วิจารณ์สามก๊ก : ถ้าขงเบ้งกับสุมาอี้เล่นหมากรุกด้วยกัน
ขงเบ้งสิ้นบุญไปแล้วเมื่อคืน ส่วนสุมาอี้ยังคงอยู่และจะค่อยๆ มีอำนาจต่อไป... การประลองยุทธ์ประลองความคิดระหว่างขงเบ้งกับสุมาอี้ทำให้ผู้เขียนจินตนาการเชิงเปรียบเทียบในการเล่นหมากรุกในฐานะที่พอมีประสบการณ์อยู่บ้าง...
ตอนอยู่ป.๖ หรือ ป.๗ (ไม่แน่ใจ ?) ผู้เขียนไปนอนโรงเรียนกับเพื่อน ค่อนข้างดึกก็เดินเล่นไปยังห้องครูเวรซึ่งกำลังประลองหมากรุกกัน... เมื่อคุณครูท่านหนึ่งเลิกเล่นแล้วขอตัวไปพักผ่อน ผู้เขียนก็เข้าไปสอบถามวิธีการเล่นกับคุณครูอีกท่าน นั่นคือ ครั้งแรกที่ได้ความรู้มานิดๆ หน่อยๆ (จำชื่อคุณครูท่านนี้ไม่ได้แล้ว จำได้แต่ว่าอายุค่อนข้างมาก ใจดี ติดดิน)
ตอนนั้นบ้านผู้เขียนเลี้ยงหมู และผูกเศษอาหารในค่ายทหารเรือเป็นรายเดือน ตอนเย็นผู้เขียนจะปั่นสามล้อไปเก็บเศษอาหารที่โรงเลี้ยงในค่ายเสมอ... ที่โรงเลี้ยงมีกระดานหมากรุกอยู่ด้วย ครั้งหนึ่งว่างจึงชวนพี่ทหารเล่นด้วยกัน ซึ่งนั้นเป็นการเล่นหมากรุกครั้งแรก... เล่นๆ ไป ก็มีปัญหาว่าพี่ทหารรุกฆาตเพื่อกินเรือหรือกินขุน ผู้เขียนคิดว่า เรือเดินได้ไกลและยาว ส่วนขุนเดินได้ครั้งละก้าว ไม่เห็นว่ามีประโยชน์อะไร จึงยอมให้กินขุน (5 5 5...) พี่ทหารจึงกินขุนไป... พวกพี่ๆ ทหารที่นั่งดูเป็นกองเชียร์อยู่ก็หัวเราะกันลั่นเลย (5 5 5....)
ต่อมาผู้เขียนก็ค่อยๆ ซึมซับการเล่นหมากรุกเพิ่มขึ้น รู้ว่าขุนเปรียบดังพระราชา ไม่สามารถตายได้... ส่วนตัวอื่นเป็นเพียงบริวาร ถ้าขุนยังไม่ตายก็ยังไม่ถือว่าแพ้ และยังมีโอกาสชนะหรือเสมอ...
ผู้เขียนก็เล่นหมากรุกเรื่อยมา และเมื่อมาบวชอยู่ในวัด คราวใดที่เจอกระดานหมากรุก หรือมีเซียนหมากรุกเข้ามาบวชในวัด ก็มักจะลองวิชากันเสมอ... และก็มีพระหนุ่มเณรน้อยอีกหลายรูปที่ได้วิชาหมากรุกไปจากผู้เขียน...
.................
ถ้าเทียบเซียนหมากรุก ขงเบ้งคือผู้เฉลียวฉลาดและมีความชำนาญสูงกว่าสุมาอี้... แต่สำหรับนักเลงหมากรุกจะรู้ว่า หมากรุกสู้ครู นั่นคือ ผู้ที่ถูกสอนมักจะค่อยๆ พัฒนาการในการเล่นสูงยิ่งๆ ขึ้นไป จนกระทั้งบางคนสามารถชนะผู้ที่สอนตนเองได้... ซึ่งผู้เขียนก็เคยหัดให้เณรเล่นจนกระทั้งสามารถเอาชนะผู้เขียนมาได้แล้ว...
สุมาอี้ก็เช่นเดียวกัน ตั้งรับอย่างไม่ประมาท มักถือคติปลอดภัยไว้ก่อน นั่นคือ แม้ไม่ชนะก็ไม่แพ้... สุมาอี้ค่อยๆ เรียนรู้จากความล้มเหลวของตนเอง ค่อยๆ หาช่องโอกาส เมื่อยังไม่มีก็ไม่ผลีผลาม... มักประเมินคู่ต่อสู้คือขงเบ้ง แม้จะเพลี่ยงพล้ำบ้าง แต่ก็ไม่เคยแพ้สิ้นกระดาน... แต่บางครั้งสุมาอี้ก็สามารถตีโต้จนกระทั้งขงเบ้งเพลี่ยงพล้ำเหมือนกัน...
นักเลงหมากรุกจะรู้ว่า อุปนิสัยของผู้เล่นแต่ละคนแตกต่างกัน บางคนคิดแผนดี โจมตีฉับไว ถ้าตั้งรับไม่ดีก็อาจถูกรุกจนได้ไม่ยาก... แต่เซียนประเภทนี้มักจะใจร้อน ขาดความรอบคอบ การเล่นกับผู้เล่นทำนองนี้จะต้องตั้งรับอย่างรัดกุมไม่ผลีผลาม แล้วค่อยๆ หาช่องว่างเข้าไปตี หรือค่อยๆ ริดรอนขุมกำลังของคู่ต่อสู้... ผู้เขียนคิดว่า สุมาอี้ใช้วิธีการนี้
อีกอย่างหนึ่ง เซียนหมากรุกทุกคนมีจุดอ่อน การจะเอาชนะได้ ก็ต้องโจมตีที่จุดอ่อนของคู่ต่อสู้... ตามที่ผ่านมา ขงเบ้งใช้ทุกวิถีทางเพื่อชนะคู่ต่อสู้ เช่น ใช้จดหมายไปเยาะเย้ยถากถางโจจิ๋น จนกระทั้งช้ำใจตาย เป็นต้น... ส่วนสุมาอี้ ประเมินกำลังแล้วว่าตนเองไม่สามารถสู้ขงเบ้งได้ จึงใช้วิธีตั้งมั้นอย่างสุขุมรอบคอบ แม้ขงเบ้งจะส่งเสื้อผ้าผู้หญิงมาเยาะเย้ย แต่กลับไม่เป็นผลสำหรับสุมาอี้...
สรุปว่า หมากรุกกระดานนี้ สุมาอี้เป็นผู้ชนะ เพราะขงเบ้งหมดเวลา กรรมการจึงปรับแพ้ และนี้ก็คือความจริงที่การเล่นหมากรุกมีกำหนดเวลาไว้ด้วย...
..........
อนึ่ง ในฐานะที่ผู้เขียนผ่านพบเซียนหมากรุกมาพอสมควร ยืนยันได้ว่า เซียนหมากรุกใช่ว่าจะฉลาดและประสบความสำเร็จในชีวิตจริงทุกคน... บางคนขี้เกียจทำงาน ครอบครัวไม่มี อาศัยเที่ยวไปตามวัดวา และบ้านญาติที่พอรู้จักพึ่งพิงได้ เท่านั้น... บางคนคร้านต่อการคิดวิเคราะห์เอกสาร จึงเขียนวิทยานิพนธ์ไม่สำเร็จ (ถ้าคิดวิเคราะห์เหมือนในกระดานหมากรุกคงจะจบ 5 5 5...)...
ส่วนผู้เขียนเอง ตอนหลังเอาดีไม่ค่อยได้ในวิชาหมากรุก เล่นกับใครบางคน ถ้ามัวยึกยักถอยหน้าถอยหลัง ผู้เขียนขี้เกียจรอ จึงมักบุกตลุยแล้วก็แพ้เกือบทุกครั้ง จนกระทั้งเพื่อนที่คุ้นเคยกันไม่ค่อยชอบเล่นกับผู้เขียน โดยอ้างว่า ผู้เขียนเล่นไม่จริง ชอบบวชเรื่อย... (5 5 5)
ความเห็น (15)
นมัสการค่ะ
ขงเบ้งฉลาดมากแต่ก็ยังมีจุดอ่อน คนทุกคนในโลกมีจุดอ่อนทั้งนั้น เหมือนกับดวงคนในโหราศาสตร์ เกือบทุกคนต้องมีตัวกาลี แต่สำคัญว่า จะเป็นจุดเสียมากน้อยเท่าใด
ดิฉันเอง ชอบสุมาอี้ค่ะ เพราะ เขารู้ศักยภาพของตัวเองดี รู้และวิเคราะห์สถานการณ์เก่งด้วย ที่สำคัญ มีโชคช่วย คือ ขงเบ้งอำลาจากไปเสียก่อน
สามก๊ก สนุกนะคะ ทำให้เราได้เรียนรู้อะไรได้หลายๆอย่างค่ะ
กราบ 3 หนค่ะ
- เห็นด้วยกับคุณโยม...
ขงเบ้ง รู้วิชาโหรด้วย แต่บางครั้งก็ไม่นำมาประกอบการตัดสินใจ... คล้ายๆ กับ บังทอง ตอนใกล้จะสิ้นที่ไม่เชื่อคำทัดทานเรื่องดวงดาวจากขงเบ้ง...
สุมาอี้ รอบคอบมาก เหมือนกับเซียนหมากรุกบางคน คล้ายๆ กับเล่นไม่ดี แต่เอาชนะคู่ต่อสู้ได้เสนอ...
ประเด็นนี้ อาจสะท้อนได้ว่า วิชาความรู้และปัญญาเฉพาะของแต่ละคนนั้น มิใช่ว่าจะเป็นสาเหตุหลักให้ประสบความสำเร็จเสมอไป ยังมีอุปนิสัยและเงื่อนไขอื่นๆ อีกมากมาย...
อนึ่ง สามก๊ก พอหมดยุคขงเบ้งแล้วก็สนุกไปอีกแบบหนึ่ง...
เจริญพร
พระอาจารย์ประสบการณ์ช่างคล้ายกับกระผมเสียจริง...
ผมเริ่มเล่นหมากรุกราว 7 ขวบ...ซึ่งผมเชื่อว่าการเล่นหมากรุกที่ต่อเนื่องยาวนาน มีผลต่อวิธีคิด...วิธีดำเนินชีวิตของเราทีเดียวครับ...
แต่ให้ตายเถอะครับ...คนที่เป็นเซียนหมากรุกจริง ๆ (ที่เขายกโคนให้ 1 ตัว ผมยังไม่สามารถเอาชนะเขาได้เลย...555) กลับเป็นพวกที่ไม่ประสบความสำเร็จในชีวิตจริงเลยครับ(นอกจากแชมป์โลกหมากรุกฝรั่ง...อิอิ)
แน่นอนว่าลูกชายผม 2 คนเล่นตั้งแต่เด็กและเป็นแชมป์โรงเรียนทุกปี...ซึ่งผมเชื่อว่าจะทำให้เขาวางแผนชีวิตได้ดีในอนาคต...อิอิ
หลายปีก่อนผมเป็นสมาชิกชมรมหมากรุกจังหวัดพิษณุโลก...ซึ่งขณะนี้ล่มสลายไปเสียแล้ว(เพราะผู้เล่นหมากรุกมากจนเป็นเซียน...มักไม่มีอาชีพติดตัว...บ้างก็ขี่สามล้อแดง...555)ซึ่งมีเจ้าอาวาสวัดนางพญามาเล่นเป็นประจำ(พอฟัดพอเหวี่ยงกับผมเลยครับ...อิอิ)
เดี๋ยวนี้ผมว่างจะเข้าไปเล่นที่นี่ครับ...WWW.thaibg.com...มีสมาชิกหลายหมื่นคนครับ...เก่ง ๆ กันทั้งนั้น...ผมติดอยู่ที่คะแนน 2000 กว่านานมากครับ...กลุ่มคะแนน 2100 โหดมากครับพระอาจารย์(เล่นช่วงแรก ๆ จะปวดตา...นานเข้าก็ชินครับ...อิอิ)
ตามความเห็นของท่านเลขาฯ แสดงว่ามุมมองเรื่องเซียนหมากรุกของเราเป็นไปทำนองเดียวกัน (5 5 5....)
thaibg.com น้องเคยแนะนำ และเคยเข้าไปเล่นแล้วนานแล้ว ได้เพียงพันแปดร้อยกว่าๆ...
ตอนนั้นยังไม่ได้เน็ตความเร็วสูง เสียความรู้สึกตอนเน็ตหลุดหลายครั้ง จึงเลิก...
เคยถามตนเองเหมือนกันว่า ทำไมจึงไม่ค่อยตั้งใจเล่นหมากรุกเหมือนสมัยก่อน ก็ได้คำตอบว่า หนังสือที่อ่านหรือเรื่องที่เรียนก็ยากๆ ต้องใช้ความคิดลึกๆ ทั้งนั้น เอาสมองไปคิดเรื่องอื่นดีกว่า...
อีกอย่าง เซียนหมากรุกยิ่งสูงขึ้น โคตรเขี้ยวทั้งนั้น (5 5 5...)
เจริญพร
- นมัสการหลวงพี่
- ไม่ชอบเล่นหมากรุกครับ
- ชอบเป็นขุนทะลวงฟัน
- ไม่วางแผน
- อิอิๆๆ
ถ้าเป็นนักดนตรี อาจารย์คงชำนาญทางบายฮารต์ มิใช่พวกชำนาญทางคอร์ส...
บายฮารต์ ใช้ความรู้สึกทางใจเข้าไปจับอย่างเดียว แล้วก็โลดเล่นไปตามเสียงเพลงเสียงดนตรี หรือตามแต่อารมณ์จะพาไป...
คอร์ส ใช้กรอบแบบแผน ท่วงทำนอง และจังหวะที่วางไว้ มีลักษณะผสมผสานให้ออกมาเป็นหนึ่งเดียว...
เคยถามพวกนักดนตรีว่า สองกลุ่มนี้ กลุ่มใดเก่งกว่า เค้าบอกว่า คอร์สสามารถฝึกหัดและสอนกันได้ ส่วนบายฮาร์ตอาศัยฝึกหัดและพัฒนาตนเองเป็นหลัก และบายฮาร์ตมักสร้างสรรสิ่งใหม่ๆ ออกมาเสมอ...
ทำท่าออกนอกเรื่อง (5 5 5...)
เจริญพร
มาดึกทุกทีเลยครับหลวงพี่ by heart ใช่ไหมครับ กลัวจะ broken heart ครับ อิอิๆๆ
ผมไม่เคยเล่นหมากรุกเลยครับดนตรีก้ไม่เป็นด้วยแย่นะครับ สามก๊กเคยอ่านนิดหน่อยตอนขาไก่ ตอนขงเบ่งตาย ตอนนี้ผมกำลังเรียนมหาวิทยาลัยมหาจุฬาฯ เลยกำลังค้นหาปรัชญาและศาสนา แต่มาเจอขงเบ่งกับสุมาอี้หมากรุกก็สนุกไปอีกแบบครับผม
นมัสการ
หมากรุกมีหลายชนิด ไทย จีน สากล แต่ละอย่างมีศาสตร์ที่แตกต่างกัน
หากใครตกเข้าไปในวงโคจรนี้แล้ว ทำให้เป็นคนคิดสุขุมได้เหมือนกัน
ผมเคยเจอประเภท แข่งไม่กลัว กลัวช้า เล่นเอาสมองมึน..งง...ได้เหมือนกัน
สำนวนจีน คลื่นลูกหลัง...ไล่ลูกหน้า เสมือน ขงเบ้ง และสุมาอี้ ได้เช่นกันครับ
ศิษย์สุมาเต๊กโช
อาจารย์สุมา ของข้าพเจ้ากล่าวไว้ว่า คุณสมบัติของกุนซือนั้น
ต้องเจนจบสี่วิชาสามนิติ
หนึ่งในวิชาทั้งสี่ ก้คือ หมากล้อม
เช่นนั้นแล้ว อยากรู้ว่า หมากล้อม กะ หมากรุก
อย่างไหน มีความล้ำลึกกว่ากาน
ศิษย์สุมาเต๊กโช
เจริญพร
ผมศิลย์ขงเบ้ง
..ตาสามารถมองเห็นสิ่งที่ไกลได้ แต่ไม่สามารถ มองเห็นคิ้วของตน
..ถ้าสติไม่มา ปัญญาก็ไม่มี
หมากรุกไทยมือใหม่ใจต้องสู้ ต้องหมั่นดูศัตรูมาทางไหน ทั้งเรือม้า โคนเม็ด รุกโรมโหมเข้าไป ระวังไว้ขุนองครักษ์จักต้องมี ชิงทำทางทำแดน แท่นโคนม้า รีบกักตาม้าโคนเรือห้ามเคลื่อนไหว ต้องตัดตัวต่อกินสิ้นกันไป จดจำไว้ตัดแล้วหงายสบายตัว มองให้ทั่วตัวทำที่เดินได้ มุ่งเข้าไปเดินประชิดติดตัวขุน คลองเจ็ดแปดแดนพิฆาตกักขุนจน รีบทำกลสามสี่ทีหนีไม่ทัน......
เบี้ยคู่ สู้สี่ทิศ