ส้วม


ปลูกเรือนตามใจผู้อยู่ ปลูกอู่ตามใจผู้นอน  สุภาษิตประโยคนี้ผมได้ยินมาตั้งแต่เรียนหนังสือชั้นประถม แต่ด้วยความที่เป็นคนไม่สนใจที่จะชอบเรียนวิชาภาษาไทย (ก็มิใช่ว่าจะเป็นภาษาต่างชาติกับเขาสักภาษาหนึ่ง) เลยไม่ได้ใส่ใจค้นหานัยแห่งความหมายที่แท้จริงของมัน ตราบกระทั่งวันหนึ่งได้มีโอกาสพูดคุยกับประธาน WTO นั่นแน่ะ ฟังดูแล้วเก๋ไก๋ดี WTO ที่ย่อมาจาก world toilet organization ครับ เชื่อหรือไม่ว่าประธาน WTO เป็นคนไทย ท่านเป็นคนเดียวกับที่เคยรณรงค์การใช้ถุงยางอนามัยเมื่อสมัยก่อนนู้น ท่านบอกว่าปัญหาเรื่องห้องส้วมบ้านเราเริ่มไม่ค่อยมีแล้ว จากเดิมที่คนไทยนิยมไปทุ่ง ตอนนี้ทุกบ้านทุกหลังคาเรือนมีส้วมกันหมดแล้ว มีแล้วก็ใช้ด้วย ไม่เหมือนเมื่อก่อนที่มีเพื่อพอให้ผ่านการตรวจสอบ แต่ปัญหาของปัจจุบันอยู่ที่ความสะอาดครับ ความสะอาดของส้วมบ้านอาจจะไม่ใช่ปัญหาที่แท้จริง ส้วมสาธารณะต่างหากที่เป็นปัญหา ยิ่งที่ใดมีผู้คนมาก ปริมาณการใช้ส้วมหนาแน่น ยิ่งมีปัญหามาก ดูที่สนามบินแห่งชาติสุวรรณภูมินั่นประไร

เมื่อประมาณ 2 เดือนก่อน ได้มีโอกาสไปประชุมที่ต่างจังหวัด และหงุดหงิดใจกับการรอคิวปัสสาวะในสนามบินจนแทบจะปล่อยมันลงบนฝาผนังห้องน้ำเหมือนคนก่อนหน้าไปแล้ว ก็เลยบ่นกับเพื่อนรุ่นพี่ที่ไปด้วย เขาก็เลยมีเรื่องเล่าเกี่ยวกับโรงพยาบาลของเขาให้ฟังว่า คนงานที่โรงพยาบาลของเขามักจะบ่นว่า ห้องส้วมของโรงพยาบาลสกปรกมาก ทำความสะอาดกันแทบจะไม่ทัน มีประเภทที่ว่ามีการล้างเท้ากันในอ่างล้างหน้าเลย ไม่ใช่ว่ามีบ้าง แต่มีเยอะมาก เออแฮะ ฟังแล้วก็สะดุดใจ ที่สนามบิน ในห้างบางห้างก็มักจะมีข้อความติดไว้ว่า ห้ามล้างเท้าในอ่างล้างหน้า เมื่อก่อนก็ไม่คิดจะสะกิดหูสะกิดตาเลย มาถึงตอนนี้ก็ชักจะสงสัยแล้วว่าทำไม

นั่งคิดอยู่นานเนื่องจากความสงสัย ก็เลยเดินไปดูในห้องน้ำของโรงพยาบาลตัวเองบ้าง ก็เลยเข้าใจ

เวลาเราจะสร้างตึกสร้างห้องน้ำ เรามักจะคิดกันว่า มันควรจะต้องเป็นห้องน้ำสาธารณะตามปกติ คือมีโถปัสสาวะ โถส้วม และอ่างล้างมือพร้อมกระจกให้ส่องแกะสิว (ลองไปดูตามห้องน้ำของโรงภาพยนตร์ดูสิ จะเข้าใจในประโยคนี้) นี่คือห้องน้ำสาธารณะตามมาตรฐานสากลของฝรั่ง แต่เราผู้กำลังจะยินยอมการก่อสร้างกลับลืมคิดไปว่า ผู้ใช้บริการบ้านเราต้องการอะไรมากกว่านั้น ทำไมเหรอครับ ลองนึกดูสิว่า การจะละหมาดทุกครั้งต้องทำอะไรบ้าง ถึงแม้ผมจะไม่ใช่ผู้นับถือศาสนาอิสลามก็พอรู้ได้เลาๆว่า ต้องมีการล้างมือล้างเท้าเพื่อชำระความสะอาดก่อน แล้วห้องน้ำของเราตอบสนองความต้องการของการใช้งานหรือไม่ ผมยังไม่เห็นห้องน้ำที่มีอ่างล้างเท้าให้ผู้รับบริการของเราเลย คราวนี้เมื่อเขาต้องการล้างเท้า ก็คงเป็นสิทธิ์อันชอบธรรมที่จะล้างในอ่างล้างหน้านั่นแหละ

หลายคนที่อ่านคนจะเริ่มคิดว่าผมเพี้ยนไปแล้ว แต่ผมก็ยังคงยืนยัน เอาหัวยัน และเอาเท้ายันอย่างเต็มที่ว่า การปลูกห้องน้ำสาธารณะต้องตามใจในบริบทของสังคมด้วยครับ สังคมของโรงพยาบาลเรานั้น มีผู้รับบริการที่เป็นพี่น้องมุสลิมเสียมากโข การไม่สบายหรือพาญาติมาโรงพยาบาลไม่ใช่ข้อห้ามในการปฏิบัติศาสนกิจ โรงพยาบาลเราทำดีมาระดับหนึ่ง คือการมีร้านอาหารมุสลิมราคาย่อมเยาบริการ การจัดเตรียมห้องละหมาดไว้ให้ยังจุดต่างๆ แต่หากเราเพิ่มเติมในส่วนเล็กส่วนน้อย ดังเช่นเรื่องอ่างล้างเท้า มันจะทำให้เกิดความรู้สึกที่ดีที่สุดสำหรับพี่น้องที่มาไกลบ้าน

พูดเรื่องส้วมมานาน อยากจะขอจบเสียที เพราะต้องรีบกลับไปเข้าส้วมที่บ้าน ไปแล้วคร๊าบ

คำสำคัญ (Tags): #ส้วม
หมายเลขบันทึก: 182259เขียนเมื่อ 14 พฤษภาคม 2008 14:42 น. ()แก้ไขเมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2012 00:02 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (5)

สวัสดีค่ะคุณหมอแป๊ะที่คิดถึง..

  • ครูอ้อย มาแสดงความคิดเห็นว่า...เห็นด้วยค่ะ
  • สงสัย แบบอ้วนมาก คาดไม่ถึง  เลยไม่ได้นึกถึงข้อนี้  มั้งคะ  คุณหมอ

 

  • ผอ.โรงพยาบาลท่าสองยางจังหวัดตาก
  • ท่านมาปัจฉิมนิเทศ นศพ. ที่ โรงพยาบาล สวรรคประชารักษ์ จ.นครสวรรค์
  • ท่านเล่าว่าสร้างห้องน้ำแล้ว ประชาชนไม่กล้าใช้ครับ เพราะไม่เคยใช้อะไรทำนองนี้ แต่ขับถ่ายๆแถวๆข้างๆห้องน้ำแทน จึ๋ย..

ปลูกส้วมตามใจผู้ใช้นี้สำคัญจริงๆ อ.แป๊ะ นิดนิดหน่อยหน่อยแต่ทำให้สังคมเราสมานฉันท์น่าอยู่ขึ้นเป็นกอง :)

เป็นเรื่องที่น่าจะนำเสนอผู้บริหารนะคะ อ.หมอแป๊ะ ซ่อมโน่นซ่อมนี่กันออกบ่อยปรับปรุงเพิ่มเติมเรื่องนี้ด้วยก็น่าจะดีเป็นอย่างยิ่งค่ะ

สวัสสดีครับครูอ้อย

แล้วเรื่องอ้วนนี้คืออะไรครับ

คุณกวินทรากรครับ

นั่นเลยครับ เรียกว่าสร้างเพื่อให้ได้สร้างครับ ไม่ต้องสนใจว่าชาวบ้านจะใช้ยังไง

จันครับ

อยากจะบอกว่า ผมถีบจักรยานพาน้องจ้าไปเที่ยวแถวบ้านจันบ่อย แต่เงียบจัง

ไม่กล้าเรียก ได้พาลูกลงมาเดินเล่นบ้างแล้วยัง ช่วงนี้อากาศตอนเช้าดีมาก น่าจะทำให้ลูกแข็งแรง

พี่โอ๋ครับ

เรื่องนี้ผมเขียนลงข่าวคณะแพทย์เมื่อปีที่แล้ว ก่อนไปเมืองลอดช่องครับ เพิ่งหาต้นฉบับเจอเมื่อวาน เลยเอามาลงให้ชาวบ้านนอกคณะอ่านบ้างครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท