คุณค่าจิตวิญญาณท้องถิ่นที่ยังคงอยู่คู่โนราบ้านวังเลน อ.ป่าพะยอม จ.พัทลุง


คุณค่าจิตวิญญาณท้องถิ่น

 

คุณค่าจิตวิญญาณท้องถิ่นที่ยังคงอยู่คู่โนราบ้านวังเลน อ.ป่าพะยอม จ.พัทลุง

 

ตุงตุงตุงเป็นเสียงที่คุ้นเคยและชินหูของพี่น้องชาวบ้านวังเลนเพราะเป็นสัญญาณเรียกสมาชิกตัวน้อยให้มาพร้อมกันทุกเย็นวันศุกร์และเย็นวันเสาร์เพื่อทำการฝึกซ้อมการรำมโนราห์แบบโบราณและเป็นแบบนี้มาตั้งแต่มีนาคมจนถึงปัจจุบัน

         

ศิลปะการแสดงที่ขึ้นชื่อและเป็นเอกลักษณ์ประจำถิ่นปักษ์ใต้ทั้งหนังตะลุงและมโนราห์ที่กำลังอยู่ในสภาพที่ระโหยโรยแรงที่ใกล้สูญหายไปจากท้องถิ่นมากขึ้นทุกขณะซึ่งก็คงไม่แตกต่างไปจากศิลปะท้องถิ่นในภูมิภาคอื่นๆที่ยังหลงเหลืออยู่ก็ต้องดิ้นรนเพื่อความอยู่รอดในขณะเดียวกันก็ต้องปรับตัวให้สอดคล้องกับสภาพสังคมที่เปลี่ยนไปท่ามกลางการไหลบ่าเข้ามาของวัฒนธรรมต่างชาติที่นับวันยิ่งน่าเป็นห่วงเพราะไม่มีสิ่งจะมาสกัดกั้นได้เลยจนแทบไม่เหลือเค้าโครงการเดิมของความเป็นศิลปะประจำถิ่นที่มีมาแต่ดั้งเดิมให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้และภาคภูมิใจในคุณค่าแห่งศิลปะพื้นบ้านแขนงนั้นๆได้

         

แต่ที่บ้านวังเลน ต.เกาะเต่า อ.ป่าพะยอม จ.พัทลุง ได้มีกลุ่มเด็กและเยาวชนกำลังหัดรำมโนราห์กันอย่างขะมักเขม้นท่ามกลางบรรยากาศที่อบอุ่นและเป็นกันเองโดยที่มีครูที่รำมโนราห์แบบโบราณมาช่วยสอนซึ่งเป็นครูที่มาจาก อ.ป่าพะยอม อ.ศรีบรรพต อ.ควนขนุน สับเปลี่ยนหมุนเวียนมาช่วยสอนให้ด้วยใจรักและทุ่มเทโดยที่ไม่มีค่าตอบแทนใดๆให้เลยก็เพราะต้องการที่จะฟื้นฟูและสืบสานวัฒนธรรมพื้นที่บ้านแขนงนี้ให้อยู่คู่ท้องถิ่นตนเองสืบไป

         

ด้วยจิตสำนึกรักบ้านเกิดของแกนนำชุมชนที่เป็นบัณฑิตคืนถิ่นซึ่งมีจิตวิญญาณของนักพัฒนาเต็มหัวใจที่ต้องการเห็นการยกระดับทางด้านจิตใจและการเป็นอยู่ของคนในชุมชนให้ดีขึ้นกว่าเดิมและจากการได้เข้าร่วมประชุมเวทีระดับต่างๆทั้งในจังหวัดและต่างจังหวัดก็ได้ทราบว่าในแต่ละหมู่บ้านมีกิจกรรมที่ได้ร่วมแรงร่วมใจของคนในชุมชนที่น่าสนใจจึงได้มีแนวคิดที่จะฟื้นฟูการรำมโนราห์แบบโบราญดั้งเดิมขึ้นซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยากอีกทั้งปู่ย่าตายายของบ้านวังเลนหลายๆท่านมีสายเลือดของครูหมอโนราซึ่งน่าจะได้รื้อฟื้นศิลปะแขนงนี้ไว้ให้ลูกหลานในอนาคตได้ศึกษาต่อไปโดยมีเป้าหมายอยู่ที่เด็กและเยาวชนในหมู่บ้านเพราะมีผู้เฒ่าผู้แก่ตลอดถึงผู้นำชุมชนให้การสนับสนุนเป็นอย่างดี

         

ในการฝึกรำมโนราห์แบบโบราณฝึกตีเครื่องดนตรีมโนราห์ฝึกร้อยลูกปัดทำชุดมโนราห์ก็ได้เห็นการร่วมแรงร่วมใจของสมาชิกในครอบครัวเพื่อทำชุดมโนราห์ให้ลูกหลานตัวเองและยังได้พบว่าเด็กมีสมาธิมีความอดทนเสียสละเกิดความเอื้ออาทรมีน้ำใจรู้จักแบ่งปันและเข้าใจวิธีการทำงานเป็นทีมมากยิ่งขึ้นในขณะเดียวกันก็การประสานความร่วมมือกับหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนจึงทำให้มโนราห์บ้านวังเลนมีงานแสดงอย่างต่อเนื่องทั้งในชุมชนและพื้นที่ใกล้เคียงและต่างจังหวัดเช่น จ.ตรัง จ.กระบี่ จ.นครศรีธรรมราช จ.ชุมพร และ กทม. นอกจาการรับงานแสดงแล้วโนราบ้านวังเลนยังขยายทั้งพื้นที่และสมาชิกไปยังพื้นที่ใกล้เคียงเช่น ต.เขาปู่ ต.เขาย่า อ.ศรีบรรพต และสอนการรำมโนราห์แบบโบราณให้กับโรงเรียนบ้านเขาพนม ต.พนมวังก์ อ.ควนขนุน

         

กิจกรรมนอกจากการฝึกร้องฝึกรำฝึกตีเครื่องฝึกร้อยลูกปัดฝึกการออมออมวันละบาทและการรับแสดงไม่ว่าการรำโรงเหมยโรงครูและการรำโชว์ในงานต่างๆยังได้สอดแทรกการรณรงค์ต้านปัญหายาเสพติดซึ่งเป็นเป้าหมายหลักในการรวมตัวของกลุ่มเยาวชนและสิ่งที่ลืมเสียไม่ได้คือการมีใจรักตลอกการซึมซับเอาจิตวิญญาณของมโนราห์จริงๆและโนราทุกคนต้องยึดถือธรรมเนียมปฏิบัติอย่างเคร่งครัดไม่ว่าการเคารพผู้อาวุโสการนับถือครูครูหมอโนราตลอดถึงการถือศีลและยึดหลักพรหมวิหารถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติเพื่อต้องการอนุรักษ์และฟื้นฟูการรำมโนราห์แบบโบราณเพราะเป็นศิลปะและจิตวิญญาณของท้องถิ่นที่ต้องช่วยกันรักษาไว้ให้เป็นมรดกตกทอดไปยังคนรุ่นต่อๆไปท่ามกลางกระแสวัฒนธรรมต่างชาติที่ถาโถมเข้าใส่อย่างไม่หยุดหย่อน

         

วันนี้ไม่มีใครบอกได้ว่ามโนราห์จะยังคงอยู่คู่บ้านวังเลนและจังหวัดพัทลุงอีกนานแค่ไหนแต่วันนี้พวกเขาเริ่มมีความหวังแล้วความหวังที่ทุกคนร่วมกันสร้างแม้จะเป็นเพียงจุดเล็กๆจุดหนึ่งของสังคม

 

 

หมายเลขบันทึก: 197173เขียนเมื่อ 28 กรกฎาคม 2008 21:06 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 มิถุนายน 2012 13:26 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (3)

บันทึกนี้เป็นของพี่นาบ้านวังเลนเคยลงในหนังสือทำไปเรียนไป น้องชอบเลยนำมาบันทึกไว้เผื่อว่าจะได้แลกเปลี่ยนกันค่ะ

น้อง คะ ความเห็นพี่หายไปไหนคะ เนี่ย พีี่ว่าพี่ทิ้งบรรยากาศมโนราห์ โรงครูบ้านวังเลน ไว้ให้น้องแล้วนะคะ เนี่ย ไม่เป็นไรคะ ทิ้งให้ใหม่คะ

ขอบคุณค่ะพี่ปูที่ทิ้งบรรยากาศไว้ให้เพราะว่าน้องทำรูปลงบล๊อกไม่เป็นค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท