ลอยล้นเกลื่อนนภา ลมโบกพริ้วโชยมา ใจผวาลอยล่อง ระทมระทวยทนทุกข์ฤทัยจำต้อง นอนฝันใฝ่ไตร่ตรอง จำฝืนต้องตัดใจ เราไกลเพียงตัว หัวใจไม่ห่างจางหาย ไม่คลายเสน่หา ค่ำนี้เขานอน หอมหมอนแทนกายาอดทนหน่อยหนา พรุ่งนี้จะมาเชยชม

มนต์อันใดมัดใจเราให้ห่วงแสน เกลียวผูกมัดเหนียวแน่น ใจสุดแสนจะข่ม นอนคะนึงถึงเหมือนใจติดหล่ม วอนขอฝากกับลมไปเคล้าห่มบังอร วานลมเอาใจฉันไป ซุกอยู่ในหมอนข้าง นอนดวงแขกอดหมอนครั้งใด ใจหอมใจซึ้งแน่ เชื่อเถิดดวงแข ของแท้ๆ คือเธอ

(๔) เพลงรักข้ามกำแพง

บุญนำพาหรือวาสนาน้อมนำ ถึงอยู่ในเรือนจำ ยังทำให้พบน้องได้ เพียงสบตา ยังนึกผวาฝันใฝ่ เธองามยิ่งกว่านางใด ทำไมถึงได้มาเจอ สวยจริงคนดี น้องยังอุตส่าห์ปรานี ให้พี่ได้พบกับเธอ แค่เพียงเห็นกัน ทุกๆวันนอนเพ้อ อยากออกจริงเออ ไปหาเธอถึงบ้าน

คงเป็นบุญที่แม่เนื้ออุ่นเมตตา คิดสงสารดังว่า ปรารถนายึดมั่น ไม่ลืมความดีที่น้องปรานีแบ่งปัน ถึงจะอยู่ใกล้กัน ขวางกั้นด้วยเขตกำแพง สองเราพร้อมใจ สัญญากันว่าไม่คลาย จะไม่ให้รักแสลง ไม่มีอะไรมากั้นได้คอยแกล้ง รักข้ามกำแพง เพราะว่าแรงใจเรา

จงรอคอยอย่าเพิ่งเศร้าสร้อยคนดี น้องจงรอคอยพี่ ไม่นานหลายปีหรอกเจ้า ไม่ลืมบุญคุณ ที่น้องการุณย์แบ่งเบา ปลอบใจให้พี่คลายเหงา คอยเฝ้าเยี่ยมเยียนเรื่อยมา คิดถึงจริงๆ คิดถึงแต่แม่ยอดหญิง จริงๆนะที่รักจ๋า ทุกคืนทุกวัน ใจพี่นั้นครวญหา โอ้ที่รักจ๋า ขนิษฐาคนดี

(๕) เพลงนางฟ้าไทย

 (๖) เพลงอย่าลืมตัว

 (๗) เพลงจตุคามรามเทพ



หมายเลขบันทึก: 371700เขียนเมื่อ 3 กรกฎาคม 2010 13:55 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 10:12 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (3)
  • สวัสดีค่ะ
  • เพลงเพราะทั้งนั้นเลยค่ะ
  • มีที่มาอย่างนี้นี่เอง
  • ขอบคุณค่ะ

  สวัสดีค่ะ 

            เพิ่งรู้ว่าเพลงส่วนเกิน ดัดแปลงมาจากทำนองเพลงสร้อยสนตัด

              ขอบคุณค่ะ

เพิ่งเคยได้ยินค่ะ เพลงสร้อยสนตัด

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท