มาร ๕ ประเภท

มารที่รบกวนพระพุทธองค์

มาร  ๕   ประเภท



ความจริงคำว่า  “มาร”   ท่านแบ่งออกเป็น  ๕   ประเภทด้วยกัน  คือ



๑.  ขันธมาร   มารคือขันธ์    ๕   ร่างกายไม่อำนวยให้ทำความดี  เช่น  เจ็บป่วย  ทุพพลภาพทำให้หมดโอกาสดี  ๆ   ในชีวิต  


๒. อภิสังขารมาร  มารคือบุญบาป   ความชั่วทำให้ขัดขวางมิให้บรรลุคุณธรรม   และบางทีบุญก็ขัดขวางเช่นเดียวกัน  เพราะเป็นเหตุให้เวียนว่ายอยู่ในสังสารวัฏ  ผู้ที่ทำบุญไปเกิดในภพภูมิที่ดีเช่นสวรรค์   ก็หลงมัวเมาไม่รู้สร่าง  อย่างนี้แหละที่ท่านว่าบุญก็เป็นมารมิให้บรรลุธรรม


๓.  กิเลสมาร   มารคือ กิเลส  โลภ   โกรธ   หลง  เป็นมารเพราะขัดขวางมิให้บุคคลบรรลุผลสำเร็จดีงาม


๔.  มัจจุมาร  มารคือความตาย  ความตายทำลายทุกสิ่งในชีวิต  บางทีกำลังก้าวหน้าใน ชีวิตทั้งทางโลกและทางธรรม   ก็มาด่วนตายเสียก่อน  ความตายจึงตัดโอกาสดี   ๆ   ในชีวิต


๕.  เทวปุตตมาร  มารคือเทพบุตร   เทวดาที่เกเรคอยขัดขวางมิให้คนทำดี  หมายเอาเทวบุตรฝ่ายอันธพาลทั้งหลายอย่างสูง  หมายเอาพญามารชื่อวสวัตตีที่กล่าวข้างต้น



พญามารที่มาทูลขอให้พระพุทธองค์ปรินิพพานในพระสูตรนี้  ส่วนท่านว่าหมายเอาเทวปุตตมาร  


พระพุทธวจนะที่ตรัสกับพระอานนท์ว่า


“ดูก่อนอานนท์  บัดนี้เราแก่เฒ่าแล้ว   เป็นผู้ใหญ่ล่วงกาลผ่านวัยมาโดยลำดับแล้ว   วัยของเราเป็นมาถึง  ๘๐  ปีแล้ว เกวียนเก่ายังใช้ได้เพราะการซ่อมแซมด้วยไม้ไผ่  ฉันใด    กายของตถาคตก็ฉันนั้น  ยังพอเป็นไปได้ คล้ายกับเกวียนที่ซ่อมแซมด้วยไม้ไผ่”


-->> เมื่อโบราณจารย์ท่านว่า   มารในที่นี้คือวสวัตตีมาร  พญามารตนนี้ดูเหมือนจะตามจองล้างจองผลาญพระพุทธองค์มาตั้งแต่วันเสด็จออกบวชแล้วมาปรากฏตัว  ยกมือห้ามว่าอย่าออกบวชเลย  อีกไม่กี่เพลาท่านก็จะได้เป็นจักรพรรดิผู้ยิ่งใหญ่แล้ว   เจ้าชายสิทธัตถะทรงขับไล่ออกไป  ถ้าพูดภาษาหนังกำลังกายในก็ว่า  “ไสหัวไป”  ว่าอย่างนั้นเถอะ



เมื่อครั้งพระองค์ทรงบำเพ็ญทุกกิริยาก็มากระซิบบอกว่า   ไปไม่ไหวแล้ว   ไม่มีทางบรรลุสัมโพธิญาณดอก   ตายเสียเถอะ   อะไรทำนองนั้น



พอพระองค์ตรัสรู้ใหม่  ๆ   มารตัวนี้มากระซิบอีกว่า   บัดนี้พระองค์ก็บรรลุสัมโพธิญาณดังหวังแล้ว   ปรินิพพานเสียเถอะ  พระพุทธเจ้าจึงตรัสว่า   พระองค์จะไม่ปรินิพพานจนกว่าพรหมจรรย์  (พระศาสนา)   ของพระองค์จะแพร่หลายมั่นคง

*************************************************************************

เพิ่มเติมเรื่องของมารในพระไตรปิฎก

เราพูดกันว่า  มาร  คือกิเลส  ตัณหา  อุปาทาน  เราพูดกันว่า  มาร  คืออวิชชา  มาร  คือทุกข์และสมุทัย  มาร คือ กิเลสมาร  ขันธมาร  มัจจุมาร  อภิสังขารมาร  พระไตรปิฎกกล่าวเพิ่มเติมอีกว่า  มาร...มี ๙  (ขุ  จูฬ   ๓๐/๔๒๗/๒๐๓)

๑. ขันธมาร

๒. ธาตุมาร

๓. อายตนะมาร

๔. คติมาร

๕. อุปบัติมาร

๖. ปฏิสนธิมาร

๗. ภวมาร

๘. สังสารมาร

๙. วัฏฏมาร