นิพพาน....เป็นสุขอย่างยิ่ง
. พระวินัยเล่มที่ ๔
ทรงเปล่งอุทานที่ต้นจิก
ครั้นครบ ๗ วันแล้ว
ทรงออกจากสมาธินั้น เสด็จจากโคนไม้อชปาลนิโครธ ไปยังต้นจิก
ประทับนั่งเสวยวิมุติสุข ณ โคนไม้จิกนั้นตลอด ๗ วัน.
ได้เกิดเมฆใหญ่ผิดฤดูกาล มีฝนตกพรำเจือด้วยลมหนาวตลอด ๗ วัน.
พญานาคชื่อมุจลินท์มาวงด้วยขนดรอบพระกายของพระผู้มีพระภาค ๗ รอบ
เพื่อป้องกันหนาว ร้อน เหลือบ ยุง เป็นต้น.
ทรงเปล่งอุทานปรารภสุข ๔ ประการ คือ
สุขเพราะความสงัด,
สุขเพราะไม่เบียดเบียน,
สุขเพราะปราศจากราคะ ก้าวล่วงกามเสียได้ และประการสุดท้าย
สุขอย่างยอด คือการนำความถือตัวออกเสียได้.
**********************************************************
เล่มที่ ๑๓ ชื่อมัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ เป็นสุตตันตะปิฎกเล่มที่ ๕
หน้า ๔
พระพุทธองค์ทรงเปล่งอุทานว่า
ลาภมีความไม่มีโรคเป็นอย่างยิ่ง
พระนิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง
บรรดาหนทางไปสู่พระนิพพาน
หนทางมีองค์ ๘ เป็นทางอันเกษม.
*********************************************************
เรื่องนิพพานเป็นสุขนี้
ในสมัยพุทธกาลก็เคยมีผู้สงสัยมาแล้ว
เล่มที่ ๒๓ ชื่ออังคุตตรนิกาย สัตตก-อัฏฐก-นวกนิบาต หน้า
๓๘๓
ท่านพระสารีบุตรกล่าวกะภิกษุทั้งหลายว่า “ดูกร อาวุโสทั้งหลาย
นิพพานนี้เป็นสุข” พอพูดอย่างนี้แล้ว
ท่านพระอุทายีได้กล่าวกะท่านพระสารีบุตรว่า “ดูกรอาวุโสสารีบุตร
นิพพานนี้ไม่มีเวทนาจะเป็นสุขได้อย่างไร” ท่านพระสารีบุตรตอบว่า “ดูกร
อาวุโส
นิพพานนี้ไม่มีเวทนานั่นแหละเป็นสุข”
ในหน้า ๓๘๔ กล่าวต่อไปถึงภิกษุเข้าปฐมฌาน
แล้วสรุปว่า
“ดูกร อาวุโสนิพพานเป็นสุขอย่างไรท่านจะพึงทราบได้โดยปริยายแม้นี้” แล้วท่านก็ไล่ไต่ไป คือ ทุติยฌาน ตติยฌาน จนถึงสัญญาเวทยิตนิโรธ จบด้วย
“อีกประการหนึ่ง
ภิกษุบรรลุสัญญาเวทยิตนิโรธเพราะล่วงเนวสัญญานาสัญญายตนะฌานโดยประการทั้งปวง
อาสวะทั้งหลายของเธอสิ้นรอบแล้วเพราะเห็นด้วยปัญญา ดูกร อาวุโส
นิพพานเป็นสุขอย่างไรท่านพึงทราบได้โดยปริยายแม้นี้”
พึงสังเกตว่า
ท่านพระสารีบุตรกล่าวว่าสุขในฌานก็ถือโดยปริยายได้ว่าคล้ายกับสุขในนิพพาน
ข้อนี้แสดงว่าท่านพระสารีบุตรต้องเคยสัมผัสพระนิพพานมาแล้ว
จึงอธิบายได้ว่าคล้ายๆ
สุขในฌานนั่นแหละ(เพราะการได้ฌานจะต้องระงับเวทนาทั้งหลายเสียก่อนจึงจะเป็นฌานได้)
เป็นอันว่าพระพุทธเจ้าและพระอรหันต์ท่านได้สัมผัสสุขในนิพพานมาแล้ว
คือ
พิสูจน์มาแล้วว่าเป็นสุขจริง ข้อนี้ตรงกับหลักปฏิบัติของพระพุทธเจ้า
คือ รู้จริง เห็นจริง
ด้วยพระองค์เองแล้วจึงสอน
ไม่มีความเห็น